1. Eskola inklusiboaz hitz egiterakoan, zertaz ari ote gara?
Rafa Mendiari egindako elkarrizketaren arabera, denontzako eskola bat
da. Ez litzateke “Eskola Darwinista” bat izango, non soilik ikasle hoberenak
biziraungo luketen. Hortaz, eskola inklusiboak honako ezaugarriak edukiko
lituzke:
Ikasle guztien parte-hartzea bermatzen du.
Curriculumaren berrantolaketa. Izan ere, eskolako curriculum
proiektuak bertan egiten denaren %90-a ezarri egiten du, eta
Oinarrizko Curriculum Dekretuak aldiz gainontzeko %10-a.
Bazterketaren gertuago daudenen parte-hartzea sustatzen du.
Eskolak berak jartzen dituen zailtasunak gainditzea.
Aniztasuna ez da arazoa, aberasgarritasun bat baizik.
Gizartearen ispilua izan behar du; hau da, gizarte erreal bat
irudikatu beharko luke.
Behin hori jakinda, Rafael Mendiak ere dio inklusioaren gaitzak
aniztasunarekiko intolerantzia eta gehiegizko boterea direla. Hortaz, eskoletan
komunitate inklusiboak sortzeko, beharrezkoa da ondorengo hiru faktoreak
garatzea Eskolako Curriculum Proiektuan:
Kultura: Curriculumeko edukiak, helburuak, … zehaztea.
Politika: Kulturaren aplikazioa.
Praktika: Eskolako egunerokotasuna da. Gela komunitate
inklusibo bat bihurtzen da, non denontzako jarduerak dauden,
ikasleek elkarri laguntzen dioten, eta non bizipen berriak bizitzen
diren eta hauen inguruan hausnartzeko eremua delarik.
Eta nire galdera da, zer esan nahi dugu kalitatezko hezkuntzarekin? Ba
kalitatezko hezkuntza bat ikasle guztiek beren bizitzan arrakasta izateko
ahalmena eta eskubidea bermatuko lituzkeena izango litzateke. Nire ustez
eskola edukietan soilik zentratu ordez, baloreen eta gaitasunen heziketan ere
zentratu beharko litzateke, ikasle guztien aukera berdintasuna bermatuz. Izan
ere hauek izango dira bizitzako joan-etorriei aurre egiteko balio dutenak.
Eskola inklusiboa ez ditu ikasle hoberenak bilatu nahi, ikasle guztiak
hartzen ditu bere baitan, aniztasuna normaltzat ikusten duelako; normaltzat
hartzen ez dituena hezkuntzan dagoen aukera desberdintasuna eta
2. diskriminazioa izango lirateke. Bere helburua ikasle bakoitzaren eta ikasle talde
osoaren beharrei erantzutea izango litzateke.
Arreta deitu dit, Mendiak dionean adibidez eskola bat ezgaitasun mota
bat duten ikasleengan espezializatzen denean, bestelako zailtasunak dituzten
ikasleei ezin diela erantzunik eman eta are gehiago zailtasunak jartzen dizkiela.
Izan ere, gizartean ere gauza bera gertatzen da. Adibidez ezgaitu
fisikoen kasuan, zergatik gizarteak jarri dio etiketa hori zailtasun fisikoren bat
duen pertsonari? Ez al genituzke denok gaitasun berdinak eduki behar?
Orduan, hezkuntzan bezala, zailtasunak dituen pertsona horri baliabideak
emango bagenizkio, ez al litzateke gainontzeko guztiok bezain gai izango?