“Sharing the Power of Knowledge”. Onder die noemer organiseert het Expertise Centrum Opleidingskunde Defensie al enkele jaren een meerdaags seminar voor opleiders binnen Defensie. Ik mocht hier vandaag een keynote verzorgen over trends en ontwikkelingen op het gebied van leren met leertechnologie.

1. Foto: © belchonock, Depositphotos
Leren met leertechnologie:
trends en ontwikkelingen
Wilfred Rubens
http://www.wilfredrubens.com

2. Inhoud
• Relatie leren en werken
• Ontwikkeling e-learning
• WICER-model
• Leertechnologieën en WICER

3. Dr. Thomas Dwight lecturing students. By Unknown (Life time: n.d.) [Public domain], via Wikimedia Commons. http://
commons.wikimedia.org/wiki/File%3ADr._Thomas_Dwight_lecturing_students.jpeg

4. Foto: Benjamin nelan, Pixabay

5. Complexiteit
werk
Veranderlijkheid werk
+
+
-

7. Complexiteit
werk
Veranderlijkheid werk
+
+
-
Impact op
opleiden en
leren?

8. Leernetwerktheorie: arbeidssysteem
Machinebureaucratie
(standaardisering werkprocessen)
Groepswerk:
samenwerking
Professionele arbeid:
standaardisering input
Ondernemend,
vakarbeid
Gebaseerd op
Van der Krogt, 1995

9. Leernetwerktheorie: leersysteem
Verticaal
Horizontaal
Extern
Liberaal
Veel eigen
verantwoordelijkheid,
geen expliciet beleid,
organisatie faciliteert
Professie en wetgeving bepalen
Werk bepaalt
leervragen, veel
samenwerking
Stafafdeling, organisatie bepaalt,
functiegericht, gestructureerd, gestandaardiseerd
Gebaseerd op
Van der Krogt, 1995

10. En toen was er e-learning…
"MyBookScanner,June12,2011" by Floppydog66 (talk). Original uploader was Floppydog66 at en.wikipedia - Transferred from
en.wikipedia(Original text : I (Floppydog66 (talk)) created this work entirely by myself.). Licensed under Creative Commons Attribution
3.0 via Wikimedia Commons - http://commons.wikimedia.org/wiki/File:MyBookScanner,June12,2011.JPG#mediaviewer/
File:MyBookScanner,June12,2011.JPG

11. Ontwikkeling e-learning

12. Ontwikkeling e-learning
• Online cursussen en trainingen

13. Ontwikkeling e-learning
• Online cursussen en trainingen
• Blended learning

14. Ontwikkeling e-learning
• Online cursussen en trainingen
• Blended learning
• Meer nadruk op informeel leren

15. Ontwikkeling e-learning
• Online cursussen en trainingen
• Blended learning
• Meer nadruk op informeel leren
• ‘Social learning’

16. Foto’s: Jay Cross

17. Van 80-20 naar 70:20:10
Foto’s: Jay Cross

18. Mijn kritiek
• Percentages gaan eigen leven leiden
• Niet volledig
• Meer rekening houden met context (gevolgen voor
%)

19. Context
Workplace learning
Information processing
Coaching
Education
Reflection
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

20. Hoe kunnen leertechnologieën
dit model mogelijk maken (nu
en in de toekomst)?

21. Workplace learning
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

22. Notificeren
To do
Beknopt communiceren
(Gezondheid)
Standaard berichten
Notities raadplegen
Nog geen ‘killer app’
Recente ontwikkeling

23. Samen werken aan documenten
Bestanden aanmaken, bewerken en
opslaan
Centrale opslag, meerdere apparaten
Groepsruimtes
Delen
Beveiligd

24. Nieuwe manieren van communiceren

25. Sociale media

26. Wat bepaalt succes?
• Omgevingsfactoren (o.a. eerdere ervaringen met samenwerking)
• Kenmerken lidmaatschap groep (o.a. wederzijds respect, vertrouwen,
eigen belang)
• Factoren rond proces en structuur (waaronder betrokkenheid bij
besluitvorming)
• Factoren mbt communicatie
• Factoren mbt doelstelling (o.a. concrete doelstellingen, gedeelde visie)
• Factoren mbt middelen (geld, tijd, beschikbare technologieën etc)
• Persoonlijke factoren
Bron: http://www.te-learning.nl/blog/wat-belemmert-samenwerken-en-samenwerkend-leren/

27. Samenwerkend leren
Gezamenlijke doelen, taken
Wederzijdse afhankelijkheid
Meerdere rollen
Bepaalde aanpak (o.a.
progressive inquiry model, VAL)
Interactie tussen personen
voorwaardelijk
Leren via interactie
Vaak individuele doelen, geen
wederzijdse afhankelijkheid
Drie vormen van interactie
(tussen lerenden, met trainer/
begeleider, met content)
Vormen van teamgericht werkplek leren
feedback belangrijk, docentgestuurd/medewerkergestuurd,
oppervlakkig/verdiepend, single loop/double loop

28. Information processing
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

29. RSS
Abonneren
Ordenen
Filteren
Scannen
Lezen
Verwerken
Delen

30. Coaching
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

31. Nieuwe tools voor synchroon
communiceren

32. Education
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

33. Foto: Stockfoto © Genialbaron
#12652578
Meer flexibel leren,
personalisering
Leervragen, niveau,
adaptief, tempo, ‘just-
in-time’

34. Big data en learning analytics
Identificeren van patronen in educatieve data en het
gebruik van die patronen om het leren te verbeteren,
H. Drachsler (2013)
Foto: Biljuska1

35. Privacy
Cyberveiligheid steeds
meer issue
Onvoldoende
gebruik maken
van data
Impact
sensortechnologie?
Eigenaarschap
data
Doxing: bij elkaar halen,
combineren en
publiceren van
persoonlijke informatie
over iemand.

36. xAPI

37. Nieuwe leerplatforms

38. Foto: Audrey Watters

40. Foto: Audrey Watters

41. Foto: Audrey Watters
M?O?O?C?
Vrijblijvendheid en uitval
Afronden?
Cursus?

42. Nieuwe toepassingen virtual reality

43. Nieuwe toepassingen virtual reality

44. http://www.gizmag.com/castrol-virtual-drift-driving-real-car-blind-oculus-rift/37675/

45. Reflection
WICER-model van Wilfred Rubens is in licentie gegeven volgens
een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.

46. Weblog
Beschouwing
Categorieën
Kalender
Trefwoorden
Zoeken
Abonneren
Reageren
Delen

47. Videoblog

48. ICT tal van vormen van
leren faciliteren
Ook sociaal leren
ICT
gebruikersvriendelijke
en krachtiger

49. Bron: Digital Birmingham
Technologische ontwikkelingen +
inzichten in didactiek =
potentie voor opleiden en leren

50. Bron: Digital Birmingham
Technologische ontwikkelingen +
inzichten in didactiek =
potentie voor opleiden en leren
We shape our tools and thereafter our tools
shape us. Marshall McLuhan (1964)

51. Bron: Digital Birmingham
Technologische ontwikkelingen +
inzichten in didactiek =
potentie voor opleiden en leren
We shape our tools and thereafter our tools
shape us. Marshall McLuhan (1964)
Technologie: middel, ‘enabler’ en katalysator

52. Dank!
@wrubens
wilfred@wilfredrubens.com
http://www.wilfredrubens.com