Contenu connexe
Similaire à โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน (20)
Plus de Wan Ngamwongwan (20)
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
- 3. ทางเดินหายใจของคนประกอบด้วย
1. รูจมูก (Nostrill) เป็นทางผ่านเข้าของอากาศ
2. ช่องจมูกหรือโพรงจมูก (Nasal cavity) เป็นโพรงที่ถัดจากรู
จมูกเข้าไปซึ่งติดต่อกับคอหอย ที่โพรงจมูกจะมีขนเส้นเล็ก ๆ และ
ต่อมน้้ามันช่วยกรองและจับฝุ่นละอองไม่ให้ผ่านลงสูปอด
่
นอกจากนี้ที่โพรงจมูกยังมีเยื่อบุจมูกหนาช่วยให้อากาศที่เข้ามามี
ความชุ่มชื้น
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 4. 3. คอหอย (Pharynx) เป็นบริเวณทีพบกันของช่องอากาศจากจมูก
่
ช่องอาหารจากปาก กล่องเสียงจากหลอดลมคอและช่องจากหูคือ
หลอดยูสเทเชียน(eustachian tube) อากาศเมื่อผ่านคอหอยจะเข้า
สู่กล่องเสียง ที่กล่องเสียงมีอวัยวะที่ท้าหน้าที่ปิดเปิดกล่องเสียง เรียก
เอพิกลอททิส(epiglottis) ป้องกันไม่ให้อาหารตกลงสู่หลอดลมคอ
4. หลอดลม (trachea) เป็นหลอดยาวตรง มีกระดูกอ่อนเรียง
เป็นรูปเกือกม้าติดอยู่ และการที่มีแผ่นกระดูกอ่อนจึงท้าให้หลอดลม
ไม่แฟบลง บริเวณส่วนต้นของหลอดลมเรียก หลอดลมคอ ส่วน
หลอดลม จะหมายถึงส่วนที่แตกแขนงออกจากหลอดลมคอ แบ่ง
ออกเป็น 2 กิ่ง เข้าสูปอดทั้งสองข้าง
่
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 5. 5.ขั้วปอด (Bronchus ) เป็นส่วนของหลอดลมที่แยกออกเป็น
กิ่ง ซ้ายและขวาเข้าสูปอด
่
6.แขนงขั้วปอดหรือหลอดลมฝอย (Bronchiole) เป็นแขนงของ
ท่อลมที่แยกออกไปมากมายแทรกอยู่ทั่วไปในเนื้อปอด ซึ่งจะไป
สิ้นสุดที่ถุงลม (alveolus)
7.ถุงลมเล็ก ๆ ในปอด (alveolus ) ที่ผนังของถุงลมจะมีเส้น
เลือดฝอยล้อมรอบอยู่มากมาย จึงเป็นแหล่งในการแลกเปลี่ยนก๊าซ
ภายในปอดของคนมี อัลวิโอลัส (ถุงลมเล็ก ๆ )
ประมาณ 300 ล้านถุง ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 6. ระบบแลกเปลียนแก๊สและอวัยวะที่เกี่ยวข้อง
่
1. รูจมูก
2. โพรงจมูก
3. คอหอย
4. กล่องเสียง
5. หลอดลม
6. ขั้วปอด
7. กระบังลม
8. กระดูกซี่โครง
9. กล้ามเนื้อยึดซี่โครง
X : อาหารเข้าปาก
Y : อาหารลงหลอดอาหาร
Z : ต้าแหน่งของหัวใจ
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 12. ปอดอยู่ในช่องทรวงอก มีลักษณะยืดหยุ่น
คล้ายฟองน้้า แบ่งเป็นปอดขวาและปอดซ้าย
โดยปอดขวามี 3 กลีบ และปอดซ้ายมี 2
กลีบแต่ละกลีบจะประกอบด้วยกลีบเล็กๆ
หลายกลีบ
ปอดแต่ละข้างหุ้มด้วยเยื่อหุ้มบางๆ สองชั้น โดยเยื่อชั้นในยึดติดกับเนื้อปอดและ
เยื่อชั้นนอกยึดติดกับผนังทรวงอก ช่องว่างระหว่างเยื่อทั้งสองชั้นเรียกว่า ช่องเยื่อ
หุ้มปอด ซึ่งภายในมีของเหลวใสเคลือบอยู่ ประมาณ 2 – 5 ซีซี
ความดันอากาศในช่องเยื่อหุ้มปอดนี้จะเป็นต่้ากว่าบรรยากาศเสมอ ทั้งในขณะ
หายใจเข้าและหายใจออก
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 18. ผลการทดลอง
ขณะที่ปิดรูเล็กๆ ที่หลอดฉีดยาพลาสติก เมื่อเลื่อนลูกสูบไป
ทางด้านหน้าปริมาตรอากาศในหลอดจะลดลง ความดันอากาศ
ในลูกโป่ง จะเพิ่มขึ้น ดันให้อากาศภายในลูกโป่งออกจากลูกโป่ง
ท้าให้ลูกโป่งหดตัว ดังภาพ ก.
แต่เมื่อดึงลูกสูบกลับที่เดิม อากาศภายในหลอดจะมีปริมาตร
เพิ่มขึ้น ความดันอากาศภายในหลอดลดลง อากาศภายนอกมี
ความดันสูงกว่า จะไหลเข้าไปในลูกโป่ง ท้าให้ลูกโป่งขยายขนาด
เพิ่มขึ้น ดังภาพ ข.
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 19. นักเรียนจะน้าผลการทดลองนี้ไปอธิบายการหายใจเข้า-ออก ของ
ร่างกายได้ว่าอย่างไร
ถ้ากล้ามเนื้อกะบังลมคลายตัว กะบังลมจะโค้งมากขึ้น ท้าให้
ปริมาตรช่องอกลดลง ความดันในปอดเพิ่มขึ้น เกิดการหายใจออก
ถ้ากล้ามเนื้อกะบังลมหดตัว กะบังลมจะแบนราบ ท้าให้
ปริมาตรช่องอกมากขึ้น ความดันในปอดลดลง เกิดการหายใจเข้า
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 22. สรุปการท้างานของกล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงแถบนอกและ
กล้ามเนื้อกะบังลม ขณะหายใจเข้า-ออก
กล้ามเนื้อ กระดูก กล้ามเนื้อ ปริมาตร ความดัน
ระหว่างกระดูก ซี่โครง กะบังลม ช่องอก อากาศ
ซี่โครงแถบนอก ภายในปอด
ขณะหายใจเข้า หดตัว ยกตัวสูงขึ้น หดตัว เพิ่มขึ้น ลดลง
ขณะหายใจออก คลายตัว เคลื่อนลง คลายตัว ลดลง เพิ่มขึ้น
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 24. ปริมาตรของปอดมีดังนี้
1. ปริมาตรอากาศหายใจเข้าออกต่อครั้ง (tidal volume : TV) คือ อากาศที่
หายใจเข้าออกตามปกติธรรมดา คนปกติมีคาเฉลี่ยประมาณ 500 ลบ.ซม.
่
(0.5 ลิตร)
2. ปริมาตรหายใจเข้าส้ารอง (inspiratory reserve volume : IRV) คือ
ปริมาตรของอากาศที่หายใจเข้าเพิ่มจากการหายใจปกติจนเต็มที่ คนปกติมี
ค่าเฉลี่ยประมาณ 2,500 ลบ.ซม.(2.5 ลิตร)
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 25. 3. ปริมาตรหายใจออกส้ารอง (expiratory reserve volume : ERV) คือ
ปริมาตรของอากาศที่หายใจออกได้อีกจนเต็มที่ ซึ่งเพิ่มจากการหายใจปกติ
คนปกติมีค่าเฉลี่ยประมาณ 1,500 ลบ.ซม.(1.5 ลิตร)
4. ปริมาณส่วนที่เหลือ (residual volume : RV) คือ
คือปริมาตรที่เหลืออยู่ แก๊สอยู่ในปอดส่วนหนึ่ง และไม่สามารถวัดได้ด้วย
สไปโรมิเตอร์(spirometer) คนปกติมค่าเฉลี่ยประมาณ 1,500 ลบ.ซม.
ี
(1.5 ลิตร)
ฉวีวรรณ นาคบุตร
- 26. ค้าถาม
จากกราฟการหายใจเข้า-ออกปกติ 1 ครั้งจะมีปริมาตรของอากาศเท่าใด
ตอบ 500 ลูกบาศก์เซนติเมตร
นักเรียนสามารถหายใจเอาอากาศออกจากปอดจนหมดได้หรือไม่
เพราะเหตุใด
ตอบ ไม่ได้ เพราะการท้างานของกล้ามเนื้อกะบังลมและ
กล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงแถบนอกท้างานได้จ้ากัด
ฉวีวรรณ นาคบุตร