2. 1-3 насанд өөрийнхөө бие махбодын боломж бололцоог тулгуурлан хөлд орж, өөрийгөө залах арга замыг нээн таньж эхэлдэг.

3. 4-6 насанд хүүхдүүд өөрөөсөө бусад зүйлийг идэвхтэй сонирхон судалж эхэлдэг. Ертөнцийн юмс үзэгдлийн шинж байдлыг таньж, орчинтойгоо хэрхэн харилцан үйлчилдэг болохыг мэдэж авна.

4. 6-12 насны хүүхдүүд маш олон төрлийн чадвар, дадал эзэмшдэг. Үүнд: сургууль, гэр бүл, үе тэнгийнхэн нь маш чухал нөлөөтэй юм.

5. 12-20 насанд өсвөр нас, орь залуу насны эхэн үеийн үүргийг гүйцэтгэдэг. Өөрийгөө зөв таньж гол гол үүргүүдээ хооронд нь уяалдуулан нэгтгэж чадах чадвартай болно.

6. 20-25 нас нь залуу насны төгсгөл, ид насны эхэн үе юм. Бусадтай ойр дотно харилцаа тогтооход нийгмийн болон биеийн хөгжлийн хувьд бие даасан байдалтай болно. Энэ нь хүмүүсийн хоорондын харилцаанд гүнзгий орох үе юм.

7. 26- 64 нас нь үр хүүхэд, залгамж хойч үеийнхээ сайн сайхны төлөө хүч чадлаа зарцуулан ид үр ашигтай ажилладаг үе юм. Амьдралын замыг сонгож, үр хүүхдэдээ анхаарал халамж тавьдаг үе юм.

9. Аюулгүй байдалтай холбоотой хэрэгцээнүүд / өөртөө итгэлтэй байх, дүрэм, горим биелүүлэх г.м/

10. Таатай байдал болон хайр дурлалтай холбоотой хэрэгцээнүүд / гэр бүл, үерхэл нөхөрлөл, бусадтай харилцахад тааламжтай байх, хамт олон, бүлэг дунд байхдаа таатай харилцаа бий болгох г.м/

11. Бусдаар хүндэтгүүлэх болон өөрийгөө хүндэтгэхтэй холбоотой хэрэгцээнүүд / хүндэтгэх, эрх мэдэл, итгэлцэл, амжилт ололт, эрх чөлөөт байдал

12. Өөрийгөө бүрэн дүүрэн илэрхийлэх хэрэгцээ / өөрийгөө нээх, өөрийгөө идэвхжүүлэх, авьяас чадвараа хөгжүүлэх г.м/

13. Хүүхдийн насыг төрснөөсөө хойш эхний зургаан долоо хоногтой хүүхдийн гадаад ертөнц шинэ амьдралтай дасан зохицох үеэр эхлэн тооцдог.

14. Эхний зургаан долоо хоногтой хүүхэд өдрийн эхэнхийг унтаж өнгөрөөх ба гар хөлөө хөдөлгөн аав ээжийнхээ сэтгэлийн хөдлөлд мэдрэмтгий үйл ажиллагааг бий болгоно.

15. Гурав аравны таван сартай хүүхэд толгой биеэ сайн хөдөлгөж орчны дуу чимээг сонсож инээмсэглэх, дуугарах үйлдлийг үзүүлж орчин тойрныхоо дуу авиаг сонсож эхэлнэ.

16. Тав аравны таван сартай хүүхэд нь орчин тойрондоо чөлөөтэй хөдлөн орчныхоо зүйлийг сонирхож эхэлнэ. Нүдэнд нь харагдаж байгаа зүйлийг гартаа барьж, дуу авиаг анхааралтай сонсож хариу үйлдэл үзүүлнэ.

17. Найман сартай хүүхэд чөлөөтэй хөдөлж, орчин тойрныхоо зүйлийг өөрөө үзэж, харж, судалж эхэлсэнээр тоглоомоо бүр ч их сонирхоно. Ялангуяа хүүхэд нүдэх, шажигнуулах, сэгсрэх, унагах зэрэг янз бүрийн шажигнадаг тоглоомыг илүү сонирхон судална. Энэ нь хүүхдийн идэвхтэй хөгжлийн үе юм.

18. Арван дөрвөн сартай хүүхэд хүрээлэн буй орчноо бие даан үзэж, харж, судалж чаддаг болно. Зарим үг хэллэгийг ойлгож, илүү их мэддэг, ойлгодог болохыг эрмэлзэнэ. Энэ нь хүүхэд эцэг эхдээ сэтгэлээ өгч орчноо таньж байх үе юм.

19. Хорин дөрвөн сартай хүүхэд ээж аавынхаа эрхшээлд байснаа өөрийн гэсэн бодол санаатай, бие даасан хүн болж эхэлнэ. Аливаа зүйлийг өөрийн биеэр таньж судлах чадвартай болно. Юмыг идэвхтэй, түргэн сурдаг. Энэ нь хүүхдийн хөгжилд сайнаар нөлөөлөх үе шат.

20. Хоёр настай хүүхэд дараах онцлогтой.

21. Хэвийн өсөж байгаа бол биеийн жин нь 12- 12,5 кг , өндөр нь 84 – 85см байна .

22. Гол хэрэгцээ нь хөдөлгөөн

23. Харандаа барьж юмны дүрс төсөөг гаргах гэж оролдоно.

24. Үндсэн өнгө ба нарийн авиа, дууны өндөр намыг ялгаж эхэлдэг.

25. Авиа дууны аяанд тохируулан хялбар хөдөлгөөн хийнэ.

26. Үгийн нөөц нь 250 – 300 орчим хүрнэ.

27. Гурван настай хүүхэд хүний амьдралын хамгийн баяр баясгалантай, тайван насны нэг юм. Өөрийгөө таньж үгний утга учрыг олж, анхаарал нь сайжирч юмыг төсөөлөн бодох, сэтгэхүйн үйл ажиллагаа хөгжиж ирэх үе юм. Энэ насанд анхаарал нь тогтвортой богино хугацаанд төвлөрөх чадвартай, эцэг эхдээ хязгааргүй хайртай өөртөө ч сэтгэл хангалун байна. Хэл ярианы хувьд төлөвшинө.

28. Дөрвөн настай хүүхэд “Уяанаас алдуурсан нас” буюу бага насны хамгийн ярвигтай үе. Өөрийн гэсэн бодолтой, харсан юм болгон нь минийх байх ёстой юм шиг бодож санасан зоргоороо аашилдаг . түрэмгий шинж чанарыг илүү гаргана. Ярих хүсэл нь их, хэл ярианы зөв хөгжилд анхаарах хэрэгтэй юм.

29. Таван настай хүүхэд нь нөхөрсөг хоорондоо эвтэй найртай болж ирнэ. Өөрийн хийж чадах зүйлээ сонгон авч хийнэ. Хүмүүст магтуулахыг хүснэ. Аливаа ажилд ажил хэрэгчээр хандана. Анхаарал нь хөгжиж ирнэ. Үг яриа, сэтгэхүйн хөгжлийн холбоотойгоор ой тогтоолт нь эрчимтэй хөгжинө. Тун их сониуч, хөдөлгөөний эвсэл сайжирч, хол газар удаан явах чадвартай болно.

30. Зургаан настай хүүхэд нь сэтгэлийн хөдөлгөөнөө өөрөө барих чадвартай анхаарал нь нэлээд хөгжинө. Нэг зүйл дээр гучин минут хүртэл тогтвортой байж чадна. Их бардам нэр төрөө боддог, хэл ярианы чадвар сайтай болно.