Emri dhe lakimi i tij n rasa.

1. 1
Valmir Nuredini
Emri dhe lakimi i emrit
Emri është fjala që emërton (tregon) njerëz, kafshë, sende, shtete, qytete, male, dete... etj.
Emrat janë të përveçëm dhe të përgjithshëm. Emrat e përveçëm emërtojnë; njerëz, qytete,
male, lumenj, dete, oqeane, pra çdo gjë të përveçëm dhe shkruhen kurdoherë me shkronjë të
madhe.
Emrat e përgjithshëm emërtojnë; sende ( bankë, karrige, laps,gomë), sende në natyrë, pra çdo
gjë të përgjithshme dhe, kurdoherë shkruhen me shkronjë të vogël.
* Emri është pjesë e ndryshueshme e ligjëratës sepse ndryshon gjatë përdorimit (gjatë të
folurit).
*Në gjuhën shqipe emri ndryshon gjatë lakimit në rasa.
*Rasat nëpër të cilat lakohet emri janë pesë: EMËRORE, GJINORE, DHANORE,
KALLËZORE dhe RRJEDHORE.
*Emri ka edhe këto kategori; numrin, trajtën, lakimin dhe gjininë. ( shiko shemën)
Numri njëjës 1. Numri shumës 2,3,4........100...
një qytet disa qytete
një mal disa male, dhjetë male
një zog disa zogj
një shkollë disa shkolla
një nxënës disa nxënës
Trajta e emrit
Trajta e pashquar dhe trajta e shquar
Trajta e pashquar Trajta e shquar
qytet qyteti
mal mali
zog zogu
shkollë shkolla
fletore fletorja
Gjinia e emrit
Gjinia mashkullore dhe gjinia femërore e emrit
Gjinia mashkullore KY, AI, KËTA, ATA Gjinia femërore KJO…, AJO, KËTO, ATO
ky burrë, ai burrë, këta burra, ata burra kjo grua, ajo grua, këto gra, ato gra
ky mësues, ai mësues, këta mësues, ata
mësues
kjo mësuese, ajo mësuese, këto mësuese, ato
mësuese
ky nxënës, ai nxënës, këta nxënës, ata nxënës kjo nxënëse, ajo nxënëse, këto nxënëse,ato nxënëse
ky laps, ai laps, këta lapsa, ata lapsa kjo gomë, ajo gomë, këto goma, ato goma
ky libër, ai libër, këta libra, ata libra kjo fletore, ajo fletore, këto fletore, ato fletore
Mësimi 2
LAKIMI I EMRIT NË RASA

2. 2
Në gjuhën shqipe emri lakohet në pesë rasa; emërore, gjinore, dhanore, kallëzore dhe
rrjedhore.
Gjatë lakimit, emri trajtohet në gjini dhe numër.
* Shembull:
Gjinia mashkullore
Emri: laps Trajta e pashquar
Numri njëjës Numri shumës
Emërore, kush? cili? cila? një laps disa lapsa
Gjinore, i,e kujt? i cilit? i një lapsi të disa lapsave
Dhanore, kujt? cilit? një lapsi disa lapsave
Kallëzore, kë? cilin? cilën? një laps disa lapsa
Rrjedhore, prej kujt? prej cilit? prej një lapsi prej disa lapsave
Trajta e shquar
lapsi njëjës shumës
Emërore lapsi lapsat
gjinore i lapsit të lapsave
dhanore lapsit lapsave
kallëzore lapsin lapsat
rrjedhore prej lapsit prej lapsave
Lakoni emrin mal
Gjinia mashkullore
Trajta e pashquar
Numri njëjës Numri shumës
Emërore një mal disa ..............
Gjinore
Dhanore
Kallëzore
Rrjedhore
Trajta e shquar
Njëjës Shumës
Emërore mali .......................
Mësimi 3
Lakoni emrin zog

3. 3
Gjinia mashkullore
Trajta e pashquar
Njëjës Shumës
E një zog disa zogj ( pa ë)
Gj
Dh
K
Rr
Gjinia mashkullore
Trajta e shquar
Njëjës Shumës
E zogu zogjtë
Gj
Dh
K
Rr
Lakoni emrin lule
Gjinia femërore
Trajta e pashquar
njëjës shumës
E një lule disa lule
Gj.
Dh.
K.
Rr.
Gjinia femërore
Trajta e shquar
njëjës shumës
*Ushtrimi 4.
Emri--------------------------------------

4. 4
Lakoni emrat; Flamur dhe mësues
Gjinia--------------------------------------------
Trajta---------------------------------------------
Gjinia:---------------------------------
Trajta:---------------------------------
Gjinia------------------------------------------
Trajta------------------------------------------
Gjinia--------------------------------
Trajta--------------------------------
* Ushtrimi 5.

5. 5
Lakoni në tabelë emrat; makinë dhe mollë
Gjinia--------------------------------------------
Trajta---------------------------------------------
Gjinia:---------------------------------
Trajta:---------------------------------
Gjinia------------------------------------------
Trajta------------------------------------------
Gjinia--------------------------------
Trajta--------------------------------
 Ushtrimi 6

6. 6
Lakoni në rasa këta emra : shkollë, lule
Gjinia femërore
Një shkollë
TRAJTA E PASHQUAR
Njëjës Shumës
Emërore Një shkollë Disa shkolla
Gjinore
Dhanore
Kallëzore
Rrjedhore
Gjinia femërore
TRAJTA E SHQUAR
Shkolla
Njëjës Shumës
E. Shkolla Shkollat
GJ.
DH.
K.
RR
Gjinia femërore
Trajta e pashquar
Një lule
Njëjës Shumës
E. Një lule Disa lule
GJ.
DH.
K.
RR.
Gjinia femërore
Trajta e shquar
Lulja Njëjës Shumës
E. Lulja Lulet
Gj.
Dh.
K
Rr
Valmir Nuredini Valmir Nuredini Valmir Nuredini Valmir Nuredini Valmir Nuredini