1. ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ
επιμέλεια :Αληγιάννη Βαρβάρα
Β’ επεισόδιο 2η σκηνή στ. 659-840 → Η άφιξη του Αγγελιοφόρου οδηγεί στην τελική αναγνώριση
1.
Η Ελένη βρίσκεται σε απόγνωση. Ο πολυαγαπημένος σύζυγος βρίσκεται επιτέλους στην
Αίγυπτο, μετά από 17 ολοκληρα χρόνια. Μα δεν την αναγνωρίζει και ετοιμάζεται να την
εγκαταλείψει.
Η Ελένη βρίσκεται στην έσχατη απελπισία
, οι θεατές αγωνιούν για την τύχη
της.Ο Ευριπίδης οδήγησε τα πράγματα στην κορύφωσή τους .Τώρα όμως νέες ελπίδες
γεννιούνται! Εμφανίζεται στη σκηνή ένα νέο πρόσωπο.Ένας ηλικιωμένος άντρας μπαίνει
από τη ………………… πάροδο τρέχοντας.Είναι ο …………… ,…………………του
Μενέλαου(→ ανώνυμος χαρακτήρας , όπως η Γερόντισσα ). Έρχεται να αναγγείλλει
( Αγγελιαφόρος< αγγέλλω+φέρω ) συνταρακτικά νέα.
Τι συνέβη στη ………… όπου φύλαγαν την Ελένη( δηλ. το ……………………… ). Αυτή
η πληροφορία συμπληρώνει το παζλ στο μυαλό του ………………….. και επιτέλους
ΝΑΙ , λάμπει μέσα του η αλήθεια και …………………… με τη σειρά του τη Ελένη.
( αντίστοιχες σκηνές αναγνώρισης στο παράλληλο κείμενο 2 σελ.57).
2. Επιτέλους ήρθε η ώρα ώστε και οι δύο σύζυγοι να περάσουν από την άγνοια στη
γνώση και το είναι να ταυτιστεί με το φαίνεσθαι. Τα επόμενα στάδια αναγνώρισης στις
τραγωδίες είναι: α) η εκδήλωση των συναισθημάτων, β) αναδρομή στο παρελθόν,
ώστε οι δυο ήρωες να συμπληρώσουν τα κενά τους γ) αναφορά στο μέλλον
Στάδιο
α. εκδήλωση αισθημάτων
Στίχοι
β. αναδρομή στο παρελθόν
γ. αναφορά στο μέλλον
- Συμπληρώστε τον πίνακα, αφού ξαναδιαβάσετε τις σελίδες 54, 56, 58,62
3. Μερικά στοιχεία για τους ανώνυμους χαρακτήρες των τραγωδιών:
-ανήκουν στα λαϊκά στρώματα, είναι αντιηρωικοί χαρακτήρες, έχουν απλοϊκή σκέψη, καθημερινά
συναισθήματα, με παρορμητική συμπεριφορά, έντονα εκδηλωτικοί και αφοσιωμένοι στον αφέντη
τους.
Αυτά τα χαρακτηριστικά τα έχει ο Αγγελιαφόρος.Όμως διαφέρει και …λίγο. Διαβάστε τους στίχους
666, 777, 811-813 , σταθείτε στα λόγια του και τη συμπεριφορά των πρωταγωνιστών απέναντι του.
Σε τι διαφέρει; Ποια η ιδιαίτερη σχέση του με τον Μενέλαο και την Ελένη;
…………………………............................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………….
2. …………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
Ο Αγγελιαφόρος διατυπώνει απόψεις (→Διάνοια ) για τους θεούς, τη μοίρα, τον καλό δούλο, τη
μαντεία (→επιρροή του Ευριπίδη από τους Σοφιστές) .
Ποιες απόψεις διατυπώνει για :
α ) τους θεούς και τη μοίρα;( 786-798)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
β) τον καλό δούλο;( 803-810)
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
γ) την αξιοπιστία της μαντικής τέχνης;( 823-837)
………………………………………………………………………….....................................................
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
Πώς θα χαρακτηρίζατε τον Αγγελιοφόρο με βάση τα λόγια και τη συμπεριφορά του;(→ΗΘΟΣ).
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
ο Ευριπίδης φαίνεται μέσα από τα λόγια του Αγγελιοφόρου να είναι υπέρ ή κατά της δουλείας;
( βλ. και σχόλια 28-30, σελ. 60-62)
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
4. Τι μήνυμα κρύβει ο Ευριπίδης πίσω από τους στίχους 764-771;
…………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. ……………………………………………………………………………………………………………
Α’
1. Αγγελλιαφόρος
2. Μενέλαος
3. Ελένη
Β’
α.απλοϊκή σκέψη
β. συζυγική πίστη
γ.συμπάσχει
δ. ανακούφιση και ψυχική αγαλλίαση
ε. υποτονική αντίδραση
στ. ηρωικό ήθος
5. Να αντιστοιχίσετε τα δεδομένα των δύο στηλών
6. Ο ρόλος του Αγγελιοφόρου :
α. θα συμβάλλει στη διαδικασία της αναγνώρισης και ενώ η δράση βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο
β. θα συμβάλλει επίσης στην αποκατάσταση του ονόματος της Ελένης
γ. θίγει το μεγάλο πρόβλημα :ο πόλεμος είχε ως αιτία έναν ίσκιο και θα περάσει στους θεατές ένα
αντιπολεμικό μήνυμα
δ. οι σκέψεις του προβάλλουν καινές αντιλήψεις σχετικά με τον άνθρωπο
7. Ο ρόλος του Χορού:
Είναι συγκρατημένος και ακούγεται μόνο 2 φορές.Είναι επιφυλακτικός γιατί ο κίνδυνος από τον
Θεοκλύμενο δεν έχει εκλείψει ,κάτι που έχουν λησμονήσει οι δύο σύζυγοι.Έτσι προειδοποιεί για
μελλοντικές συμφορές επαναφέροντας τους δυο συζύγους στην πραγματικότητα,ώστε να είναι
έτοιμοι.
8. Πώς γίνεται η αποκατάσταση της Ελένης;
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………