1. NENTEMA :KRITERET E PERCAKTUARA NGA BE PER INTEGRIMIN
E SHQIPERISE.
PROJEKT
TEMA:MUNDESIA E REPUBLIKES SE SHQIPERISE DHE BALLKANIT
PERENDIMOR NE BE”
2. Marrëdhëniet diplomatike të Shqipërisë
me Bashkimin Evropian (BE) janë
vendosur në vitin 1991. Ngjarja më e
rëndësishme në marrëdhëniet midis
Shqipërisë dhe BE-së u shënua një vit
më vonë, në 11 maj 1992, me
nënshkrimin e Marrëveshjes së Tregtisë
dhe Bashkëpunimit e cila hyri në fuqi më
1 dhjetor 1992. Po në këtë periudhë,
Shqipëria përfshihet në Sistemin e
Përgjithshëm të Preferencave (GSP), i
cili përfaqësonte një regjim të
përgjithshëm preferencash tregtare që
BE-ja u ofronte një numri të gjerë
vendesh me të cilat ajo kishte
marrëdhënie kontraktuale.
3. Marrëveshja e Tregtisë
dhe Bashkëpunimit e 11
majit 1992 i krijoi
mundësinë Shqipërisë
që të përfitojë nga
fondet e programit
PHARE. Kjo përbën një
hap të rëndësishëm në
drejtim të ristrukturimit të
asistencës së BE-së
ndaj Shqipërisë në një
sërë fushash që
përkonin me reformat në
të cilat ishte angazhuar
vendi ynë. Në kuadrin e
këtij programi, në
periudhën 1992-2000,
Shqipërisë i është dhënë
një ndihmë e
konsiderueshme
4. Në vitin 1996,
Shqipëria ishte pranë
nënshkrimit të një
marrëveshjeje të re
kontraktuale me BE-
në, e cila, do të hapte
rrugën për një
marrëveshje klasike
asocimi. Por, zgjedhjet
e kontestuara
parlamentare të majit
të vitit 1996, së bashku
me krizën e thellë
financiare dhe sociale
që pasoi në fillim të
vitit 1997 nga renia e
skemave piramidale,
bënë që të dështojë
çdo iniciativë në këtë
drejtim.
5. Këshilli i Çështjeve të Përgjithshme,
në këtë kohë, përcaktonte një sërë
kushtesh politike dhe ekonomike që
vendet e Ballkanit duhej të
plotësonin për të zhvilluar dhe
forcuar marrëdhëniet e tyre me BE-
në. Këto kritere kishin të bënin me
respektimin e parimeve demokratike,
liritë dhe të drejtat e njeriut,
ndërtimin, respektimin dhe forcimin e
shtetit të së drejtës, mbrojtjen e
minoriteteve, zhvillimin e ekonomisë
së tregut, si dhe bashkëpunimin
rajonal
6.
7. Në muajin nëntor të vitit 2000, u zhvillua në Zagreb
takimi i vendeve të përfshira në procesin e
stabilizim-asocimit. Në këtë takim BE-ja vendosi të
intensifikojë bashkëpunimin me Shqipërinë
nëpërmjet krijimit të Grupit të Nivelit të Lartë
Drejtues Shqipëri-BE. Qëllimi i këtij grupi ishte të
vlerësonte kapacitetin e Shqipërisë për të marrë
përsipër detyrimet për një Marrëveshje Stabilizim-
Asocimi me BE-në. Grupi i Nivelit të Lartë Drejtues
Shqipëri-BE zhvilloi tre takime në Tiranë në
përfundim të të cilave Komisioni Evropian hartoi një
raport vlerësimi, ku evidentohej procesi i bërë dhe
fushat ku ende nevojiten përmirësime. Si përfundim,
Komisioni vlerësoi se ndonëse mbetet ende për të
bërë ne drejtim të plotësimit te detyrimeve që
rrjedhin nga një marrëveshje stabilizim-asociimi,
perspektiva e hapjes së negociatave është rruga më
e mirë për të ruajtur tempin e ndryshimeve politike
dhe reformave ekonomike në vend. Për këtë qëllim,
Komisioni arriti në përfundimin se është çasti për të
proceduar me një Marrëveshje Stabilizim-Asociimi
me Shqipërinë.
8. Qershor 1991 - Vendosja
e marrëdhënieve
diplomatike Shqipëri -
Komuniteti Ekonomik
Europian.
11 Maj 1992 - Nënshkrimi i
Marrëveshjes së Tregtisë
dhe Bashkëpunimit midis
Shqipërisë dhe Komunitetit
Ekonomik Europian.
5 Nëntor 1992 – Hyrja në
fuqi e Marrëveshjes së
Tregtisë dhe
Bashkëpunimit midis
Shqipërisë dhe Komunitetit
Ekonomik Europian.
Shqipëria përfiton nga
programi i ndihmës së BE-
së, PHARE. Kjo shënon
një hap të rëndësishëm
drejt ristrukturimit të
asistencës së BE në
fushat prioritare të
Shqipërisë
9. 26 Shkurt 1996 - BE-ja miraton një
qasje rajonale për vendet e Europës
Jug-Lindore.
29 Prill 1997 - BE-ja përcakton
kushte politike dhe ekonomike për t'u
plotësuar nga vendet e Europës Jug-
Lindore, si bazë për një politikë
koherente dhe transparent në drejtim
të zhvillimit të marrëdhënieve
dypalëshe në fushën e tregtisë,
asistencës financiare dhe
bashkëpunimit ekonomik, si dhe të
marrëdhënieve kontraktuale.
3 - 4 Qershor 1999 - Këshilli
Europian i Këlnit riafirmon
gatishmërinë e Bashkimit Europian
për t’i sjellë vendet e këtij rajoni më
afër perspektivës së integrimit të plotë
në strukturat e saj. Kjo do të arrihet
përmes një lloji të ri të marrëdhënieve
kontraktuale (njohur më vonë si
Procesi i Stabilizimit dhe Asociimit -
PSA) duke marrë parasysh situatat
specifike të çdo vendi. Këto situata
specifike i referohen progresit në
fushën e bashkëpunimit rajonal dhe
perspektivës së anëtarësimit në BE
në bazë të Traktatit të Amsterdamit si
dhe plotësimit të kritereve të
përcaktuara gjatë Këshillin Europian
të Kopenhagenit në qershor të 1993.
10. 10 Qershor 1999 – Miratimi i Paktit të
Stabilitetit për Europën Juglindore në Këln.
Në dokumentin themelues, më shumë se
40 vende partnere dhe organizata u
angazhuan për të forcuar në vendet e
Europës Juglindore "përpjekjet për të nxitur
paqen, demokracinë, respektin për të
drejtat e njeriut dhe prosperitetin ekonomik,
në mënyrë që të arrihet stabilitet në të
gjithë rajonin".
1999 - Përfshirja e Shqipërisë në Regjimin
Autonom Preferencial.
19 - 20 Qershor 2000 - Këshilli Europian i
Feiras shpall se vendet që janë pjesë e
procesit të Stabilizim Asociimit
konsiderohen "kandidate potenciale" për
anëtarësim në BE
11. 24 Nëntor 2000 – Këshilli Europian i
Zagrebit lancon zyrtarisht procesin e
Stabilizim Asociimit për 5 vendet e
Europës Juglindore, përfshirë
Shqipërinë. Samiti theksoi lidhjen midis
progresit të vendeve të rajonit drejt
demokracisë, sundimit të ligjit, pajtimit
dhe bashkëpunimit rajonal në njërën anë
dhe perspektivës së anëtarësimit të
mundshëm në BE në anën tjetër.
2001 - Viti i parë i zbatimit të Programit
CARDS për vendet që janë pjesë e
procesit të Stabilizim Asociimit.
2001 - Komisioni rekomandon fillimin e
bisedimeve për Marrëveshjen e
Stabilizim Asociimit (MSA) me
Shqipërinë.
Qershor 2001 – Këshilli Europian i
Göteborgut fton Komisionin Europian që
të paraqes draft direktivat negociuse të
MSA-së me Shqipërinë.
12. Tetor 2002 – Miratimi i
direktivave për hapjen e
bisedimeve për MSA me
Shqipërinë.
31 Janar 2003 – Presidenti i
Komisionit Europian,
Romano Prodi shpall
zyrtarisht hapjen e
bisedimeve për MSA mes
Shqipërisë dhe BE-së.
21 Qershor 2003 - Samiti i
Selanikut konfirmon
perspektivën Europiane të
vendeve të Ballkanit
Perëndimor si dhe procesin e
Stabilizim Asociimit si kuadrin
politik të rrugës së tyre drejt
anëtarësimit në BE.
13. Maj 2004 – Këshilli Europian lançon programin TAIEX për harmonizimin e legjislacionit
kombëtare të vendeve të përfshira në procesin e Stabilizim Asociimit me legjislacionin e
BE-së.
Qershor 2004 - Vendimi i Këshillit për Partneritetin e parë Europian me Shqipërinë.
14 Prill 2005 – Nënshkrimi i Marrëveshjes së Ripranimit mes Shqipëri dhe BE-së.
Janar 2006 - Vendimi i Këshillit Europian për Partneritetin Europian të
rishikuar me Shqipërinë.
1 Maj 2006 - Hyrja në fuqi e Marrëveshjes së Ripranimit mes Shqipërisë
dhe Komunitetit Europian.
12 Qershor 2006 – Nënshkrimi i Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit
mes Komuniteteve Europiane e Shteteve të tyre Anëtare nga njëra anë dhe
Shqipërisë nga ana tjetër.
1 Dhjetor 2006 - Hyrja në fuqi e Marrëveshjes së Përkohshme mes
Shqipërisë dhe Komunitetit Europian.
Janar 2007 - Hyrja në fuqi e Instrumentit të ri të Ndihmës së Para-Aderimit
(IPA).
1 Janar 2008 – Nënshkrimi i Marrëveshjes së Lehtësimit të Vizave mes
Bashkimit Europian dhe Shqipërisë.
18 Shkurt 2008 - Vendimi i Këshillit për Partneritetin Europian të rishikuar
me Shqipërinë.
14. 3 Qershor 2008 - Komisioni Europian (KE) paraqet Udhërrëfyesin e
Liberalizimit të Vizave për Shqipërinë . Ky dokument përcakton 42 standarde
lidhur me masat që adresuar nga autoritetet shqiptare në mënyrë që të
mundësohet regjimi pa viza për qytetarët shqiptarë.
1 Prill 2009 - Hyrja në fuqi e Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit.
28 Prill 2009 – Qeveria shqiptare dorëzon Aplikimin e Shqipërisë për
Anëtarësim në BE.
27 Maj 2010 – KE miraton propozimin që i mundëson qytetarëve të
Shqipërisë dhe Bosnje-Hercegovinës të drejtën për të udhëtua pa viza
afatshkurtër në vendet e hapësirës Shengen.
8 Nëntor 2010 – Këshilli miraton vendimin për liberalizimin e vizave afat
shkurtër për qytetarët shqiptarë.
9 Nëntor 2010 - KE paraqet Opinionin mbi Aplikimin e Shqipërisë për
Anëtarësim në BE, ku nuk propozohet as dhënia e statusit të vendit kandidat
e as hapja e negociatave. Opinioni përcakton 12 prioritete kyçe që duhen të
adresohen nga Shqipëria në mënyrë që të matet progresi i saj drejt BE-së.
10 Qershor 2011 - Qeveria shqiptare miraton Planin e Veprimit që adreson 12
prioritetet kyçe të Opinionit të KE, lidhur me: funksionimin e duhur të Parlamentit,
forcimin e shtetit ligjor, realizimin e reformave në administratën publike, luftën
kundër korrupsionit dhe kundër krimit të organizuar, forcimin e të drejtave të
pronësisë, përforcimin e mbrojtjes së të drejtave të njeriut dhe përmirësimin e
trajtimit të të burgosurve.
12 Tetor 2011 - KE publikon Raportin e Progresit të 2011 për Shqipërinë i cili nuk
propozoi as dhënien e statusit të vendit kandidat e as hapjen e negociatave për
anëtarësim
15.
16. 10 Tetor 2012 - KE publikon
Raportin e Progresit të 2012 për
Shqipërinë i cili propozon dhënien e
statusit të vendit kandidat të
kushtëzuar.
12 dhjetor 2012 - Këshilli Europian
përshëndeti përparimin e
përgjithshëm të bërë nga Shqipëria
në përmbushjen e 12 kritereve kyçe
të përcaktuara në opinionin e
Komisionit në 2010. Megjithatë,
statusi i kandidatit do t’i jepet
Tiranës sapo ekzekutivi i BE-së të
raportojë që progresi i nevojshëm
është arritur në fushën e reformave
të administratës gjyqësore dhe
publike, si dhe në rishikimin e
rregullave të procedurës
parlamentare. “Mbarëvajtja e
sukseshme e zgjedhjeve
parlamentare në 2013 do të jetë një
test i rëndësishëm për funksionimin
normal të institucioneve
demokratike të vendit”,theksuan
ministrat.
17. 16.10.2013
Nisur nga progresi i arritur, Komisioni Evropian
i rekomandon Këshillit dhënien e statusit të
vendit kandidat Shqipërisë me dakortësinë që
vendi të vazhdojë të ndërmarrë veprime në
luftën kundër korrupsionit. Ky rekomandim
përfshihet në Strategjinë e Zhvillimit dhe Sfidat
Kryesore 2013-2014.
1.11.2013
Lançohet dialogu i nivelit të lartë për prioritetet
kyce Shqipëri - Komisioni Evropian, ku marrin
pjesë përfaqësues të qeverisë, institucioneve të
pavarura dhe opozitës
6.03.2014
Zhvillohet takimi i dytë i dialogut të nivelit të
lartë mes Shqipërisë dhe Bashkimit Evropian,
ku merr pjesë dhe Komisioneri për Zgjerimin
Stefan Fyle, të cilit i dorëzohet udhërrëfyesi për
5 prioritetet. Në këtë udhërrëfyes gjenden në
mënyrë të detajuar të gjitha hapat konkrete që
qeveria po ndërmerr në përmbushjen e 5
prioriteteve
18. 12 KRITERET E PERCAKTUARA FILLIMISHT NGA BE
•KRITERET POLITIKE
•Votimi i ligjeve me 3/5 pra arritja e konsensuve ne ceshtjet ligjore
parlamentare
•Votimi dhe rishikimi i kodeve penale,civile,rrugore,hekurudhore,detare
dhe ajrore
•Votimi mbi gjykaten administrative
•Emerimi i avokatit te popullit dhe garantimi i funksionit dhe detyres se tij
•Depolitizimi në emërimet nga parlamenti të gjyqtarëve në gjykatën e lartë
dhe atë kushtetuese.
•Permbushja e zgjedhjeve lokale te majit 2011 ne menyre demokratike
•KRITERET EKONOMIKE
•Lufta kunder korrupsionit dhe krimit te organizuar
•Ceshtja e pronave private
•KRITERET E LEGJISLACIONIT DHE PIKEPAMJA SHOQERORE
•Garantimi i te drejtave te pakicave etnike ,dhe romeve
•Kujdesi per grate dhe ceshtjet e trafikimit
•Sigurimi i sigurise kombetare dhe kushtet e te burgosurve
19. 5 Kriteret e Percaktuara nga
BE.
•Reforma ne administraten
publike
•Veprime per pavaresine dhe
efikasitetin e gjyqesorit
•Vendosmeri ne luften kunder
korrupsionit
•Luftimi i krimit te organizuar
•Me shume masa x mbrojtjen
e te drejtave te njeriut te
komunitetit rom dhe mbrojtjen
e prones private.