2. Buserana Buserana
Sumario páxinas
1. Navega con rumbo....................................................... 4
2. Dinamización Lingüística.......................................... 5
3. Día da paz.................................................................. 11
4. Poemas e relatos........................................................ 12
5. Biblioteca.................................................................... 15
6. Departamento de Orientación.................................... 16
7. English Department.................................................... 18
8. Traballos artísticos................................................... 20
9. Imaxes actividades.................................................... 23
10. Fotografías grupos.................................................... 27
11. Departamento de Bioloxía......................................... 29
12. Club de Lectura.......................................................... 32
13. Voz Natura.................................................................. 40
14. Xornada de acollida................................................... 41
15. Concurso gastronómico............................................. 42
16. Pasatempos................................................................ 44
17. Glosario básico para establecementos hostaleiros..... 45
páxina 3

3. Buserana Buserana
1. Navegaconrumbopolociberespazo é un programa
organizado polo Colexio Profesional de Enxeñaría en Informática de Galicia (CPEIG), en colaboración
2. onosotaboleiro
Navegaconrumbo
oDinamizaciónLingüística
coa Xunta de Galicia, mediante o cal se lle indica aos rapaces e rapazas dos centros escolares, unha Ao longo deste curso o Equipo de Dinamización Lingüística convocou distintos concursos
serie de recomendacións e consellos necesarios para navegar con rumbo polo ciberespazo. dirixidos ao alumnado do centro. No noso taboleiro publicáronse, case semanalmente, as pistas
No mes de maio viñeron ao IES Ramón Caamaño para dar a coñecer esta iniciativa, encami- para dar cun lugar do concurso ONDE ESTAMOS? ou cunha palabra do concurso QUE É?
ñada a concienciar ao noso alumnado da necesidade de facer un uso responsable das novas tecno- Neste mesmo taboleiro foron tamén expostos os significados dos nomes da sección de
loxías e a navegar con tino pola Rede, evitando o ciberacoso e outros riscos de Internet. ONOMÁSTICA e as distintas definicións do apartado a PALABRA DA SEMANA.
Podedes acceder a estes consellos na páxina www.edu.xunta.es/navegaconrumbo
e non esquezades un principio fundamental:
Ondeestamos?
Non fagas en internet nada do que non farías na túa vida real.
Ares, Agolada, Pontevedra, Viveiro, Ortiguei-
ra, A Rúa... foron algúns dos lugares ocultos tras as
distintas pistas que os alumnos e alumnas do centro
Dereitosdeimaxe conseguiron descubrir con bastante agudeza.
Neste concurso debemos destacar a cons-
A imaxe é unha propiedade como outra calquera. A utilización de tante e exitosa participación de David Antonio (4º D)
fotografías e imaxes para ilustrar as nosas redes sociais é un acto cotiá que
que adiviñou nada menos que 14 lugares. Noraboa!
levamos a cabo sen pararnos a pensar na ilegalidade que pode supoñer o
uso de imaxes de persoas sen o seu consentimento. Un mal uso delas pode
Queé? Onomástica
dar lugar a problemas serios tanto para nós como para o responsable da
conta da rede social, blog ou páxina web.
Cada persoa é dona da súa imaxe e esta non debe ser manipulada por ninguén. O dereito á
propia imaxe está recoñecido na Constitución, xunto ao dereito á honra e á intimidade. O problema, Cal é o nome do insecto que vive entre ANTÍA: nome grego que quere dicir “extraída das flores”.
desde o enfoque do dereito de imaxe, dáse cando ilustras un blog co retrato dunha persoa que non es materiais que el mesmo acaba destruíndo, O significado relaciónase co primeiro mel que as abellas
ti. Se es ti mesmo o fotografado no teu blog non hai conflito: cada cal é libre de gobernar a súa imaxe como a madeira, os tecidos ou o papel? extraían (vén sendo unha variante do termo helénico entena).
e “comerciar” con ela como lle veña en gana. O que non podemos facer é ilustrar un blog co retrato Solución: COUZA Nota: non ten nada que ver co nome latino Antonio (non
dunha persoa sen a súa autorización previa e expresa. A persoa fotografada debe ceder o dereito é a versión feminina como moita xente pensa).
de uso da súa imaxe por escrito e sempre antes da publicación. Ocorre o mesmo cando falamos de
fotografías de carácter profesional, un fotógrafo que queira contar cun modelo para facer un book o BREIXO: nome de orixe latina que significa “verdadeiro,
un fotoblog debe chegar a un acordo e asinar os documentos de cesión do uso da imaxe, a fin de ter
as costas cubertas.
Se fas unha foto na rúa (dun monumento, dun coche, a un grupo de amigos/as...) onde sae
Dereitosdeimaxe Humidade do aire que se condensa co frío
da noite en pingas pequenas.
Solución: RESÍO
moi certo”.
HADRIÁN: xentilicio que designaba ós habitantes da cida-
o rostro dunha persoa que casualmente pasa por alí e despois publicas esa foto na túa web persoal de de Hadria, localidade italiana á beira do mar Adriático.
ou no teu blog, a persoa fotografada pode solicitar que retires a imaxe ou que, polo menos, suprimas Partícula de po que se introduce ás veces
a parte da imaxe onde sae, e terás que facelo. nos ollos de maneira accidental IOLANDA: nome de orixe franco-provenzal que quere dicir
Toda regra ten as súas excepcións. Pódense publicar imaxes de terceiras persoas sen o requi- Solución: ARGUEIRO “cor da violeta”.
sito do seu consentimento previo e expreso, sen que se considere “intromisión ilexítima” no seu dereito
á propia imaxe, nalgún destes supostos:
Situación legal na que un xuíz obriga, por HENRIQUE: nome de orixe xermánica que signi-
- Se contas co permiso dunha autoridade competente.
medio dunha orde, a que un individuo fica “poderoso na súa terra”.
- Se predomina un interese histórico, científico ou cultural relevante.
abandone a propiedade que tiña alugada. O hipocorístico máis frecuente é Quique.
- Se a persoa fotografada é un personaxe público ou de proxección pública e as fotografías
Exemplo: “Na orde de ________________ ex-
están feitas en lugares públicos (famoseo).
plicábaselle que dispuña de nove días para XONXA: variante do nome latino Asunción,
- Se a imaxe é unha información gráfica sobre un suceso público e a fotografía da persoa é me-
deixa-la casa”. que significa “subir, ascender”.
ramente accesoria. Exemplo: o Presidente dos E.E.U.U. visita a túa cidade, decides saír á rúa para
Solución: DESAFIUZAMENTO
velo e ao día seguinte ves que o xornal publica unha foto desa autoridade onde no fondo saes ti.
CARME: nome hebreo que sisgnifica “xardín
De cinco letras, ¿cal é a cor que está a me- florido”. A súa onomástica (16 de xullo) é unha
ALBA PÉREZ (2º ESO A)
dio camiño entre o verde e o azul? das máis celebradas en Galicia. Variantes máis
Solución: GACIO populares: Carmela e Mucha.
*Parte dos datos incluídos neste traballo é información obtida na rede, polo que debe ser contrastada.
páxina 4 páxina 5

4. Buserana Buserana
Apalabradasemana LetrasGalegas2011LoisPereiro
ActividadesDinamización
BREAR: é o verbo que se usa cando queremos dicir que unha persoa lle dá golpes a outra. Dise tamén:
mallar, bater, zoscar, petar… Exemplo: “ O neno a chorar e o pai a brear nel coma un tolo; daba mágoa
Nacido o 16 de febreiro de 1958 en Monforte de Lemos, Lois Pereiro foi un dos referentes da poe-
ver aquilo”.
sía contemporánea galega. Durante a súa mocidade gaña o premio de poesía 0 Facho e participa nos
CELIGRAS: cóxegas, efecto de risa involuntaria que se produce ó estimular partes do corpo coma os dous libros colectivos colectivos De amor e desamor (Edicións do Castro, 1984 e 1985). En 1994 escribiu
sobrazos ou a planta dos pés. Tamén se di “deligras” ou “cóchegas”. Exemplo: “ Mentres durmía, facían- Poesía última de amor e enfermidade (Edicións Positivas, 1995), considerado un dos máis duros e descar-
lle celigras no nariz cunha pluma de ave”.
nados da literatura galega.
CHASCA: néboa que ataca ás plantas, particularmente á pataca, deixándolles as follas queimadas. Os días 18, 19 e 20 de maio celebramos no centro a SEMANA DAS LETRAS GALEGAS con distintas
Exemplo: “ Por culpa da chasca, quedoulles toda a leira de patacas coma se ardera nun incendio”. exposicións: unha serie de carteis con imaxes e textos baseados na vida e obra de Lois Pereiro, uns mar-
cadores de páxinas, centrados na figura do autor, deseñados polos alumnos e alumnas de 1º ESO e a
ESTRUGA: planta moi común en Galicia, caracterizada por te-lo talo e as follas cubertos duns peliños que
conteñen un líquido irritante. Exemplo: “Caín no medio dunhas estrugas e non dou aguantado o proído”. pancarta realizada polo alumnado de 3º ESO, coa que o noso centro resultou gañador do concurso de
pancartas no CORRELINGUA 2011 celebrado na cidade da Coruña o 4 de maio.
PÁNDEGO: que ten graza, que divirte ou inspira simpatía. Exemplo: “ ¡Que personaxe máis pándego
era o Cantinflas!”.
Díadapaz
e XPOSICIÓN DE CARTEIS
LETRAS GALEGAS 2011
d ESEÑO DE MARCADORES
DE PÁXINAS (1º ESO)
c ONCURSO DE CALIGRAMAS
Os carteis que for-
maron parte desta exposi-
ción foron elaborados pola
O equipo de Dinamización, co fin de conmemorar o DÍA DA Escola Superior de Arte Dra-
PAZ o día 30 de xaneiro, propuxo a todo o alumnado a participación mática de Galicia, gañado-
nun concurso de caligramas centrados en textos relacionados coa paz,
res dun concurso que todos
a non violencia, a solidariedade, a tolerancia ou o respecto aos derei-
os anos promove a Secreta-
tos humanos...
As gañadoras foron Irene Alcaina e Tamara Alvarellos, de 1º ría Xeral de Política Lingüísti-
ESO A, que, aplicando a técnica da colaxe, representaron o símbolo da ca para conmemorar o Día
paz con palabras relacionadas co tema en diferentes idiomas. das Letras Galegas.
Cómpre destacar o texto no que baseou o seu caligrama a
alumna Silvia Blanco (1º ESO A): Poema nuclear de Celso Emilio Ferreiro.
POEMA NUCLEAR
CELSO EMILIO FERREIRO
¡Qué ben, que bomba ven co seu rebombio! As estúpidas nais que pairen fillos
polvo serán, mais polvo namorado!
A bomba, ¡bong!, a bomba, bon amigo. Os estúpidos pais, as prostitutas,
as grandes damas da beneficencia,
A bomba con aramios, con formigas, magnates e mangantes, grandes cruces,
con fornos pra asar meniños loiros. altezas, excelencias, eminencias,
A bomba ten lombrices, bombardinos, cabaleiros cubertos, descubertos,
vermes de tu,, bombillas fluorescentes, nada serán meu ben, si a bomba ven,
peixes de chumbo, vómitos, anémonas, nada o amor, e nada a morte morta
con bendiciós e plenas indulxencias. Materiais de refugallo como papeis,
estrelas de plutonio plutocrático,
esterco de cobalto hidroxenado, lazos, teas, follas, fío... e técnicas coma o co-
martelos. ferraduras, matarratos. ¡Qué ben, que a bomba ven! Nun instantiño laxe, estampado, debuxo con rotuladores,
a amable primavera faise cinza
A bomba, bong. A bomba, bon amigo. de vagos isotopos placentarios, papel maché... foron algúns dos recursos
de letales surrisas derretidas aplicados polos alumnos e alumnas partici-
Con átomos que estoupan en cadeia baixo un arco de átomos triunfaes.
pantes nas súas orixinais creacións.
e creban as cadeias que nos atan:
A bomba, ¡bong! A bomba co seu bombo
Os outros edificios. de setas e volutas abombadas, Os premios foron para:
Os outros funcionarios. axiña ven, vela ahí ven, bon amigo.
Os outos fiñanceiros. - Irene Alcaina (1º ESO A) - 1º premio
Os outos ideais Estános ben! ¡Está ben! Está bon! - Manuel Varela (1º ESO B) - 2º premio
¡¡¡Boong!!! - Estefanía Rey (1º ESO A) - 3º premio
Todo será borralla radioaitiva!
páxina 6 páxina 7

5. Buserana Buserana
d ESEÑO DE PANCARTAS - CORRELINGUA 2011
somosgalego!
Actividadesdinamización
Correlingua2011
Uns tres mil rapaces e rapazas, en-
tre os que se atopaban os alumnos e alum-
nas do noso centro, participaron o día 4
Os Festicultores en Riazor Lectura do manifesto Grupo Nugalla
de xuño nunha nova edición do Correlin-
gua celebrada na cidade da Coruña.
Esta actividade consistiu, coma to-
O alumnado de 3º traballando nas pancartas dos os anos, nun percorrido pola cida-
de reivindicando o dereito a medrar en
galego e a exercer como galegos e ga-
legas a través do uso do noso idioma.
Alumnas e alumnos do centro durante os distintos actos do Correlingua
A camiñata, que partiu do Palacio dos
c
Deportes, estivo animada polo grupo musical Os
Festicultores. Ao final do percorrido, na Torre de HARLA: TODA UNHA VIDA DEDICADA AO CONGRO
Hércules, tivo lugar un acto no que os presentes
puideron desfrutar dun espectáculo de maxia O día 23 de novembro, no instituto, tivemos a sorte de
coñecer a dona Rosa Rey, unha señora que dedicou a súa vida
A pancarta gañadora
protagonizado por Martín Camiña. Tamén hou-
ao traballo do congro. Explicounos como era este traballo, como
bo un pequeno concerto do grupo Nugalla do se facía. Contounos que ía ao muro (a lonxa) da Coruña no seu
IES de Sabón (gañadores do certame “A mocidade coa lingua”), a lectura do manifesto por “Land Rover”, cargábao de congro e, ao chegar a Muxía, lavá-
parte do alumnado do IES Agra de Leborís de Laracha e do CPI O Cruce de Cerceda e, como bano no lavadoiro, abríano pola metade na mesa de partir e “es-
monifábanlle” a cabeza en forma de “X”. A continuación, facían-
non, a entrega de premios ás pancartas gañadoras desta edición, entre as que destacou
lle os furados nunha orde moi precisa e íano colgar ao secadoiro.
a elaborada polo alumnado de 3º ESO do IES RAMÓN CAAMAÑO que obtivo o 1º PREMIO.
Esperaban unha semana a que estivese seco e logo colocábano
na parte de enriba do secadoiro para rematar o proceso. Em-
paquetábano en caixas e íano vender por Cataluña, Zaragoza,
Murcia, Andalucía, Albacete, etc.
Tamén vimos algunhas
fotos, como a que aquí amo-
samos, onde vemos a dona
Rosa ao lado dun congro que
era máis grande ca ela.
O alumnado do centro posa coas pancartas
Ao acabar a charla,
fixémoslle preguntas á seño-
ra Rosa, que nolas respondeu
amablemente. Tamén se lle
entregou unha figuriña de
agasallo.
VALERIA LABANDEIRA, MELODIE LUACES, DIEGO MARTÍNEZ E ALBERTO REY (1º ESO A)
páxina 8 páxina 9

6. Buserana Buserana
a NXO FARIÑA
3.
O día 12 de maio estivo no noso centro Anxo Fariña, o es- o venres 4 de febreiro con-
Díadapaz
critor e ilustrador da famosa saga xuvenil Os Megatoxos. Esta ac- memorouse no centro o Día Mundial
tividade forma parte do programa Bocaberta, iniciativa coa que da Paz. Os alumn@s de 3º e 4º de ESO
a Secretaría Xeral de Política Lingüística busca promover a lingua prepararon un recital, poñendo voz,
galega entre os rapaces e rapazas dos centros de ensino galegos. música e representación a coñecidos
No obradoiro Ti creas a historia, Anxo Fariña, deu ao alum- poemas e cancións que promoven va-
nado de 1º ESO unhas pautas para crear unha boa historia partin- lores como a paz, a solidariedade, a
do de sinxelos obxectos. Prometeu, ademais, a creación dun con- loita contra a miseria, o rexeitamento
to baseado nas ideas recollidas entre os rapaces e rapazas dos das guerras, do racismo, da discrimina-
distintos centros educativos.
ción ou da soidade.
Finalmente elaborou en vivo e en directo un debuxo “estilo
Megatoxo” de Miguel Fernández de 1º ESO B con algunha que
outra mutación... Vaia sorte que teñen algúns!
o S XOGOS POPULARES E TRADICIONAIS
Aínda que este ano non
Así mesmo, déronse a coñecer os traballos do concurso de caligramas convocado
polo Equipo de Dinamización, onde as mensaxes de paz se fundían con deseños gráficos orixi-
foi posible por falta de tempo, o nais e impactantes.
Equipo de Dinamización tiña a
intención de levar adiante unha Como remate da xornada, a ONG Rumbo a Gaza
proposta centrada na recupera- presentou a súa campaña “Un lapis, un caderno, un euro”,
ción dos xogos populares e tra-
dicionais de Galicia como parte
Rumbo a Gaza de recollida de material escolar e achegas económicas
de todos os centros educativos do territorio nacional, para
do noso patrimonio cultural. loitar contra os altos índices de analfabetismo e desescola-
Comezamos este ano rización aos que se ven irremediablemente arrastrados os
con actividades de documen- rapaces da franxa de Gaza.
tación e elaboración dalgúns
materiais, como os taboleiros do
xogo O Muíño, deseñados polo
alumnado de 4º ESO A e 4º ESO B.
Ademais mercamos al-
gunhas buxainas coas que, o
próximo curso, nos divertiremos
nunhas xornadas adicadas a es- Con esta iniciativa inténtase dar a coñecer aos no-
tes xogos e xoguetes case esque- sos rapaces o afortunados que son por poderen disfrutar
Preparación dalgúns dos taboleiros do xogo do Muíño cidos. de privilexios como a educación, que outros nen@s do
mundo chegan a considerar artigos de luxo.
páxina 10 páxina 11

7. Buserana Buserana
s
poemaserelatos
4. a
ALVANDO A TERRA
S EGUAS a ÁRBORE
Era o ano 3022. O científico Paco Einsten,
un home alto, moreno e simpático, intenta salvar
a terra e os seus habitantes contra a ameaza do
Se a miña casa vés visitar A árbore ten un tronco,
u
sol e o lixo. Mentres o seu adversario, o científico
Tres eguas bonitas che vou ensinar o tronco ten unha rama,
Rubia todo bravura, a rama unha branca flor. Sergio Edisón, un tipo de orangután evoluciona- N SOÑO
Chenoa abraiante fermosura, rio con moito pelo, con cabeza de chimpancé e
Linda todo o cura. Pasou un vento corpo de gorila, intelixente e coa capacidade de Cando empezaba a saír o sol , eu
E iso é o que che quero ensinar -quen sabe por que pasou- falar, intentaba o mesmo, pero para gañar cartos espertaba, esperaba a que alguén me
E de pedra voute deixar Levou a árbore, e o premio Nobel. cumprise ,estaba aburrido e só unha per-
E se te queres divertir co seu tronco, a súa rama soa me perseguía. Xa levaba semanas ,
Ambos querían salvar a terra do sol e o lixo.
A Fumiñeo tes que vir. coa súa branca flor. incluso meses perseguíndome, pero hoxe
O motivo era que o sol estaba morrendo porque
estaba cerca. Avanzaba pouco a pouco
RUBÉN MONTERO (1º ESO B) lle faltaba enerxía, e como todos sabemos, cando
TOMÁS QUINTÁNS (1º ESO B) pero conseguiuno, agarroume .
o sol está morrendo vólvese moi grande e alimén- Por fin me cumpría!
tase dos planetas próximos e, como xa comera a A persoa que me agarrou púxo-
L
Mercurio, os científicos estaban preocupados. se moi feliz, e eu tamén , porque cumprir
un soño é a cousa máis bonita do mun-
ENDA DA BUSERANA
Poemaserelatos
O de salvar a terra do lixo xa estaba pen-
dente no ano 2011, e desde ese ano o lixo au- do.
Así que vos dou un consello, perse-
Entre Lourido e a praia da Arnela hai unha furna rodeada de rochas, coñeci- mentou de tal maneira que había tanto lixo coma
guide os vosos soños , ó mellor avanzades
da como a Furna da Buserana. Este nome deriva da seguinte lenda: auga no planeta Terra. E os científicos non tiveron
pouco a pouco e tardades días, sema-
En tempos remotos, nun castro da aldea de Castelos, había un enorme cas-
Poemaserelatos
máis remedio que evacuar os habitantes de África nas, meses e incluso anos en cumprilos ,
telo no que vivía unha fermosa rapaza chamada Frolinda, que era filla dun cabaleiro. e poñer unha cuarta parte alí. Mentres, Paco pre- pero cando o fagades sentirédesvos moi
Cando o cabaleiro estaba fóra do castelo, un fermoso día chegou un mozo
feriu primeiro salvar a Terra do sol, el estudaba as ben.
ás portas do castelo, que se chamaba Buserán, un poeta. Os mozos namoráronse no
partes do sol e como facer para que volvese ó seu
intre no que se viron.
tamaño normal. E descubriu que, para que volvese RUBÉN MONTERO (1º ESO B)
Cando chegou o pai de Frolinda, e se deu conta do amor dos rapaces, man-
dou encerrar á filla, para que se esquecese de Buserán, pero ó estar separados ó seu tamaño, necesitarían polo menos uns cantos
o
uníanse máis, xa que Buserán todas as noites ía cantarlle cancións de amor. millóns de toneladas de calquera tipo de materia.
Cando o pai se decatou do que estaba a pasar, mandou matar a Buserán, O seu adversario Sergio preferiu buscar primeiro TRAXE DE VODA
que foi afogado nunha furna, para que así nunca volvese molestar á súa Frolinda. un remedio para acabar co lixo dunha vez por
Cando xa Buserán estaba moto, soltaron a Frolinda, e cando se decatou de que Bu-
todas, e xa non lle importaban os cartos nin o pre- A historia que vos vou contar
serán estaba morto, a rapaza toleou, e todas as noites durante moito tempo vírona
mio Nobel nin nada, só lle importaba que a súa trata de dous peregrinos que non te-
camiñar pola orela da praia chamando polo seu gran amor BUSERÁN.
familia, que vivía en África, puidera vivir tranquila, ñen cartos e teñen que ir á voda dun
Ata que un día chegou unha onda coa forma de Buserán que a envolveu e
familiar. E, ó non ter cartos, non po-
a arrastrou con ela ata o fondo do mar. Moitos pescadores afirmaron que ás veces pero non sabía como facelo e acordouse do seu
den comprar o traxe, así que deciden
escoitaron as cantigas de Buserán na furna. adversario Paco e do avaricioso que foi con el. Así
roubalo. Van á tenda e ven un traxe
LETICIA SENDÓN (1º ESO A) que foi xunto de Paco e pediulle perdón. Entón os que vale 1000 euros. A un dos dous
dous empezaron a investigar e déronse conta de peregrinos gústalle e dille ó vendedor
que o lixo era materia, e que había tanta cantida- se llo rebaixa, o vendedor rebáixalle
de de lixo que o sol volvería ó mesmo tamaño e os zapatos e a camisa, e quédalle en
estaría así durante 10 millóns de anos máis. Sergio 700 euros. O outro peregrino dille por
que quere que lle rebaixe o traxe se o
agradeceulle mil veces que lle axudase. E a fami-
van roubar, e o peregrino contéstalle
lia de Sergio pudo volver a África.
que así é menos o que perde o ven-
RUBÉN MONTERO (1º ESO B) dedor.
RUBÉN MONTERO (1º ESO B)
páxina 12 páxina 13

8. Buserana Buserana
5. Obradoirodeilustración
Poemaserelatos
Biblioteca
O día 1 de marzo estivo con nós Ma-
marinaseoane
rina Seoane. Esta artista, licenciada en Belas
D ESCRICIÓN DA PRAIA DE ESTORDE
Artes en 1980, compaxina o seu traballo de
ilustradora profesional coa escritura de pe-
quenos contos e a elaboración de tapices,
É un lugar tranquilo e relaxante que compaxina o verde das árbores, co azul do mar, marionetas e esculturas.
coas súas rocas, coa súa area … O seu intenso silencio é interrompido polas gaivotas. O sol Despois de presentar o seu traballo
dáche calor e para refrescarte tes que refuxiarte na auga do mar. O interminable deserto de ante unha parte do alumnado de 1º ESO e
area chega ó seu fin cando ves o mar. Ó mirar o mar, parece que se para o tempo, mentres que
3º ESO, Marina Seoane realizou o obradoi-
pensas na súa fermosura e que farías sen el. Ó lonxe vense barcos coloridos e desexarías estar
ro partindo da lectura do seu álbum ¡FELIZ
dentro dun deles. Vense nenos xogando mentres os seus pais charlan animadamente. A brisa do
aire refréscate e as voces das ondas reláxante e fanche pensar. CUMPLEAÑOS!, propoñendo ao alumnado
a ilustración do devandito conto e coa in-
RUBÉN MONTERO (1º ESO B)
tención de elaborar un novo álbum cos de-
Q
buxos do alumnado.
UEN FOI RAMÓN CAAMAÑO?
Ramón Caamaño naceu no ano 1908, en Muxía, emigrou a Cuba e México, con
algún dos seus aforros comprou unha máquina de reproducir películas, que ensinaba á
xente de Muxía, pero que cobraba a entrada a un alfinete por persoa, que logo vendía ás
palilleiras.
Pero o verdadeiro oficio de Ramón é o de ser fotógrafo, alá polo ano 1925 empe-
zou a fotografar os mariñeiros, algún naufraxio, campesiños, ro-
marías....
Cando a súa nai se deu conta do seu talento
enviouno a estudar a Santiago, estivo alí nos inver-
nos dos anos 1929, 1930 e 1931, onde traballou
como fotógrafo co santiagués Kasado. Cando
marchou para Porto do Son coñeceu a que
foi a súa esposa Teresa Louro. Cando casou
marchou a Cee coa súa muller para crear
un estudio co que se gañaría a vida. Ramón
retirouse ós 67 anos, aínda que nunca deixou de tirar
fotos. Dende que se xubilou, Ramón fixo un libro turístico
sobre Muxía, que vendía no santuario da Virxe da Bar-
ca ós turistas.
Durante toda a súa traxectoria Ramón tivo moi-
tas homenaxes, premios e condecoracións.
As fotos de Ramón Caamaño foron expostas na
maioría de xornais e en álbums dedicados a el.
Tamén era un verdadeiro conservador, xa
que todas as máquinas, folletos, carteis, libros...
os conservaba e gardaba con coidado.
O escritor galego Fernández Carrera de-
dicoulle un libro. Como ilustradora, Marina Seoane ten publicados máis de 200 títulos. Realizou nume-
rosos talleres e charlas sobre ilustración en colaboración con bibliotecas e editoriais de toda
Texto: LETICIA SENDÓN (1º ESO A) España.
Debuxo: SILVIA BLANCO (1º ESO A) Actualmente, é Directora de Arte da Editorial Edimáter.
páxina 14 páxina 15

9. Buserana Buserana
6. Charlasgardacivil Proxectopiloto
Departamentode ”(des)orientación”
O Departamento de Orientación quere Por outra banda, tamén nos gustaría destacar o proxec-
Departamentodeorientación
achegar tamén o seu gran de area á revista to piloto que iniciamos cara á última etapa do curso relaciona-
e por este motivo imos destacar dúas iniciati- do coa mellora da atención do alumnado. Tomando esta idea
vas das que non se falou noutras seccións da como punto de partida, creamos un programa con toda unha
mesma. En primeiro lugar comentaremos as serie de actividades lúdicas realizadas no período de lecer desti-
charlas que nos ofreceu a Garda Civil para nadas a acadar unha mellora da atención en alumnos/as e que
orientar ao noso alumnado sobre aspectos de estas supoñan un influxo positivo no seu rendemento académico.
interese para a súa vida cotiá. O primeiro día
informáronnos dos riscos que pode supoñer un Entre todas estas actividades podemos destacar a do es-
emprego inadecuado de Internet: os proble- pello, que se basea en poñer aos alumnos/as por parellas, un fron-
mas que pode provocar subir fotos de xente te ao outro, e observarse mutuamente para poder imitar cada un
sen contar co seu permiso, comprar produtos dos xestos que realiza a persoa oposta. Con isto tentamos fomen-
en páxinas fraudulentas ou ser vítima de estafas varias. Descubriron que o uso das redes sociais é tar esa observación mutua que permita centrarse nun só aspecto
algo moi común e beneficioso para favorecer determinadas relacións, pero debemos ter en con- da actividade.
ta os factores de risco que pode supoñer a relación con xente non identificada ou descoñecida.
Como todas as cousas, o uso responsable é a clave para evitar problemas. Outra modalidade do descrito pode ser a
de fixarse en todos os detalles da túa parella
Chega o día da segunda charla e ábrennos os ollos a unha realidade bastante descoñe- de xogo (vestimenta, accesorios...) e despois
cida, por fortuna, no noso centro: o acoso escolar. Nesta nova intervención do sarxento non só se poñerse de costas ao mesmo e realizar unha
falou das implicacións legais dun tema cada vez máis denunciado, senón que nos ofreceu unha descrición de todo no que se fixaron e po-
perspectiva psicolóxica das causas e consecuencias do que todos coñecemos como “Bullying”. E den lembrar.
con este tema podemos relacionar a última charla, a violencia de xénero. Para isto non só conta-
mos coa presenza da Garda Civil, se non que dúas psicólogas nos ofreceron un punto de vista dife- Cantar unha canción, contar un chiste,...
rente que abarcaba dende as implicacións emocionais ata o asesoramento que pode recibir unha todas son actividades sinxelas das que se
muller maltratada. Descubríronnos as ferramentas coas que conta a administración para informar poden extraer múltiples beneficios. Mais a
e axudar ás mulleres que se atopan en situacións de risco como a do maltrato (tanto físico coma mellor, na nosa opinión, foi a de realizar unha
psicolóxico). compra ficticia nun dos supermercados da vila. Para isto contamos coa colaboración do citado
comercio, que nos permitiu amosar ao noso alumnado como realizar unha compra intelixente e
E, para rematar, a charla que versaba sobre os perigos das drogas e do alcohol resultou práctica para unha familia normal.
ser a máis controvertida. O resultado final desta actividade non volo po-
O novo decreto da Xun- demos contar porque ao peche da edición desta revista
ta de Galicia prohibe aos (que ben soa isto, semellamos xornalistas de verdade) aín-
menores de idade mercar, da non tivera lugar a posta en práctica da mesma, pero
consumir ou ir a discote- do que estamos seguros é de que o éxito está garantido.
cas onde se proporcione
alcohol. Unha das pregun- En definitiva, esperamos que estas, entre todas as
tas máis destacadas foi “E actividades do departamento, fosen útiles para tod@s vós
que vai pasar nas festas e desexamos que para o vindeiro ano continuedes na liña
da Barca? Como se vai habitual para facernos pasar tan bos momentos no noso
controlar iso?” traballo.
páxina 16 páxina 17

10. Buserana Buserana
7. s AMHAIN OR HALLOWEEN?
This festival has got Celtic origins. Irish people celebrated the end of summer and the end of the
EnglishDepartment
year on 31 October. The Celtic name for the festival is Samhain. On this night the Celts believed that bad
spirits came out of their tombs to visit the living. People made big fires outside and dressed as ghosts, ske-
letons and witches to make the spirits go away. They also used big autumn fruit or vegetables to make MARCO VÁZQUEZ (1º ESO B) DIEGO CALVO (2º ESO A) AMANDA VELA (2º ESO B)
jack o’lanterns and scare the bad spirits from their homes. The Irish first made jack o’lanterns from pota-
toes or parsnips, but now they usually use pumpkins. They took out the middle of the fruit to put a candle
inside and then cut holes for the eyes, nose and mouth. The Celtic druids practised religious rituals and
did magic on that night. They could also predict the future.
When the Romans invaded Britain and Ireland the pagan festival of Samhain became a Chris-
u NUSUAL ANIMALS
tian festival. The Christians celebrated All Hallows’ Day on 1 November. Hallow is an old English word for
saint. So the night before All Saints’ Day was called All Hallows’ Eve and slowly the name changed to
Halloween.
The winner:
In the 19th century thousands of Irish people had to emigrate to America and they took their Ha- Lorena Lago Canosa
lloween traditions to the United States. They introduced trick or treating on Halloween evening. Children
go from house to house in their costumes and ring the doorbells. When the door opens the children say:
Unusualanimals
“Trick or treat?”. This means that the person in the house must decide between giving the children a treat
ROCK FISH LOONEY CAT
(sweets or money) or the children will play a trick on them. Usual tricks are throwing an egg at the house, There are lots of different types of fish. Some I have three cats in my house but I have
spraying shaving cream on cars and people or hanging toilet paper in the trees of their gardens. of them are very colourful and very beautiful. There never seen one like this before.
are also funny fish like Nemo. His orange-white body I was with my friend, Silvia. We were wal-
Children and teenagers celebrate Hallowen parties where everyone wears a costume and a
and his simile has made him famous all around the king and talking about our lives when we saw a
mask. They put black and orange decorations and play games. Bobbing for apples is a funny Halloween world. But there are many other different fish; some car coming.
game. You put water and apples in a big bowl. The apples float on water. Someone covers the player’s are dangerous like Rock Fish. We stepped on the pavement. The car
Rock fish live under water, in the ocean: es- passed by but suddenly another car pulled up in
eyes with a scarf so they can’t see. The player must keep their hands behind their back and take an
pecially in the Indian and the Pacific oceans. front of us.
apple out of the water with their teeth. It’s quite difficult and people usually get very wet! Their looks are very strange. They look like an The car made a dangerous movement.
ENGLISH DEPARTMENT old rock, but they have flippers and inside them the- There was a cat just in front of the car. The cat
H
re are bones. wasn’t frightened and came up to me.
The most important thing about these ani- The cat opened its eyes and attacked
ALLOWEEN CONTEST mals is that the contact with their bones can bring me.
death to the unfortunate person that touches them. I began running, but the cat kept wal-
The Rock fish is one of the most poisonous king on the pavement. It has never attacked me
This year the English Department celebrated the Halloween Pumpkin
animals in the world. again, but I will never forget that moment!!
Contest in our school on Friday 29 October. There were not many participants, That is the reason why so many people call So be careful with Looney Cat!
but we want to thank those who them “the aquatic killer”.
VANESA LADO (3º ESO A) PAULA VIDAL (3º ESO A)
brought their pumpkins. The winner
of this year was Alba Lema Diaz
STAR-NOSED MOLE
with a nice little pumpkin in the I have never seen such an unusual animal in my life!
shape of a penguin. The prize was I was with my grandmother in her garden when we saw so-
3 packages of Halloween jellies. I mething coming out from a hole under the ground. We were
quiet for a moment and then we saw a star- shaped mole.
am sure Alba had a very “sweet”
It was rare because its nose was shaped like a star.
Halloween. Ha, ha, ha!
It was a great thing!
THE WINNER: ALBA LEMA (4º ESO A) CAROL ESPASANDÍN (3º ESO A)
páxina 18 páxina 19

11. Buserana Buserana
8. A UTORRETRATOS. Técnica: lapis brando sobre cartolina. o
Bandadeseñada
utro ano máis, desde a materia de Educación Plástica e Visual e en colabo-
ración co Equipo de Dinamización Lingüística, os alumnos e alumnas de 3º ESO idearon
personaxes co fin de elaborar distintos traballos de banda deseñada. Xurdiron propostas
moi interesantes, entre elas UN ÓSO DURO DE ROER, de Lois Búa (3º ESO A).
Traballosartísticos
cARETAS E CABEZUDOS. Técnica: papel maché (papel+auga+cola).
M OSAICO. Técnica: azulexo sobre formigón con cemento-cola
páxina 20 páxina 21

12. Buserana Buserana
9. I MAXES DAS DISTINTAS ACTIVIDADES
Entroido
Imaxes actividades
páxina 22 páxina 23

13. Buserana Buserana
Magosto Nadal
Concertos Departamento de música
Obra de teatro Club de lectura
Recollida de premios
Concerto de rock Roi, Óscar e Stiven
Correlingua MosaicoLar
páxina 24 páxina 25

14. Buserana Buserana
Patinaxe sobre xeo 10. o
1 eso
Fotografías grupos
1 eso a
o
1 eso b
o
o
2 eso
2 eso a
o
Sesión taekwondo 2 eso b
o
páxina 26 páxina 27

15. Buserana Buserana
3 esoo
11. c HARLA SOBRE ESPAZOS NATURAIS
DepartamendodeBioloxía
Os/as alumnos/as de 2º ESO A, 2º ESO B e 3º
PDC asistiriron o martes, 16 de novembro, de 12:30 -
3 eso pdc
14:10 horas, na sala de audiovisuais, a unha charla
o
sobre “ESPAZOS NATURAIS DE GALICIA”.
Dita charla, enmarcada dentro da Semana
da Ciencia e ofertada polo Servizo de Conservación
da Natureza (Consellería do Medio Rural), tivo como
obxectivo fomentar a educación ambiental e a di-
vulgación das singularidades ecolóxicas dos Espa-
zos Naturais de Galicia, así como contribuír a unha
maior concienciación dos nosos alumnos/as co seu
ambiente natural e a conservación da natureza.
3 eso a
o
s AÍDA DIDÁCTICA AOS MUSEOS
Fotografías grupos
4 eso pdc
o O día 8 de febreiro os/as alumnos/as de 1º ESO rea-
lizamos unha saída didáctica ao Aquarium Finisterrae e ao
Planetario da cidade da Coruña.
o
4 eso
Na casa dos peixes a primeira parada foi na OCEA-
NOSFERA, unha gran pantalla esférica para ver fenómenos
globais como o cambio climático ou as correntes oceánicas.
Logo entramos na sala Maremagnum, con módulos
interactivos e acuarios de grande volume que representan os
ecosistemas da costa galega.
Dirixímonos á botica do mar onde ollamos unha expo-
sición sobre os océanos como fonte de recursos para a inves-
4 eso a 4 eso b
o o tigación biosanitaria.
Atravesamos o Mare Oceanum e accedimos á sala
Nautilus, onde milleiros de peixes de diversas especies (meros,
rodaballos, tiburóns touro…) viven nun tanque de máis de ca-
tro millóns de litros de auga.
E, como non, parada para ver ás estrelas do acuario,
as focas. Mergullándose e comendo. Femias e crías nun lado
e os machos, noutro.
Última parada, os polbos. Vaia exemplares!
Despedímonos, subimos ao autobús e chegamos á
Casa das Ciencias, ao Planetario. Explicáronnos o ceo que
poderiamos ollar unhas horas máis tarde. Mágoa que esa noi-
te estivera tan anubrado o ceo.
Aprendemos que a posición da estrela Polar é sem-
pre a mesma, porque só vemos unha das caras do noso sa-
télite e moitas cousas máis. Seguro que a profe nos pregunta
algo do aprendido na próxima proba escrita.
páxina 28 páxina 29

16. Buserana Buserana
o BRADOIRO DE DISECCIÓNS
sAÍDA AO CEIP VIRXE DA BARCA
DepartamendodeBioloxía
Os alumnos de 3º ESO A
asistiron o día 9 de febreiro á
2011AnoInternacionaldoSistemaSolar
DOMUS a un obradoiro basea- 2011 – Ano Internacional do Sistema Solar
do nunha serie de leccións de
anatomía nas que os educa-
Andrea, Hugo e Irene, alumnos de 1º de ESO do IES Ramón Caamaño, fomos ao
dores do museo realizaron di-
CEIP Virxe da Barca e contámoslles aos cativos cousas do Sistema Solar.
seccións de ollo de porco e de
corazón de vaca.
Andrea: para min a experiencia foi moi boa, xa que traballar cos pequenos non é moi
c AMPAÑA RECICLAXE DE MÓBILES
O venres 11 de marzo puxemos en marcha a campaña de reciclaxe de
fácil, pero tamén é moi divertido. Gustoume moito e paseino moi ben, e tamén se no-
taba que os pequenos sabían moitas cousas e iso facilitounos o traballo. Portáronse moi
ben e nós pasámolo xenial.
móbiles para protexer os ecosistemas africanos.
Hugo: A experiencia pareceume moi ben porque aprendemos tanto nós coma eles;
mobilízate
Promovemos desde o noso IES a campaña “MOBILízate pola selva”, lanza- sorprendeume porque sabían moito e gustoume volver ao meu antigo colexio.
da polo Instituto Jane Goodall. Esta primatóloga, embaixadora do ano do Gorila
2009 e Mensaxeira da Paz polas Nacións Unidas, leva máis de 50 anos adicados
Irene: Foi unha experiencia moi agradable ir a darlles unha charla sobre o universo aos
á investigación, á educación e á conservación.
pequenos do colexio Virxe da Barca. Nós aprendémoslles cousas novas, e eles a nós
@s alumn@s foron informad@s sobre tamén, porque nos dixeron os nomes da primeira cadela (Laica) e o primeiro chimpan-
os motivos da campaña: explotación do cé (Ham) que viaxaron ao espazo. Creábache unha boa sensación cando explicabas
coltán, minería ilegal que explota man de cousas que eles nin imaxinaban que podían formarse como nós lles explicamos, porque
obra infantil, destrución de hábitats de es- víalos a todos moi atentos a cada palabra que ti dicías. Gustoume moito, e espero
pecies coma os chimpancés e gorilas... repetir.
Colocouse en cada aula unha caixa
Profe de CCNN: Foi unha experiencia moi positiva para todos. Os cativos do CEIP Virxe
xunto co cartel informativo para a recolli-
da dos móbiles. da Barca participaron moito e para os alumnos do IES foi unha experiencia moi intere-
@s alumn@s de cada grupo, como sante.
recompensa ao seu esforzo,compartirán Os cativos do Virxe da Barca teñen un centro ben coidado, moi confortable e estupen-
un apadriñamento ChimpAmig@s duran- damente decorado. Din que é cousa de Jesús. Parabéns.
te 1 ano.
Darlles as grazas aos profesores do CEIP por chamarnos para compartir a experiencia.
@s ChimpAmig@s axuda-
rán (co aporte dos seus móbiles)
á manutención e coidados vete-
rinarios dos chimpancés que viven
no Centro de Rehabilitación de
Tchimpounga, na República do
Congo.
Recibirán un Certificado
de ChimpAmig@, fotos do chim-
pancé elixido e un informe dos
progresos ao longo dun ano.
Conseguistes 134 móbiles.
Moi ben rapaces/as!!
páxina 30 páxina 31