2. Γενικός σκοπός Μαθήματος
• Η κατανόηση της δυναμικής των κοινωνιών και
• η ανάπτυξη της αυτογνωσίας και της κοινωνικής συνείδησης
με απώτερο Στόχο
τη δημιουργική ένταξη και την παρέμβαση του ατόμου σε ένα
πολυπολιτισμικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό
περιβάλλον.
3. Ειδικοί Σκοποί Μαθήματος
•η εξοικείωση με την κοινωνιολογική σκέψη και τα κοινωνιολογικά εργαλεία,
•η πολύπλευρη κατανόηση της κοινωνικής πραγματικότητας,
•η απόκτηση αναλυτικών και κοινωνικών δεξιοτήτων,
•η καλλιέργεια της κριτικής κοινωνικής σκέψης,
•η ανάπτυξη της κοινωνιογνωσίας,
•ο σεβασμός και η κατανόηση της σημασίας των ελληνικών παραδόσεων, των θεσμών,
των αξιών και της γλώσσας,
•ο σεβασμός της διαφορετικότητας,
•η διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης,
•η δημιουργική ένταξη στη σύγχρονη δημοκρατική, πλουραλιστική και πολυπολιτισμική
κοινωνία και
•η προσωπική συμβολή στην πρόληψη και αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων.
4. Περιεχόμενα Μαθήματος
Το βιβλίο του μαθητή αποτελείται από τα κεφάλαια:
• Το Α' μέρος περιλαμβάνει τα κεφάλαια
«Εισαγωγή στην κοινωνιολογία»,
«Μορφές κοινωνικής οργάνωσης - Ελληνική κοινωνία»,
«Κοινωνικοποίηση και κοινωνικός έλεγχος»,
• το Β' μέρος τα κεφάλαια
«Εκπαίδευση: παράγοντας αναπαραγωγής και αλλαγής της κοινωνίας»,
«Εργασία, ανεργία και κοινωνικές ανισότητες»,
«Μορφές και κοινωνικές βάσεις της εξουσίας»,
• Το Γ΄ μέρος τα κεφάλαια
«Αποκλίνουσα συμπεριφορά: παραβατικότητα και εγκληματικότητα» και
«Ετερότητα, διαπολιτισμικές και διακοινωνιακές σχέσεις».
5. Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία
Τι θα μάθουμε στο 1ο Κεφάλαιο :
τις συνθήκες μέσα στις οποίες γεννήθηκε η επιστήμη της
κοινωνιολογίας
τον τρόπο με τον οποίο καθορίστηκε το αντικείμενό της
ποιοι είναι οι θεμελιωτές της
6. Η κοινωνιολογία γεννήθηκε στη Δυτική Ευρώπη πριν από 150 χρόνια.
Οι Αιτίες γέννησης της Κοινωνιολογία σχετίζονται με δύο
επαναστάσεις:
τη Γαλλική Επανάσταση (1789) και
Τη Βιομηχανική επανάσταση στην Αγγλία κατά το 18ο αιώνα
Η γέννηση της κοινωνιολογίας
7. Αλλαγές
στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Πραγματικότητα
• η εισαγωγή της μηχανής στους χώρους δουλειάς,
• η ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου,
• η έξοδος των αγροτών από την ύπαιθρο,
• η εμφάνιση της εργατικής τάξης,
• η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού ανθρώπων στις πόλεις
8. Οι Αλλαγές ανασφάλεια και ανησυχία,
• διαλύονται οι παραδοσιακοί κοινωνικοί δεσμοί,
• επηρεάζονται οι λειτουργίες της οικογένειας,
• δημιουργούνται νέες τεχνικές παραγωγής και
• αναδύονται νέες κοινωνικές τάξεις
• εμφανίζονται νέα ήθη και
• προβλήματα δυσεπίλυτα, (π.χ: Ζητιάνος)
προκαλούν
9. Πολιτικοί
• Προσπαθούν να θεραπεύσουν αυτά που αποκαλούν
κοινωνικά προβλήματα και
• να ελέγξουν καλύτερα την κοινωνία
• Ορίζουν επιτροπές π.χ: Επιθεωρητών Εργασίας στη
Βρετανία,
(περιγράφονται η ζωή και οι συνθήκες εργασίας της
νεοεμφανιζόμενης εργατικής τάξης)
10. Στοχαστές
• Ξαφνιάζονται από τις αλλαγές και
• Ασχολούνται με την επιστημονική διερεύνηση των
κοινωνικών μετασχηματισμών και των αιτίων τους.
11. Αντικείμενο της κοινωνιολογίας
• Η κοινωνιολογία ερευνά την Ανθρώπινη Συμπεριφορά
που εκδηλώνεται στο πλαίσιο μιας ομάδας και
πάντα σε σχέση με άλλα άτομα και με άλλες ομάδες.
• Είναι μοναδική επιστήμη, γιατί δεν εστιάζει στο Άτομο,
αλλά ασχολείται με το κοινωνικό σύνολο και
επικεντρώνεται στις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου και των
ομάδων των σύγχρονων κοινωνιών.
12. Ερωτήματα της Κοινωνιολογίας 1/2
• Γιατί οι συνθήκες της ζωής μας είναι τόσο διαφορετικές από αυτές των
γονιών ή των παππούδων μας;
• Προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν οι μεταβολές στο μέλλον;
• Πώς επιδρούν οι μεταβολές αυτές στη συναισθηματική ή την
επαγγελματική ζωή μας;
• Τι σημαίνει βιομηχανική κοινωνία;
• Τι είναι η αστικοποίηση και πώς επηρεάζει τις οικογενειακές σχέσεις;
• Ποιοι λόγοι οδήγησαν την πολιτεία στη δημιουργία σχολείων και ποια
είναι η σχέση της εκπαίδευσης με την κοινωνική ανέλιξη των
ασθενέστερων οικονομικά τάξεων;
13. Ερωτήματα της Κοινωνιολογίας 2/2
• Γιατί υπάρχει φτώχεια στον κόσμο, ποια είναι τα αίτιά της και ποιες οι
συνέπειές της για την υγεία και την εκπαίδευση;
• Γιατί υπάρχουν προκαταλήψεις, συγκρούσεις, πόλεμοι και ποια είναι η
σχέση τους με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα;
• Πώς γεννήθηκε το κράτος στο δυτικό κόσμο;
• Τι είναι εξουσία, ποιος την ενσαρκώνει και ποια είναι η σχέση της με την
οικονομία;
• Γιατί τα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική είναι χαμηλά;
• Πώς επιδρούν η παγκοσμιοποίηση και οι νέες τεχνολογίες στις κοινωνικές
σχέσεις και τον τρόπο ζωής;
14. «Καλά την έχουνε οι κοινωνιολόγοι, γι' αυτούς οι διαδηλώσεις
θεωρούνται πρακτική εξάσκηση!»
15. Αντικείμενο της κοινωνιολογίας
• τα κοινωνικά φαινόμενα,
• τη δράση των κοινωνικών ομάδων,
• τις σχέσεις μεταξύ ατόμου και ομάδων,
• τις σχέσεις μεταξύ κοινωνικών ομάδων,
• τις κοινωνικές διαδικασίες και
• ειδικότερα το μετασχηματισμό των κοινωνιών.