2. Mendja nuk është një vazo për t’u
mbushur, por një zjarr për t’u ndezur!
3. Çfarë është Taksonomia e Bloom?
• Taksonomia e Objektivave Njohës.
• Në 1950-ën e zhvilluar nga Benjamin Bloom.
• Mjet që shpreh cilësisht llojet e ndryshme të të menduarit.
• Përshtatur për përdorim në klasë si një mjet planifikimi.
• Vazhdon të jetë një nga modelet më të aplikuara në të gjithë botën.
• Siguron një mënyrë për të organizuar aftësitë e të menduarit në
gjashtë nivele, që nga më themeloret e deri tek nivelet më të larta
të rendit të menduarit.
• 1990-Lorin Anderson (ish-student i Bloom) rishqyrtoi Taksonominë
• Si rezultat, një numër ndryshimesh u bënë.
4. Ndryshimet në Taksonominë e Bloom
• Ndryshimi i termave nga emra në folje
• Zëvendësimi i fjalës dije si produkt i mendimit me
kujtesën si kategori e mendimit
• Kuptimi u bë të kuptuarit dhe sinteza u riemërtua
si të krijuarit në mënyrë që të përshtatej më
shumë me natyrën dhe rregullin e të menduarit.
http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html (accessed July 2003) ; Pohl, 2000, p. 8)
5. Termat origjinale Termat e reja
• Vlerësimi
• Sinteza
• Analiza
• Aplikimi
• Kuptimi
• Njohja
•Të krijuarit
•Të vlerësuarit
•Të analizuarit
•Të zbatuarit
•Të kuptuarit
•Të kujtuarit
(Based on Pohl, 2000, Learning to Think, Thinking to Learn, p. 8)
6. TË KRIJUARIT
Përdorimi i informacionit për të prodhuar diçka të re.
Dizenjon, ndërton, planifikon
TË VLERËSUARIT
Kontroll kritik i nformacionit/Formulim i gjykimeve
Kritikon, gjykon, vlerëson
TË ANALIZUARIT
Copëtimi i informacionit dhe krijimi i lidhjeve mes pjesëve
Copëton, krahason, organizon
TË ZBATUARIT
Përdorimi i informacionit të njohur në një situatë të re.
Zbaton, kryen, përdor.
TË KUPTUARIT
I jep kuptim informacionit që merr.
Interpreton, përmbledh, shpjegon
TË KUJTUARIT
Kujtimi, gjetja e informacionit të marrë.
Përshkruan, liston, emërton, gjen, përkufizon.
7. TË KUJTUARIT
Nxënësi është në gjendje të kujtojë, dhe nuk harron të
riparaqesë informacionin e mësuar.
• Njeh
• Dëgjon
• Përshkruar
• Identifikon
• Kujton
• Emërton
• Gjen
A mund të kujtoni një informacion që keni marrë?
8. TË KUJTUARIT
VEPRIMET
• listo
• mbaj mend
• lidh
• trego
• dallo
• jep shembull
• riprodho
• cito
• përsërit
• etiketo
• kujto
• njih
• grupo
• lexo
• shkruaj
• skico
• dëgjo
• grupo
• zgjidh
• lexo
• rishiko
• cito
• rikujto
• lidh
• zgjidh
• nënvizo
• zgjidh
Produktet e
punës:
•Quiz
• Përkufizim
• Fakte
• Fletë pune
• Test
• Etiketa
• Listë
• Bllok shënimesh
• Riprodhim
• Fjalor
9. Rolet në klasë për të kujtuarin
Rolet e mësuesit
• Drejton
• Tregon
• Thotë
• Kontrollon
• Pyet
• Vlerëson
• Rolet e nxënësit
• Përgjigjet
• Dëgjon
• Kujton
• Rikujton
• Fikson
• Përkufizon
• Përshkruan
• Ritregon
10. TË KUJTUARIT:
Aktivitetet dhe Produktet
• Bëni një “Hartë të historisë” që tregon ngjarjet
kryesore të tregimit.
• Bëni “Vijën e kohës” së ditës tuaj tipike.
• Bëni një “Hartë koncept” e temës.
• Shkruani një listë me fjalë kyçe që ju e dini në lidhje
me ....
• Cilat ishin personazhet në këtë tregim?
• Bëni një tabelë që tregon ...
• Bëni një Poemë akronimi në lidhje me ...
• Recitoni një poezi që keni mësuar.
11. Pyetje për veprimtarinë e të kujtuarit
• Çfarë ndodhi më pas……?
• Sa……..?
• Çfarë është……?
• E kujt ishte ……..?
• A mund t’a emërtosh……?
• Thuaj përkufizimin e ……?
• Përshkruaj çfarë ndodhi më pas….?
• Kush foli për….?
• E vërtetë apo e gabuar…..?
12. TË KUPTUARIT
• Interpreton
• Jep shembuj
• Përmbledh
• Nxjerr përfundim
• Perifrazon
• Klasifikon
• Krahason
• Shpjegon
Mund të shpjegosh ide ose koncepte?ide ose koncepte?
• Nxënësi kupton domethënien, interpreton informacion ,përkthen atë
çfarë ka mësuar.
14. Rolet në klasë për të kuptuarin
Rolet e mësuesit
• demonstron
• dëgjon
• pyet
• krahason
• ballafaqon
• shqyrton
Rolet e nxënësit
• shpjegon
• përshkruan
• përvijon
• paraqet
• përkthehet
• demonstron
• interpreton
• merr pjesë aktivisht
15. TË KUPTUARIT:
Aktivitete dhe produkte
• Shkruaj me fjalët e tua ...
• Prit nga, ose merr një fotografi për të ilustruar një ngjarje të veçantë në histori.
• Raporto në klasë për ...
• Ilustro idenë kryesore të pjesës.
• Bëni një vizatim mefigura për të treguar sekuencën e ngjarjeve në histori.
• Shkruani dhe luani një dramë të bazuar në një histori.
• Shkruani një përmbledhje të shkurtër për t’ja shpjeguar këtë histori dikujt tjetër.
• Shpjegoni pse personazhi e zgjidhi problemin në atë mënyrë.
• Shkruani një raport përmbledhës të ngjarjes.
• Përgatisni një grafik shkak-pasojë për të ilustruar rrjedhën e ngjarjeve.
• Bëni një libër për t'u ngjyrosur.
• Parafrazo këtë kapitull në libër.
• Retrego me fjalët tuaja.
• Gjeni pikat kryesore të pjesës.
16. Pyetje për veprimtarinë e të kuptuarit
• A mund të shpjegosh pse….?
• A mund t’a shkruash me fjalët e tua…?
• Si mund t’a shprehësh….?
• Mund të shkruash një përmbledhje të shkurtër të .?
• Çfarë mendon se mund të ndodhë më pas…?
• Kush mendon se…?
• Cila është ideja kryesore…?
• A mund t’a qartësosh…?
• A mund të japësh shembuj?
• A veprojnë të gjithë ashtu siç vepron……?
17. TË ZBATUARIT
Nxënësi bën përdorimin e informacionit në një
kontekst të ndryshëm nga ai në të cilin është
mësuar.
• Zbaton
• Kryen
• Përdor
• Ekzekuton
A mund t’a përdorësh informacionin në një
situatë tjetër të ngjashme?
19. Rolet në klasë për të zbatuarin
Rolet e mësuesit
• shfaq
• lehtëson
• pyet
• vëzhgon
• vlerëson
• organizon
Rolet e nxënësit
• Zgjidh probleme
• Demostron
përdorimin
enjohurive
• përpilon
• kompleton
• llogarit
• ilustron
• ndërton
• merr pjesë aktivisht
20. TË ZBATUARIT:
Aktivitete dhe produkte
• Ndërton një model për të demonstruar se si duket apo punon
• Luan një dramë së bashkume shokët e klasës
• Shkruan një hyrje ditari.
• Bën një libër me figurina në lidhje me fushën e studimit.
• Përgatit ftesat për një festë apo një ditëlindje
• Krijon një pazëll apo një lojë në lidhje me temën.
• Shkruan një shpjegim në lidhje me një temë për të tjerët.
• Bën një hartë topografike.
• Vesh një kukull me një kostum kombëtar.
• Bëni një model balte ...
• Pikturon një afresk duke përdorur të njëjtat materiale.
• Vazhdo historinë ...
• Bën një dioramë për të ilustruar një ngjarje
• Bën një ekspozitë fotografike me një temë të
• caktuar.
21. Pyetje për veprimtarinë e të zbatuarit
• A mund të jepni ju një shembull tjetër ku
mund të zbatohet……?
• A mund t’i gruponi sipas karakteristikës së…..?
• Cilët janë faktorët që do të ndryshonit
nëse….?
• Çfarë pyetjesh mund të bëni rreth……?
• Nga informacioni i marrë, a mund të bëje një
listë udhëzimesh për ….?
24. Rolet në klasë për të analizuarin
Rolet e mësuesit
• eksploron
• drejton
• vëren
• vlerëson
• vepron si një burim
• pyet
• organizon
• copëton
Rolet e nxënësit
• diskuton
• zbulon
• argumenton
• debaton
• mendon thellë
• teston
• shqyrton
• pyet
• llogarit
• hulumton
• pjesëmarrës aktiv
25. TË ANALIZUARIT:
Aktivitete dhe produkte
• Përdorni një Diagrami Veni për të treguar se si dy tema janë të njëjta dhe të
ndryshme
• Hartoni një pyetësor për të mbledhur informacion.
• Anketoni shokët e klasës për të gjetur se çfarë mendojnë ata për një temë të
veçantë. Analizoni rezultatet.
• Bëni një tabelë shkak-pasojë për të treguar fazat kritike.
• Klasifiko veprimet e personazheve në libër.
• Krijo një sociogram nga tregimi.
• Ndërto një grafik për të ilustruar informacionin e përzgjedhur.
• Bëni një pemë familjare që tregon marrëdhëniet midis pjestarëve.
• Ideo dhe vendos rolin që do luash në një temë që po studjon.
• Shkruani një biografi të një personi që keni studiuar.
• Përgatit një raport në lidhje me fushën e studimit.
• Kryej një hetim për të mbledhur informacion që të mbështetësh një pikëpamje.
• Shqyrto një vepër arti në aspektin e ngjyrës, formës dhe cilësisë.
• Vizatoni një grafik.
• Plotësoni një Matricë të Vendimarrjes e dila do t’ju ndihmojë të kryeni një zgjedhje
26. Pyetje për veprimtarinë e të
analizuarit
• Cilat ngjarje nuk mund të kenë ndodhur?
• Nëse. .. ka ndodhur, çfarë mund të ketë qenë që i dha fund?
• Në çfarë cilësish......... ngjan me ...?
• Çfarë rezultatesh të tjera, të mundshme shihni ?
• Pse ndodhën ndryshimet e ...?
• A mund të shpjegosh se çfarë duhet të ketë ndodhur kur ...?
• Cilat janë disa nga problemet e ...?
• A mund t’a bësh dallimin midis... dhe .....?
• Cilat anë disa nga motivet që fshihen prapa ..?
• Cila ishte pika e kthesës?
• Cili ishte problemi me ...?
27. TË VLERËSUARIT
Nxënësi merr vendime pas një proçesi të thellë reflektimi,
kritike dhe vlerësimi.
• Kontroll
• Hypoteza
• Kritikë
• Eksperimente
• Gjykim
• Testim
• Zbulim
• Monitorim
A mund t’a justifikosh vendimin apo sjelljen tënde?
29. Rolet në klasë për të vlerësuarin
Rolet e mësuesit
• Qartëson
• Pranon
• Drejton
Rolet e nxënësit
• gjykon
mosmarrëveshjet
• krahason
• kritikon
• pyet
• argumenton
• vlerëson
• vendos
• zgjedh
• justifikon
• pjesëmarrës aktiv
30. TË VLERËSUARIT:
Aktivitete dhe produkte
• I shkruani një letër redaktorit.
• Të përgatisë dhe të zhvillojë një debat
• Përgatisni një listë të kritereve për të gjykuar ...
• Shkruani një fjalim bindës duke argumentuar qëndrimin pro /
kundër ...
• Bëni një broshurë me pesë rregulla që ju duken si të rëndësishme.
Bind të tjerët!
• Formo një panel për të diskutuar pikëpamjet në lidhje me ....
• Shkruani një letër. .. duke këshilluar ndryshimet e nevojshme që
duhen bërë.
• Shkruani një raport gjysmë-vjetor në lidhje me.....
• Përgatit një rast për të paraqitur pikëpamjen tuaj në lidhje me ...
• Plotësoni një PMI për ...
• Vlerësoni veprimet e personazhit në një histori.
31. Pyetje për veprimtarinë e të
vlerësuarit
• A ka një zgjidhje më të mirë për ...?
• Gjykojë vlerën e ... Çfarë mendoni për ...?
• Mund të mbroni pozicionin tuaj në lidhje me ...?
• A mendoni se ... është një gjë e mirë apo e keqe?
• Si do t’ a kishe trajtuar ti ...?
• Çfarë ndryshimesh i sugjeron ti.....?
• A besoni ju tek ...? Si do të ndiheni, nëse. ? ..
• Sa efektive janë..... ?
• Cilat do të ishin pasojat......?
• Çfarë ndikimi do të kishte .... në jetët tona?
• Cilat janë të mirat dhe të këqijat e ....?
• Pse është me vlerë ....?
• Cilat janë alternativat e....?
• Kush do të fitojë dhe të kush do të humbasë?
32. TË KRIJUARIT
Nxënësi krijon ide të reja dhe informacion duke përdorur atë
që ka mësuar më parë.
• Projektim
• Ndërtim
• Planifikim
• Prodhim
• Trillim
• Shpikje
• Modelim
A mund të shpikni ju produkte, ide apo rrugë të reja ?
33. TË KRIJUARIT
VEPRIMET
• kompozon
• grumbullon
• organizon
• shpik
• përpilon
• parashikon
• sajon
• propozon
• ndërton
• planifikon
• përgatit
• zhvillon
• krijon
• imagjinon
• prodhon
• formuloj
• përmirësoj
Produktet e
punës:
Film
Histori
Projekt
Plan
Lojë e re
Gazetë
Produkt mediatik
Lajmërim
Pikturë
34. Rolet në klasë për të krijuarin
Rolet e mësuesit
• Lehtësues
• Zgjerues
• Reflektues
• Analizues
• Vlerësues
Rolet e nxënësit
• Dizenjues
• formulues
• planifikues
• merr rreziqet
• modifikues
• krijues
• propozues
• pjesëmarrës aktiv
35. TË VLERËSUARIT:
Aktivitete dhe produkte
• Përdor strategjinë ZAMAKKE (SCAMPER) për të të shpikur një tip të ri të këpucëve
sportive
• Shpik një makinë për të bërë një detyrë të veçantë.
• Dizenjo një robot për të bërë detyrat e shtëpisë tuaj.
• Krijo një produkt të ri. Jepi një emër dhe të planifiko një fushatë marketingu.
• Shkruani për ndjenjat tuaja në lidhje me ...
• Shkruani një dramë , shfaqje TV , teatër kukullash, lojë me role, këngë apo
pantomimë rreth ..
• Harto i një sistemi të ri monetar
• Zhvillo një menu për një restorant të ri duke përdorur një shumëllojshmëri
ushqimesh të shëndetshme.
• Dizenjo një kopertinë: libri, CD-je ose reviste për ...
• Shit një ide.
• Shpik një mënyrë për të ...
• Krijo një gjuhë të re dhe përdore atë në një shembull.
• Shkruani një këngë për të reklamuar një produkt të ri.
36. Pyetje për veprimtarinë e të krijuarit
• A mund të vizatosh një….duke….?
• A sheh një zgjidhje të mundëshme tek…..?
• Nëse do të kishe qasje në të gjitha burimet, si do t’i
përdorje ato ...?
• Pse nuk e krijon vetë rrugën tëndë për të......?
• Çfarë do të ndodhte nëse ...?
• Sa mënyra mund të gjeni për të ...?
• Mund të gjeni përdorime të reja dhe të pazakonshme
të ...?
• A mund të zhvilloni një ide e cila do të bënte të
mundur...?