http://st-taksh.blogspot.gr/ Γλώσσα ΣΤ΄. Επανάληψη 13ης ενότητας: ΄΄Τρόποι ζωής και επαγγέλματα΄΄

1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://st-taksh.blogspot.gr
Γλώσσα ΣΤ΄
Επανάληψη 13ης ενότητας:
΄΄ Τρόποι ζωής και επαγγέλματα ΄΄

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Θεωρία - Γραμματική - Φ. εργασιών
σελ. 3 - 39
Παρουσιάσεις σελ 40 - 57
Επαναληπτικά σελ. 58 - 159
Η ιπτάμενη σκάφη σελ. 160 - 192

3. Παλάνης Αθανάσιος
 Ευθύς και πλάγιος λόγος
 Ευθύ λόγο έχουμε, όταν ακούμε ή διαβάζουμε οι ίδιοι τα λόγια ενός
προσώπου απευθείας, όπως ακριβώς τα είπε.
 Πλάγιο λόγο έχουμε, όταν μεταφέρουμε προφορικά ή γραπτά τα λόγια
ενός τρίτου προσώπου.
 Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο
 Οι κύριες προτάσεις που έχουν ρήμα στην οριστική μετατρέπονται σε
δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις.
π.χ. - Θα βρέξει  ευθύς λόγος
Είπε ότι θα βρέξει.  πλάγιος λόγος
 Οι κύριες προτάσεις που έχουν ρήμα στην προστακτική (ή την
υποτακτική) μετατρέπονται σε δευτερεύουσες βουλητικές προτάσεις.
π.χ. – Έλα αμέσως.  ευθύς λόγος
Τον διέταξε να έρθει αμέσως.  πλάγιος λόγος
- Ας παίξουμε.  ευθύς λόγος
Πρότεινε να παίξουμε.  πλάγιος λόγος
 Οι κύριες ερωτηματικές προτάσεις που αρχίζουν με συνδέσμους,
ερωτηματικές αντωνυμίες και επιρρήματα δεν αλλάζουν.
π.χ. – Γιατί δε με ειδοποίησες;  ευθύς λόγος
Με ρώτησε γιατί δε τον ειδοποίησα.  πλάγιος λόγος
- Ποιος ήρθε;  ευθύς λόγος
Με ρώτησε ποιος ήρθε.  πλάγιος λόγος
-Πόσο κοστίζει;  ευθύς λόγος
Με ρώτησε πόσο κοστίζει.  πλάγιος λόγος

4. Παλάνης Αθανάσιος
 Οι κύριες ερωτηματικές προτάσεις που αρχίζουν χωρίς ερωτηματική
λέξη μετατρέπονται σε δευτερεύουσες πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις
που εισάγονται με το αν.
π.χ. – Θα παίξουμε στο πάρκο το απόγευμα;  ευθύς λόγος
Τον ρώτησε αν θα παίξουν στο πάρκο το απόγευμα.  πλάγιος λόγος
 Οι δευτερεύουσες προτάσεις δεν αλλάζουν.
π.χ. – Φοβόταν μήπως χαθεί.  ευθύς λόγος
Είπε ότι φοβόταν μήπως χαθεί.  πλάγιος λόγος
 Τα πρόσωπα, οι αντωνυμίες και οι καταλήξεις των ρημάτων αλλάζουν,
ανάλογα με το νόημα.
π.χ. – Περάσατε καλά;  ευθύς λόγος
Μας ρώτησε αν περάσαμε καλά.  πλάγιος λόγος
– Συναντήσαμε έναν παλιό μας συμμαθητή.  ευθύς λόγος
Μας είπαν ότι συνάντησαν ένα παλιό τους συμμαθητή.  πλάγιος λόγος
 Πώς κλίνονται τα επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ. ο επείγων η επείγουσα το επείγον
Γεν. του επείγοντος της επείγουσας του επείγοντος
Αιτ. τον επείγοντα την επείγουσα το επείγον
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ. οι επείγοντες οι επείγουσες τα επείγοντα
Γεν. των επειγόντων των επειγουσών των επειγόντων
Αιτ. τους επείγοντες τις επείγουσες τα επείγοντα
 Πώς κλίνονται τα επίθετα σε –ύς, -εία, -ύ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ. ο ευρύς η ευρεία το ευρύ
Γεν. του ευρέος της ευρείας του ευρέος
Αιτ. τον ευρύ την ευρεία το ευρύ
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομ. οι ευρείς οι ευρείες τα ευρέα
Γεν. των ευρέων των ευρειών των ευρέων
Αιτ. τους ευρείς τις ευρείες τα ευρέα

5. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
103
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È: ÚˆÙ‡ˆÓ, ‰Â˘ÙÂÚ‡ˆÓ, ̤ÏψÓ, ÂÔÙ‡ˆÓ, ˘¿Ú¯ˆÓ, ÊϤÁˆÓ, Â›ÁˆÓ Î.¿.
√Ó. Ô ÂÓ‰È·Ê¤ÚˆÓ Ë ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ Ù˘ ÂӉȷʤÚÔ˘Û·˜ ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÙËÓ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ
∫Ï. – – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ÂӉȷʤÚÔÓÙ˜ ÔÈ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·
°ÂÓ. ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚfiÓÙˆÓ ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚÔ˘ÛÒÓ ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚfiÓÙˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ÂӉȷʤÚÔÓÙ˜ ÙȘ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·
∫Ï. – – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È: ‰ÂÈÛȉ·›ÌˆÓ, ·ÁÓÒ̈Ó, ·ÏÏfiÊÚˆÓ
√Ó. Ô Â˘ÁÓÒ̈Ó/-ÔÓ·˜ Ë Â˘ÁÓÒÌˆÓ ÙÔ Â˘ÁÓÒÌÔÓ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜/-ÔÓ· Ù˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â˘ÁÓÒÌÔÓ· ÙËÓ Â˘ÁÓÒÌÔÓ· ÙÔ Â˘ÁÓÒÌÔÓ
∫Ï. – – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ Â˘ÁÓÒÌÔÓ˜ ÔÈ Â˘ÁÓÒÌÔÓ˜ Ù· ¢ÁÓÒÌÔÓ·
°ÂÓ. ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ¢ÁÓÒÌÔÓ˜ ÙȘ ¢ÁÓÒÌÔÓ˜ Ù· ¢ÁÓÒÌÔÓ·
∫Ï. – – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
∑∑.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --ˆˆÓÓ,, --ÔÔ‡‡ÛÛ··,, --ÔÔÓÓ Îη·ÈÈ ÛÛ --ˆˆÓÓ//--ÔÔÓÓ··˜˜,, --ÔÔÓÓ
µÚ‹Î· Î·È ÔÚÈṲ̂ӷ Ôχ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· Â›ıÂÙ·!
¶ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÌÂÙÔ¯¤˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜.

6. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
104
√Ó. Ô Â˘ı‡˜ Ë Â˘ı›· ÙÔ Â˘ı‡
°ÂÓ. ÙÔ˘ ¢ı¤Ô˜ Ù˘ ¢ı›·˜ ÙÔ˘ ¢ı¤Ô˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â˘ı‡ ÙËÓ Â˘ı›· ÙÔ Â˘ı‡
∫Ï. – ¢ı‡ – ¢ı›· – ¢ı‡
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ Â˘ı›˜ ÔÈ Â˘ı›˜ Ù· ¢ı¤·
°ÂÓ. ÙˆÓ Â˘ı¤ˆÓ ÙˆÓ Â˘ıÂÈÒÓ ÙˆÓ Â˘ı¤ˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ¢ı›˜ ÙȘ ¢ı›˜ Ù· ¢ı¤·
∫Ï. – ¢ı›˜ – ¢ı›˜ – ¢ı¤·
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
∏∏.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --‡‡˜˜,, --››··,, --‡‡ Îη·ÈÈ ÛÛ --ˢ˜,, --˜˜
µÚ‹Î· ÎÈ ¿ÏÏ· Â›ıÂÙ·! ∫È ·˘Ù¿ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È
fiˆ˜ ÛÙ· ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈο.
√Ó. Ô/Ë ·ÎÚÈ‚‹˜ ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜
°ÂÓ. ÙÔ˘/Ù˘ ·ÎÚÈ‚Ô‡˜ ÙÔ˘ ·ÎÚÈ‚Ô‡˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ/ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜
∫Ï. – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ·ÎÚȂ›˜ Ù· ·ÎÚÈ‚‹
°ÂÓ. ÙˆÓ ·ÎÚÈ‚ÒÓ ÙˆÓ ·ÎÚÈ‚ÒÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜/ÙȘ ·ÎÚȂ›˜ Ù· ·ÎÚÈ‚‹
∫Ï. – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ªÂÚÈÎÔ› ÔÌÈÏËÙ¤˜
Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÙË ÁÂÓÈ΋
ÂÓÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ·ÚÛÂÓÈÎÔ‡
ÛÂ -Ë (.¯. ÙÔ˘ ·ÎÚÈ‚‹)
ÛÙÔÓ Î·ıËÌÂÚÈÓfi ÏfiÁÔ.
™˘Ó‹ıˆ˜, fï˜, Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ
Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ fiˆ˜:
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·: ‚Ú·¯‡˜, ·Ì‚χ˜, ¢ڇ˜, Ô͇˜, Ù·¯‡˜, ‰ÚÈ̇˜, ıÚ·Û‡˜ Î.¿.
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
¢ÁÂÓ‹˜, ·ÛıÂÓ‹˜, ‰ËÌÔÊÈÏ‹˜,
Û˘Ó¯‹˜, ÂÈÂÈ΋˜, ÂÈÌÂÏ‹˜,
‰ÈÂıÓ‹˜, ÂÏ҉˘ Î.¿.
·Ì‚Ï›· ÁˆÓ›·
Ë Ù·¯Â›· (·Ì·ÍÔÛÙÔȯ›·)
‚Ú·¯¤· ·̷ٷ
¢ı›· ÁÚ·ÌÌ‹
ÔÍ›· Ó¢ÌÔÓ›·
¢Ú›·˜ ηٷӿψÛ˘ Î.¿.

7. ™™˘˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ˜˜ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ˜
200
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 38 µÚ›ÛΈ ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ Î·È
·Ó·ÁÓˆÚ›˙ˆ Û ÔÈ· ›‰Ë ·Ó‹ÎÔ˘Ó:
√ ∞Ú›ˆÓ, Ô˘ ¤ÌÂÓ ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ¶ÂÚ›·Ó‰ÚÔ˘, ı¤ÏËÛ ӷ Ù·Íȉ¤„ÂÈ
ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·. ∂Λ ÂÚÁ¿ÛÙËΠÔχ ηÈ, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù·,
› ӷ Á˘Ú›ÛÂÈ ›Ûˆ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ¡·‡ÏˆÛ ¤Ó· ÎÔÚÈÓıÈ·Îfi ηڿ‚È, ÂÂȉ‹ ›¯Â ÂÌÈ-
ÛÙÔÛ‡ÓË ÌfiÓÔ ÛÙÔ˘˜ ∫ÔÚ›ÓıÈÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, ·˘ÙÔ› ÛΤÊÙËÎ·Ó Ó·
ÙÔÓ Ú›ÍÔ˘Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÁÈ· Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· ÏÔ‡ÙË ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜, ÌÈ· Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ
Ó· οÓÂÈ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ, Û˘ÌÊÒÓËÛÂ. ∆Ô˘˜ ÚÒÙËÛ fï˜ ·Ó ı· ÙÔÓ ¿ÊËÓ·Ó Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰‹-
ÛÂÈ ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Î·Ù¿ÛÙڈ̷, ÊÔÚÒÓÙ·˜ Ù· ηϿ ÙÔ˘.
∏Úfi‰ÔÙÔ˜, √ ∞Ú›ˆÓ Î·È ÙÔ ‰ÂÏÊ›ÓÈ (¢È·Û΢‹)
– ∆È ÛÔ˘ Û˘Ó¤‚Ë;
– ªÂ ¤ÚÈÍ·Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡ÙËΠ·fi
ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÌÔ˘, Ì ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.
∂˘ı‡˜ ÏfiÁÔ˜
√È „·Ú¿‰Â˜ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÔÓ ∞Ú›ˆÓ· ÙÈ ÙÔ˘ ›¯Â Û˘Ì‚Â› ÎÈ ÂΛÓÔ˜ ·¿-
ÓÙËÛ fiÙÈ ÙÔÓ Â›¯·Ó Ú›ÍÂÈ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡-
ÙËΠ·fi ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÔ˘, ÙÔÓ ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.
¶Ï¿ÁÈÔ˜ ÏfiÁÔ˜
«£¤Ïˆ Ê·ÁËÙfi», ›Â Ô ∞Ú›ˆÓ·˜.
∆· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ∞Ú›ˆÓ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ì¤Û· Û ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, «…»,
¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì ¢ı‡ ÏfiÁÔ.
√ ∞Ú›ˆÓ·˜ › fiÙÈ ‹ıÂÏ ʷÁËÙfi.
∂‰Ò ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, ¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì Ï¿ÁÈÔ ÏfiÁÔ.
1166..55 ∂∂˘˘ıı‡‡˜˜ –– ÏÏ¿¿ÁÁÈÈÔÔ˜˜ ÏÏfifiÁÁÔÔ˜˜
AA,, Îη·ÈÈ
Îο¿ÙÙÈÈ ¿¿ÏÏÏÏÔÔ
™ÙÔÓ Â˘ı‡ ÏfiÁÔ ·Îԇ̠ٷ ÏfiÁÈ· οÔÈÔ˘ fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ù· ϤÂÈ, ÂÓÒ
ÛÙÔÓ Ï¿ÁÈÔ ÏfiÁÔ Ù· ÏfiÁÈ· ·˘Ù¿ Ù· ÌÂٷʤÚÂÈ Î¿ÔÈÔ ÙÚ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ.
°È· Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ˆ ÙÔÓ Â˘ı‡ Û Ï¿ÁÈÔ ÏfiÁÔ:
1. ¶ÚÔÛı¤Ùˆ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ.
2. µ¿˙ˆ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂÓÒÛˆ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.
3. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒ Ú‹Ì·Ù· fiˆ˜ ÚÒÙËÛÂ, ·¿ÓÙËÛÂ, › Î.¿.
4. ªÂÙ·ÙÚ¤ˆ ÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Û ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜.
5. ∞ÏÏ¿˙ˆ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÚÒÙÔ/‰Â‡ÙÂÚÔ Û ÙÚ›ÙÔ
(.¯. ‹ıÂÏ·
¡‹ıÂÏÂ).
6. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ·ÏÏ¿˙ˆ Î·È ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜
(.¯. ¤ÚÈÍ·Ó
¡Â›¯·Ó Ú›ÍÂÈ).

8. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:_____________________________________________ ΤΑΞΗ ΣΤ
Παλάνης Αθανάσιος
ΕΡΓΑΣΙΕΣ 13ΗΣ
ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο χρησιμοποιώντας τα ρήματα της
παρένθεσης.
(ρώτησε, προειδοποίησε, ζήτησε, ενημέρωσε, παρακάλεσε, απείλησε, επέμεινε)
 «Βοήθησέ με να δέσω τα κορδόνια μου» είπε ο Μάνος στη μητέρα του.
__________________________________________________________
 «Πότε σκοπεύεις να γυρίσεις στο νησί;» είπε η Μαρία στο Νικήτα.
__________________________________________________________
 «Δώσε μου τα λεφτά, αλλιώς θα σου κάνω κακό» είπε ο ληστής.
__________________________________________________________
 «Πρέπει να με πιστέψεις, διότι σου λέω την αλήθεια» του είπε η Άννα.
__________________________________________________________
 «Θα καθυστερήσω λίγο, γιατί έχει πολλή κίνηση» της είπε στο τηλέφωνο.
__________________________________________________________
 «Ο δρόμος γλιστράει λόγω σφοδρής χιονόπτωσης» είπε ο πατέρας μου.
__________________________________________________________
 «Καθίστε, σας παρακαλώ, στη θέση σας» της είπε.
__________________________________________________________
2. Να μετατρέψεις τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.
 Τη ρώτησε πόσο είχε αγοράσει το φόρεμα.
__________________________________________________________
 Μας πρότειναν να πάμε απόψε σινεμά.
__________________________________________________________
 Η μητέρα είπε στο Γιάννη να καθίσει να διαβάσει και αυτός απάντησε ότι βαριέται.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
 Ο Δημήτρης ρώτησε το κορίτσι πώς και ήρθε τόσο νωρίς και εκείνο του απάντησε ότι ήθελε
να του δώσει κάτι.
________________________________________________________________
________________________________________________________________

9. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:_____________________________________________ ΤΑΞΗ ΣΤ
Παλάνης Αθανάσιος
1. Όταν την περασμένη Κυριακή η Μαργαρίτα άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της,
ακολούθησε ο παρακάτω διάλογος:
- Καλημέρα, είμαι ο νέος σας γείτονας. Ονομάζομαι Αλέξανδρος και πηγαίνω στην έκτη
τάξη.
- Καλωσόρισες στη γειτονιά μας. Με λένε Μαργαρίτα και είμαι και εγώ μαθήτρια της έκτης
τάξης.
- Δε γνωρίζω κανέναν στη γειτονιά. Θα ήθελες να πάμε μαζί στο σχολείο αύριο το πρωί;
- Θα χαρώ πολύ!
Η γιαγιά της, η κ. Ελένη, που άκουσε τον παραπάνω διάλογο θέλει να μεταφέρει
όσα άκουσε στη μητέρα της Μαργαρίτας. Συμπλήρωσε τα λόγια της,
μεταφέροντας τον ευθύ σε πλάγιο λόγο.
Χτύπησε το κουδούνι και η Μαργαρίτα άνοιξε την πόρτα. Ένα αγόρι την καλημέρισε
και…………………………………………………………………………………………………..
.……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
2. Ο παππούς του Χάρη τον άκουσε μετά από πολύ καιρό να προσεύχεται και
έτρεξε να διηγηθεί όσα είδε και άκουσε στη γυναίκα του, την κ. Ελπίδα. Να τι της
είπε:
Ο μικρός Νικόλας προσευχόταν και ζητούσε από τον Θεό να κάνει το Πεκίνο να γίνει
πρωτεύουσα της Ινδίας. Ρώτησα τον εγγονό μου γιατί ζητούσε κάτι τέτοιο και αυτός μου
απάντησε πως το έκανε γιατί έτσι είχε γράψει στο διαγώνισμα της Γεωγραφίας.
Προσπάθησε τώρα να μεταφέρεις τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.
Ο μικρός Νικόλας προσευχόταν:
- Θεέ μου……………………………………………………………………………………………
.…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………
.…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

10. Τοποθετώ τη φωτοτυπία στη γραμματική μου στις σελίδες 148- 149
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΙΤΩΡΑΤΟΥ
Επίθετα σε —ύς —εία —ύ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική ο ευθύς η ευθεία το ευθύ
γενική του ευθέος της ευθείας του ευθέος
αιτιατική τον ευθύ την ευθεία το ευθύ
κλητική ευθύς ευθεία ευθύ
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική οι ευθείς οι ευθείες τα ευθέα
γενική των ευθέων των ευθείων των ευθέων
αιτιατική τους ευθείς τις ευθείες τα ευθέα
κλητική ευθείς ευθείες ευθέα
Σύμφωνα με τη κλίση του παραπάνω επιθέτου κλίνονται και τα
επίθετα:
αμβλύς, οξύς, ταχύς, ευρύς, βραχύς, θρασύς
Κλίνω τις φράσεις:
(α) Η αμβλεία γωνία (β) το ευρύ κοινό
(γ) ο οξύς συναγωνισμός (δ) το θρασύ ύφος
(ε) η ταχεία κυκλοφορία

11. Χατζηκυριακίδου Παγώνα
ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ
....κοδόμος // σκαλ....σιά // ματ...νω // πάτ...μα // μυλ...νάς //βαπ...ρια // γε...τρ...πανο
// σύ....ογος // ανακαλ...πτω // λιμεν...κός // εμπ...ρία // προκατάλ...ψη // μ...αμεθανός
// προς...πικότητα // αν...χνευση // ρ...πανση // δ...μοσιογράφος // ανεξαρτ...σία //
κατατροπ...νω // αεροδ...ναμική .
ΕΞΑΣΚΟΥΜΑΙ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
1. Στις παρακάτω περιόδους να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγια κάνοντας τις
απαραίτητες αλλαγές.
• <<Μη με μαλώνεις τόσο, είμαι γέρος>>, φώναξε.
• <<Ακόμα>>, είπε, <<κάθεσαι εδώ;>>.
• Στ’ αλήθεια δεν το ξέρετε;
• <<Έσωσα τη ζωή ενός παιδιού>>, σκέφτηκε.
• <<Μην ξεχάσεις να πάρεις την ομπρέλα σου>>, του υπενθύμισε.
• Συνήθισα να κοιμάμαι νωρίς.
• Σε ποια μέρη της Ευρώπης ταξίδεψες φέτος;
• Δε θα ξαναμιλήσουμε γι’ αυτό.
• Είχα ξεχάσει τις βαλίτσες στο σταθμό.
• Καταλαβαίνεις, τώρα, πώς είναι όταν κουραστείς διανοητικά;
2. Στις παρακάτω προτάσεις να μετατρέψεις τον πλάγιο λόγο σε ευθύ κάνοντας τις
απαραίτητες αλλαγές.
• Τους είπε ότι, αν δεχτεί, θα έβαζε όρους.
• Ζήτησε να πάνε μια μέρα να τους δουν.
• Τη ρώτησε πόσο είχε αγοράσει το φόρεμα.
• Του είπε ότι, αν διαβάζει, θα πάρει μεγάλους βαθμούς.
• Έλεγε ότι προσπάθησε πολύ εκείνη τη χρονιά.
• Τον παρακάλεσε να του τα πει καθαρά και ξάστερα.
• Τους είχε προτείνει να ακολουθήσουν ένα μεγαλόπνοο σχέδιο.
3. Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές.
Ξαφνικά από τις εκβολές του ποταμού, η Πορτοκαλίτσα, είδε έναν άνθρωπο που της
έκανε νόημα.
<<Μπλέξαμε>>, σκέφτηκε. <<Ποιος να είναι και τι να θέλει εδώ; Μήπως είναι
κατάσκοπος των μανάβηδων; Ας τον ανακρίνω και μετά ειδοποιώ τους
υπόλοιπους>>.

12. Χατζηκυριακίδου Παγώνα
- Ποιος είσαι και τι θέλεις; Δεν ξέρεις ότι εδώ έχει να πατήσει άνθρωπος ένα
χρόνο τώρα;
- Είμαι ο Πίκος Απίκος, δημοσιογράφος. Ήρθα να καλύψω για την εφημερίδα
μου το ρεπορτάζ της ανεξαρτησίας σας. Θα κάνετε δηλώσεις;
- Φυσικά. Αλλά εσύ πού το έμαθες;
- Σου είπα, είμαι δημοσιογράφος. Εμείς όλα τα μαθαίνουμε.
- Και γιατί είσαι βρεγμένος; Κολύμπησες;
- Υποχρεωτικά. Έπαθε βλάβη η αεροσκάφη μου.
- Πουφ! Άνθρωποι! Πάντα απροετοίμαστοι. Έλα, θα σε οδηγήσω στην πόλη.
Αν αποδειχτεί ότι είσαι κατάσκοπος των μανάβηδων, να ξέρεις ότι θα
φυλακιστείς.
4. Να γράψεις τις φράσεις στον άλλο αριθμό.
o Η ταυτότητα της κυρίας χάθηκε.
o Οι τίτλοι των εφημερίδων είναι εντυπωσιακοί.
o Η καρέκλα της τραπεζαρίας χρειάζεται επιδιόρθωση.
o Η δουλειά της δασκάλας είναι κουραστική.
o Τα αγριολούλουδα φυτρώνουν στις πλαγιές των βουνών.
o Το τραγούδι των παιδιών ακούστηκε από μακριά.
o Έβλεπε τα αστέρια και σκεφτόταν.
5. Να γράψεις το αντώνυμο των παρακάτω λέξεων, που σχηματίζεται με το στερητικό
α- (αν-).
1. εφικτός
2. ηθικός
3. ήσυχος
4. έντιμος
5. ίσος
6. ικανός
7. ισχυρός
8. πρόθυμος
9. βέβαιος
10. βραστός
6. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω λέξεων:

13. Χατζηκυριακίδου Παγώνα
1. όλ...θρ...ς
2. παν...λεθρ...α
3. απ...λ...α
4. παράθ...ρα
5. κρ...σ...
6. κτ...ρ...ο

14. Ενότητα 13η:
Σρόποι ζωής και επαγγέλματα
Ο εκπαιδευτικός:
Σουλιόπουλος Υώτης
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

15. ΢τόχοι ενότητας
Πώς παίρνουμε πληροφορίες κάνοντας ερωτήσεις
Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο
Πώς ενώνονται οι προτάσεις μεταξύ τους
Με την περιγραφή μιας προσωπικής εμπειρίας
Με σχηματισμούς επιθέτων όπως στα αρχαία
Πώς φτιάχνουμε μια εικονογραφημένη ιστορία
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

16. Φτίστες
Ο Ναζίμ Φικμέτ (Θεσσαλονίκη 1902-
Μόσχα 1963) ήταν Σούρκος ποιητής
και δραματουργός. Σα έργα του έχουν
μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Ο Γιάννης Ρίτσος (1909-1990) ήταν
Έλληνας ποιητής. Δημοσίευσε πάνω
από εκατό ποιητικές συλλογές, εννέα
μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά
έργα, μελέτες και πολλές μεταφράσεις
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

17. ΢υνέντευξη με τον κ. Μανόλη
Η Αντίπαρος είναι ένα
μικρό βραχώδες νησί στην
καρδιά των Κυκλάδων.
Έχει 1.037 μόνιμους
κατοίκους και διαθέτει
νηπιαγωγείο, δημοτικό,
γυμνάσιο και λύκειο.
Ο κεντρικός οικισμός του
νησιού συνδέεται με πλοίο
με την Πάρο, από την οποία
απέχει μόλις ένα μίλι.
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

18. Παλιά επαγγέλματα που έχουν χαθεί
Ση δεκαετία του 50 υπήρχαν πολλά
επαγγέλματα που τώρα έχουν εξαφανιστεί.
Εκείνη την εποχή οι οικονομικές συνθήκες
ήταν δύσκολες και δεν υπήρχε η σημερινή
τεχνολογία που διευκολύνει τη ζωή μας.
Δεν υπήρχαν τα σημερινά ψυγεία και οι
άνθρωποι αγόραζαν πάγο από τον
παγοπώλη για να συντηρούν τα τρόφιμά
τους, ο γαλατάς μοίραζε το γάλα κάθε
πρωί, ο λατερνατζής έπαιζε μουσική για να
διασκεδάζει τον κόσμο, ο νερουλάς έφερνε
νερό στις γειτονιές, κ.ά.
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

19. Ευθύς και πλάγιος λόγος
Ευθύ λόγο έχουμε όταν τα λόγια
ενός προσώπου εκφράζονται
άμεσα από το ίδιο το πρόσωπο.
π.χ. Αύριο θα πάω στο σχολείο.
(Μιλάει η Ειρήνη)
΢τον ευθύ λόγο τα λόγια του
προσώπου βρίσκονται μέσα σε
εισαγωγικά («») ενώ προηγείται
διπλή τελεία(:) ή υπάρχει μπροστά
τους παύλα διαλόγου (-).
Η Ειρήνη είπε: «Αύριο θα πάω στο
σχολείο.
Πλάγιο λόγο έχουμε όταν
τα λόγια ενός προσώπου
εκφέρονται έμμεσα, δηλαδή
μέσω ενός άλλου
προσώπου.
π.χ. Η Ειρήνη είπε πως
αύριο θα πάει στο σχολείο.
΢τον πλάγιο λόγο δεν
υπάρχουν εισαγωγικά ή
παύλα διαλόγου.
Για να αλλάξουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο αλλάζουμε το
πρόσωπο από πρώτο σε τρίτο και αντίστροφα.
π.χ. -Αύριο θα πάω στο σχολείο. (ευθύς)
Είπε πως αύριο θα πάει στο σχολείο. (πλάγιος)
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

20. Επιστήμη με άρωμα γυναίκας
Μαρία Κιουρί
Μαρία Γκέπερτ Μάγιερ
Σα βραβεία Νόμπελ απονέμονται κάθε χρόνο
από τη ΢ουηδική Βασιλική Ακαδημία των
Επιστημών. Τπάρχουν πέντε βραβεία
Νόμπελ που καθιερώθηκαν από τον Άλφρεντ
Νόμπελ. Είναι το βραβείο για τη Υυσική, τη
Φημεία, τη Λογοτεχνία, την Ειρήνη και την
Ιατρική.
Σο νόμπελ Υυσικής έχει δοθεί μόνο σε δύο
γυναίκες, τη Μαρία Κιουρί (το 1903) και την
Μαρία Γκέπερτ Μάγιερ (το 1963).
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

21. Επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον
Σα επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον προέρχονται από τις μετοχές
της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
Έτσι κλίνονται τα: ευγνώμων, υπάρχων, αγνώμων, πρωτεύων,
Ενικός αριθμός
Ονομ. ο ενδιαφέρων η ενδιαφέρουσα το ενδιαφέρον
Γεν. του ενδιαφέροντος της ενδιαφέρουσας του ενδιαφέροντος
Αιτ. τον ενδιαφέροντα την ενδιαφέρουσα το ενδιαφέρον
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ. οι ενδιαφέροντες οι ενδιαφέρουσες τα ενδιαφέροντα
Γεν. των ενδιαφερόντων των ενδιαφερουσών των ενδιαφερόντων
Αιτ. τους ενδιαφέροντες τις ενδιαφέρουσες τα ενδιαφέροντα
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

22. Επίθετα σε –ύς, -εία, -ύ
Ενικός αριθμός
Ονομ. ο ευθύς η ευθεία το ευθύ
Γεν. του ευθέος της ευθείας του ευθέος
Αιτ. τον ευθύ την ευθεία το ευθύ
Κλητ. ευθύ ευθεία ευθύ
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ. οι ευθείς οι ευθείες τα ευθέα
Γεν. των ευθέων των ευθειών των ευθέων
Αιτ. τους ευθείς τις ευθείες τα ευθέα
Κλητ. ευθείς ευθείες ευθέα
Έτσι κλίνονται τα: βραχύς, αμβλύς, ευρύς, οξύς, δριμύς, θρασύς, …
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

23. Ιπτάμενη σκάφη
Η Υρουτοπία είναι ένα κόμικ που
δημιούργησαν ο συγγραφέας Ευγένιος
Σριβιζάς και ο σκιτσογράφος Νίκος
Μαρουλάκης . Εκδόθηκαν πενήντα
τεύχη, ενώ γυρίστηκαν και σαράντα
επτά επεισόδια για την τηλεόραση
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

24. Πώς φτιάχνουμε μια εικονογραφημένη ιστορία
Για να φτιάξουμε μια εικονογραφημένη ιστορία
χρησιμοποιούμε: τα εξής δομικά στοιχεία:
 ΢κίτσα και συννεφάκια που συμπληρώνουν τους
διαλόγους των ηρώων μας.
 Ζωγραφίζουμε τους ήρωές μας με σταθερά
χαρακτηριστικά, ώστε να αναγνωρίζονται σε κάθε εικόνα.
 Βάζω το πρώτο συννεφάκι ψηλότερα από τα άλλα, ώστε
να διαβαστεί πρώτο. ΢υνδέω τα συννεφάκια με το πρόσωπο
που μιλά.
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

25. Σα γλωσσικά στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι:
΢ημεία στίξης (θαυμαστικά, αποσιωπητικά)
Γράφουμε με κεφαλαία γράμματα
 Φρησιμοποιούμε ευθύ λόγο
Φρησιμοποιούμε επιφωνήματα και ήχους
Για να φτιάξουμε το δικό μας κόμικ, αποφασίζουμε
την ιστορία και τα πρόσωπα που θα πάρουν μέρος,
τον τόπο και το χρόνο και κάποια έκπληξη που θα μας
περιμένει στο τέλος.
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

26. Συνέντευξη με τον κύριο Mανόλη
Συνέντευξη με τον Aντώνη

28. 1. Διαβάσατε προσεκτικά τη συνέντευξη του κ. Mανόλη Πατέλη; Mπορείτε τώρα να απαντήσετε
στις παρακάτω ερωτήσεις:
α. Ποιες ήταν οι κύριες ασχολίες των κατοίκων στην Aντίπαρο τις δεκαετίες του ’50 και του ’60;
β. Ποια είναι η αποκλειστική ασχολία των κατοίκων του νησιού σήμερα;
Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων στην Aντίπαρο τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ήταν η γεωρ-
γία και η κτηνοτροφία. Επίσης υπήρχαν και λίγοι ψαράδες καθώς και μυλωνάδες, τσαγκάρη-
δες, γανωτζήδες και πηγαδάδες.
Η αποκλειστική ασχολία των κατοίκων του νησιού σήμερα έχει σχέση με τον τουρισμό.
γ. Πoια επαγγέλματα από παλιότερες εποχές έχουν εξαφανιστεί, σύμφωνα με τα λόγια του κ.
Mανόλη;
Σύμφωνα και με τα λόγια του κ. Mανόλη τα επαγγέλματα από παλιότερες εποχές που έχουν εξα-
φανιστεί είναι του τσαγκάρη, του γανωτζή, του πηγαδά ακόμα και του καπετάνιου των καϊκιών.
δ. Oι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού ασχολούνται σήμερα με τον τουρισμό και τις οικοδομικές
εργασίες. Πιστεύετε ότι συνδέονται αυτές οι δυο ασχολίες μεταξύ τους;
Ο τουρισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος και με τις οικοδομικές εργασίες. Οι τουριστικές επι-
χειρήσεις δραστηριοποιούνται σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, ξενώνες, κέντρα εστίασης και
κάθε λογής αναγερμένη οικοδομή.

29. 2. Διαβάσατε προσεκτικά τη συνέντευξη του Aντώνη; Mπορείτε τώρα να απαντήσετε στις
παρακάτω ερωτήσεις:
α. Mπορείτε να περιγράψετε τι σημαίνει το «απαγορευτικό»; Πώς πιστεύετε ότι νιώθουν οι
κάτοικοι του νησιού όταν διακόπτεται η επικοινωνία με την Πάρο;
Απαγορευτικό απόπλου: Διαταγή που απαγορεύει λόγω κακών ή άλλων συνθηκών τον απόπλου
πλοίων(δηλαδή την αναχώρηση των πλοίων από το λιμάνι).
β. Ποια πιστεύετε, τελικά, ότι είναι η γνώμη του Aντώνη για την Aθήνα; Tου αρέσει και για
ποιους λόγους;
Στον Αντώνη αρέσει η Αθήνα και η νοοτροπία των κατοίκων της, που δεν ασχολούνται μαζί σου και
δεν τους νοιάζει η εμφάνισή σου. Του αρέσει επειδή είναι μεγάλη πόλη και είσαι άγνωστος μεταξύ
αγνώστων. Γοητεύεται με την σκέψη πως στην Αθήνα αν θέλεις να δεις κάποιον, τον ειδοποιείς. Η
Αθήνα σύμφωνα με τα λόγια του είναι συναρπαστική, γιατί έχει τόσα μέρη να δεις και κάθε φορά,
που την επισκέπτεσαι, ανακαλύπτεις και μια καινούργια περιοχή, έναν καινούριο δρόμο.
Οι κάτοικοι του νησιού όταν διακόπτεται η επικοινωνία με την Πάρο νιώθουν ανασφάλεια και
απογοήτευση. Ο φόβος κυριαρχεί μήπως κάποιος αρρωστήσει και δεν μπορεί να μεταβεί στο
νοσοκομείο της Πάρου. Οι μαθητές απογοητεύονται και αισθάνονται ότι δεν έχουν τις ίδιες
ευκαιρίες μόρφωσης. Τέλος αν το απαγορευτικό κρατήσει μέρες ανησυχούν και για την έλλειψη
τροφίμων, φαρμάκων και ειδών πρώτης ανάγκης.

30. 3. Tώρα που έχετε απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις, θα μπορούσατε να συγκρίνετε τις
απόψεις των δυο προσώπων; Παρακάτω σάς προτείνουμε κάποια σημεία από τις δυο
συνεντεύξεις που μπορεί να σας βοηθήσουν!
H ηλικία του καθενός και η σχέση του με το νησί του.
Tι πιστεύουν και οι δυο για τον τουρισμό στο νησί τους. Yπάρχει κάτι που τους ενοχλεί;
Aγαπούν και οι δυο τον τόπο τους; Πώς το καταλαβαίνετε;
Συγκρίνοντας τις απόψεις του κυρίου Μανόλη και του Αντώνη βρίσκουμε αρκετές που
ταυτίζονται, αλλά και διαφορές που προέρχονται κυρίως από την διαφορά ηλικίας (χάσμα γε-
νεών).
Και οι δύο λατρεύουν το νησί και αναγνωρίζουν ότι ο τουρισμός είναι κερδοφόρος.
Παρόλα αυτά η πολυβουία τους ενοχλεί και προτιμούν τον ήρεμο τρόπο ζωής.
Από την άλλη ο Αντώνης βιώνει τα οφέλη του τουρισμού, όμως θέλει και την ηρεμία του
χειμώνα. Του αρέσει ο τρόπος ζωής των μεγάλων αστικών κέντρων, αλλά τον κερδίζει το νησί του.
Τέλος ανησυχεί και για την εγκατάλειψη του νησιού στα χέρια του Αιόλου και της τύχης.
Ο κύριος Μανόλης βλέπει την τεχνολογική πρόοδο και την εξέλιξη θετικά, όμως ενοχλεί-
ται και από την εγκατάλειψη και την εξαφάνιση αρκετών επαγγελμάτων. Αναπολεί το παρελθόν
που μπορεί να ήταν φτωχικά, όμως υπήρχε αυτάρκεια. Ποτέ του δεν θα εγκατέλειπε το νησί του.

31. Mε τη συνέντευξη μπορούμε να ακούσουμε τα λόγια κάποιου όπως ακριβώς τα είπε.
Aυτός είναι ο ευθύς, ο άμεσος τρόπος.
Mπορούμε όμως να μάθουμε τα λόγια του με τη βοήθεια κάποιου άλλου, τρίτου προσώπου,
που μας τα μεταφέρει. Aυτός είναι ο πλάγιος, ο έμμεσος τρόπος.
Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τις αλλαγές που γίνονται στις εγκλίσεις από
τον ευθύ λόγο στον πλάγιο και το αντίστροφο.
Eυθύς λόγος Πλάγιος λόγος
εξάρτηση από ρήματα όπως μιλάω, απαντάω, γνωρίζω,
νομίζω, ρωτάω, απορώ κτλ.
έγκλιση οριστική
«Eίμαι 18 χρονών»
εξαρτημένη πρόταση
Ο Aντώνης απάντησε ότι είναι 18 χρονών.
έγκλιση υποτακτική
«Να μιλάτε, παρακαλώ,
πιο αργά»
εξαρτημένη πρόταση
Ο Aντώνης παρακάλεσε τη δημοσιογράφο να μιλάει
πιο αργά.
έγκλιση προστακτική
«Πες μου τη γνώμη σου»
εξαρτημένη πρόταση
Η δημοσιογράφος ζήτησε από τον Aντώνη να της πει τη
γνώμη του.

32. 4. Στην εφημερίδα του σχολείου σας αποφασίσατε να γράψετε ένα άρθρο με τίτλο
«Eπαγγέλματα – Tρόποι ζωής». Για τον λόγο αυτό πρέπει να μεταφέρετε την ερώτηση 2
από τη συνέντευξη του κ. Mανόλη Πατέλη στην εφημερίδα στον πλάγιο λόγο.
Ο κ. Mανόλης στο ερώτημα της δημοσιογράφου απάντησε ότι οι πιο πολύ έχουν
αλλάξει επαγγέλματα, παρά εξαφανιστεί. Ανάφερε πως παλιά είχαν τα καΐκια που πηγαι-
νοέφερναν τα εμπορεύματα, ενώ τώρα έχουμε τα βαπόρια.
Θα ξεκινήσετε έτσι: «Ο κ. Mανόλης στο ερώτημα της δημοσιογράφου απάντησε…»
Τόνισε ότι μυλωνάς πια δεν υπάρχει, ούτε και τσαγκάρης που τους έφτιαχνε τα πα-
πούτσια που φορούσαν. Συμπλήρωσε δε ότι οι γανωτζήδες έχουν χαθεί, εδώ και χρόνια.
Θυμήθηκε πως τότες δεν είχαν νερό και πως όλοι είχανε το πηγάδι τωνε και είχαν
επιπλέον και τρία μεγάλα πηγάδια σε όλο το χωριό. Πρόσθεσε πως από κει έπαιρναν νερό
που το κουβαλούσαν με σταμνιά που τα φέρνανε από τη Σίφνο. Τελείωσε αναφέροντας πως
πηγαδάδες πια δεν υπάρχουν, αλλά τώρα υπάρχει το γεωτρύπανο.

33. 5. Στο απόσπασμα που ακολουθεί, ο πατέρας με τον γιο του βρίσκονται σε ένα παζάρι στις αρχές
του αιώνα. Για να γίνει πιο ζωντανό το απόσπασμα, θα πρέπει να μεταφέρετε τον πλάγιο
λόγο σε ευθύ κάνοντας τις αλλαγές που χρειάζονται:…
Eγώ, που πρώτη φορά πήγαινα στην πόλη, ήμουνα όλο μάτια.
Oι άνθρωποι πηγαινοέρχονταν, σπρώχνονταν, φώναζαν. Oι πιο πολλοί ήταν πεζοί. Aυτοί κάναν
και τον μεγαλύτερο σαματά. Oι άλλοι, οι πιο πιανούμενοι ας πούμε, πήγαιναν καβάλα στα μουλάρια.
Πέρασαν και δυο τρεις άμαξες. Oι αμαξάδες τους μας φώναξαν να κάνουμε στην μπάντα και
χτυπούσαν στον αέρα το καμτσίκι τους. Eμείς παραμερίζαμε πασπαλισμένοι από σκόνη.
O πατέρας μου είπε ότι εδώ ήταν το Παζάρ Tζαμί. Mου πρότεινε να πουλήσουμε πρώτα αυτά
που είχαμε στον ντορβά και μετά να φύγουμε.
Πιάσαμε θέση μπροστά σε μια παράγκα. Σε λίγο βγήκε ο μαγαζάτορας και μας είπε να φύγουμε
γιατί του κρύβαμε τη μόστρα. Πήγαμε παραπέρα. Kαι κει τα ίδια. O πατέρας μου αναρωτήθηκε αν
υπάρχει κάπου τόπος για μας. Άκουσαν τη φασαρία και οι άλλοι μαγαζάτορες και μας φώναξαν να
τραβηχτούμε στην άκρια. Tι να κάνουμε. Tραβηχτήκαμε. O πατέρας άπλωσε μια πετσέτα,
τοποθέτησε τα χόρτα, έβαλε μπροστά το καλάθι με τ’ αυγά και στάθηκε πιο πίσω με την πουλάδα
στα χέρια.
Aπό πέρα φάνηκε ο χαλβατζής. Aμέσως ο σαλεπιτζής φώναξε δυνατά: «Σαλέπι, ζεστό σαλέπι».
Mαρούλα Kλιάφα, Ένα δέντρο στην αυλή μας, εκδ. Kέδρος, Αθήνα, 1980

34. 5. Eγώ, που πρώτη φορά πήγαινα στην πόλη, ήμουνα όλο μάτια.
Oι άνθρωποι πηγαινοέρχονταν, σπρώχνονταν, φώναζαν. Oι πιο πολλοί ήταν πεζοί.
Aυτοί κάναν και τον μεγαλύτερο σαματά. Oι άλλοι, οι πιο πιανούμενοι ας πούμε, πήγαι-
ναν καβάλα στα μουλάρια. Πέρασαν και δυο τρεις άμαξες. Oι αμαξάδες τους μας φώνα-
ξαν :«Κάντε στην μπάντα» και χτυπούσαν στον αέρα το καμτσίκι τους. Eμείς παραμερί-
ζαμε πασπαλισμένοι από σκόνη.
«Εδώ είναι το Παζάρ Tζαμί» μου είπε ο πατέρας μου και στη συνέχεια μου πρότεινε:
«Να πουλήσουμε πρώτα αυτά που έχουμε στον ντορβά και μετά να φύγουμε».
Πιάσαμε θέση μπροστά σε μια παράγκα. Σε λίγο βγήκε ο μαγαζάτορας και μας είπε :
« Φύγετε γιατί μου κρύβετε τη μόστρα». Πήγαμε παραπέρα. Kαι κει τα ίδια. O πατέρας
μου αναρωτήθηκε :«Υπάρχει κάπου τόπος για μας»; Άκουσαν τη φασαρία και οι άλλοι
μαγαζάτορες και μας φώναξαν :«Τραβηχτείτε στην άκρια». Tι να κάνουμε. Tραβηχτή-
καμε. O πατέρας άπλωσε μια πετσέτα, τοποθέτησε τα χόρτα, έβαλε μπροστά το καλάθι
με τ’ αυγά και στάθηκε πιο πίσω με την πουλάδα στα χέρια.
Aπό πέρα φάνηκε ο χαλβατζής. Aμέσως ο σαλεπιτζής φώναξε δυνατά: «Σαλέπι,
ζεστό σαλέπι».

35. 6. Mπορείτε να βρείτε ποιες προτάσεις συνδέουν οι υπογραμμισμένοι σύνδεσμοι και τι είδος
σύνδεσης έχουμε (υποτακτική ή παρατακτική);
«…Πηγαίνω στην Aθήνα γιατί μου αρέσει η νοοτροπία των ανθρώπων. Δεν ασχολούνται μαζί σου
συνέχεια και δεν τους νοιάζει η εμφάνισή σου. Mου αρέσει επειδή είναι μεγάλη πόλη και χάνεσαι.
Eίσαι άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Aν θέλεις να δεις κάποιον, τον ειδοποιείς. Έχει τόσα μέρη που
δεν τα έχω δει ακόμα. Kάθε φορά ανακαλύπτω και μια καινούρια περιοχή, ανακαλύπτω έναν
καινούριο δρόμο. Αυτά εμείς εδώ δεν τα έχουμε, αφού ξέρουμε και το παραμικρό πετραδάκι!»
Πηγαίνω στην Aθήνα (ανεξάρτητη πρόταση) γιατί μου αρέσει η νοοτροπία των ανθρώπων.(εξαρτημένη αιτιολογική πρόταση)
 Πηγαίνω στην Aθήνα γιατί μου αρέσει η νοοτροπία των ανθρώπων. =>υποτακτική σύνδεση
Δεν ασχολούνται μαζί σου συνέχεια (ανεξάρτητη πρόταση) και δεν τους νοιάζει η εμφάνισή σου (ανεξάρτητη πρόταση)
 Δεν ασχολούνται μαζί σου συνέχεια και δεν τους νοιάζει η εμφάνισή σου. =>παρατακτική σύνδεση
Mου αρέσει (ανεξάρτητη πρόταση) επειδή είναι μεγάλη πόλη(εξαρτημένη αιτιολογική πρόταση)
 Mου αρέσει επειδή είναι μεγάλη πόλη =>υποτακτική σύνδεση
είναι μεγάλη πόλη (ανεξάρτητη πρόταση) και χάνεσαι. (ανεξάρτητη πρόταση)
 είναι μεγάλη πόλη και χάνεσαι. =>παρατακτική σύνδεση
Aν θέλεις να δεις κάποιον, (εξαρτημένη υποθετική-αιτιολογική πρόταση) τον ειδοποιείς (ανεξάρτητη πρόταση).
 Aν θέλεις να δεις κάποιον, τον ειδοποιείς. =>υποτακτική σύνδεση

36. 7. α. Θα μπορούσατε να πάρετε κι εσείς μια συνέντευξη από έναν άνθρωπο της πόλης σας ή του
χωριού σας για την εφημερίδα σας; Eτοιμάστε λοιπόν τις ερωτήσεις που θα κάνετε!
Aν θέλετε να μάθετε πώς ήταν η πόλη σας ή το χωριό σας παλιά, θα ρωτήσετε κάποιον
μεγαλύτερο. Aν σας ενδιαφέρει το σήμερα, θα μιλήσετε με κάποιον νεότερο.
Pωτήστε:
για την καθημερινή ή για την επαγγελματική τους ζωή
για τις συνήθειες των ανθρώπων
πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους
τι τους αρέσει στην πόλη / στο χωριό τους και τι όχι
αν θα ήθελαν να αλλάξουν κάτι
τι θυμούνται οι παλιότεροι από παλιά και τι έχει αλλάξει σήμερα
πώς φαντάζονται οι νεότεροι το μέλλον τους στην πόλη / στο χωριό τους
Aυτές είναι κάποιες ενδεικτικές ερωτήσεις. Eσείς όμως είστε οι δημοσιογράφοι! Mπορείτε να
γράψετε όποιες άλλες ερωτήσεις θέλετε.

37. 7.α. Η Χαριτωμένη είναι ένα γνωστό καπνοχώρι της Δράμας. Σήμερα οι λιγοστοί κάτοικοι συνεχίζουν την
παράδοση της καπνοκαλλιέργειας.
Στην Χαριτωμένη , λοιπόν, συναντήσαμε τον παππού Χάμπο που δέχτηκε να μας μιλήσει με χαρά για το χωριό
του στα παλιά χρόνια.
- Παππού πού γεννήθηκες; Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια;
- Εδώ γεννήθηκα. Τα παιδικά μου χρόνια τα έζησα στο χωριό. Όμορφα χρόνια, ανέμελα, παρόλο που οι συνθήκες
τότε δεν ήταν και οι καλύτερες.
- Μπορείς να μας πεις τι έκαναν οι συγχωριανοί σου εκείνη την εποχή καθημερινά;
- Την εποχή εκείνη το χωριό είχε πολύ κόσμο. Οι πιο πολλοί ασχολούνταν με τα καπνά. Μάλιστα την άνοιξη, τον
καιρό της φυτείας, όλος ο κόσμος ήταν στα χωράφια. Ακόμη και εμάς τα παιδιά οι δάσκαλοι μας έδιωχναν από το
σχολείο και πηγαίναμε κατευθείαν στα χωράφια για να ρίξουμε το χασλαμά, και να κουβαλήσουμε νερό με τον
γάιδαρο στους γονείς μας. Το καλοκαίρι πήγαιναν για το σπάσιμο. Με τα πρώτα κρύα άρχιζε το παστάλιασμα.
- Πώς περνούσατε τον ελεύθερο χρόνο σας;
- Στον ελεύθερο χρόνο τους οι γυναίκες ασχολούνταν με τον αργαλειό, έπλεκαν και κένταγαν. Οι άνδρες πήγαιναν
στο καφενείο, έπιναν και έπαιζαν χαρτιά. Το βράδυ η πλατεία ήταν γεμάτη, οι νέοι και οι νέες την ανεβοκατέβαιναν
κάνοντας τη γνωστή "βόλτα".
- Τι έχει αλλάξει σήμερα στους ανθρώπους και στο χωριό σου;
- Το χωριό ερήμωσε. Οι χωριανοί μου εξαιτίας της μεταπολεμικής κρίσης του καπνού μετανάστευσαν. Παλιά υπήρχε
σεβασμός. Οι άνθρωποι ήταν αγαπημένοι, αλληλοϋποστηρίζονταν και βοηθούσαν ο ένας τον άλλον. Σήμερα δεν
υπάρχει σεβασμός. Οι άνθρωποι έχουν αποξενωθεί.
- Παππού Χάμπο θα θέλαμε να σε ευχαριστήσουμε. Έχεις να μας πεις κάτι πριν σε αποχαιρετήσουμε;
- Ναι, το χωριό μου είναι ή ίδια η ζωή μου. Μου αρέσει και εδώ θα μείνω, παρότι τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου
θέλουν να με πάρουν μαζί τους στην Γερμανία. Αν είχα ένα μαγικό ραβδάκι θα γέμιζα και πάλι την πλατεία μας με
κόσμο. Ευχαριστώ και εγώ παιδιά μου.
- Παππού Χάμπο σε ευχαριστούμε. Σου ευχόμαστε ολόψυχα να δεις την πλατεία σου ξανά γεμάτη.

38. β. Στην άσκηση 5 αναφέρονται τα επαγγέλματα σαλεπιτζής και χαλβατζής. Ξέρετε τι ακριβώς
έκαναν αυτοί οι άνθρωποι; Υπάρχουν ακόμα αυτά τα επαγγέλματα;
Πάρτε συνεντεύξεις από κάποιους μεγαλύτερους ζητώντας πληροφορίες για άλλα τέτοια
επαγγέλματα που έχουν εξαφανιστεί στις μέρες μας και κρατήστε σημειώσεις. Γράψτε ένα άρθρο
για την εφημερίδα του σχολείου σας με τίτλο «Επαγγέλματα του παρελθόντος». Φτιάξτε στήλες,
γράψτε λίγα λόγια για αυτά τα επαγγέλματα και αναφέρετε με ποια άλλα έχουν αντικατασταθεί.
Σαλεπιτζής ονομάζεται o παρασκευαστής και πωλητής ενός ζεστού ροφήματος, του
σαλεπιού. Ο σαλεπιτζής είναι από τους "γραφικούς" τύπους των πλανόδιων πωλητών.
Παλαιότερα φορούσε άσπρη μπλούζα και καπέλο, πολλές φορές όπως αυτό του μάγειρα.
Τα σκεύη που χρησιμοποιεί είναι μπρούτζινα, πολύπλοκα, αλλά πάντοτε καλογυαλισμένα
και πεντακάθαρα. Το επάγγελμα του σαλεπιτζή είναι ένα από τα επαγγέλματα που
εξαφανίζονται.
Χαλβατζής ονομάζεται ο παρασκευαστής χαλβά. Χαλβάς είναι είδος γλυκίσματος
ανατολίτικης προέλευσης. Παρασκευάζεται από σιμιγδάλι ή ρυζάλευρο ή αλεύρι με
βούτυρο, ζάχαρη, αμύγδαλα κ.α. H λέξη χαλβατζής προέρχεται από την τούρκικη λέξη
helvaci = παρασκευαστής χαλβά. Χαλβατζίδικο λέγανε το εργαστήριο του χαλβατζή.
Σήμερα υπάρχουν ακόμα χαλβατζήδες πολύ από τους οποίους βρίσκονται στα Τρίκαλα
που όμως εκσυγχρονίστηκαν και δουλεύουν σε σύγχρονα εργαστήρια.

40. Tρόποι ζωής και επαγγέλματα
Ευθύς και πλάγιος λόγος
Δημιουργία:
• Ζάρκος Δημήτριος
• Μίσσιου Γεωργία
• http://mathitiskaidaskalos.blogspot.gr/

41. Πού πας
έτσι
βιαστικός;
Κυνηγάω
την τύχη
μου……
Δε βγάζω
άκρη μαζί
του!

42. Ο Μίκυ ρώτησε το
Γκούφυ πού πάει έτσι
βιαστικός κι αυτός του
απάντησε ότι κυνηγάει
την τύχη του. Έπειτα ο
Μίκυ σχολίασε ότι δε
βγάζει άκρη μαζί του.

43. - Πού πας έτσι βιαστικός;
- Κυνηγάω την τύχη μου……
- Δε βγάζω άκρη μαζί του!
Ο Μίκυ ρώτησε το Γκούφυ
πού πάει έτσι βιαστικός
κι αυτός του απάντησε ότι
κυνηγάει την τύχη του.
Έπειτα ο Μίκυ σχολίασε
ότι δε βγάζει άκρη μαζί
του.
Η Μίνι ακούει το διάλογο
όπως ακριβώς γίνεται.
Η Μίνι μας μεταφέρει όσα
άκουσε.
Εδώ έχουμε ευθύ λόγο Εδώ έχουμε πλάγιο λόγο

44. Δεν προχωράς
άλλο;
Μετατροπή ευθύ λόγου σε πλάγιο
1. Προσθέτουμε τα ονόματα των προσώπων
Ο Ντόναλντ
2. Χρησιμοποιώ ρήματα όπως ρώτησε,
απάντησε, είπε κ.ά.
ρώτησε το αυτοκίνητό του
3. Χρησιμοποιώ συνδέσμους για να ενώσω
προτάσεις
αν
4. Αλλάζω το πρόσωπο από α΄ ή β΄ σε γ΄ και
κάποιες φορές και το χρόνο του ρήματος
θα προχωρήσει άλλο.
5. Μετατρέπω τις κύριες προτάσεις σε
εξαρτημένες
Κύρια πρόταση
Εξαρτημένη
πρόταση

45. Μετατροπή πλάγιου λόγου σε ευθύ
1. Αφαιρούμε τα ονόματα των προσώπων
2. Αφαιρώ ρήματα όπως ρώτησε, απάντησε,
είπε κ.ά.
3. Αφαιρώ τους συνδέσμους
4. Αλλάζω το πρόσωπο από γ΄ σε α΄ ή β΄ και
κάποιες φορές και το χρόνο του ρήματος
5. Μετατρέπω τις εξαρτημένες προτάσεις σε
κύριες
Ο Ντόναλντ
λέει ότι είναι
υπέροχος με το
καπέλο
Είμαι
υπέροχος με το
καπέλο

46. Μάλλον την
έβαψα……
Για να μετατρέψω τον πλάγιο λόγο σε ευθύ:
1. Βάζω τα λόγια σε εισαγωγικά
«Μάλλον την έβαψα», είπε
ο Γκούφυ.
Ο Γκούφυ είπε ότι μάλλον την έβαψε
2. Βάζω παύλα
- Μάλλον την έβαψα, είπε
ο Γκούφυ.

47. Ευθύς και πλάγιος λόγος
Γ.Φ.

48. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ
• Ο λόγος, κατά τον οποίο ακούμε, ή διαβάζουμε
τα λόγια κάποιου προσώπου, έτσι ακριβώς όπως
τα είπε, λέγεται ευθύς λόγος.
• Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου που
μιλάει τα βάζουμε μέσα σε εισαγωγικά («» )
ή βάζουμε μπροστά τους μια παύλα ( - )
«Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;»
ή
- Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;
Γιάννης Φερεντίνος

49. ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
• Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε
τα λόγια κάποιου προσώπου όχι όπως
ακριβώς τα είπε, αλλά όπως μας τα
μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο λέγεται
πλάγιος λόγος.
Τα παιδιά ρώτησαν τη δασκάλα τι θα κάνουν σήμερα στη
μουσική.
Γιάννης Φερεντίνος

50. Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο;
Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο,
κάνουμε και ορισμένες αλλαγές σχετικά με:
 τα πρόσωπα που μιλούν
 τους συνδέσμους
 τα ρήματα
 τα πρόσωπα των ρημάτων
Γιάννης Φερεντίνος

51. Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο, αλλάζοντας:
 τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να
τα δηλώνουμε είτε με το όνομά τους είτε με
κάποια αντωνυμία.
Ευθύς λόγος
«Πότε θα φύγεις;»
«Σε δυο μέρες θα φύγω».
Πλάγιος λόγος
Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα
φύγει κι εκείνος απάντησε πως θα
φύγει σε δυο μέρες

Γιάννης Φερεντίνος

52. Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο, αλλάζοντας:
 τους συνδέσμους (ότι, πως, να ,αν κ.ά. ) που
πολλές φορές είναι απαραίτητο να τους
προσθέσουμε, για να συνδεθούν οι
προτάσεις μεταξύ τους.
Ευθύς λόγος
«Φύγε αμέσως» του φώναξε.
«Θα φύγω όποτε θέλω» της
είπε.
Πλάγιος λόγος
Του φώναξε να φύγει αμέσως
κι εκείνος είπε πως θα έφευγε
όποτε ήθελε.

Γιάννης Φερεντίνος

53.  τα ρήματα που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε,
αν δε μας δίνονται, για να εισάγουμε τον πλάγιο
λόγο.
• Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι τα:
λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, απαντώ, ρωτώ,
διατάζω, παρακαλώ, ζητώ κ.ά.
Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο, αλλάζοντας:
Ευθύς λόγος
«Θα έρθεις μαζί μου;»
«Δεν ξέρω ακόμα»
Πλάγιος λόγος
Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της κι
εκείνος απάντησε ότι δεν ήξερε ακόμα.

Γιάννης Φερεντίνος

54. Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο, αλλάζοντας:
 τα πρόσωπα των ρημάτων ( που αλλάζουν,
μπαίνουν στο γ΄ ενικό ή πληθυντικό
πρόσωπο) ή τις αντωνυμίες
Ευθύς λόγος
«Εγώ δε θέλω να έρθω».
Πλάγιος λόγος
Είπε ότι αυτή δεν θέλει να έρθει.

Γιάννης Φερεντίνος

55. Να θυμάσαι ότι:
• Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές και
στους χρόνους των ρημάτων, ανάλογα με το
τι θέλει να πει κάθε φορά ο ομιλητής.
Ευθύς λόγος
«Πού πας;» με ρώτησε.
Πλάγιος λόγος
Με ρώτησε που πάω.
ή
Με ρώτησε που πήγα.

Γιάννης Φερεντίνος

56. Να θυμάσαι ότι:
Β. Στον πλάγιο λόγο δε βάζουμε εισαγωγικά ή
παύλες.
Πχ. Η μητέρα ρώτησε την Ελένη αν έγραψε τις ασκήσεις των
μαθηματικών κι εκείνη απάντησε ότι έχει τελειώσει τις
μισές.
Γιάννης Φερεντίνος

58. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………. ΤΑΞΗ ΣΤ
Παλάνης Αθανάσιος
Κριτήριο Αξιολόγησης 13ης
Ενότητας
1. Ακούω και γράφω:
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Βοήθησε το δημοσιογράφο Μίμη Φήμη να στείλει την ανταπόκρισή του
μετατρέποντας τον ευθύ λόγο σε πλάγιο.
- Τα ζώα μου τρελάθηκαν, γιατρέ! είπε ο Φάνης, ο τσοπάνης.
- Τι εννοείς; απόρησε ο γιατρός, Γιάννης Κομπογιαννίτης.
- Κήρυξαν την ανεξαρτησία τους και ορκίστηκαν να μην αφήσουν ποτέ κτηνοτρόφο να
πατήσει πόδι στη «ΖΩΟτοπία», είπε ο Φάνης.
-Μην ανησυχείς! Θα έρθω να τα εξετάσω και να τους δώσω την κατάλληλη φαρμακευτική
αγωγή. Σε μια βδομάδα η «ΖΩΟτοπία» θα είναι παρελθόν.
Ο Φάνης, ο τσοπάνης, επισκέφθηκε τον γιατρό ___________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

59. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………. ΤΑΞΗ ΣΤ
Παλάνης Αθανάσιος
3. Συνδύασε το πρόσωπο που μιλάει με τη φράση που ταιριάζει στο επάγγελμά
του. Έπειτα χρησιμοποίησε τα ρήματα της παρένθεσης, προκειμένου να
αποδώσεις τα λόγια κάθε προσώπου στον πλάγιο λόγο.
(συμβουλεύει, προβλέπει, διαπίστωσε, προειδοποιεί, διευκρίνισε, ανακοίνωσε)
1. δάσκαλος «Οι εκλογές θα γίνουν τον επόμενο μήνα»
2. αστυνόμος «Το αυτοκίνητο παρουσιάζει σημαντική βλάβη»
3. διαιτολόγος «Ο Όλυμπος είναι το μεγαλύτερο βουνό της Ελλάδας»
4. πρωθυπουργός «Αύριο θα σημειωθούν βροχές σε όλη τη χώρα»
5. μετεωρολόγος «Θα τιμωρηθείτε, αν παρανομήσετε»
6. μηχανικός «Τα φρούτα πρέπει να εντάσσονται στην καθημερινή διατροφή»
1. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
3. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
4. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
5. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
6. ..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
4. Συμπλήρωσε τα κενά με τους κατάλληλους συνδέσμους.
 Ανακοινώθηκε ........... οι δημόσιες υπηρεσίες δε θα λειτουργήσουν αύριο.
 ........... είναι έγκυρη η αίτηση, πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε η υπογραφή μου.
 ........... άρχισε να βρέχει, όλοι έτρεξαν ............ βρουν ομπρέλα.
 Μελετήστε καλά το θέμα, .............. πάρετε την τελική απόφαση.
 Ενθουσιάζεται .............. βλέπει διαφημίσεις στην τηλεόραση.
 Άργησα, ............. προέκυψε σοβαρό πρόβλημα στο αυτοκίνητό μου.
 Η γιαγιά μου μένει κοντά μας, ................ την περιποιείται η μητέρα μου.
 ................ είναι πενήντα χρονών, μοιάζει πολύ μικρότερη σε ηλικία.

60. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………. ΤΑΞΗ ΣΤ
Παλάνης Αθανάσιος
5. Μετάτρεψε το παρακάτω κείμενο σε διάλογο.
Ο δάσκαλος ρώτησε τη Μαίρη αν πήγε διακοπές το καλοκαίρι και εκείνη του απάντησε πως
ταξίδεψε σε αρκετά νησιά. Του εξήγησε ότι πήγε μαζί με τους γονείς της κρουαζιέρα στις
Κυκλάδες για δέκα μέρες. Όταν τη ρώτησε αν της φάνηκε κουραστικό ένα τόσο πολυήμερο
ταξίδι, η Μαίρη απάντησε αρνητικά, γιατί θεώρησε πολύ ενδιαφέρον το ότι μπόρεσε να
γνωρίσει πολλά νησιά σε ελάχιστο χρόνο. Στο τέλος, όταν ο δάσκαλός της θέλησε να μάθει
το νησί της άρεσε περισσότερο, η Μαίρη γεμάτη ενθουσιασμό διάλεξε τη Σύρο.
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
6. Συμπλήρωσε το επίθετο που ταιριάζει στην κάθε πρόταση.
(τρέχων, απών, μέλλων, επείγων, ενδιαφέρων, ισχύων)
 Σύμφωνα με την ........................ νομοθεσία οι παραβάτες παραπέμπονται σε δίκη.
 Επίτρεψέ μου να σου συστήσω τον ............................ σύζυγό μου, τον Αποστόλη.
 Πόσοι από τους μαθητές της Στ΄ τάξης είναι .............................. σήμερα;
 Η κατάσταση της υγείας του απαιτεί ............................... χειρουργική επέμβαση.
 Στο ............................... τεύχος υπάρχει αφιέρωμα στη μεσογειακή διατροφή.
 Το άρθρο είναι ιδιαίτερα .............................., αλλά χρειάζεται μερικές διορθώσεις.
7. Χρησιμοποίησε το επίθετο της παρένθεσης και συμπλήρωσε τα κενά.
 Η εταιρεία αναλαμβάνει την παραλαβή, τη μεταφορά και την παράδοση ........................
(βαρύς) φορτίων σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας.
 Απαγορεύεται η κυκλοφορία πεζών, και ποδηλάτων στους αυτοκινητόδρομους και στις
οδούς ............................ (ταχύς) κυκλοφορίας.
 Τεχνολογικοί φορείς παρουσίασαν το Σάββατο το βράδυ στο .......................... (ευρύς)
κοινό τα τελευταία τεχνολογικά επιτεύγματα.
 Το αφηρημένο βλέμμα και το μισάνοιχτο στόμα αποτελούν σημάδια ...............................
(οξύς) πνευμονικού οιδήματος.
 Η άσκηση του βιβλίου απαιτεί τη χάραξη........................... (αμβλύς) γωνιών με τη χρήση
του μοιρογνωμονίου.

61. Γκουτσίδης Αντώνιος
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ – ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ______________________________________________________________
1. Διορθώστε τα ορθογραφικά λάθη των παρακάτω λέξεων: (ένα λάθος σε κάθε λέξη)
οικογένια: __________ μητρότιτα: __________ σινοικία: __________
σύζηγος: __________ παιδαγογικός: __________ πεδίατρος: __________
νίφη: __________ οικώτροφος: __________ μητρώπολη: __________
2. Ξαναγράψτε τις παρακάτω προτάσεις αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες φράσεις με λέξεις
σε γενική πτώση:
Α) Φαινόταν στο πρόσωπό του η μελαγχολία από την ήττα.
______________________________________________________________________________
Β) Δουλεύει σε κατάστημα που πουλάει έπιπλα.
______________________________________________________________________________
Γ) Το σπίτι όπου μένει ο πρέσβης βρίσκεται στο Ψυχικό.
______________________________________________________________________________
Δ) Έφαγε μια σαλάτα με λαχανικά.
______________________________________________________________________________
Ε) Ο κος Αποστόλου είναι καθηγητής που διδάσκει στο πανεπιστήμιο.
______________________________________________________________________________
Στ) Το νερό που τρέχει από τη βρύση δεν είναι πόσιμο.
______________________________________________________________________________
3. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες φράσεις των παρακάτω προτάσεων με αντωνυμίες
σε γενική πτώση:
Α) Πρότειναν στο Θοδωρή μια καινούρια δουλειά.
__________________________________________________________________________________
Β) Κάνε σε μένα τη χάρη να φέρεις σε μένα λίγο νερό.
__________________________________________________________________________________
Γ) Είπαν στη Ράνια να παραιτηθεί.
_________________________________________________________________________________
Δ) Έχει ξανασυμβεί σε σένα κάτι τέτοιο;
_________________________________________________________________________________
Ε) Ένας κορμός δέντρου χρησίμευε σε αυτούς για κάθισμα.
________________________________________________________________________________
4. Γράψτε μέσα στην παρένθεση το είδος της σύνδεσης των παρακάτω προτάσεων:
Α) Να πάρεις τα λεφτά και να πας για ψώνια. ( ____________ )
Β) Άνοιξε το τετράδιο να γράψεις την άσκηση. ( ____________ )
Γ) Ντύθηκε, στολίστηκε, βγήκε βόλτα στην παραλία. ( ____________ )
Δ) Ούτε μου μιλάει ούτε με χαιρετάει. ( ____________ )
Ε) Όταν περάσει ο καιρός, θα με θυμηθείς. ( ____________ )
Στ) Αν θυμηθείς τη διεύθυνση, τηλεφώνησέ μου. ( ____________ )
Ζ) Είτε έρθεις είτε δεν έρθεις εγώ θα πάω. ( ____________ )

62. Γκουτσίδης Αντώνιος
5. Να ξαναγράψετε τις παρακάτω προτάσεις ενώνοντάς τες σε μία και χρησιμοποιώντας τους
συνδέσμους των παρενθέσεων:
Α) Ο Γιώργος δεν ήρθε μαζί μας. Ήταν κουρασμένος. (επειδή)
_________________________________________________________________________________
Β) Έφτασα καθυστερημένος. Πρόλαβα το συμβούλιο. (μολονότι)
_________________________________________________________________________________
Γ) Συζητούσαν. Την έπιασαν τα κλάματα. (την ώρα που)
_________________________________________________________________________________
Δ) Μας γνώριζαν. Δε μας μιλούσαν. (αν και)
_________________________________________________________________________________
Ε) Θα ταξιδέψω τελικά με το τρένο. Θα φύγει τα ξημερώματα. (που)
_________________________________________________________________________________
6. Αναγνωρίστε το είδος των παρακάτω προτάσεων:
Α) Όταν άκουσε τη φωνή του, έβαλε τα κλάματα. ( ____________ )
Β) Ρίξε λίγο νερό, ώστε ν’ αραιώσει το διάλυμα. ( ____________ )
Γ) Ο μηχανικός ανέβηκε στο γιαπί, για να ελέγξει την πορεία των εργασιών. ( ____________ )
Δ) Αν πάρεις αυτό το δρόμο, θα βγεις κατευθείαν στην πλατεία. ( ____________ )
Ε) Ανησυχούσε πολύ, γιατί είχε καιρό να μάθει νέα του. ( ____________ )
Στ) Προτιμώ το ανάμεικτο παγωτό, που έχει διάφορες γεύσεις. ( ____________ )
7. Να συμπληρώσετε τα κενά επιλέγοντας την κατάλληλη πρόταση από την παρένθεση:
( ενώ δεν είχε τα απαραίτητα προσόντα, αλλά αυτός δε μου απαντάει, κι αν ακόμα δεχτείς, ωστόσο δεν
είπε τίποτα, όμως δε διαβάζει, μολονότι αρκετά γερασμένη )
Α) Τον ρωτώ συνέχεια, _______________________________________________________.
Β) Ήταν ακόμη όμορφη, ______________________________________________________.
Γ) Κατάλαβε ότι ήταν ψέμα, ___________________________________________________.
Δ) Τον προσέλαβαν, _________________________________________________________.
Ε) ____________________________________, πρέπει να τους πεις τις αντιρρήσεις σου.
Στ) Είναι πανέξυπνος, _________________________________________________________.
8. Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου επιλέγοντας τον κατάλληλο σύνδεσμο από
την παρένθεση:
( μόλις, και, μόλις, να, για να, λοιπόν, καθώς, ενώ, που, πως, όπως )
Οι ναυαγοί, __________ αντίκρισαν από μακριά τη στεριά, άρχισαν __________ συνειδητοποιούν
__________ έχουν σωθεί. __________ όλες τις προηγούμενες μέρες βρίσκονταν σε κατάσταση σοκ,
τώρα άρχισαν να συνέρχονται __________ ένιωθαν να τους πλημμυρίζουν αλλόκοτα συναισθήματα.
Έτσι, __________, έβαλαν τα κλάματα. Τα νεύρα τους ήταν τόσο τεντωμένα, __________, __________
χαλάρωσαν, άρχισαν να κλαίνε από χαρά και συγκίνηση __________ γλίτωσαν από το θάνατο.
Οι γλάροι, __________ βουτούσαν __________ πιάσουν ψάρια, έμοιαζαν με λευκά κρίνα που άνθιζαν
και ξεπρόβαλλαν μέσα από το νερό.
Κ Α Λ Η Ε Π Ι Τ Υ Χ Ι Α ! ! !
βαθμός

63. ΣΤ΄ ΤΑΞΗ – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
13η ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ – «ΤΡΟΠΟΙ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ»
• ΕΥΘΥΣ & ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
• ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
• ΑΡΧΑΙΟΚΛΙΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ –ΩΝ & ΣΕ -ΥΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ – ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ……………………
ΟΝΟΜΑ: ………………………………………..
1. Χαρακτήρισε σε κάθε πρόταση τον λόγο: ευθύς ή πλάγιος;
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΥΘΥΣ ΠΛΑΓΙΟΣ
Μου είπε να τον συμπαρασταθώ στο πρόβλημά του.
Σας παρακαλώ ελάτε το απόγευμα στο σπίτι μου να συζητήσουμε.
Του ζήτησα να με συγχωρέσει για το πρόβλημα που το υδημιούργη-
σα.
Δεν θέλω να κάνω αυτό που μου ζητάς.
Μιλάτε χαμηλόφωνα για να μην μας ακούσουν.
Κάνε μου, σε παρακαλώ, έναν καφέ.
Της ζήτησε δανεικά χρήματα αλλά εκείνη αρνήθηκε να του τα δώ-
σει.
Ο Ηλίας δήλωσε ότι ενδιαφέρεται να αγοράσει ένα από τα οικόπεδα.
Πόσο κοστίζει το ποδήλατο;
Ο δάσκαλος τους ανακοίνωσε ότι την επόμενη ημέρα θα γράψουν
επαναληπτική εργασία αξιολόγησης.
2. Μετάτρεψε τις προτάσεις από ευθύ σε πλάγιο:
• «Μη μου ζητάς αυτή τη χάρη, δεν μπορώ να σου την κάνω», του είπε.
………………………………………………………………………………………………..
• «Ακόμα εδώ είσαι;» είπε.
…………………………………………………………………………………………………
• Δεν το γνωρίζετε;
…………………………………………………………………………………………………
• «Τους βοήθησα να λύσουν το πρόβλημα» είπε.
………………………………………………………………………………………………….
• «Μην ξεχάσεις να πάρεις μαζί σου τη βαλίτσα», του υπενθύμισε.
………………………………………………………………………………………………….
• Έχω συνηθίσει να τρώω αργά το απόγευμα.

64. …………………………………………………………………………………………………
• Πού ήσουν χθες;
………………………………………………………………………………………………….
• Δεν θα ξανασυναντηθούμε άλλη φορά.
………………………………………………………………………………………………….
• Ξέχασα να πάρω το φάρμακό μου.
………………………………………………………………………………………………….
• «Κατάλαβες πώς λύνεται το πρόβλημα;» τον ρώτησε.
…………………………………………………………………………………………………
• «Εγώ θα φύγω αύριο» τους ανακοίνωσε η Ισμήνη.
………………………………………………………………………………………………….
3. Συμπλήρωσε τα κενά των προτάσεων βάζοντας τα επίθετα στον κατάλληλο
τύπο (ορισμένα αναζήτησέ τα εσύ)
• Οι _________________ μαθητές των Πανελλαδικών Εξετάσεων θα μπορέσουν
να εισαχθούν στα πανεπιστήμια. (επιτυχών)
• Κανένα παιδί δεν μπορούσε να σηκώσει το _______________ αντικείμενο, γι΄
αυτό φώναξαν τους μεγάλους. (βαρύς)
• Δυστυχώς, μετά το αεροπορικό ατύχημα δε βρέθηκαν _______________ επιβά-
τες. (επιζών)
• Νομίζω ότι η Φυσική και η Ιστορία είναι τα πιο ___________ μαθήματα.
• Αυτή την εβδομάδα οι απόντες μαθητές ήταν πιο πολλοί από τους
___________.
• Ο πόνος ήταν τόσο ____________, ώστε μεταφέρθηκε αμέσως στο νοσοκομεί-
ο.
• Η _____________ ανοικοδόμηση της περιοχής μας έχει αλλάξει μέσα σε λίγα
χρόνια όλη την εικόνα της.
• Όσα επαγγέλματα σχετίζονται με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές θεωρούνται
τα επαγγέλματα του ________________.
• Ο δάσκαλος μας είπε να τραβήξουμε μια ____________ γραμμή.
• Η επιφάνεια του εδάφους ήταν ___________ και δυσκόλευε το περπάτημά
μας. (τραχύς)
• Το νοσοκομείο θα δέχεται απόψε μόνο τα ___________ περιστατικά.
• Τα ____________ προβλήματα δεν είναι δυνατόν να λυθούν, αν δεν κάνουμε
κάτι σύντομα. (οξύς)
4. Γράψε μέσα στην παρένθεση το είδος της σύνδεσης των παρακάτω προτάσεων:
• Να πάρεις τα λεφτά και να πας για ψώνια. ( ____________ )
• Άνοιξε το τετράδιο να γράψεις την άσκηση. ( ____________ )
• Ντύθηκε, στολίστηκε, βγήκε βόλτα στην παραλία. ( ____________ )

65. • Ούτε μου μιλάει ούτε με χαιρετάει. ( ____________ )
• Όταν περάσει ο καιρός, θα με θυμηθείς. ( ____________ )
• Αν θυμηθείς τη διεύθυνση, τηλεφώνησέ μου. ( ____________ )
• Είτε έρθεις είτε δεν έρθεις εγώ θα πάω. ( ____________ )
5. Αναγνώρισε το είδος των προτάσεων:
• Όταν άκουσε τη φωνή του, έβαλε τα κλάματα. ( ____________ )
• Ρίξε λίγο νερό, ώστε ν’ αραιώσει το διάλυμα. ( ____________ )
• Ο μηχανικός ανέβηκε στο γιαπί, για να ελέγξει την πορεία των εργασιών. (
____________ )
• Αν πάρεις αυτό το δρόμο, θα βγεις κατευθείαν στην πλατεία. ( ____________ )
• Ανησυχούσε πολύ, γιατί είχε καιρό να μάθει νέα του. ( ____________ )
• Προτιμώ το ανάμεικτο παγωτό, που έχει διάφορες γεύσεις. ( ____________ )
6. Συμπλήρωσε τα κενά με τον κατάλληλο σύνδεσμο:
( μόλις, και, μόλις, να, για να, λοιπόν, καθώς, ενώ, που, πως, όπως )
Οι ναυαγοί, __________ αντίκρισαν από μακριά τη στεριά, άρχισαν __________ συνειδη-
τοποιούν __________ έχουν σωθεί. __________ όλες τις προηγούμενες μέρες βρίσκονταν
σε κατάσταση σοκ, τώρα άρχισαν να συνέρχονται __________ ένιωθαν να τους πλημμυρί-
ζουν αλλόκοτα συναισθήματα. Έτσι, __________, έβαλαν τα κλάματα. Τα νεύρα τους ήταν
τόσο τεντωμένα, __________, __________ χαλάρωσαν, άρχισαν να κλαίνε από χαρά και
συγκίνηση __________ γλίτωσαν από το θάνατο.
Οι γλάροι, __________ βουτούσαν __________ πιάσουν ψάρια, έμοιαζαν με λευκά κρίνα
που άνθιζαν και ξεπρόβαλλαν μέσα από το νερό.
----------------------------------
Δάσκαλος: Τσορτανίδης Χαράλαμπος

66. Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr
Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 13η ενότητα ΣΤ'
Δημοτικού (Τρόποι ζωής και επαγγέλματα).
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ 13 Τρόποι ζωής και επαγγέλματα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ______________________________________________________________
1. Διορθώστε τα ορθογραφικά λάθη των παρακάτω λέξεων: (ένα λάθος σε κάθε λέξη)
οικογένια: __________ μητρότιτα: __________ σινοικία: __________
σύζηγος: __________ παιδαγογικός: __________ πεδίατρος: __________
νίφη: __________ οικώτροφος: __________ μητρώπολη: __________
2. Ξαναγράψτε τις παρακάτω προτάσεις αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες φράσεις με λέξεις σε
γενική πτώση:
Α) Φαινόταν στο πρόσωπό του η μελαγχολία από την ήττα.
______________________________________________________________________________
Β) Δουλεύει σε κατάστημα που πουλάει έπιπλα.
______________________________________________________________________________
Γ) Το σπίτι όπου μένει ο πρέσβης βρίσκεται στο Ψυχικό.
______________________________________________________________________________
Δ) Έφαγε μια σαλάτα με λαχανικά.
______________________________________________________________________________
Ε) Ο κος Αποστόλου είναι καθηγητής που διδάσκει στο πανεπιστήμιο.
______________________________________________________________________________
Στ) Το νερό που τρέχει από τη βρύση δεν είναι πόσιμο.
______________________________________________________________________________
3. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες φράσεις των παρακάτω προτάσεων με αντωνυμίες σε
γενική πτώση:
Α) Πρότειναν στο Θοδωρή μια καινούρια δουλειά.
__________________________________________________________________________________
Β) Κάνε σε μένα τη χάρη να φέρεις σε μένα λίγο νερό.
__________________________________________________________________________________
Γ) Είπαν στη Ράνια να παραιτηθεί.
_________________________________________________________________________________
Δ) Έχει ξανασυμβεί σε σένα κάτι τέτοιο;
_________________________________________________________________________________
Ε) Ένας κορμός δέντρου χρησίμευε σε αυτούς για κάθισμα.
________________________________________________________________________________