2. ALJEBRAREN ESANAHIA Aljebra matematikaren garrantzi handiko atal bat da. Dakizun bezala, gure inguruan badira hainbat eta hainbat sinbolo , elkarrekin komunikatzen laguntzen digutenak: anagramak, ikurrinak,…Jakintzaren eremu askotan (ekonomian, kimikan, fisikan,…) badira interpretatzen jakin beharreko datuak; horretarako arau batzuk behar dira. BURDINIBARRA BHI Mª TERESA GONZALEZ CALVO ALJEBRA hizkuntza berezi bat da, sinbolikoa , informazioa interpretatzen laguntzen digun eta balio ezezagunak adierazteko letrak erabiltzen dituen tresna ahaltsu bat da.
3. ALJEBRAREN JATORRIA Izena arabierazko al-jabr ( الجبر ) ) izenetik dator, osaketa, burutze esanahiarekin. Lehen aldiz Muhammad bin Mūsā al-Khwārizmī matematikari pertsiarrak idatzitako saiakera batean agertzen da, Al-Kitab al-Jabr wa-l-Muqabala izenekoa (arabieraz كتاب الجبر والمقابلة e uskaraz Burutze eta orekatze bidezko kalkuluaz). Aldi berean, etimologiaz, arabierazko aljebra, hezurrak osatzearen jakintzarekin du zerikusia. BURDINIBARRA BHI Mª TERESA GONZALEZ CALVO
4. ZENBAKIZKO HIZKUNTZA- K BURDINIBARRA BHI Mª TERESA GONZALEZ CALVO Zenbakiak soilik erabiltzen ditu, informazio matematikoa emateko. Ohiko hizkuntza Zenbakizko hizkuntza Lauren eta hiruren batura 4+3 Bosten hirukoitza 3· 5 Hamazortziren erdia 18/2 Hiruren berbidura 3 2
5. HIZKUNTZA ALJEBRAIKOAK BURDINIBARRA BHI Mª TERESA GONZALEZ CALVO Zenbakiak eta letrak erabiltzen ditu, informazio matematikoa emateko . Hizkuntza berezi honetan letra xeheak erabiltzen dira balio ezezagunak edo zehaztugabeak ordezkatzeko. Balio horiek eragiketa matematikoz elkarrekin loturik daude askotan. Letra, zenbaki eta eragiketa multzo horiei adierazpen aljebraikoak deitzen diegu . Ohiko hizkuntza (Enuntziatua, adierazpen idatzia) Hizkuntza aljebraikoa (adierazpen aljebraikoak) Zenbaki bikoitia 2x Zenbaki baten hirukoitza 3x Bi zenbakien arteko diferentziaren erdia (x-y)/2 Zenbaki baten berbidura x 2
