คำสอนของหลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก วัดป่านาคำน้อย อุดรธานี

1. พวกเราท่านทุกคนทุกท่านนะตั้งใจภาวนา สรุปแล้วให้ภาวนา
ใครเอากรรมฐานไหนเป็นหลัก จุดอะไรเป็นหลัก มรณานุสติเป็นหลัก
ระลึกถึงความตาย ตาย หายใจเข้า-ตาย หายใจออก-ตาย
หายใจเข้า-ตาย หายใจออก-ตาย บริกรรมถึงความตายก็ได้
มรณานุสติ เห็นความตายตัวเอง ถ้าคนเห็นความตายตัวเองอยู่ตลอด
จะเป็นผู้ไม่ประมาท เป็นผู้เตรียมพร้อม
หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก

2. เราจะเอาอะไรไปด้วยได้ นอกจากบุญกุศล นอกจากบุญกับบาป
ส่วนอื่นจะต้องทิ้งไว้ในโลกนี้หมด ถึงจะรักแสนรัก ห่วงแสนห่วง
แหนแสนแหน เกลียดแสนเกลียด โกรธแสนโกรธ ก็เอาไปด้วยไม่ได้ทั้งนั้น
เราจะปรับปรุงแก้ไขทาใจอย่างไร
จึงจะไม่ให้มันมากระทบกระเทือนในจิตใจของเรา
นี่ล่ะ อันนี้ “ดูใจ”
หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก

3. ดูใจ..จะดูยังไง พยายามทาจิตให้สงบ สงบด้วยวิธีอย่างไร
มีหลายวิธีพระพุทธเจ้าท่านวางไว้ถึง ๔๐ อย่าง ๔๐ ประการ สาหรับให้พวกเราเดินมรรค
นามาบริกรรมนามาประพฤติปฏิบัติ แต่ถึงอย่างไรก็ตามทั้ง ๔๐ อย่างนั้นน่ะ
คือมุ่งหวังอยากจะให้จิตของเราเป็นหนึ่ง จิตสงบจิตเป็นหนึ่งจิตไม่ส่ายแส่ จิตไม่หิวโหย
จิตไม่ว้าเหว่ จิตใจให้อยู่กับตัวเอง ให้มีสติสมบูรณ์อยู่กับตัวเอง
ขณะนี้เดี๋ยวนี้เราคิดเรื่องอะไรอยู่ อันนี้คือจุดประสงค์ของพระพุทธเจ้า
จุดประสงค์ของพ่อแม่ครูบาอาจารย์ที่ท่านอบรมกรรมฐาน
เดี๋ยวนี้ ขณะนี้ เวลานี้ ปัจจุบันจิตและปัจจุบันธรรม
อันนี้คือคุณค่าที่สุด มีคุณค่าที่สุด
หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก

4. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
ถ้าคิดไปถึงอดีต คิดไปถึงอนาคตอันนั้น
เรียกว่าไร้ค่าไร้ประโยชน์ให้แล้ว แต่คิดทีมีคุณค่าคือ จิตอยู่ในปัจจุบัน ปัจจุบันจิต
ปัจจุบันธรรม กาหนดลมหายใจเข้า -หายใจออก
พุท-โธ พุท-โธ เนี่ยแหละ เรียกว่าตาย ตาย เกิด-ดับ เกิด-ดับ อนิจจัง อนิจจังก็ได้
ทุกขัง ทุกขัง อนัตตา อนัตตา ก็ได้ สุดแท้เราจะบริกรรมอันไหน

5. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
การไหว้พระสวดมนต์ทาที่ไหนก็ได้ อยู่ทาตามลาพังก็ได้
ถ้าอยู่ในป่าเขาลาเนาไพร ครูบาอาจารย์เวลาไป ณ สถานที่ใด
ท่านไม่เคยขาดเลยนะ ไปอยู่ในป่าดงพงไพร ไปอยู่ในสถานที่เปล่าเปลี่ยวเท่าใหร่
ที่น่ากลัวเท่าไหร่ ท่านยิ่งไหว้พระ
ยึดพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์เป็นสรณะเป็นที่พึ่ง

6. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
ลูกหลานก็เหมือนกันไปอยู่ ณ สถานที่ใดที่น่ากลัว ไปต่างประเทศ
หรือไปพักที่โรงแรม ไปสถานที่ต่างๆ เวลาก่อนจะหลับนอนไหว้พระ
อะระหัง สวากขาโต สุปฏิปันโน นะโม ตัสสะ พุทธัง ธัมมัง สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ
จากนั้นก็แผ่เมตตา ถ้าไม่ได้มาก เอาสั้น ๆ ก็ได้ และให้แผ่เมตตา
ข้าพเจ้าจงเป็นสุข ผู้อื่นจงเป็นสุข ข้าพเจ้าต้องการความสุขอย่างไร ผู้อื่น สัตว์อื่น
วิญญาณอื่น ดวงใจอื่น ขอให้มีความสุขอย่างที่ข้าพเจ้าปรารถนาทุกดวงใจ
ทุกดวงวิญญาณด้วยเทอญ อันนี้ก็คือ ก่อนที่เราจะหลับนอนที่ไหน
ควรจะไหว้พระและก็แผ่เมตตาด้วย นอนหลับสบาย

7. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
เราเกิดมา เราก็เกิดมาคนเดียว เราจะแบกใครมาเกิดด้วย
เราตายไป เราจะแบกใครตายไปด้วย เราเกิดมาคนเดียว ตายคนเดียว
ทาดีทาชั่วเราเป็นคนทา เพราะฉะนั้น อย่าทาความชั่ว ให้ทาแต่ความดี
ไปอยู่ในสถานที่ใด ให้จิตใจแน่วแน่และเด็ดเดี่ยว
ให้เป็นผู้มุ่งมั่นในธรรม เสาะแสวงหาธรรม อย่าไปเสาะแสวงหาโลก
อย่าไปเสาะแสวงหาโลกามิส อย่าไปเสาะแสวงหาวัตถุภายนอก
ให้เสาะแสวงหาธรรม

8. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
การเสาะแสวงหาสิ่งภายนอก มีแต่เรื่องยุ่งเหยิงวุ่นวาย
แต่เสาะแสวงหาธรรมภายในใจนั้น มีแต่ความสงบร่มเย็นเป็นสุข
ธรรมมีหลายระดับหลายขั้น ขอให้พวกท่านทั้งหลายเข้ามาหาธรรมนี้
แม้เพียงสมาธิธรรมเพียงอย่างเดียว จิตใจก็สงบร่มเย็นเป็นสุขอย่างมาก
ถ้าพิจารณาค้นคว้าทางปัญญาเข้าไปอีก ก็ยิ่งมีความสงบร่มเย็นเป็นสุขลึกซึ้งลงไปอีก
เรื่องข้างนอกแล้ว มีแต่จะทาให้เราทุกข์ มีแต่เรื่องกามกิเลส เราคิดดูให้ลึกๆ ให้ดูให้รอบคอบ
คิดดูด้วยเหตุและผลว่าใจเราติดข้องกับอะไร เรื่องกามกิเลสเป็นตัวใหญ่ทื่สุด
เราลองพิจารณาดูว่าจริงไหม แล้วเราจะพิจารณาอย่างไร
จะแก้ไขอย่างไรในจุดที่เราติดข้องนั้น ที่จิตใจมันวุ่นวาย จิตใจมันระส่าระสาย
ใจมันทุกข์อยู่อย่างนั้น เราจะแก้ไขอย่างไร เราจะปรับปรุงอย่างไร
จุดนั้นมันเป็นความสุขที่แท้จริงใช่ไหม มันไม่ใช่ มันเป็นเรื่องหลอกลวงใจเฉยๆ

9. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
เหมือนที่ท่านเปรียบเทียบว่า มฤตยูคือความตายเหมือนกับน้าไหลจากภูเขา
ลากคนที่นอนหลับหลงไหลไปกับน้า ท่านเปรียบเทียบเหมือนมนุษยชาติ
ที่หลงไหลติดอยู่ในกาม แล้วมฤตยูก็พลัดพรากไป ไหลลงไปสู่ความตาย
เมื่อตายไปแล้ว เกิดมาภพหน้าชาติหน้าก็มาหลงไหลอยู่อย่างเก่า
แล้วความตายก็พลัดพรากไปอีกอย่างเก่า
แล้วก็กลับมาเกิดมาหลงไหลอยู่อีกอย่างเก่า
มันอยู่อย่างนี้ แล้วอันไหนคือความสุข

10. หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
เราลองพิจารณาดูสิ พ่อแม่ปู่ย่าตายาย ใครต่อใครที่อยู่ในโลก
มีความสุขที่แท้จริงอย่างที่ว่าใช่ไหม ถ้าเราพิจารณาตามหลักธรรมคาสอนของพระพุทธเจ้า
พิจารณาด้วยเหตุและผล มันจริงอย่างพระธรรมคาสอนของพระพุทธเจ้า
ที่โลกทั้งโลกสลบไสลในเรื่องลาภ ยศ และสรรเสริญ เรื่องสุขมันเป็นเรื่องนอกๆ
เป็นเรื่องแสวงหาสิ่งภายนอก และสิ่งภายนอกนั้นก็มีแต่จะนาทุกข์เข้ามาแทนที่
ส่วนการแสวงหาธรรมในใจ ก็ไม่ค่อยสนใจกัน ไม่เชื่ออีกต่างหาก
แต่ถึงจะเชื่อหรือไม่เชื่อ เรื่องความแก่เจ็บตายก็ไม่เลือกว่าจะเชื่อหรือไม่เชื่อ
ตายด้วยกันทั้งนั้น เพราะฉะนั้น เราควรจะศึกษาไว้ว่า ก่อนที่เราจะตาย
ก่อนที่เราจะเป็นอย่างนั้น เราควรทาตนอย่างไร