วิชาหลักเศรษฐศาสตร์

1. บทที่ 5
โครงสร้างตลาด
1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์
2. ตลาดผูกขาด
3. ตลาดผู้ขายน้อยราย
4. ตลาดผู้ขายมากราย

2. สิ่งที่ควรทราบ
ดุลยภาพเกิดเมื่อ MR=MC ได้ Qดุลฯ
รายรับ ให้ดูเส้น AR
ต้นทุน ให้ดูเส้น AC
กาไร มี 2 กรณี คือ
1) ให้ดูเส้น AR>AC เรียกว่า กาไรเกินปกติ
2) ให้ดูเส้น AR=AC เรียกว่า กาไรปกติ
ขาดทุน มี 2 กรณี คือ
1) ให้ดูเส้น ARAVC แสดงว่า ขาดทุนแต่ควรผลิตต่อ
2) ให้ดูเส้น AR<AVC แสดงว่า ขาดทุนและควรหยุดผลิต

3. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์
 ลักษณะโดยทั่วไป
1. ไม่มีความแตกต่างกันของสินค้าในความคิดของผู้ซื้อ
เช่น สินค้าเกษตรกรรม
2. มีผู้ขายเป็นจานวนมาก
3. ปัจจัยการผลิตสามารถเคลื่อนย้ายได้อย่างสมบูรณ์ในระยะยาว
4. การรับรู้ข่าวสารข้อมูลในตลาดของผู้ซื้อและผู้ขายเป็นไปอย่าง
สมบูรณ์
5. การเข้าหรือออกจากอุตสาหกรรมของหน่วยธุรกิจจะต้องเป็นไป
โดยเสรี

4. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)

5. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
 ดุลยภาพในระยะสั้น อาจได้
1) กาไรเกินปกติ คือ P > AC
2) กาไรปกติ คือ P = AC
3) ขาดทุนแต่ผลิตต่อ คือ P < AC, P  AVC
4) ขาดทุนและควรหยุดผลิต คือ P < AC, P < AVC
 ดุลยภาพในระยะยาว ได้กาไรปกติเท่านั้น คือ P = LAC

6. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,

7. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,

8. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,AVC= ,

9. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
จากรูป 4-5
MR=MR เกิดดุลฯ ณ จุด E, ผลิต=10 หน่วย
รายรับ (ดู AR)=20*10 หน่วย=200 บาท
ต้นทุน (ดู AC)=25*10 หน่วย=250 บาท
AVC=17*10 หน่วย=170 บาท
ขาดทุนแต่ผลิตต่อ(AR>AVC)=(20-17)*10 หน่วย
=30 บาท

10. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,AVC= ,

11. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
จากรูป 4-6
MR=MR เกิดดุลฯ ณ จุด E, ผลิต=10 หน่วย
รายรับ (ดู AR)=20*10 หน่วย=200 บาท
ต้นทุน (ดู AC)=25*10 หน่วย=250บาท
AVC=22*10 หน่วย= 220 บาท
ขาดทุนควรหยุดผลิต (AR<AVC) =(20-
22)*10 หน่วย=20 บาท

12. 1. ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (ต่อ)
 ดุลยภาพในระยะยาว ได้กาไรปกติเท่านั้น
Q= , AR= , AC= ,

13. 2. ตลาดผู้ผูกขาด
มีลักษณะโดยทั่วไป
1. มีผู้ขายสินค้าอยู่เพียงรายเดียว
2. สินค้าที่ขายอยู่ไม่มีสินค้าอื่นที่ใช้ทดแทนได้
3. เช่น ไฟฟ้ า, ประปา
ดุลยภาพในระยะสั้น อาจได้ กาไร หรือ ขาดทุน
ดุลยภาพในระยะยาว อาจได้ กาไรเกินปกติ

14. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)

15. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,

16. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,

17. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,AVC= ,

18. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)
Q= , AR= , AC= , AVC= ,

19. 2. ตลาดผู้ผูกขาด (ต่อ)
Q= , AR= , AC= ,

20. 3. ตลาดผู้ขายน้อยราย
ลักษณะโดยทั่วไป
1. มีหน่วยธุรกิจอยู่เพียงไม่กี่รายในตลาด
2. สินค้าที่ขายในตลาดอาจเป็นสินค้าที่มีลักษณะเหมือนๆ กันใน
สายตาของผู้ซื้อ (เช่น เหล็ก, อลูมิเนียม) หรือ เป็นสินค้าประเภท
เดียวกันที่มีความต่างกันก็ได้ (เช่น เครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่,
เครื่องดื่มบารุงกาลัง, น้าอัดลม)
3. มีการขัดขวางหน่วยธุรกิจรายใหม่ ๆ ที่จะเข้ามาทาการผลิต
4. มีการรวมตัวกันของหน่วยธุรกิจ
5. มีผู้นาราคาเป็นหน่วยธุรกิจรายใหญ่

21. 3. ตลาดผู้ขายน้อยราย (ต่อ)
ดุลยภาพในระยะสั้น อาจได้ กาไร หรือ ขาดทุน
ดุลยภาพในระยะยาว ได้กาไรปกติเท่านั้น

22. 4. ตลาดผู้ขายมากราย
 ลักษณะโดยทั่วไป
1. มีผู้ซื้อผู้ขายเป็นจานวนมาก
2. สินค้าที่ผู้ขายขายอยู่นั้นมีความแตกต่างกันอยู่บ้าง
3. ทาให้สินค้ามีความแตกต่างกันสาหรับผู้ซื้อ
4. สินค้าก็สามารถทดแทนกันได้ระดับหนึ่ง
5. เช่น ยาสระผม, ยาสีฟัน, ผงซักฟอก
 ดุลยภาพในระยะสั้น อาจได้ กาไร หรือ ขาดทุน
 ดุลยภาพในระยะยาว ได้กาไรปกติเท่านั้น

23. 4. ตลาดผู้ขายมากราย (ต่อ)

24. โปรดสรุป
ความใกล้เคียงกันของตลาด
(แข่งขันสมบูรณ์ มากราย น้อยราย ผูกขาด)
ลักษณะของเส้นอุปสงค์ของแต่ละตลาด
ดุลฯระยะสั้น
ดุลฯระยะยาว