1. บทที่ 2
ความตกลงการคาสินคาของอาเซียน
(ASEAN Trade in Goods Agreement: ATIGA)
2.1 ความเปนมา
ความตกลงการคาสินคาของอาเซียน (ASEAN Trade in Goods Agreement)
หรือชื่อยอวา “ATIGA” เปนความตกลงที่เกิดขึ้นภายในแผนประชาคมเศรษฐกิจ
อาเซียน (AEC Blueprint) ที่ตองการใหอาเซียนเปนตลาดเดียวและเปนฐานการ
ผลิตรวมกัน โดยมีการเคลื่อนยายอยางเสรีของสินคา บริการ การลงทุน แรงงานที่มี
ทักษะ และการเคลื่อนยายเงินทุนอยางเสรีมากขึ้น ความตกลง ATIGA เปนความ
ตกลงที่มีเกี่ยวของกับความตกลง สินคาหลายฉบับที่อาเซียนเคยใหสัตยาบันมา
กอนหนานี้ คือ
(1) ความตกลงวาดวยสิทธิพิเศษทางการคาอาเซียน (the Agreement on
ASEAN Preferential Trading Arrangements : ASEAN PTA)ซึ่งเปนการใหสิทธิ
พิเศษโดยสมัครใจ และแลกเปลี่ยนสินคากับสินคา สิทธิพิเศษสวนใหญเปนการลด
ภาษีศุลกากรขาเขา และการผูกพันอัตราอากรขาเขา ณ อัตราที่เรียกเก็บอยู ลง
นามเมื่อป 1977 มีผลบังคับใชเมื่อ 1 มกราคม 1978
(2) การใชความตกลงวาดวยการใชอัตราภาษีพิเศษที่เทากันสําหรับเขต
การคาเสรีอาเซียน ป 1992 (the Agreement on the Common Effective
Preferential Tariff Scheme for the ASEAN Free Trade Area : CEPT) ซึ่งเกิด
จากการประชุมสุดยอดผูนําอาเซียน (ASEAN Summit) ครั้งที่ 4 เมื่อวันที่ 27-28

2. AEC Prompt
14
มกราคม 1992 ณ ประเทศสิงคโปร โดยผูนําอาเซียนตกลงที่จะใหมีการจัดตั้งเขต
การคาเสรี(ASEAN Free Trade Area : AFTA) โดยมีการกําหนดการปรับลดอัตรา
ภาษีระหวางอาเซียนดวยกันคือ อาเซียนเดิม 6 ประเทศ และอาเซียนใหม
4 ประเทศ โดยมีตารางการปรับลดอัตราภาษีดังนี้
ตารางที่ 4 กรอบระยะเวลาการปรับลดอัตราภาษีของอาเซียนเดิม
ป 2000 ป 2001 ป 2002 ป 2003 ป 2010
รอยละ 85 ของ IL
มีอัตราภาษีเหลือ
0-5%
รอยละ 90 ของ IL
มีอัตราภาษีเหลือ
0-5%
ทุกรายการของ IL
มีอัตราภาษีเหลือ
0-5%
ทุกรายการของ IL มี
อัตราภาษีเหลือ 0-5%
และรอยละ 60 ของ IL
มีภาษีรอยละ 0
ทุกรายการของ IL
มีอัตราภาษีเหลือ 0
หมายเหตุ : IL คือ บัญชีภาษีสินคา (Inclusion List)
ที่มา : กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณิชย
ตารางที่ 5 กรอบระยะเวลาการปรับลดอัตราภาษีของอาเซียนใหม
เวียดนาม ลาวและพมา กัมพูชา
1.ป 2010 รอยละ 80 ของ IL มีอัตรา
ภาษีรอยละ 0
2.ป 2015 รอยละ 100 ของ IL มี
อัตราภาษีรอยละ 0
1.ป 2010 รอยละ 80 ของ IL มีอัตรา
ภาษีรอยละ 0
2.ป 2015 รอยละ 100 ของ IL มี
อัตราภาษีรอยละ 0
1.ป 2010 รอยละ 60 ของ IL มีอัตรา
ภาษีรอยละ 0
2.ป 2015 รอยละ 100 ของ IL มี
อัตราภาษีรอยละ 0
หมายเหตุ : IL คือ บัญชีภาษีสินคา (Inclusion List)
ที่มา : กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณิชย
(3) ความตกลงดานศุลกากรอาเซียน (ASEAN Agreement on Custom)
ป 1997 เปนผลจากการประชุมอธิบดีกรมศุลกากรอาเซียนเมื่อวันที่ 4-5 กันยายน
1996 ที่ประเทศอินโดนีเซีย โดยขอตกลงดังกลาวมีวัตถุประสงคคือมีการรวมมือ
ดานศุลกากรในอาเซียน เชน Harmonization of Customs Valuation Systems,
Harmonization of Tariff Nomenclature, Common Customs Form และ
Harmonization of Customs Proceduresเปนตน

3. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
15
(4) กรอบความตกลงในขอตกลงยอมรับรวมกันของอาเซียน (the ASEAN
Framework Agreement on Mutual Recognition Arrangements : MRAs) ป
1998 อาเซียนไดเรงปรับประสานมาตรฐานสินคาและจัดทําความตกลงการยอมรับ
รวม (Mutual Recognition Arrangements : MRAs) เพื่ออํานวยความสะดวกทาง
การคา ซึ่งเทากับเปนการลดอุปสรรคทางการคาที่มิใชภาษีระหวางกัน โดยไดเริ่ม
ดําเนินการปรับประสานมาตรฐานสินคา 20 กลุม สวนใหญเปนเครื่องใชไฟฟา เชน
เครื่องปรับอากาศ ตูเย็น วิทยุ และโทรทัศน เปนตน ในสวนของการจัดทํา MRAs นั้น
ปจจุบันอาเซียนไดจัดทําความตกลงวาดวยการยอมรับรวมรายสาขา สําหรับอุปกรณ
ไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส (Electrical and Electronic Equipment) และความตกลง
วาดวยการยอมรับรวมวาดวยการรับรองการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑเครื่องสําอาง
(ASEAN MRA on Product Registration Approvals for Cosmetics) และอยู
ระหวางการจัดทํา MRAs สําหรับสินคายา และอาหาร (Prepared Foodstuff)
(5) กรอบความตกลงดานอิเล็กทรอนิกสของอาเซียน (e-ASEAN
Framework Agreement) เปนการลงนามของผูนําของอาเซียนทั้ง 10 ประเทศ ใน
วันที่ 24 พฤศจิกายน 2000 ณ ประเทศสิงคโปร ซึ่งจะกําหนดแนวทางเสริมสราง
ความรวมมือระหวางประเทศสมาชิกอาเซียนในดานเทคโนโลยีสารสนเทศและ
สื่อสารเพื่อใหภูมิภาคอาเซียนเชื่อมโยงกันดานอิเล็กทรอนิกสอยางสมบูรณแบบ
สาระสําคัญของกรอบความตกลงดานอิเล็กทรอนิกสของอาเซียน ไดแก การ
กําหนดมาตรการที่จะพัฒนาอาเซียนใหเขาสูยุคเทคโนโลยีสารสนเทศอยางแทจริง
ใน 5 ดานหลัก คือ
1) การวางโครงสรางพื้นฐานดานเทคโนโลยีสารสนเทศ
2) การสงเสริมและอํานวยความสะดวกในการใชพาณิชยอิเล็กทรอนิกส

4. AEC Prompt
16
3) การเปดเสรีดานการคา การบริการและการลงทุนที่เกี่ยวของกับ
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
4) การพัฒนาสังคมแหงเทคโนโลยี
5) การนําเทคโนโลยีสารสนเทศมาใชในการบริการของรัฐ
(6) พิธีสารเกี่ยวกับการดําเนินการเกี่ยวกับพิกัดอัตราศุลกากรฮารโมไนซของ
อาเซียน (the Protocol Governing the Implementation of the ASEAN
Harmonized Tariff Nomenclature) ป 2003 และในป 2004 อาเซียนไดเริ่มเปลี่ยน
มาใชระบบพิกัดอัตราศุลกากรฮารโมไนซอาเซียน หรือ AHTN เพื่อใหศุลกากรของทุก
ประเทศสมาชิกใชพิกัดอัตราศุลกากรที่เปนมาตรฐานเดียวกันในระดับตัวเลข 8 หลัก
(7) กรอบความตกลงวาดวยการรวมกลุมสาขาสําคัญของอาเซียน (ASEAN
Framework Agreement for the Integration of Priority Sectors) (2004) ผูนํา
อาเซียนไดลงนามในกรอบความตกลงวาดวยการรวมกลุมสาขาสําคัญ และรัฐมนตรี
เศรษฐกิจอาเซียนลงนามในพิธีสารรายสาขา (ASEAN Sectoral Integration
Protocol) ในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 10 เมื่อเดือน พฤศจิกายน 2004 ณ
กรุง เวียงจันทร สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
(8) ความตกลงวาดวยการอํานวยความสะดวกดานศุลกากรดวยระบบ
อิเล็กทรอนิกส ณ จุดเดียวของอาเซียน (ASEAN Agreement to Establish and
Implement the ASEAN Single Window) ป 2005 โดยกําหนดใหประเทศสมาชิก
อาเซียนเดิม 6 ประเทศ จัดตั้ง National Single Window ใหแลวเสร็จ ภายในป
2008 และประเทศ CLMV ใหดําเนินการใหแลวเสร็จ ภายในป 2012 เพื่อเชื่อมตอ
เปน ASEAN Single Window ตอไป

5. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
17
2.2 สาระสําคัญของความตกลงการคาสินคาของอาเซียน (ATIGA)
ความตกลงการคาสินคาของอาเซียน (ASEAN Trade in Goods Agreement)
หรือ ATIGA ปรับปรุงจากความตกลงฉบับเดิม ที่เรียกวา ความตกลงวาดวยการใช
อัตราภาษีพิเศษที่เทากันสําหรับเขตการคาเสรีอาเซียน หรือ “the Agreement on
the Common Effective Preferential Tariff Scheme for the ASEAN Free Trade
Area : CEPT” มีวัตถุประสงคสําคัญเพื่อสรางกฎเกณฑทางการคาระหวางอาเซียน
ใหมีความชัดเจน โปรงใสมากขึ้น และครอบคลุมเรื่องมาตรการทางภาษี และมิใช
ภาษี ซึ่งจะทําใหการคาสินคาระหวางประเทศสมาชิกอาเซียนมีอุปสรรคทางการคา
ระหวางกันนอยที่สุดนําไปสูการเปนประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN
Economic Community : AEC) ในป 2015 โดยเปนไปในทํานองเดียวกับประชาคม
เศรษฐกิจยุโรปในระยะเริ่มแรกที่มีตลาดและฐานการผลิตรวมกัน และจะมีการ
เคลื่อนยายสินคา บริการ การลงทุน เงินทุน และแรงงานฝมือโดยปราศจาก
อุปสรรคใดๆ ซึ่งเนื้อหาของความตกลง ATIGA ประกอบดวย เนื้อหา 11 บท มี 98
ขอ สามารถสรุปไดดังนี้
เมื่อพิจารณาในบทแรก จะเปนรายละเอียดของบทบัญญัติทั่วไปในการ
จัดทําความตกลงการคาสินคาของอาเซียน (ATIGA) สาระสําคัญจะกลาวถึง
วัตถุประสงค คํานิยามตางๆ เชน อากรศุลกากร ขอจํากัดการปริวรรตเงินตรา
ตางประเทศ สินคาที่ไดถิ่นกําเนิด เปนตน เพื่อความเขาใจที่ตรงกันของประเทศ
สมาชิก และการทําความเขาใจในขอบเขตการจําแนกพิกัดของสินคา การประติบัติ
เยี่ยงชาติที่ไดรับความอนุเคราะหยิ่ง คาธรรมเนียมและคาภาระเกี่ยวกับการนําเขา
สงออก มาตรการปกปองเพื่อรักษาดุลการชําระเงิน การเก็บรักษาขอมูลการคา
อาเซียน การสงเสริมการมีสวนรวมของกลุมประเทศสมาชิก ขอยกเวนทั่วไป

6. AEC Prompt
18
โดยขอยกเวนทั่วไปนี้ ไดระบุชัดเจนวาประเทศสมาชิกจะตองไมเลือกปฏิบัติตาม
อําเภอใจหรือไมมีเหตุผลระหวางประเทศสมาชิกดวยกัน สวนขอยกเวนดานความ
มั่นคงนั้น ไดทําความเขาใจวาในขอตกลงฉบับนี้ไมมีขอความใดๆ ที่ตีความไป
ในทางกีดกันหรือหามไมใหประเทศสมาชิกดําเนินตามกรอบพันธกรณีภายใตกฎ
บัตรสหประชาชาติเพื่อการรักษาสันติภาพและความมั่นคงระหวางประเทศ เปนตน
ในบทตอมาจะวาดวยเรื่องการเปดเสรีอัตราภาษี มีเนื้อหาครอบคลุมในเรื่อง
การลดหรือยกเลิกอากรขาเขาของประเทศในกลุมสมาชิก ซึ่งในความตกลง
ประเทศสมาชิกจะตองยกเลิกอากรขาเขาของสินคาทุกรายการที่มีการคาระหวาง
ประเทศสมาชิกภายในป 2010 สําหรับประเทศสมาชิกอาเซียน 6 ประเทศ5
และ
สําหรับประเทศ CLMV6
ภายในป 2015 โดยมีความยืดหยุนใหถึงป 2018 สวนการ
ยกเลิกโควตาอัตราภาษี (Tariff Rate Quotas : TRQs) ที่ประเทศสมาชิกแตละ
ประเทศจะตองไมนําโควตาอัตราภาษีมาใชกับการนําเขาสินคาใดที่มีถิ่นกําเนิด
จากประเทศสมาชิก หรือการสงออกสินคาใดๆ ไปยังอาณาเขตของประเทศสมาชิก
และในความตกลงนี้ประเทศที่ระบุวาจะตองยกเลิกโควตาอัตราภาษี (TRQs) มี 2
ประเทศดวยกัน คือ ไทยและเวียดนาม โดยไทยจะตองยกเลิกตั้งแต 1 มกราคม
2008 , 2009 และสิ้นสุดที่ป 2010 สวนเวียดนามจะตองยกเลิกตั้งแต 1 มกราคม
2013, 2014, 2015 และยืดหยุนไดถึงป 2018 สวนอีกประเด็นในบทนี้ที่มี
ความสําคัญก็คือ วิธีการและขั้นตอนในการแกไขหรือการระงับการใหขอลดหยอน
ชั่วคราว ในกรณีที่ประเทศสมาชิกประสบกับความยากลําบากในสถานการณ
5
ประเทศสมาชิกอาเซียน 6 ประเทศ ประกอบดวย บรูไน ดารุสซาลาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟลิปปนส สิงคโปรและ ไทย
6
ประเทศ CLMV ประกอบดวย กัมพูชา ลาว พมา และเวียดนาม

7. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
19
ที่ไมอาจคาดการณได ซึ่งประเทศสมาชิกสามารถแกไขหรือระงับการการลดหรือ
ยกเลิกอากรขาเขาได ในกรณีตัวอยางที่ยกมาในความตกนี้ คือ ขาว และน้ําตาล
สําหรับกฎวาดวยถิ่นกําเนิดสินคา จะอยูในบทที่ 3 สาระสําคัญจะกลาวถึง
หลักเกณฑการไดถิ่นกําเนิดของสินคา โดยแยกเปนสินคาที่ไดมาหรือมีการผลิต
ทั้งหมดในประเทศสมาชิกผูสงออก และสินคาที่ไมไดมาหรือไมมีการผลิตทั้งหมด
ทั้งนี้สัดสวนมูลคาการผลิตของอาเซียน หรือ สัดสวนมูลคาการผลิตในภูมิภาค
(Regional Value Content : RVC) ตองไมนอยกวารอยละ 40 จึงจะมีสิทธิไดรับ
การปฏิบัติที่เปนพิเศษทางภาษีศุลกากร ซึ่งสูตรในการคํานวณสัดสวนมูลคาการ
ผลิตของอาเซียน มีใหเลือกใช 2 วิธีดังตอไปนี้
1) วิธีทางตรง
RVC = ตนทุนวัสดุในอาเซียน+คาแรงทางตรง+ตนทุนคาดําเนินการทางตรง+ตนทุนอื่นๆ+กําไร X100
ราคา FOB
2) วิธีทางออม
RVC = ราคา FOB – มูลคาวัสดุหรือ ชิ้นสวนสินคาที่ไมไดถิ่นกําเนิด X 100
ราคา FOB

8. AEC Prompt
20
โดย
ตนทุนวัสดุในอาเซียน คือ มูลคา CIF ของวัสดุ ชิ้นสวน หรือสินคาที่ไดถิ่น
กําเนิด ซึ่งไดรับมาหรือผลิตไดเองโดยผูผลิตในการผลิตสินคานั้น
มูลคาของวัสดุ ชิ้นสวน หรือสินคาที่ไมไดถิ่นกําเนิด คือ มูลคา CIF ณ ขณะที่
นําเขาสินคา หรือสามารถพิสูจนการนําเขาได หรือราคาที่ไดรับการยืนยันครั้งแรก
ที่ชําระสําหรับสินคาที่ไมทราบถิ่นกําเนิดภายในอาณาเขตของประเทศสมาชิกที่ซึ่ง
การผลิตหรือการแปรสภาพไดกระทําขึ้น
ตนทุนคาแรงทางตรง จะรวมไปถึง คาจางแรงงาน คาตอบแทน และ
สวัสดิการแรงงานอื่นๆ ที่เกี่ยวของกับกระบวนการผลิต
ราคาFOBหมายถึง มูลคาของสินคา ณ ทาเรือตนทาง ซึ่งรวมคาขนสงจนถึง
ทาเรือหรือสถานที่สุดทายสําหรับขนสงสินคาไปตางประเทศ ราคา FOB จะตอง
คํานวณโดยการบวกรวมมูลคาของวัสดุ ตนทุนการผลิต กําไร และตนทุนอื่นๆ
นอกจากนั้นการสะสมสินคาที่ไดถิ่นกําเนิดในประเทศสมาชิก เมื่อสินคานั้น
ถูกนําไปใชในอีกประเทศสมาชิกหนึ่งเพื่อเปนวัสดุสําหรับการผลิตสินคาสําเร็จรูปที่
มีสิทธิที่จะไดรับการปฏิบัติที่เปนพิเศษทางภาษีศุลกากรนั้น ใหถือวาไดถิ่นกําเนิด
ในประเทศสมาชิกประเทศหลังซึ่งการผลิตหรือการแปรรูปของสินคาขั้นสุดทายได
เกิดขึ้น ถา RVC ของวัสดุ นอยกวารอยละ 40 สัดสวนมูลคาการผลิตของอาเซียนที่
ใชสะสมไดตามหลักเกณฑ RVC จะถือสัดสวนโดยตรงตามมูลคาที่เกิดขึ้นจริง
ภายในประเทศ โดยมีเงื่อนไขวา สัดสวนนั้นเทากับหรือมากกวารอยละ 20 สินคาที่
ไดถิ่นกําเนิดในอาณาเขตของประเทศสมาชิกจะยังคงรักษาไวซึ่งสถานะของ

9. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
21
ถิ่นกําเนิดแรก หากถูกสงออกจากอีกประเทศสมาชิกหนึ่งซึ่งยังไมมีการดําเนินการ
ที่เกินไปจากรายการที่ระบุไว
โดยหลักเกณฑขั้นต่ําในการผอนปรน คือ สินคาที่ไมผานการเปลี่ยนพิกัด
อัตราศุลกากร จะถือวาไดถิ่นกําเนิด ถามูลคาของวัสดุที่ไมไดถิ่นกําเนิดที่ใชในการ
ผลิตสินคาซึ่งไมผานการเปลี่ยนพิกัดอัตราศุลกากรที่กําหนด คิดแลวไมเกินรอยละ
10 ของมูลคาFOBของสินคา และสินคานั้นเปนไปตามหลักเกณฑการไดถิ่นกําเนิด
อื่นๆ ที่กําหนดไวในความตกลง สําหรับการมีคุณสมบัติของการเปนสินคาที่ไดถิ่น
กําเนิด และมูลคาของวัสดุที่ไมไดถิ่นกําเนิดตามที่ระบุในขางตน จะตองรวมอยูใน
มูลคาของวัสดุที่ไมไดถิ่นกําเนิดสําหรับกฎวาดวยถิ่นกําเนิดสินคา RVC ที่ใชบังคับ
สําหรับสินคานั้น รวมไปถึงหลักเกณฑในการพิจารณาวาสินคานั้นไดถิ่นกําเนิด
หรือไม ของวัสดุที่ใชเปนบรรจุภัณฑและใชในการบรรจุหีบหอ อุปกรณประกอบ
อะไหล เครื่องมือ วัสดุที่เหมือนกันและใชแทนกันไดและองคประกอบใดที่ไมมีผล
ตอถิ่นกําเนิดสินคา ซึ่งการอางสิทธิวาสินคามีคุณสมบัติที่จะไดรับการปฏิบัติที่เปน
พิเศษทางภาษีศุลกากรนั้น ตองไดรับการรับรองโดยหนังสือรับรองถิ่นกําเนิดสินคา
(From D) ซึ่งออกโดยหนวยงานราชการที่ไดรับมอบหมายโดยประเทศสมาชิกผู
สงออกและไดแจงใหประเทศสมาชิกอื่นทราบแลวตามระเบียบปฏิบัติในการออก
หนังสือรับรองถิ่นกําเนิดสินคาที่ไดระบุไวในความตกลง
ในดานมาตรการที่มิใชภาษีศุลกากร ในบทที่ 4 ในความตกลงไดระบุไววา
ประเทศสมาชิกจะตองไมนํามาตรการที่มิใชภาษีศุลกากรใดๆ มาใช ในการนําเขา
สินคาของประเทศสมาชิก หรือการสงออกสินคา ไปยังประเทศสมาชิกอื่น เวนแต
จะเปนไปตามสิทธิและพันธกรณีของตนภายใต WTO หรือเปนไปตามความตกลง
ATIGA ซึ่งครอบคลุมการยกเลิกขอจํากัดดานปริมาณโดยทั่วไป การยกเลิก

10. AEC Prompt
22
อุปสรรคที่มิใชภาษีศุลกากรอื่นๆ ขอจํากัดการปริวรรตเงินตราตางประเทศและ
วิธีดําเนินการออกใบอนุญาตนําเขาดวย โดยเนนใหประเทศสมาชิกแตละประเทศ
จะตองทําใหมั่นใจในความโปรงใสของมาตรการที่ไมใชภาษีศุลกากรของตน
ดานการอํานวยความสะดวกทางการคา บทที่ 5 เนื้อหาจะเปนการกําหนด
วัตถุประสงค ขอบเขต และหลักการของแผนการทํางานเกี่ยวกับการอํานวยความ
สะดวกทางการคารวมกันของประเทศสมาชิก ซึ่งจะครอบคลุมทั้งเรื่องพิธีการ
ศุลกากร กฎระเบียบและขั้นตอนทางการคา มาตรฐานและการปฏิบัติตาม
มาตรฐาน มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช ความตกลงวาดวยการอํานวย
ความสะดวกดานศุลกากรดวยระบบอิเล็กทรอนิกส ณ จุดเดียว และเรื่องอื่นๆ ที่
ระบุโดยคณะมนตรีเขตการคาเสรีอาเซียน โดยจะตองมีการติดตามความคืบหนา
ของแผนการดําเนินการทุกๆ 2 ป เพื่อทําใหมั่นใจวา การดําเนินการของการอํานวย
ความสะดวกทางการคาเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ
สวนเรื่องขอบเขตของพิธีการศุลกากรตางๆ ที่เกี่ยวของกับสินคาที่มีการ
คาขายกันระหวางกลุมประเทศสมาชิก ในความตกลงนี้ระบุไวในบทที่ 6 โดยตาม
กฎหมาย ระเบียบขอบังคับและนโยบายของประเทศสมาชิก เนื้อหาไดระบุ
รายละเอียดของขอบเขตและแนวทางที่ประเทศสมาชิกที่จะตองทําใหมั่นใจวา พิธี
การศุลกากร และแนวปฏิบัติตางๆ ของประเทศตนสามารถคาดการณได มีความ
ตอเนื่อง โปรงใส และอํานวยความสะดวกทางการคา โดยในที่นี้รวมถึงการตรวจ
ผานสินคาที่รวดเร็วดวย
สําหรับมาตรฐาน กฎระเบียบทางเทคนิค และกระบวนการตรวจสอบและ
รับรองในบทที่ 7 เปนขอตกลงที่เกี่ยวกับการกําหนดขอบเขตดานมาตรฐาน

11. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
23
กฎระเบียบทางเทคนิค และกระบวนการตรวจสอบและรับรอง ของประเทศสมาชิก
เพื่อปรับมาตรฐานแหงชาติของแตละประเทศใหเปนไปในทิศทางเดียวกัน เพื่อให
มั่นใจวาจะไมสรางอุปสรรคที่ไมจําเปนตอการคา ในการจัดตั้งเปนตลาดและฐาน
การผลิตเดียวกันของอาเซียน และในเวลาเดียวกันเพื่อใหมั่นใจวาสามารถบรรลุ
วัตถุประสงคอันชอบธรรมของกลุมประเทศสมาชิก ประเทศสมาชิกแตละประเทศ
จะตองรับรองวาสถาบันมาตรฐานแหงชาติของตนยอมรับ ในการปรับประสาน
มาตรฐานแหงชาติเขาหากัน โดยกลุมประเทศสมาชิกตองนํามาตรฐานระหวาง
ประเทศที่เกี่ยวของมาใชเปนทางเลือกแรก ซึ่งเมื่อจัดทํามาตรฐานแหงชาติฉบับ
ใหม หรือเมื่อทบทวนมาตรฐานที่มีอยู ในกรณีที่ไมมีมาตรฐานระหวางประเทศ
มาตรฐานแหงชาติของแตละประเทศตองถูกปรับใหไปในแนวทางเดียวกัน โดยใน
ที่นี้กลุมประเทศสมาชิกจะตองทําใหมั่นใจวากระบวนการตรวจสอบและรับรองไม
ถูกจัดทํา นํามาใช หรือใชเพื่อหรือใชโดยมีผลตอการสรางอุปสรรคทางเทคนิคที่ไม
จําเปนตอการคา และกระบวนการตรวจสอบและรับรองที่ผูจัดหาผลิตภัณฑที่มีถิ่น
กําเนิดในเขตแดนของประเทศสมาชิกอื่นจะตองปฏิบัติใหสอดคลองและจะตองไม
เขมงวดกวากระบวนการตรวจสอบและรับรองสําหรับผูจัดหาผลิตภัณฑอยาง
เดียวกันที่มีถิ่นกําเนิดภายในประเทศ ในดานของมาตรการสุขอนามัยและ
สุขอนามัยพืช ที่ประเทศสมาชิกทุกประเทศตองใชมาตรฐานเดียวกันนั้น ในบทที่ 8
จะระบุบทบัญญัติและพันธกรณีที่ประเทศสมาชิกจะนํามาตรการสุขอนามัยและ
สุขอนามัยพืช (Sanitary and Phytosanitary Measures : SPS) ไปใชในประเทศ
ของตน ซึ่งในบทนี้จะรวมไปถึงการแลกเปลี่ยนขอมูลทางดานสุขอนามัย
โดยเฉพาะกรณีในสถานการณฉุกเฉินที่เกี่ยวกับวิกฤตความปลอดภัยของอาหาร
เชนการควบคุมแมลงศัตรูพืช และการระบาดของโรค เปนตน เพื่อปกปองชีวิต

12. AEC Prompt
24
และสุขภาพของของมนุษย สัตว พืช ของประเทศสมาชิกผูนําเขา โดยประเทศ
สมาชิกแตละประเทศจะตองแสวงหาโอกาสที่จะขยายความรวมมือระหวางกันให
มากขึ้น ในดานการใหความชวยเหลือทางวิชาการ ดานความรวมมือและการ
แลกเปลี่ยนขอมูลระหวางประเทศสมาชิกอื่นๆ ที่เกี่ยวของกับมาตรการสุขอนามัย
และสุขอนามัยพืชที่เปนประโยชนรวมกัน ซึ่งตองสอดคลองกับวัตถุประสงคและขอ
ผูกพันที่กําหนดในแผนงานการจัดตั้งประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
สวนมาตรการเยียวยาทางการคา ไดระบุไวในบทที่ 9 โดยในความตกลงฉบับ
นี้มีเพียง 2 มาตรการเทานั้น คือ
1) มาตรการปกปอง ซึ่งเปนการคงไวของสิทธิและพันธกรณีภายใต ขอ 19
ของ GATT 1994 และ WTO วาดวยมาตรการปกปอง หรือ ขอ 5 ของ
ความตกลงวาดวยการเกษตร
2) อากรตอบโตการทุมตลาดและการอุดหนุน โดยประเทศสมาชิกยืนยัน ที่
จะใชสิทธิและพันธกรณีตอกันในกรณีที่เกี่ยวกับการใชมาตรการตอบโต
การทุมตลาดและภายใต ขอ 6 ของ GATT 1994 สวนในกรณีที่เกี่ยวของ
กับการอุดหนุนและมาตรการตอบโตการอุดหนุนประเทศสมาชิกยืนยันที่
จะยังใชสิทธิและพันธกรณีภายใต ขอ 16 ของ GATT 1994 ที่ระบุไวใน
ภาคผนวก 1A ของความตกลง WTO เชนกัน
สําหรับในบทที่ 10 และ 11 จะกลาวถึงหนวยงานและบทบาทของหนวยงาน
ที่เกี่ยวของกับความตกลงฉบับนี้ โดยจะเปนหนวยงานที่ดูแลดานกลไกในการหารือ
และการใหคําปรึกษาในขอตกลงตางๆ ระหวางประเทศสมาชิก รวมถึงการทบทวน
และแกไขบทบัญญัติ โดยในขอตกลงไดกําหนดใหรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน

13. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
25
(AEM)7
จะตองจัดตั้งคณะมนตรีเขตการคาเสรีอาเซียน ประกอบดวยผูแทนใน
ระดับรัฐมนตรี 1 คนจากประเทศสมาชิกแตละประเทศและเลขาธิการอาเซียน ใน
การทําหนาที่ของคณะมนตรีเขตการคาเสรีอาเซียนซึ่งจะตองไดรับการสนับสนุน
จากการประชุมเจาหนาที่อาวุโสดานเศรษฐกิจของอาเซียน (SEOM)8
และเพื่อให
บรรลุผลตามหนาที่ SEOM สามารถจัดตั้งคณะทํางานตามความเหมาะสม เชน
คณะกรรมการประสานงานการดําเนินการภายใตความตกลง ATIGA (CCA)9
เพื่อใหความชวยเหลือในการทํางานของ SEOM โดยในการทํางานของ SEOM
จะตองทําใหมั่นใจในเรื่องการปฏิบัติตามความตกลงฉบับนี้ ซึ่งจะตองประสานและ
ไดรับการสนับสนุนจากคณะทํางานดานเทคนิคและคณะกรรมการตางๆ ภายใต
ความตกลง โดยประเทศสมาชิกทุกประเทศจะตองจัดตั้งหนวยงาน AFTA เพื่อทํา
หนาที่เปนศูนยกลางในการประสานงานของประเทศใหดําเนินการตามความตกลง
ATIGA สวนความสัมพันธกับความตกลงฉบับอื่นๆ ที่เปนความตกลงดาน
เศรษฐกิจทุกฉบับของอาเซียนที่มีอยูกอนการมีผลบังคับใช ATIGA ใหมีผลบังคับ
ใชตอไป
7
The ASEAN Economic Ministers : AEM
8
The Senior Economic Officials Meeting : SEOM
9
The Coordinating Committee on the implementation of ATIGA : CCA

14. AEC Prompt
26