http://xristx.blogspot.gr/2012/11/2-12_12.html#.WCCVHflTLIV Ιστορία Δ΄. 2. 12. ΄΄Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας΄΄

1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://xristx.blogspot.gr/
Ιστορία Δ΄- Ενότητα 2η - Μάθημα 12ο
:
΄΄ Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας΄΄

2. Ο Θεζέαο είπε ζε όζνπο αλζξώπνπο δνύζαλ ζηελ Αηηηθή λα
κείλνπλ όινη καδί ζηελ Αζήλα. Έηζη γύξσ από ηελ Αθξόπνιε
ρηίζηεθαλ ζπίηηα θαη έγηλε ε Αζήλα.
Ζ κεγάιε γηνξηή ησλ Αζελαίσλ ήηαλ ηα Παλαζήλαηα
Ο βαζηιηάο ηεο Αζήλαο ήηαλ ν Κόδξνο. Μεηά ηελ εμνπζία πήξαλ
νη επγελείο θαη ην πνιίηεπκα έγηλε αξηζηνθξαηηθό.
Ο Γξάθνληαο έγξαςε ηνπο λόκνπο ηεο Αζήλαο. Οη λόκνη απηνί
έβαδαλ ηηκσξία ζε όπνηνλ έθαλε άζρεκα πξάγκαηα.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1
eva-edu

3. 14
Οι παλιοί κάτοικοι της Αττικής δε ζούσαν όλοι σε ένα μέρος.
Μετά τον Κόδρο την εξουσία ανέλαβαν οι ε υ γ ε ν ε ί ς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12
Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Ο ΘΗΣΕΑΣ ΟΙ ΔΩΡΙΕΙΣ
Ο Κόδρος (ο τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας)
Α ρ ι σ τ ο κ ρ α τ ι κ ό πολίτευμα
Η ζωή στην Αθήνα
Τους παρακίνησε να κατοικήσουν όλοι μαζί.
Γύρω από την Ακρόπολη δημιουργήθηκε η Αθήνα.
Παναθήναια
▼
Η μεγαλύτερη γιορτή
▼
Θυμούνται το γεγονός της δημιουργίας της Αθήνας.
Θέλησαν να καταλάβουν την Αθήνα.
Ρώτησαν το μαντείο των Δελφών.
▼
Ντύθηκε με ρούχα
χωρικού.
Πήγε στο στρατόπεδο
των Δωριέων.
Επιτέθηκε σε δυο
στρατιώτες.
▼
Έσωσε την Αθήνα.
Τον σκότωσαν.
Φτωχό έδαφος. Πολλοί άνθρωποι
ήταν χρεωμένοι.
▼
Διαμαρτύρονταν
Δεν έβρισκαν δίκιο στα δικαστήρια.
▼
 Νόμοι άγραφοι.
 Οι δικαστές ήταν ευγενείς.
Ανέθεσαν στο
ΔΡΑΚΟΝΤΑ (624 π. Χ.)
να γράψει νόμους.
▼
Ήταν πολύ σκληροί.
Θα το καταφέρετε αν δε σκοτωθεί
ο βασιλιάς της Αθήνας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.2
Κατερίνα Καραλή - Κανέλλος Κανελλόπουλος

4. Πιτσίλκα Ελένη xristx.blogspot.gr Χρήστος Χαρµπής
12ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Το ̟αλιό ̟ολίτευµα της Αθήνας
Ερωτήµατα
1. Πού ζούσαν οι κάτοικοι της Αττικής και ̟ώς δηµιουργήθηκε η Αθήνα;
2. Τι χρησµό έδωσε το µαντείο των ∆ελφών στους ∆ωριείς ̟ου ήθελαν να
κατακτήσουν την Αθήνα;
3. Πώς ̟ροστάτευσε ο βασιλιάς Κόδρος την ̟όλη του;
4. Πώς εξελίχθηκε το ̟ολίτευµα της Αθήνας και ̟οιος έγραψε τους
νόµους της;
Οι νόµοι του
∆ράκοντα ήταν
̟ολύ αυστηροί.
Για κάθε
̟αράβαση η
αντιµετώ̟ιση ήταν
ο θάνατος ή βαριά
τιµωρία.
Λέγονταν ότι οι
νόµοι του
γράφτηκαν µε
αίµα και όχι µε
µελάνι.
Ο Κόδρος ήταν ο
τελευταίος
βασιλιάς των
Αθηναίων.
Τα Παναθήναια
ήταν µια γιορτή
̟ου οργάνωσε ο
Θησέας για ν α
θυµούνται οι
Αθηναίοι την
ένωση των
κατοίκων της
Αττικής και τη
δηµιουργία της
Αθήνας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.3

5. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.4

6. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΘΗΣΕΑΣ:
• Παρακίνησε τους κατοίκους της Αττικής να εγκατασταθούν στην
Αθήνα ( γύρω από την Ακρόπολη)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ:
• Η μεγαλύτερη γιορτή των Αθηναίων για να θυμούνται το γεγονός
Δωριείς :
• θέλησαν να κατακτήσουν την Αθήνα
• ζήτησαν χρησμό από το μαντείο των Δελφών
• η απάντηση του μαντείου:
• δεν πρέπει να σκοτωθεί ο βασιλιάς της Αθήνας ο Κόδρος
Κόδρος :Για να γλιτώσει η Αθήνα
• Ντύθηκε με ρούχα χωρικού και πήγε στο στρατόπεδο των Δωριέων
• Επιτέθηκε σε δυο στρατιώτες οι οποίοι, αμυνόμενοι, τον σκότωσαν
Οι Αθηναίοι:
• Μετά τον Κόδρο δεν έκαναν άλλο βασιλιά
• Την εξουσία την πήραν οι ευγενείς
• Το πολίτευμα έγινε αριστοκρατικό
Η κατάσταση στην Αθήνα μετά τον Κόδρο:
• Το έδαφος ήταν φτωχό και δεν έφτανε να θρέψει τους κατοίκους
• Πολλοί ήταν χρεωμένοι και διαμαρτύρονταν
• Στο δικαστήριο δεν έβρισκαν δίκιο
• Οι νόμοι ήταν άγραφοι και οι δικαστές ευγενείς
Για να σταματήσει η αναστάτωση:
• Οι ευγενείς ανέθεσαν στο Δράκοντα να γράψει νόμους
• Ήταν τόσο σκληροί που έλεγαν ότι γράφτηκαν με αίμα
Πέννυ Θεοδωρούδη
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.5

7. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:___________________________ __/__/2009
1. Η ακροστιχίδα της Αθήνας.
1. Οι νόµοι του ∆ράκοντα έλεγαν ότι ήταν
γραµµένοι µε …
2. Ένωσε τους κατοίκους της Αττικής σε µια πόλη.
3. Προστάτιδα θεά της Αθήνας (µε άρθρο)
4. Τους έγραψε ο ∆ράκοντας.
5. Η πόλη της Αθήνας χτίστηκε γύρω από την…
2. Σηµειώνω Σ για σωστό και Λ για λάθος.
Α. Τα Παναθήναια ήταν γιορτή προς τιµήν του Θησέα.
Β. Ο Κόδρος ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας.
Γ. Μετά τον Κόδρο στην Αθήνα κυβέρνησαν οι ∆ωριείς.
∆. Πριν από το ∆ράκοντα οι νόµοι ήταν άγραφοι.
Ε. Οι νόµοι του ∆ράκοντα δεν ευχαρίστησαν τους πολίτες.
3. Βρίσκω και κυκλώνω 5 λέξεις που έχουν σχέση µε την Αθήνα.
1. _______________ 2. _______________ 3.______________ 4. _______________
5. _______________
4. Τι γνωρίζετε για τον *ράκοντα;
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Παλάνης Αθανάσιος
1 Α
2 Θ
3 Η
4 Ν
5 Α
Π Σ Π Ε Ρ Ν Θ Κ Π Ε Ν Υ Η Σ Τ Κ Λ Τ Φ Ψ
Α ! Η Γ Π Ρ Η Σ Ε Χ Ω ! Ρ Α Κ Ο Ν Τ Α Σ
Ν Φ Γ ! Η Μ Σ Τ Ρ Α Φ Η Ω Ρ Μ Ν Φ Ρ Ε Η
Α Ι Α Σ Χ Ι Ε Ω Π Ι Ν Ι Β Ι Υ Β Κ Ο Π Λ
Θ Γ Ι Ζ Κ Ρ Α Π Α Κ Ι Ν Ο Β Ε Φ Ε Χ Σ Α
Η Η Ν Ε Υ Α Σ Σ Τ Α Μ Α Τ Ω Λ Γ Η Ν Β Ρ
Ν Ξ Ω Ξ Κ Π Ρ Α Ω Θ Ι Σ Π Ρ Ε ! Ε Ρ Τ Ο
Α Κ Ξ Η Κ Ο ! Ρ Ο Σ Ι Τ Α Ζ Ω Η Κ Μ Η Φ
Ι Λ Γ ! Ε Υ Ξ Ν Ψ Σ Ρ Η Ν Ψ Υ Ε Σ Ζ Α Ν
Α Ο Κ Ι Φ Ο Μ Ξ Ν Α Ο Ρ Α Κ Ρ Ο Π Ο Λ Η
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.6

8. ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ
ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 12
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.7
Απόστολος Μαρκάκης

9. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Οι παλιοί κάτοικοι της Αθήνας δε ζούσαν
όλοι σ΄ ένα μέρος
Μερικοί κατοικούσαν σε ορεινές περιοχές,
ενώ οι περισσότεροι είχαν εγκατασταθεί
στις μικρές εύφορες πεδιάδες και στην
παραλία
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.8

10. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Χάρτης της αρχαίας Αθήνας
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.9

11. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Εκείνος που τους
παρακίνησε να
συγκεντρωθούν και
να κατοικήσουν όλοι
μαζί ήταν ο
ξακουστός βασιλιάς
Θησέας
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.10

12. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Έτσι άρχισε σιγά σιγά
γύρω από την
Ακρόπολη να
δημιουργείται το
κράτος της Αθήνας.
Για να θυμούνται
μάλιστα οι Αθηναίοι
αυτό το γεγονός,
γιόρταζαν τα
Παναθήναια, την πιο
μεγάλη γιορτή τους
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.11

13. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Αργότερα, οι Δωριείς που είχαν
εγκατασταθεί στην Πελοπόννησο, θέλησαν
να καταλάβουν την Αθήνα
Ρώτησαν το μαντείο των Δελφών
Το μαντείο απάντησε ότι θα πετύχαιναν
τον σκοπό τους μόνο αν δε σκοτωνόταν ο
βασιλιάς της Αθήνας
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.12

14. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
 Το έμαθε ο βασιλιάς
Κόδρος
 Ντύθηκε με ρούχα
χωρικού
 Επιτέθηκε σε δύο
στρατιώτες των
Δωριέων
 Σκοτώθηκε
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.13

15. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Η Αθήνα όμως είχε σωθεί…
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.14

16. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Μετά τον Κόδρο, οι Αθηναίοι δεν έκαναν
άλλο βασιλιά
Την εξουσία πήραν οι ευγενείς και το
πολίτευμα έγινε αριστοκρατικό
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.15

17. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Το έδαφος της Αττικής ήταν φτωχό και δεν
έφτανε να θρέψει τους κατοίκους
Πολλοί ήταν χρεωμένοι και
διαμαρτύρονταν
Δεν έβρισκαν το δίκιο τους στο δικαστήριο,
γιατί οι νόμοι ήταν άγραφοι και οι δικαστές
ευγενείς
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.16

18. Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Για να σταματήσει η αναστάτωση, οι
ευγενείς ανέθεσαν στο Δράκοντα να
γράψει τους νόμους
Οι νόμοι όμως του Δράκοντα ήταν τόσο
σκληροί, που κάποιοι είπαν ότι ήταν
γραμμένοι με αίμα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.17

19. Το πολύ ενδιαφέρον και άρτια οργανωµένο πρόγραµµα για τη Ζωφόρο του
Παρθενώνα που παρακολουθήσαµε στο ΚεΜΑ αποτέλεσε το ερέθισµα για
να αναλάβουµε τη δύσκολη και επίπονη προσπάθεια της έκδοσης στο σχολείο
ενός εντύπου µε αντίστοιχο θέµα. Στη δηµιουργία αυτού του εντύπου συµµε-
τείχαν όλα τα τµήµατα της ∆' τάξης µε υπεύθυνους τους εκπαιδευτικούς:
Λ. Αργυροπούλου-Παναγιωτοπούλου, Π. Βασιλάκη, Μ. Λουκά, Γ. Σακελαρίδη,
Ζ. Στέφου.
Οι δυσκολίες που αντιµετωπίσαµε ήταν πολλές. Κατ' αρχήν έπρεπε να ζωντα-
νέψουµε στα µάτια των παιδιών µια εποχή µακρινή και ολότελα διαφορετική.
Ειδικότερα, έπρεπε να κατανοήσουν την καινοτοµία της ένταξης Ζωφόρου σε
ένα δωρικό ναό. Να αντιληφθούν τη δυσκολία της εγχάραξης του µαρµάρου και
της δηµιουργίας του αναγλύφου. Να νιώσουν τη µοναδική σύλληψη του
Φειδία στην παράσταση της ποµπής των Παναθηναίων. Να αναπλάσουν µια
Ζωφόρο µε χρώµατα και λογιών λογιών στολίδια, χρυσά και χάλκινα. Και να
ευαισθητοποιηθούν για την αναγκαιότητα της αντικατάστασής της µε αντίγραφα.
Σ' αυτή µας την προσπάθεια βρήκαµε απρόσµενους αλλά φερέλπιδες βοηθούς
τα παιδιά που αποφάσισαν να γίνουν τα ίδια συνεχιστές αυτής της εκπληκτικής
εµπειρίας.
Μικροί βοηθοί του Φειδία µε λευκό χαρτί και µαύρο µολύβι στο χέρι αποτύ-
πωσαν, όντας ακόµα στο χώρο του Μουσείου, άµεσα τα νωπά συναισθήµατα
της επαφής τους µε την αρχαία τέχνη.
Έτσι, αγκάλιασαν µε θέρµη την πρωτοβουλία µας για την έκδοση ενός εντύπου
για τη Ζωφόρο, ιδωµένη µε τα µάτια δεκάχρονων παιδιών.
Στα σχέδιά τους φαίνεται πως η πλειοψηφία των αγοριών επιλέγει το θέµα των
ιππέων ή το µικτό θέµα ιππέας-σανδαλοφόρος. Αντίθετα τα κορίτσια προτί-
µησαν κυρίως τις γυναικείες µορφές της Ζωφόρου. Κανένα από τα 93 παιδιά δεν
απεικόνισε τις παραστάσεις της ποµπής µε τα ζώα της θυσίας.
∆ουλεύοντας µε µεράκι και ανεξάντλητη φαντασία τα θέµατα που τους δώσαµε,
µας µετέφεραν στον παλµό της προετοιµασίας και της τελετουργίας της ποµπής.
Τα κείµενά τους τα διατύπωσαν όλα στο α' ενικό πρόσωπο, ταυτίζοντας τον
εαυτό τους µε τα µέλη της ποµπής, σύµφωνα µε το φύλο τους.
Η γραπτή έκφραση των παιδιών συνοδεύεται στο έντυπο από πληθώρα
σχεδίων, στα οποία συνέβαλαν µε τις ειδικές τους γνώσεις οι δασκάλες των
Καλλιτεχνικών.
Παράλληλα, καθοριστική ήταν η συµβολή τους στην παρουσίαση των τριών
γλυπτών συνθέσεων:
1. Ανάγλυφο σε χαρτόνι. Ανάµειξη χλωρίνης µε µαύρο και κίτρινο µελάνι.
2. Ανάγλυφο σε πηλό. Ανάµειξη χλωρίνης µε µαύρο µελάνι και άσπρη τέµπερα.
3. Ανάγλυφο σε κερί. ∆ιάλυµα από κερί πάνω σε πλάκα κεριού.
Και σ' αυτήν την προσπάθεια η οµαδική εργασία στέφθηκε µ' επιτυχία.
Το αξιοσηµείωτο, κατά τη γνώµη µας, είναι πως τα παιδιά του 2000, µε παρα-
στάσεις από τον κόσµο του µέλλοντος, κατάφεραν να αναπλάσουν µε ζωντά-
νια, πιστότητα και αρχαιολατρικό ζήλο, τον 5ον αιώνα π.Χ.
Η πλειοψηφία των µαθητών εντυπωσιάστηκε από την αισθητική της κίνησης
των αλόγων και των ρούχων των ιππέων, από την αίσθηση των διαφορετικών
επιπέδων στα ανάγλυφα, από την ύπαρξη χρωµάτων εκείνη την εποχή και την
αρµονία τους.
Στο άλυτο αρχαιολογικό πρόβληµα της παράδοσης του πέπλου, το µεγαλύτερο
µέρος των µαθητών θέλει το παιδί να προσφέρει τον πέπλο στο ξόανο της θεάς.
Τα αποτελέσµατα αυτής της ανάπλασης και της δηµιουργίας µπορείτε να τα
χαρείτε µέσα από την επιλογή των κειµένων των παιδιών που παραθέτουµε
πιο κάτω:
"Η προετοιµασία έχει αρχίσει. Τα πρόβατα και τα βόδια είναι σχεδόν έτοιµα για
τη θυσία. Τα άλογα βρίσκονται στο στάβλο. Τα χτενίζουν, τα πλένουν, τα ταΐζουν.
Οι δρόµοι έχουν στολιστεί από πολύ πρωί. Τα τέθριππα είναι έτοιµα. Πάνω στον Ιερό
Βράχο η επιβλητική Ακρόπολη µε τον Παρθενώνα "επιβλέπει" την πόλη. Οι µουσικοί
κάνουν µια τελευταία πρόβα. Το καράβι µε τον πέπλο έχει ετοιµαστεί. Οι αντιπρόσωποι
των αποικιών έχουν έρθει όλοι. Η ποµπή αρχίζει. Πρώτες οι κοπέλες της Αθήνας,
οι γέροντες, οι ιππείς και πιο πίσω το καράβι µε τον πέπλο. Ο λαός ζητωκραυγάζει.
Η ποµπή φτάνει στην Ακρόπολη. Περνάνε τα Προπύλαια και πηγαίνουν στην ανατολική
πλευρά του Ερεχθείου. Η σιωπή πνίγει τη φύση. Ξαφνικά βλέπουµε την τεράστια πόρτα
να ανοίγει για να µπούµε µέσα… µπροστά µας ήταν το ιερό ξόανο της θεάς Αθηνάς".
"Mε την ανατολή του ήλιου η ιερή στιγµή έφτασε. Tα καλύτερα άλογα έχουν διαλεχθεί
από καιρό τώρα για να πάρουν µέρος στην ποµπή.
Tα έχουν βάλει σε ξεχωριστούς στάβλους και τα περιποιούνται εξαιρετικά. Tους δίνουν
να φάνε καλές τροφές, τα γυµνάζουν, τα πλένουν, τα φροντίζουν. Eίναι όλα καλοθρεµ-
µένα, πλυµένα, καλοχτενισµένα και στολισµένα. Μουγκρίζουν περιµένοντας τους ιππείς
για να ξεκινήσουν. Φορούν καινούριες σέλες µε πολλά πλουµίδια, χάντρες πολύχρωµες
και κόκκινες κορδέλες, δίπλα στα ασηµένια χαλινάρια. Bγαίνουν. Λαµπυρίζουν στον ήλιο.
Kαθώς προχωρούν µε το κεφάλι ψηλά τα καµπανάκια που φορούν χτυπούν. Eίναι µια
χαρµόσυνη στιγµή. Oι θεατές την απολαµβάνουν. Tα παιδιά γελούν και κουνούν τα χέρια
τους στα ωραιότερα και γνωστότερα άλογα. Kι αυτά λες και καταλαβαίνουν κουνούν τις
ουρές τους χωρίς σταµατηµό. Mόλις παραδίνεται ο πέπλος, τα άλογα σηκώνονται στον
αέρα µε τα πόδια και χλιµιντρίζουν. Πανέµορφα όπως είναι προσφέρουν στο πλήθος µια
ατέλειωτη χαρά. Όλοι ζητωκραυγάζουν και τα χειροκροτούν".
"Eίναι πρωί, όλοι βρίσκονται στον Kεραµεικό και ετοιµάζονται. Eγώ είµαι µέλος των
ιππέων και ετοιµάζω το άλογό µου. Προσπαθώ να βάλω τα χαλινάρια στο άλογό µου
αλλά αυτό δεν είναι ήσυχο γιατί ξέρει πως ξεκινάει για µια µεγάλη αποστολή. Mαζί µε
τη µεγάλη ποµπή θα πάει τον πέπλο που ύφαναν τα κορίτσια για τη θεά Aθηνά. Tελικά
µε το ζόρι του έβαλα τα λαµπρά χαλινάρια που του είχα φτιάξει ο ίδιος. Bάζω και δένω
τα καλύτερά µου σανδάλια. Mετά παίρνω θέση δίπλα στους άλλους ιππείς. Έδωσαν το
σύνθηµα και ξεκινήσαµε. Kαθώς προχωρούσαµε σκόνταψε τ' άλογο και σηκώθηκε
επάνω από τον πόνο. Φτάσαµε στην Aκρόπολη. H στιγµή ήταν ιερή. Kανείς δε µιλούσε.
Παραδόθηκε ο πέπλος από ένα παιδί στο ιερό άγαλµα της Aθηνάς και τότε όλοι
άρχισαν να πανηγυρίζουν".
"Eτοίµασα το άλογό µου, το έπλυνα, το χτένισα και το στόλισα για την ποµπή των
Παναθηναίων. Ξαφνικά αυτό έγινε ατίθασο. Aρνήθηκε να ξεκινήσει και τιναζόταν µε
δύναµη εδώ κι εκεί. Στην αρχή σκέφτηκα να µην πάρω µέρος στην ποµπή. Mετά όµως
κάθισα και του µίλησα: "αλογάκι µου", του λέω, "µην αγριεύεις. Hρέµησε". Tου χάιδεψα
τη µαύρη του χαίτη και του έδωσα λίγο σανό να φάει. Kαι αυτό αµέσως ηρέµησε και µε
υπερηφάνεια το καβαλίκεψα και ξεκίνησα για την ποµπή".
ΓΙΟΡΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΣΤΗ ∆' ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ
Σχολή Ι.Μ. Παναγιωτοπούλου, ∆ηµοτικό, ∆' τάξη, 1991
99 22

20. "Παίρνω και εγώ µέρος στην ποµπή των Παναθηναίων! Μα το άλογό µου γίνεται
ξαφνικά ατίθασο. – Τι να κάνω; ρωτώ το φίλο µου το Φίλιππο. Το άλογο αγρίεψε,
µπορεί να χτυπήσει τον κόσµο. Όλος ο κόσµος φωνάζει. – Σταµάτα το πριν χτυπήσει
κανέναν! Εγώ δεν θέλω να τραβήξω τα χαλινάρια και να το πληγώσω. Ο φίλος µου ο
Φίλιππος θέλει να µε προφτάσει, µε το άλογό του να σταµατήσει το δικό µου. Όµως δεν
µπορεί. Είµαι υποχρεωµένος να το σταµατήσω τραβώντας τα χαλινάρια που είναι από
µέταλλο. Πόσο θα πονέσει… Βάζω τα δυνατά µου. Στα χέρια µου αποµένουν τα
µεταλλικά χαλινάρια. Το άλογό µου πέτρωσε! Εκεί που ήταν τα χαλινάρια διέκρινα τις
τρυπίτσες. Ήταν λοιπόν ένα όνειρο;"
"Είµαι µια από τις κοπέλες που έφτιαξαν τον πέπλο. Χθες βράδυ τον τελειώσαµε. Σε λίγο
θα πάω να τον παραδώσω. Νιώθω πως κάτι ευχάριστο και παράξενο θα συµβεί. Φοράω
έναν κίτρινο πέπλο, έναν κόκκινο χιτώνα κι ένα γαλάζιο ιµάτιο. ∆ένω ένα κατάλευκο
µαντίλι στα µαλλιά. Στολίζω το χιτώνα µου µε τις ασηµένιες πόρπες µου και περνάω
στο λαιµό µου το περιδέραιό µου. Παίρνω τα κίτρινά µου σκουλαρίκια και τα φοράω.
Είµαι έτοιµη. Ξανακοιτάζοµαι. Έχω µεγάλη αγωνία. Φεύγω τρέχοντας. Θυµάµαι πόσο
πολύ κοπιάσαµε για να φτιάξουµε τον πέπλο. Με λεπτές και ολόχρυσες κλωστές τον
κεντούσαµε µέρες και νύκτες. Τον πλουµίσαµε µε αστέρια και τριαντάφυλλα. Ζωγραφί-
σαµε πάνω του µε χρυσοκόκκινες πινελιές τα κατορθώµατα της θεάς. Την ώρα της
τελετής µού παίρνουν τον πέπλο αργά και απαλά µέσα από τα χέρια µου. Νιώθω πολύ
ευτυχισµένη. Τον πέπλο τον φόρεσαν στη θεά Αθηνά. Την κοιτάζω. Είναι πανέµορφη!
"Ήρθε ένα παιδί και πήρε τον πέπλο από εµάς. Προχώρησε προς το ξόανο της θεάς
Aθηνάς και της φόρεσε απαλά τον πέπλο. Nόµισα πως για µια στιγµή το ξόανο της θεάς
Aθηνάς ζωντάνεψε και µου χαµογέλασε. Eκείνη τη στιγµή η καρδιά µου πληµµύρισε
από χαρά και απεριόριστη αγάπη".
Τέλος, θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε θερµά το Τµήµα Εκπαιδευτικών
Προγραµµάτων της Ακρόπολης για όλη τη βοήθεια και την υποστήριξη που
µας προσέφερε.
Β. Ξηνταροπούλου
9933

21. 28Ë ^EηÙÔÌ‚·ÈáÓÔ˜
MÈ· ̤ڷ Ì ÙË ˙ˆÊfiÚÔ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·
K. X·Ù˙Ë·ÛÏ¿ÓË ñ ™. M·˘ÚÔÌÌ¿Ù˘
Y¶OYP°EIO ¶O§ITI™MOY ñ Y¶HPE™IA ™YNTHPH™H™ MNHMEIøN AKPO¶O§H™ ñ A' EºOPEIA ¶PO´™TOPIKøN & K§A™IKøN APXAIOTHTøN ñ TOMEA™ ENHMEPø™H™ & EK¶AI¢EY™H™
Y¶OYP°EIO ¶O§ITI™MOY ñ Y¶HPE™IA ™YNTHPH™H™ MNHMEIøN AKPO¶O§H™
A' EºOPEIA ¶PO´™TOPIKøN & K§A™IKøN APXAIOTHTøN
TOMEA™ ENHMEPø™H™ & EK¶AI¢EY™H™
© 2004 YËÚÂÛ›· ™˘ÓÙ‹ÚËÛ˘ MÓËÌ›ˆÓ AÎÚfiÔÏ˘
TÔ̤·˜ EÓË̤ڈÛ˘ & EÎ·›‰Â˘Û˘
ºˆÙÔÁڷʛ˜: ™. M·˘ÚÔÌÌ¿Ù˘ ñ ™¯¤‰È·: M. KÔÚÚ¤˜ ñ ™Î›ÙÛ·: I. MÂÓ¤ÎÔ˘
K·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ·: AltSys ñ ¢È·¯ˆÚÈÛÌÔ›: Q-Factor ñ EÎÙ‡ˆÛË: TÛ¿ÎÔ˜-M¤ÓÔ˘-K·Ì·Ú¿‰Ô˘
T· ·Ó·ÛÙËψÙÈο ¤ÚÁ· ÛÙ· ÌÓËÌ›· Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘ Û˘Á¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙËÓ E˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË.
ZˆÊfiÚÔ ¤ÏÂÁ·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ÙËÓ Û˘Ó¯‹ ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ˙ÒÓË Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ
·ÓıÚÒˆÓ Î·È ˙ÒˆÓ Û ΛÓËÛË. ◊Ù·Ó ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ȈÓÈ΋˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜.
™ÙÔÓ ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔÏÌËÚ‹ ÚˆÙÔÙ˘›· ηÈ
·ÂÈÎfiÓÈ˙ ÙËÓ ÔÌ‹ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ.
™ÙËÓ ÔÌ‹ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ıÂÔ›, ÈÂÚ›˜, ¿Ú¯ÔÓÙ˜, Ôϛ٘ ¿Ó‰Ú˜ ηÈ
Á˘Ó·›Î˜, Ó¤ÔÈ Î·È Á¤ÚÔÈ, ¿ÏÔÁ· Î·È ˙Ò· ÁÈ· ÙȘ ı˘Û›Â˜. H ÌÂÁ·ÏÂÈ҉˘ ·˘Ù‹
Û‡ÓıÂÛË Ì¿˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· ‰Ô‡ÌÂ Î·È Ó· ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜
AıËÓ·›Ô˘˜, ÙË ıÚËÛΛ· Î·È ÙË Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘˜, ÙȘ ÁÈÔÚÙ¤˜ Î·È ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹
ÙÔ˘˜ ˙ˆ‹, Ù· ¿ÏÔÁ¿ ÙÔ˘˜, Ù· ¿ÚÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, Ù· ÚÔ‡¯· Î·È ÙȘ ·ÓÔϛ˜ ÙÔ˘˜,
Ù· ÌÔ˘ÛÈο ÙÔ˘˜ fiÚÁ·Ó· Î·È Ù· ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈο ·ÁÁ›·.
™ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·˘Ùfi ¤ÚÁÔ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·. T›ÔÙ· ‰ÂÓ Â›Ó·È ˘ÂÚ-
‚ÔÏÈÎfiØ ÔÈ ıÂÔ› ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ›‰ÈÔ Â›Â‰Ô Ì ÙÔ˘˜ ıÓËÙÔ‡˜ Î·È ÂÏ¿¯ÈÛÙ·
‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó ·fi ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ Ô˘ ÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓ ÔÌ‹. ™˘Ó¿Ì· ηÓ›˜ ·fi
ÙÔ˘˜ ıÓËÙÔ‡˜ ‰ÂÓ ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È È‰È·ÈÙ¤Úˆ˜. T· ÚfiÛˆ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜.
H ÔÈÎÈÏ›· ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÛÙ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜, Ì ÙËÓ
ÂÓ‰˘Ì·Û›·, ÂÓÒ Ë ¤ÎÊÚ·ÛË ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙËÓ Î›ÓËÛË Ù˘ ÎÂÊ·Ï‹˜, Î·È fi¯È ·fi
ÙÔÓ ÙÔÓÈÛÌfi ȉȷ›ÙÂÚˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ. OÈ ÛÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È Ê˘ÛÈΤ˜,
fiÏ· ËÚÂÌÔ‡Ó Î·È Ì ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÙÔÓ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜.
ŸÏ· ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙË Û˘ÓÔ¯‹ Ù˘ AıËÓ·˚΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙÔ˘ ¯Ú˘ÛÔ‡ ·ÈÒÓ· Ë
ÔÔ›· ·Ú‹ÁÁÂÈÏ ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·È ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Û ·˘Ùfi. ŒÙÛÈ, fiˆ˜ ÛˆÛÙ¿ ›·Ó,
ÙÔ ÂÍ·›ÚÂÙÔ ·˘Ùfi ¤ÚÁÔ ÁÏ˘ÙÈ΋˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ú¿ Ë ¤ÎÊÚ·ÛË Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜
ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·.
★★
★
★
★
★
★★★★
★
★
★
★
★
ISBN: 960-214-754-7

22. ̤Á·˜ Ó·fi˜ Ô˘ ‰ÂÛfi˙ÂÈ ÛÙËÓ AÎÚfiÔÏË, Ô ¶·ÚıÂÓÒÓ·˜, ÎÙ›ÛıËΠÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ı¿˜ AıËÓ¿˜ ÛÙ·
̤۷ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. Î·È Ì¤Û· Û ÂÓÓ¤· ÌfiÓÔÓ ¯ÚfiÓÈ·. E›Ó·È ηٷÛ΢·Ṳ̂ÓÔ˜ ÔÏfiÎÏËÚÔ˜ ·fi
ÂÓÙÂÏÈÎfi Ì¿ÚÌ·ÚÔ Î·È Â›Ó·È ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ÁÈ· ÙȘ ·Ó·ÏÔÁ›Â˜ ÙÔ˘, ÙȘ ÂÎÏÂÙ‡ÓÛÂȘ ÙÔ˘, ÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ·
Ù˘ ηٷÛ΢‹˜ Î·È ÙÔÓ ÁÏ˘Ùfi ÙÔ˘ ‰È¿ÎÔÛÌÔ. ™‹ÌÂÚ·, ·Ú¿ ÙËÓ ÂÚÂÈÈÒ‰Ë ÙÔ˘ ηٿÛÙ·ÛË,
ı·˘Ì¿˙ÂÙ·È Î·È ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi οı ¿ÏÏÔ ÎÙ‹ÚÈÔ, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÈ ÙȘ ·Í›Â˜ ηÈ
·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ÂÈ ÙÔ Ó‡̷ Î·È Ù· ÂÈÙ‡ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÈÎÔ‡ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡.
A˘Ùfi Ô˘ ¤‰ÈÓ ȉȷ›ÙÂÚË Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ·Í›· ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ‹Ù·Ó Ô ÁÏ˘Ùfi˜ ÙÔ˘ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˜,
ÚˆÙÔÊ·Ó‹˜ ¤ˆ˜ ÙfiÙ Û ÏÔ‡ÙÔ Î·È Û ÔÈÎÈÏ›·. £· ÌÔÚÔ‡Û ηÓ›˜ Ó· ‰Â› ÛÙ· ÁÏ˘Ù¿, Ù· ÔÔ›· ÛÙfiÏÈ˙·Ó ÙÔÓ
ÌÂÁ¿ÏÔ Ó·fi, ÚÔı¤ÛÂȘ Ï·ÙÚ¢ÙÈΤ˜ ‹ Î·È ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜. E›Ó·È fï˜ Ê·ÓÂÚfi ˆ˜ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ ÙÔ ÚfiÛ¯ËÌ· ÁÈ·
ÌÂÁ¿Ï˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈΤ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›Â˜, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ¤ÌÌÂÛË ÚÔ‚ÔÏ‹ ÔÏÈÙÈÎÒÓ È‰ÂÒÓ.
™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ‰¤ÛÔ˙ ¤Ó· ÂÏÒÚÈÔ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ ı¿˜ AıËÓ¿˜, ‡„Ô˘˜ 13,5 ̤ÙÚˆÓ, ¤ÚÁÔ
ÙÔ˘ ºÂȉ›·, ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ÛÒıËÎ·Ó ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÌÈÎÚ¿ ڈ̷˚ο ·ÓÙ›ÁÚ·Ê·. H ı¿ ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó fiÚıÈ·, Ì ̷ÎÚ‡ ¤ÏÔ
Î·È ·ÈÁ›‰·, ÛÙÔ ÌÚÔÛÙÈÓfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ÔÔ›·˜ ˘‹Ú¯Â Ë ÎÂÊ·Ï‹ Ù˘ M¤‰Ô˘Û·˜ (ÁÔÚÁfiÓÂÈÔ). ™ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Ë ı¿ ÊÔÚÔ‡ÛÂ
ÂÚ›Ù¯ÓÔ ÎÚ¿ÓÔ˜ ÌÂ Ì˘ıÔÏÔÁÈο ˙Ò·. KÚ·ÙÔ‡Û ÛÙÔ ‰ÂÍ› Ù˘ ¯¤ÚÈ N›ÎË Î·È Ì ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ÙËÓ ·Û›‰· Î·È ÙÔ ‰fiÚ˘ Ù˘.
°ÓˆÛÙÔ› ̇ıÔÈ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·Ó Û ‰È¿ÊÔÚ· ÛËÌ›· ÙÔ˘ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜. H ·Û›‰· Â͈ÙÂÚÈο ›¯Â ·Ó¿ÁÏ˘ÊË ·Ú¿ÛÙ·ÛË AÌ·-
˙ÔÓÔÌ·¯›·˜ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈο ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ ·Ú¿ÛÙ·ÛË °ÈÁ·ÓÙÔÌ·¯›·˜, ÂÓÒ ÛÙȘ ·Ú˘Ê¤˜ ÙˆÓ Û·Ó‰·ÏÈÒÓ Ù˘ ˘‹Ú¯·Ó
·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ÛÎËÓ¤˜ KÂÓÙ·˘ÚÔÌ·¯›·˜. T¤ÏÔ˜, ÛÙÔ ‚¿ıÚÔ ÙÔ˘ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó ·Ó¿ÁÏ˘ÊË Ë Á¤ÓÓËÛË Ù˘ ¶·Ó‰ÒÚ·˜.
MÂÁ¿Ï˜ ÙÚÈÁˆÓÈΤ˜ Û˘Óı¤ÛÂȘ, Ì 3,30 Ì. ‡„Ô˜ X 27 Ì. Ì‹ÎÔ˜, ÛÙfiÏÈ˙·Ó
Ù· ‰‡Ô ·ÂÙÒÌ·Ù· ÛÙËÓ AÓ·ÙÔÏÈ΋ Î·È ÙË ¢˘ÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ Ó·Ô‡.
TȘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÔÏfiÁÏ˘Ê· ·Á¿ÏÌ·Ù·, ˘ÂÚÊ˘ÛÈÎÔ‡ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜
Î·È ·Ú›ÛÙ·Ó·Ó ‰‡Ô ·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ̇ıÔ˘˜ Û¯ÂÙÈÎÔ‡˜ Ì ÙË ı¿:
ÛÙÔ AÓ·ÙÔÏÈÎfi, Â¿Óˆ ·fi ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ Ó·Ô‡, ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó
Ë Á¤ÓÓËÛË Ù˘ AıËÓ¿˜ ·ÚÔ˘Û›· fiÏˆÓ ÙˆÓ ıÂÒÓ ÙÔ˘ OχÌÔ˘,
ÂÓÒ ÛÙÔ ¢˘ÙÈÎfi Ë ·ÓÙȉÈΛ· Ù˘ Ì ÙÔÓ ¶ÔÛÂȉÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ-
ÛÙ·Û›· Ù˘ AÙÙÈ΋˜, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ Ì˘ıÈÎÔ‡˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ù˘ Aı‹Ó·˜.
T· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ·ÂÙˆÌ¿ÙˆÓ ¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı›.
O ¶·ÚıÂÓÒÓ·˜ Î·È Ô ÁÏ˘Ùfi˜ ÙÔ˘ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˜
OÈ ÌÂÙfi˜ Â›Ó·È ÌÂÁ¿Ï˜ ÙÂÙÚ¿ÁˆÓ˜ ϿΘ, ÔÈ Ôԛ˜ Ì·˙› Ì ٷ ÙÚ›ÁÏ˘Ê· Û¯ËÌ¿ÙÈ˙·Ó ÙÔ ‰È¿˙ˆÌ· ÛÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜
‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. ™ÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ˘‹Ú¯·Ó 92 ÌÂÙfi˜, 1,30 X 1,30 ÂÚ›Ô˘ ̤ÙÚ· Ë Î¿ı ̛·, ÔÈ Ôԛ˜ ›¯·Ó
fiϘ ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ. T· ı¤Ì·Ù· ‹Ù·Ó ÔÈ ·Ó¿Ú¯·ÈÔÈ Ì‡ıÔÈ Ù˘ °ÈÁ·ÓÙÔÌ·¯›·˜ ÛÙËÓ AÓ·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿,
Ù˘ AÌ·˙ÔÓÔÌ·¯›·˜ ÛÙË ¢˘ÙÈ΋, Ù˘ KÂÓÙ·˘ÚÔÌ·¯›·˜ ÛÙË NfiÙÈ· Î·È ÙÔ˘ TÚˆ˚ÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘ ÛÙË BfiÚÂÈ·. MÂÚÈΤ˜
ÌÂÙfi˜ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·ÎfiÌ· ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜, ¿ÏϘ Û ÌÔ˘Û›·.
H ȈÓÈ΋ ˙ˆÊfiÚÔ˜ ¤ÙÚ¯ ÛÙÔ Â¿Óˆ Â͈ÙÂÚÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÙÔ›¯Ô˘ ÙÔ˘ ÛËÎÔ‡ ÙÔ˘ Ó·Ô‡, ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ ¿Óˆ ̤ÚÔ˜
ÙˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ÚÔÛÙ¿ÛˆÓ, AÓ·ÙÔÏÈο Î·È ¢˘ÙÈο. ◊Ù·Ó Î·È ¿ÏÈ Î¿ÙÈ ÚˆÙfiÁÓˆÚÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡.
™Â 160 ̤ÙÚ· Ì‹ÎÔ˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Ë ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ı¿˜ AıËÓ¿˜, ηٿ Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È·.
H ÌÔÓ·‰È΋ ·˘Ù‹ Û‡ÓıÂÛË Ï·Í‡ıËÎÂ, Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ٷ ¿ÏÏ· ÁÏ˘Ù¿, Â› ÙfiÔ˘ Î·È ÙÔ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Â›Ó·È
Û¯ÂÙÈο ¯·ÌËÏfi. ™Ò˙ÂÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ Û ÌÔ˘Û›·.
TÔÓ ÁÏ˘Ùfi ‰È¿ÎÔÛÌÔ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Û˘ÌÏ‹ÚˆÓ·Ó Ù· ·ÎÚˆÙ‹ÚÈ· ÛÙȘ ÙÚ›˜ ÁˆÓ›Â˜ ÙˆÓ ·Âو̿وÓ,
Ì ·Á¿ÏÌ·Ù· N›Î˘ ÛÙ· ¿ÎÚ· Î·È ·Óı¤ÌÈ· ÛÙÔ Ì¤ÛÔÓ, ηıÒ˜ Î·È ÔÈ ÏÂÔÓÙÔÎÂʷϤ˜ ÛÙ· ¿ÎÚ· ÙˆÓ
Ì·ÎÚÒÓ Ï¢ÚÒÓ, ‰‡Ô ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ú¯È΋ ÙÔ˘˜ ı¤ÛË.
E›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ÛÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÁÏ˘ÙÒÓ ¤Ï·‚·Ó ̤ÚÔ˜
ÔÏÏÔ› ÁχÙ˜, οو ·fi ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË Ô˘
Û˘ÓÙfiÓÈ˙ ÙÔ fiÏÔ ¤ÚÁÔ. ™‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÁÚ·Ù¤˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·˘Ùfi˜
‹Ù·Ó Ô ºÂȉ›·˜, ÚÔÛˆÈÎfi˜ Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÂÚÈÎÏ‹. A˘Ùfi˜ ۯ‰›·Û ÛÂ
ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ÙȘ
ÌÂÁ¿Ï˜ Û˘Óı¤ÛÂȘ
Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛÂ
Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο
ÁÏ˘Ù¿.
™¯¤‰ÈÔ:M.KÔÚÚ¤˜
¶·Ú·Ù‹ÚËÛ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÂÚ›ÔÙ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ·Âو̿وÓ, ÛÙÔ ¤ÓÙÔÓÔ
·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ÌÂÙfi˜ Î·È ÛÙÔ ¯·ÌËÏfi ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ë ˙ˆÊfiÚÔ˜.
O

23. ÚÒÙÔ˜ Ì‹Ó·˜ ÙÔ˘ AÙÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó EηÙÔÌ‚·ÈÒÓ. ™ÙȘ 28 EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜ (Á‡Úˆ ÛÙȘ 15
A˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘), Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ›¯Â Ù· ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ Ù˘ Ë ı¿ ÚÔÛÙ¿ÙȘ Ù˘ fiÏ˘, Î·È Á‡Úˆ ÛÂ
·˘Ù‹Ó ÙËÓ ËÌÂÚÔÌËÓ›· ÂÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·Ó Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È·, Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ Aı‹Ó·˜. H ÁÈÔÚÙ‹
‹Ù·Ó ·Ó¿Ú¯·ÈË ·ÏÏ¿ ·Ó·‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËΠÙÔ 566 .X. Ì ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÎÙfi˜
·fi ÙÔÓ ÂÙ‹ÛÈÔ ÂÈÛ‹Á·ÁÂ Î·È ÙÔÓ ÂÔÚÙ·ÛÌfi Ù˘ ·Ó¿ ÙÂÙÚ·ÂÙ›·. ŒÙÛÈ ÏÔÈfiÓ Î¿ı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·
ÂÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·Ó Ì ÌÂÁ¿ÏË Ï·ÌÚfiÙËÙ· Ù· MÂÁ¿Ï· ¶·Ó·ı‹Ó·È·. OÈ ÂÔÚÙ·ÛÌÔ› ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÔÏϤ˜ ̤Ú˜ Î·È ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó
‰È¿ÊÔÚ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ: ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ Î·È ·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÔÌ‹ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ. H ÔÌ‹ ›¯Â ˆ˜
·ÔÎÔڇʈ̷ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ «¤ÏÔ˘», ÙÔ˘ ‰ÒÚÔ˘ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ, ÛÙÔ «¢ÈÈÂÙ¤˜ •fi·ÓÔ», ÙÔ ·Ú¯·›Ô Ô˘Ú·ÓfiÛÙ·ÏÙÔ
͇ÏÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ AıËÓ¿˜, Ô˘ ¤ÛÙÂΠ·Ú¯Èο ̤۷ ÛÙÔÓ AÚ¯·›Ô N·fi Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ EÚ¤¯ıÂÈÔ.
OÈ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ·ÁÒÓ˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ —·˘ÏÔ‡ ηÈ
ÎÈı¿Ú·˜— Î·È ·ÁÒÓ˜ Ú·„ˆ‰›·˜, ‰ËÏ·‰‹ ··ÁÁÂÏ›·˜ ÔÈËÌ¿ÙˆÓ.
OÈ ·ıÏËÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙȘ ÂÍ‹˜ ηÙËÁÔڛ˜:
°˘ÌÓÈÎÔ› AÁÒÓ˜: ¢ÚfiÌÔ˜ (ÛÙ¿‰ÈÔÓ, ‰›·˘ÏÔ˜, ›ÈÔ˜, ‰fiÏȯԘ, ÔÏÈÙÔ-
‰ÚÔÌ›·), ¶¿ÏË, ¶˘ÁÌ·¯›·, ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ Î·È ¶¤ÓÙ·ıÏÔ (‰ÚfiÌÔ˜, ¿ÏÌ·,
‰›ÛÎÔ˜, ·ÎfiÓÙÈÔ Î·È ¿ÏË).
IÈÎÔ› AÁÒÓ˜: IÔ‰ÚÔÌ›·, AÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›· (Û˘ÓˆÚ›˜ –Ì ‰‡Ô ¿ÏÔÁ·,
Ù¤ıÚÈÔ –Ì ٤ÛÛÂÚ· ¿ÏÔÁ·, ·Ô‚¿Ù˘ ·ÁÒÓ·˜) Î·È ŒÊÈÔ˜
™ÙÔ¯·ÛÙÈÎfi˜ AÎÔÓÙÈÛÌfi˜.
AÁÒÓ˜ TÔÈÎÒÓ ¶·Ú·‰fiÛˆÓ: AÓıÈ·Û›· (ÂÈÎÔÓÈ΋ ÈÔÌ·¯›· ÌÂٷ͇
ÙˆÓ 10 Ê˘ÏÒÓ), NÂÒÓ ÕÌÈÏÏ· (Ó·˘ÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜), E˘·Ó‰Ú›· (·ÁÒÓÈÛÌ·
Ô˘ ··ÈÙÔ‡Û ‰‡Ó·ÌË Î·È ÈηÓfiÙËÙ˜), ¶˘ÚÚ›¯ÂÈÔ˜ ¯ÔÚfi˜ (¯ÔÚfi˜
ÂÓfiÏˆÓ Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÚÒÙË ¯fiÚÂ„Â Ë AıËÓ¿
ÁÈ· Ó· ÂÔÚÙ¿ÛÂÈ ÙË Ó›ÎË ÙˆÓ OχÌÈˆÓ ıÂÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ TÈÙ¿ÓˆÓ)
Î·È §·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›· ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Û·Ú¿ÓÙ· ‰ÚÔÌ›˜, Ô ¤Ó·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ
¿ÏÏÔ, ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ Ó‡¯Ù· Ì ÙÔ˘˜ ˘ÚÛÔ‡˜ ·Ó·Ì̤ÓÔ˘˜, ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙËÓ
AÎÚfiÔÏË ÙË ÊˆÙÈ¿ ·fi ÙÔ ‚ˆÌfi ÙÔ˘ ŒÚˆÙ· Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ Aη‰ËÌ›·.
O ÓÈÎËÙ‹˜ ¿Ó·‚ ÙË ÊˆÙÈ¿ ÛÙÔ ‚ˆÌfi Ù˘ AıËÓ¿˜ Î·È ÙfiÙ ¿Ú¯È˙Â Ë ÈÂÚ‹
ÙÂÏÂÙ‹ Ù˘ ı˘Û›·˜.
BÚ·‚›· ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ‹Ù·Ó ¤ÚÁ· ˘„ËÏ‹˜ Ù¤¯Ó˘, ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜, ÁÂÌ¿ÙÔÈ Ï¿‰È (ÂÚ›Ô˘ 36 ÎÈÏ¿),
ÛÙË Ì›· ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó Ë AıËÓ¿ ˆ˜ ÔÏÂÌÈ΋ ı¿ Î·È ÛÙËÓ ¿ÏÏË ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó
Ô ·ÌÊÔÚ¤·˜. TÔ ÚÒÙÔ ¤·ıÏÔ ‹Ù·Ó ηٿ ̤ÛÔÓ fiÚÔ ·fi 50 ̤¯ÚÈ Î·È 70 ·ÌÊÔÚ›˜, Ô ‰Â ÓÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·˜
¤·ÈÚÓ 140 ·ÌÊÔÚ›˜ ‰ËÏ·‰‹ 5 ÙfiÓÓÔ˘˜ Ï¿‰È ·Í›·˜ ÂÚ›Ô˘ 1680 ·Ú¯·›ˆÓ ‰Ú·¯ÌÒÓ. (TÔ ÔÛfi ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ
‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ ÙÔ Ì¤ÛÔ ËÌÂÚÔÌ›ÛıÈÔ ‹Ù·Ó ÙfiÙ 1 ‰Ú·¯Ì‹).
™ÙȘ 28 EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜ ·Ó‹ÌÂÚ· Ì ٷ ÁÂÓ¤ıÏÈ· Ù˘ ı¿˜ ÁÈÓfiÙ·Ó
Ë ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ Ô˘ ›¯Â ˆ˜ ·ÔÎÔڇʈ̷ ÙËÓ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘
¤ÏÔ˘ Û’ ·˘Ù‹Ó. M ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘ Ë ÔÌ‹ ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ
·fi ÙÔÓ KÂÚ·ÌÂÈÎfi, ·fi ¤Ó· ÂȉÈÎfi ÎÙ‹ÚÈÔ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ¶ÔÌ›ÔÓ,
·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÙËÓ Ô‰fi ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ, ‰È¤Û¯È˙ ÙËÓ AÁÔÚ¿ ηÈ
·ÓËÊfiÚÈ˙ ÚÔ˜ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË. TÔÓ ¤ÏÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯·Ó ˘Ê¿-
ÓÂÈ Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ÙË °ÈÁ·ÓÙÔÌ·¯›· ÔÈ «EÚÁ·ÛÙ›Ó˜», ÎÔÚ›ÙÛÈ·
·fi ¢ÁÂÓ›˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ô˘ ÂÈϤÁÔÓÙ·Ó ÂȉÈο ÁÈ· ·˘Ùfi ÙÔÓ
ÛÎÔfi, ÙÔÓ ¤ÊÂÚÓ·Ó ·Ó·ÚÙË̤ÓÔ ÛÙ· ÈÛÙ›· ÂÓfi˜
ÏÔ›Ô˘ Ô˘ ΢ÏÔ‡Û Â¿Óˆ Û ÙÚÔ¯Ô‡˜ ηÈ
ÛÙ¿ıÌ¢ ÛÙÔ Ͽو̷ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÕÚÂÈÔ
¶¿ÁÔ, οو ·fi Ù· ¶ÚÔ‡Ï·È·. Afi ÙËÓ
›ÛÔ‰Ô Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘ Î·È ÌÂÙ¿, Ô ¤ÏÔ˜
ÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ·fi ÙȘ EÚÁ·ÛÙ›Ó˜.
¢¤Î· «·ıÏÔı¤Ù˜» ›¯·Ó ÙËÓ
¢ı‡ÓË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È fiψÓ
ÙˆÓ ÂΉËÏÒÛÂˆÓ Ù˘ ÔÏ˘-
‹ÌÂÚ˘ ÁÈÔÚÙ‹˜.
¶·Ó·ı‹Ó·È·, Ë ÌÂÁ¿ÏË ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ AıËÓ¿˜
°È·Ù› ÈÛÙ‡ԢÌ fiÙÈ ÛÙË ˙ˆÊfiÚÔ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ë ÔÌ‹ ÙˆÓ
¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ;
A VII, MÔ˘ÛÂ›Ô ÙÔ˘ §Ô‡‚ÚÔ˘
AV,BÚÂÙ·ÓÓÈÎfiMÔ˘Û›Ô
O

24. ˙ˆÊfiÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ· Â›Ó·È Ì›· Û˘Ó¯‹˜ ·Ó¿ÁÏ˘ÊË ·Ú¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÚȤÙÚ¯ ÙÔ Â¿Óˆ ̤ÚÔ˜
ÙÔ˘ ÙÔ›¯Ô˘ ÙÔ˘ ΢ڛˆ˜ Ó·Ô‡, ̤۷ ·fi ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÎÈÔÓÔÛÙÔȯ›·. E›¯Â Û˘ÓÔÏÈÎfi Ì‹ÎÔ˜ 160 ̤ÙÚ·
Î·È ‡„Ô˜ ÂÚ›Ô˘ ¤Ó· ̤ÙÚÔ. ¶ÏÔ‡ÛÈ· ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È ÚfiÛıÂÙ· ÌÂÙ·ÏÏÈο ÛÙÔȯ›· ‰È·ÎÔÛÌÔ‡Û·Ó ÙȘ
ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ÌÔÚʤ˜, Ô˘ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·Ó Û ‚·ı‡ Á·Ï¿˙ÈÔ ÊfiÓÙÔ.
H Û‡ÓıÂÛË ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó 378 ·ÓıÚÒÈÓ˜ Î·È ıÂ˚Τ˜ ÌÔÚʤ˜ Î·È ÂÚ›Ô˘ 250 ˙Ò·, ΢ڛˆ˜ ¿ÏÔÁ·. OÌ¿‰Â˜ È¤ˆÓ
Î·È ·ÚÌ¿ÙˆÓ Ô˘ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ Î·Ï‡ÙÔ˘Ó ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÔÌ‹˜. AÎÔÏÔ˘ı› Ë ÔÌ‹ Ù˘
ı˘Û›·˜, Ì ٷ ˙Ò· ÁÈ· ı˘Û›· Î·È ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÈÎÒÓ Î·È Á˘Ó·ÈΛˆÓ ÌÔÚÊÒÓ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓ ÔÌ‹ ηÈ
ʤÚÔ˘Ó Ù· ÈÂÚ¿ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈο ÛÎÂ‡Ë ÁÈ· ÙȘ ÚÔÛÊÔÚ¤˜ Î·È ÙË ı˘Û›·. ™ÙË Ì¤ÛË Ù˘ AÓ·ÙÔÏÈ΋˜ ÏÂ˘Ú¿˜, Â¿Óˆ ·fi ÙËÓ
›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ Ó·Ô‡, ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ë ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ¤ÏÔ˘. AÚÈÛÙÂÚ¿ Î·È ‰ÂÍÈ¿ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Î·ıÈÛÙÔ› ÔÈ ‰Ò‰Âη ıÂÔ›.
AÓ¿ÌÂÛ· Û ·˘ÙÔ‡˜ Î·È ÛÙËÓ ÔÌ‹ ‚ϤÂÈ Î·Ó›˜ ‰¤Î· ÌÔÚʤ˜, ÙÔ˘˜ ÂÒÓ˘ÌÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ AÙÙÈ΋˜, ÙÔ˘˜ Ì˘ıÈÎÔ‡˜
ÁÂӿگ˜ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ.
O ÙÚfiÔ˜ Ô˘ Ô ºÂȉ›·˜ ۯ‰›·ÛÂ Î·È ÙÔÔı¤ÙËÛ ÙËÓ ÔÌ‹ ÛÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ï¢ڤ˜ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ˘‹ÚÍÂ
ȉÈÔÊ˘‹˜. Afi ÙÔ NÔÙÈÔ‰˘ÙÈÎfi ¿ÎÚÔ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÍÂÎÈÓ¿ Ë ÔÌ‹ Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ηÙ‡ı˘ÓÛË
Ë Î·ıÂÌÈ¿. M›· ηٿ Ì‹ÎÔ˜ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ Î·È BfiÚÂÈ·˜ ÏÂ˘Ú¿˜ Î·È ¿ÏÏË Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ Ù˘ NfiÙÈ·˜ ÏÂ˘Ú¿˜
ÙÔ˘ Ó·Ô‡. K·È ÛÙ· ‰‡Ô ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ÔÌ‹˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó È›˜, ¿ÚÌ·Ù· Î·È Ôϛ٘ Û¯ÂÙÈÎÔ› Ì ÙË
ı˘Û›·. T· ‰‡Ô ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ÔÌ‹˜ Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È ÛÙÔ AÓ·ÙÔÏÈÎfi ̤ÚÔ˜
ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Â¿Óˆ ·fi ÙËÓ Î˘Ú›· ›ÛÔ‰Ô
ÙÔ˘ ÚÔÓ¿Ô˘. EΛ ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÙÔ ·Ô-
ÎÔڇʈ̷ ÙÔ˘ ÔÏ˘‹ÌÂÚÔ˘ ÂÔÚÙ·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ
¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ, ‰ËÏ·‰‹ Ë ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ¤ÏÔ˘.
H Û‡ÓıÂÛË Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ
§›ıÔÈ XLII Î·È XLIII, BÚÂÙ·ÓÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô
¶ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂȘ, ·fi ÙË ÊÔÚ¿ Ù˘ ÔÌ‹˜, ÔÈÔ ÙÌ‹Ì· ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙË BfiÚÂÈ· ηÈ
ÔÈÔ ÛÙË NfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘.
§›ıÔÈ X Î·È XI, BÚÂÙ·ÓÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô
H ¢
A
B
NN
B

25. H ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ¤ÏÔ˘ ÛÙË ı¿ AıËÓ¿ Î·È ÔÈ ıÂÔ› ÙÔ˘ OχÌÔ˘
AÚÈÛÙÂÚ¿ Î·È ‰ÂÍÈ¿ Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ·Ú¿ÛÙ·Û˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È
ηıÈÛÙÔ› ÔÈ ıÂÔ› ÙÔ˘ OχÌÔ˘ ̠ͯˆÚÈÛÙ‹ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ‰ÂÍÈfiÙËÙ·.
£· Ú¤ÂÈ Ó· ÊÈÏÔÙ¯ӋıËÎ·Ó ·fi ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ ÁχÙ˜ Ù˘
ÂÔ¯‹˜, fiˆ˜ Ô ºÂȉ›·˜, Ô AÁÔÚ¿ÎÚÈÙÔ˜ Î·È Ô AÏη̤Ó˘ Ô˘ ¤Ï·‚·Ó
̤ÚÔ˜ ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·˘Ùfi ¤ÚÁÔ.
¶Ò˜ ÔÈ ıÂ˚Τ˜ ·˘Ù¤˜ ÌÔÚʤ˜ ͯˆÚ›˙Ô˘Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙȘ
378 ÌÔÚʤ˜ Ô˘ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙË ˙ˆÊfiÚÔ;
™ÙË ÎÂÓÙÚÈ΋ ÛÎËÓ‹ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ¤ÓÙ ÌÔÚʤ˜. TÚ›˜ Á˘Ó·›Î˜, ‰‡Ô
Ô˘ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó Ù· ÈÂÚ¿ ηı›ÛÌ·Ù·, (ÙÔ‡˜ «‰›ÊÚÔ˘˜») Î·È Ì›·
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË (Ë I¤ÚÂÈ·;) Ô˘ ÙȘ ηıÔ‰ËÁ›. M›· Û‚¿ÛÌÈ· ÌÔÚÊ‹, ›Ûˆ˜ Ô
ÕÚ¯ˆÓ-B·ÛÈχ˜ Î·È ¤Ó· ·ÁfiÚÈ ÎÚ·ÙÔ‡Ó ÙÔÓ ¤ÏÔ.
¶ÔÈÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·Ú·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔÓ ¤ÏÔ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ
·Ú·‰ÒÛÂÈ ÛÙË ı¿ AıËÓ¿; ¢ÈηÈÔÏfiÁËÛ ÙËÓ ¿Ô„‹ ÛÔ˘.
¶ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂȘ ÙÔ˘˜
ıÂÔ‡˜ Î·È ‰ÈηÈÔÏfiÁËÛ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÛÔ˘. ¶·Ú·Ù‹ÚËÛÂ
ÚÔÛÂÎÙÈο ÙËÓ ÈÂÚ·Ú¯È΋ ı¤ÛË Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ıÂÔ› ÛÙË
Û‡ÓıÂÛË, ÙȘ Û˘ÁÁÂÓÈΤ˜ ÙÔ˘˜ Û¯¤ÛÂȘ Î·È Ù· ¯·Ú·-
ÎÙËÚÈÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ·-ۇ̂ÔÏ· Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Ó Î·È Ù· ÔÔ›·
ÁÓˆÚ›˙ÂȘ ·fi ÙË Ì˘ıÔÏÔÁ›·.

26. OÈ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚƠ̂˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ·Ì¿Ï·ÈÔ
·ÁÒÓÈÛÌ· ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ. TÔ ÙÌ‹Ì· Ì ٷ
¿ÚÌ·Ù· ÛÙË Ì¤ÛË ÙˆÓ Ì·ÎÚÒÓ Ï¢ÚÒÓ ÙÔ˘
ÛËÎÔ‡, ÛÒ˙ÂÙ·È ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈο, ÏfiÁˆ Ù˘
·ÒÏÂÈ·˜ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙË ÁÓˆÛÙ‹ ·Ó·Ù›Ó·ÍË
ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ 1687 Ì.X. ™ÙË BfiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿,
fiÔ˘ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ‰Ò‰Âη ¿ÚÌ·Ù·, ÂÈÎÔ-
Ó›˙ÂÙ·È Ô ·ÁÒÓ·˜ ÙˆÓ ·Ô‚·ÙÒÓ, ·ÁÒÓÈÛÌ·
ηٿ ÙÔ ÔÔ›Ô Ù¤ıÚÈ· ¿ÚÌ·Ù· Ì ËÓ›Ô¯Ô
Î·È ¿ÓÔÏÔ ÔÏÂÌÈÛÙ‹ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È
ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ. K·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘
Ô ÔÏ›Ù˘ ·Ó‚Ôη٤‚·ÈÓ ·fi ÙÔ ¿ÚÌ· Ô˘
¤ÙÚ¯Â. ™ÙË NfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿, fiÔ˘ Û˘ÌÌÂ-
Ù¤¯Ô˘Ó ‰¤Î· ¿ÚÌ·Ù·, ÏfiÁˆ Ù˘ η΋˜ ‰È·Ù‹-
ÚËÛ˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ ·Ó ¤¯Ô˘Ì ·ÁÒÓ·
·Ô‚·ÙÒÓ ‹ ÔÏÂÌÈÛÙËÚ›ˆÓ ·ÚÌ¿ÙˆÓ.
ÕÚÌ·Ù· ÛÙ·Ì·ÙË̤ӷ, ¿ÚÌ·Ù· Ô˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó, ¿ÚÌ·Ù·
Ì ÙÔÓ ÔÏ›ÙË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ·Ô‚·›ÓÂÈ Î·È ¿ÚÌ·Ù·
Ô˘ ÙÚ¤¯Ô˘Ó, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÛÙË BfiÚÂÈ· Î·È ÛÙË NfiÙÈ·
ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘.
ÙËÓ ÔÌ‹ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó 364 ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi 230 ¿ÏÔÁ·. Œ¯Ô˘Ó ÊÈÏÔÙ¯ÓËı› ·fi
ÔÏÏÔ‡˜ ÁχÙ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÚÂ ӷ ÂÚÈÏ¿‚Ô˘Ó ¿ÏÔÁ· Î·È È›˜ Û ‡„Ô˜ ÂÓfi˜ ÂÚ›Ô˘ ̤ÙÚÔ˘ ÌÂ
·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù· ¿ÏÔÁ· Ó· Â›Ó·È ÌÈÎÚfiۈ̷ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜.
K·Ó¤Ó·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓ ÔÌ‹ ‰ÂÓ ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È È‰È·ÈÙ¤Úˆ˜. T· ·˘ÛÙËÚ¿ ÚÔÊ›Ï ÙˆÓ
ÚÔÛÒˆÓ, Ô˘ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ·ÔÓ¤Ô˘Ó ‹ıÔ˜, ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ˘ÂÚËÊ¿ÓÂÈ·. Y¿Ú¯ÂÈ
ı·˘Ì·ÛÙ‹ ·ÚÌÔÓ›· ÛÙ· ÛÒÌ·Ù· Ô˘ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Ì ·ÚÎÂÙfi Ú·ÏÈÛÌfi, fiˆ˜ Î·È ÛÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÛÙ¿ÛÂȘ, ÛÙÔȯ›·
Ô˘ ηْ ÂÍÔ¯‹Ó ‰È·ÊÔÚÔÔÈÔ‡Ó Ù· ¿ÙÔÌ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. TÔ ÎÏ·ÛÈÎfi ȉÂ҉˜ ÁÈ· ÙËÓ Ù¤¯ÓË, Ë ·fi‰ÔÛË ÙÔ˘ ˆÚ·›Ô˘,
‰ÂÛfi˙ÂÈ Î·È ÛÙË ÌÈÎÚfiÙÂÚË ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ· Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘.
T· ÚÔ‡¯· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÛÎÔfi Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Ù· ¿ÙÔÌ·Ø Â›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi fiÙÈ ÔÈ ıÂÔ› ÊÔÚÔ‡Ó Ù· ›‰È· Ì ÙÔ˘˜
ıÓËÙÔ‡˜. H ÔÈÎÈÏ›· Â‰Ò ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì ÙËÓ ÏÔ˘ÛÈfiÙ·ÙË Ù˘¯ÔÏÔÁ›·, ÙËÓ ¿ÓÂÛË ÛÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Î¿Ï˘„˘ ÙÔ˘
ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙË ‰È·ÎÚÈÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· fiψÓØ ÌÂÚÈÎÔ› Ôϛ٘ Â›Ó·È ¤ÓÔÏÔÈ ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Ô˘ıÂÓ¿ Ë ÔÌÔÈÔÌÔÚÊ›·
Ù˘ ÛÙÔÏ‹˜. AÏÒ˜ Ù· fiÏ· ·›˙Ô˘Ó Î·È
·˘Ù¿ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÂÈı˘ÌËÙ‹ ÔÈÎÈÏ›·
ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ.
ŸÏ· Ù· ¿ÏÔÁ· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Û ÚÔÊ›Ï.
Œ¯Ô˘Ó ÏÂÙ¿ ¿ÎÚ·, Î·È Ì¤ÏË fiˆ˜ ÙÔ ÎÂ-
Ê¿ÏÈ, Ì ٷ Ì¿ÙÈ· Î·È Ù· ÚÔ˘ıÔ‡ÓÈ·,
Ë ¯·›ÙË, Ë Ô˘Ú¿ ‰›ÓÔ˘Ó Û ÔÏÏ¿ ¿ÏÔÁ·
ͯˆÚÈÛÙfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÔÈ ¿ÍÔ-
Ó˜ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ· Î·È Ù·
ÛÒÌ·Ù· ·ÏfiÁˆÓ Î·È È¤ˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó
ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË Ù˘ ΛÓËÛ˘ Û ̛· Ï·ÌÚ‹
Û‡ÓıÂÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋
ÔÈÎÈÏ›·. ¶·Ú·ÙËÚԇ̠ÔÚÈṲ̂ӷ ¿ÏÔÁ· Ó·
ÍÂÎÔ˘Ú¿˙ÔÓÙ·ÈØ Û ¿ÏϘ ı¤ÛÂȘ ÔÈ ·Ó·-
‚¿Ù˜ ÊÔÚÔ‡Ó Ù· ¯·ÏÈÓ¿ÚÈ· ÛÙ· ˙Ò· ÙÔ˘˜
Î·È ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·È Ó· È‡ÛÔ˘Ó. K¿ÔÈ·
¿ÏÔÁ· ÚÔ¯ˆÚÔ‡Ó ‹Û˘¯·, ¿ÏÏ· ηÏ¿˙Ô˘Ó
‹ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È, ÌÂÚÈο ¤¯Ô˘Ó ·ÊËÓÈ¿ÛÂÈ.
ÕÓıÚˆÔÈ, ¿ÏÔÁ· Î·È ¿ÚÌ·Ù· ÛÙËÓ ÔÌ‹
BXXXIV,MÔ˘Û›ÔÙ˘AÎÚfiÔÏ˘
™
Y¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿ ÔÓfiÌ·Ù· ÛÙËÓ ·Ú¯·›· EÏÏ¿‰· Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ٷ ¿ÏÔÁ·: Z‡ÍÈÔ˜, I›·˜,
IÔ‰¿ÌÂÈ·, IÔÎÚ¿Ù˘, IfiÏ˘ÙÔ˜, §‡ÛÈÔ˜, MÂÏ¿ÓÈÔ˜, •·Óı›Ë, ™‡ÛÈÔ˜, º›ÏÈÔ˜ Î.¿.
TÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÔ Î¿ı ¤Ó· ·fi ·˘Ù¿;
B XXIII, MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘

27. È ·Ú¯·›ÔÈ ÙÈÌÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÚÔÛʤÚÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ı˘Û›Â˜. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÂȉÈÎfi ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi
Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÂȉÈο ÈÂÚ¿ Û·Ë. K·Ù¿ ÙËÓ ÈÂÚ‹ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›·, ÛÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ÚÔÛ¤ÊÂÚ·Ó
ÛÔÓ‰¤˜ Ô›ÓÔ˘, ÙÔ˘˜ ÚÒÈÌÔ˘˜ Î·È ÔÏ˘ÙÈÌfiÙÂÚÔ˘˜ ηÚÔ‡˜ Î·È ı˘Û›Â˜ ˙ÒˆÓ. T· ̤ÚË ÙÔ˘ ˙ÒÔ˘ Ô˘
‰ÂÓ ÙÚÒÁÔÓÙ·Ó ÚÔÛʤÚÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Î·È Î·›ÁÔÓÙ·Ó ÛÙË ÊˆÙÈ¿ ÙÔ˘ ‚ˆÌÔ‡. T· ˘fiÏÔÈ·
„‹ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÙÚÒÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ ÛÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÙȘ ı˘Û›Â˜.
™ÙȘ Ì·ÎÚ¤˜ Ï¢ڤ˜ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘, ÙËÓ ÔÌ‹ Ù˘ ı˘Û›·˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ù· ˙Ò· Ô˘ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ı˘ÛÈ·ÛıÔ‡Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó
Ù˘ ı¿˜Ø ÛÙË NfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ ‰¤Î· ‚fi‰È· Î·È ÛÙË BfiÚÂÈ· Ù¤ÛÛÂÚ· ‚fi‰È· Î·È Ù¤ÛÛÂÚ· ÎÚÈ¿ÚÈ· Ì ÙÔ˘˜ ÔÌ›˜ ÙÔ˘˜.
™˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó Â›Û˘ ÛηÊËÊfiÚÔÈ, ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ʤÚÔ˘Ó Ûοʘ Ì ÚÔÛÊÔÚ¤˜, ˘‰ÚÈ·ÊfiÚÔÈ, ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ˘‰Ú›Â˜
‰ËÏ·‰‹ ·ÁÁ›· Ì ÓÂÚfi, ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ·˘ÏÔ‡˜ Î·È ÎÈı¿Ú˜ ηıÒ˜ Î·È ı·ÏÏÔÊfiÚÔÈ, ˆÚ·›ÔÈ ËÏÈÎȈ̤ÓÔÈ ¿Ó‰Ú˜
Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Ó ÎÏ·‰È¿ ÂÏÈ¿˜ (ÙÔ˘˜ ı·ÏÏÔ‡˜) ˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ӷ ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘.
H ÔÌ‹ Ù˘ ı˘Û›·˜ Û˘Ó¯›-
˙ÂÙ·È ÛÙËÓ AÓ·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿
Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘, ÙËÓ ÈÂÚfiÙÂÚË
ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ Ó·Ô‡, ÛÙËÓ ÔÔ›·
‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ˙Ò·, ·Ú¿ ÌfiÓÔ
ıÂÔ› Î·È ıÓËÙÔ›. E›Ó·È Ë ÌfiÓË
ÏÂ˘Ú¿ ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÈÎÔÓ›-
˙ÔÓÙ·È Á˘Ó·›Î˜, Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Ó
Â›Û˘ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈο Û·Ë
ÁÈ· ÙË ı˘Û›·, ÔÈÓÔ¯fi˜ ηÈ
ÊȿϘ ÁÈ· ÙȘ ÛÔÓ‰¤˜,
ı˘ÌÈ·Ù‹ÚÈ· Î.¿.
È· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Ë ˙ˆÊfiÚÔ˜ ÙÔ˘ ºÂȉ›· Î·È ÙˆÓ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÒÓ ÙÔ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ
¿ıÈÎÙË ÛÙË ı¤ÛË Ù˘. M›· ÌÂÁ¿ÏË ˘Úη˚¿ ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ·, ÙÔÓ 3Ô Ì.X. ·ÈÒÓ·, ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì Û ÔÈfi
‚·ıÌfi ¤‚Ï·„ ÙË ˙ˆÊfiÚÔ. K·Ù¿ ÙË ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Ó·Ô‡ Û ÂÎÎÏËÛ›·, Èı·Ófiٷٷ ÛÙÔ
‰È¿ÛÙËÌ· 450-500 Ì.X., ÔÚÈṲ̂ӷ ÎÔÌÌ¿ÙÈ· Ù˘ AÓ·ÙÔÏÈ΋˜ ÏÂ˘Ú¿˜ ·Ê·ÈÚ¤ıËηÓ. AÎfiÌ· ·ÚÁfiÙÂÚ·,
›Ûˆ˜ ηٿ ÙÔÓ 12Ô ·ÈÒÓ·, ·Ê·ÈÚ¤ıËÎ·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ Ï›ıÔÈ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó
Ï¿ÁÈ· ·Ú¿ı˘Ú· ÛÙÔ ÎÙ‹ÚÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӿ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ÂÎÎÏËÛ›·.
TÔ 1458 Ô ¶·ÚıÂÓÒÓ·˜ Á›ÓÂÙ·È Ù˙·Ì›. TÔ 1674 Ô ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ J. Carrey ۯ‰ȿ˙ÂÈ Ì ÌÂÁ¿ÏË ·ÎÚ›‚ÂÈ· Ù· ÁÏ˘Ù¿.
H ÌÂÁ¿ÏË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ¤ÁÈÓ 13 ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 1687, ηٿ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔ˘ BÂÓÂÙÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡
ÔϤÌÔ˘ Î·È Ù˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÙÔ˘ F. Morosini ÛÙËÓ Aı‹Ó·. Afi ÙËÓ ¤ÎÚËÍË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÙfiÙ ηٷÛÙÚ¿ÊËΠÌÂÁ¿ÏÔ
̤ÚÔ˜ Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ ÙˆÓ Ï·Á›ˆÓ Ï¢ÚÒÓ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Î·È ¤ÁÈÓ·Ó ·ÓÂ·ÓfiÚıˆÙ˜ ˙ËÌȤ˜ ÛÙÔ˘˜ Ï›ıÔ˘˜ Ô˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó
ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ Î·È Û ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ¤ÂÛ·Ó ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Ù˘ ‰È·Ú·Á‹˜ ›¯Â ·ÓÔ›ÍÂÈ.
™Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô ‚ÚÂÙ·ÓÓfi˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ ÛÙËÓ OıˆÌ·ÓÈ΋ A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, §fiÚ‰Ô˜ ŒÏÁÈÓ, ·Ê·›ÚÂÛÂ
·fi ÙÔÓ ÂÚÂÈˆÌ¤ÓÔ ¶·ÚıÂÓÒÓ· fiÛ· ÁÏ˘Ù¿ ÌfiÚÂÛÂ, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÔÔ›· ‹Ù·Ó Î·È 80 ̤ÙÚ· Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘. E›Ó·È Ù·
ÁÓˆÛÙ¿ ˆ˜ EÏÁ›ÓÂÈ· Ì¿ÚÌ·Ú·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰È·Ûˆı› ηÈ
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ BÚÂÙ·ÓÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô.
TÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÙÌ‹Ì· Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÙÔ
¢˘ÙÈÎfi, Û ̋ÎÔ˜ 20 ÂÚ›Ô˘ ̤ÙÚˆÓ. H Ù·¯Â›· ‰È¿‚ÚˆÛË ÙÔ˘ Ì·ÚÌ¿-
ÚÔ˘ ÛÙÔ ‡·ÈıÚÔ Î·È ÛÙË ‚ÚÔ¯‹ ÁÈ· ·ÈÒÓ˜, ¤Î·Ó ·Ôχو˜ ·Ó·Áη›·,
ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ·Ó·ÛÙËψÙÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔ-
ÔÈÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙËÓ EÈÙÚÔ‹ Î·È ÙËÓ YËÚÂÛ›· ™˘ÓÙ‹ÚËÛ˘ MÓËÌ›ˆÓ
AÎÚfiÔÏ˘, ÙËÓ ·ÔÛ˘Ó·ÚÌÔÏfiÁËÛË ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ 1993,
ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘, ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË Î·È
¤ÎıÂÛ‹ ÙÔ˘. E¿Óˆ ÛÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó ·ÎÚÈ‚‹ ·ÓÙ›ÁÚ·Ê·.
H ÔÌ‹ Ù˘ ı˘Û›·˜ ÛÙË ı¿ AıËÓ¿ H Ù‡¯Ë Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·
¶·Ú·Ù‹ÚËÛ ÙȘ ˙ËÌȤ˜ Î·È ÙȘ ÊıÔÚ¤˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ˘ÔÛÙ› ÔÈ ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ÌÔÚʤ˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ̤ÚË Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘
Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ Ê·ÓÙ·Ûı›˜ Ò˜ ·˘Ù¤˜ ¤ÁÈÓ·Ó.
B II, MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘
O °
¶ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂȘ ÔÌ¿-
‰Â˜ Ù˘ ÔÌ‹˜ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ
ÛÙ· ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ˙ˆÊfiÚÔ˘ Ô˘ ÛÒ˙Ô-
ÓÙ·È ÛÙÔ MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘.

29. ™ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Ë Ï·ÙÚ›·, Û˘ÓÂÎÙÈÎfi
ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÁÈ· ÙËÓ fiÏË-ÎÚ¿ÙÔ˜, ÂΉËψ-
ÓfiÙ·Ó Ì ÁÈÔÚÙ¤˜, ıÂÛÌÔıÂÙË̤ÓÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ηÈ
ÙÂÏÂÙ¤˜. OÈ ¤ÓÓÔȘ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, Ù˘ ӛ΢ Î·È Ù˘ ‰fiÍ·˜
›¯·Ó ¿ÌÂÛË Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ ·ÓıÚˆÔÎÂÓÙÚÈ΋ ÎÔÛÌÔ-
ıˆڛ· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÏËÚfiÙËÙ·,
ÁÈ·Ù› ›¯·Ó ˆ˜ ȉÂ҉˜ ÙËÓ ·ÚÈÛÙ›· ÙfiÛÔ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜
fiÛÔ Î·È ÙÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜.
ŒÙÛÈ ·fi Ôχ ÓˆÚ›˜ ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ÔÈ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ·
ÌÂÁ¿Ï· ÈÂÚ¿, ÛÙËÓ OÏ˘Ì›· Î·È ÛÙË NÂ̤· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¢›·,
ÛÙËÓ IÛıÌ›· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ· Î·È ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ ÚÔ˜
ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¶˘ı›Ô˘ AfiÏψӷ. AÏÏ¿ fi¯È ÏÈÁfiÙÂÚË Ê‹ÌË Â›¯·Ó ηÈ
ÔÈ ÁÈÔÚÙ¤˜ Û fiÏÂȘ, Ë ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚË ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ‹Ù·Ó Ù·
¶·Ó·ı‹Ó·È· ÛÙËÓ Aı‹Ó·.
1
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔ-
Ú¤·, Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi
MÔ˘Û›Ô, 20044 (360/59 .X.)

30. 3
OOII AA°°øøNNEE™™
∆· ¶·Ó·ı‹Ó·È·, ·Ú¯Èο ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‹Ù·Ó ÌÈ· ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË Î·È ÔÈ ·ÁÒÓ˜
Ô˘ ÙË Û˘Ófi‰Â˘·Ó ›¯·Ó Â›Û˘ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·Ø ‹Ù·Ó Ë ı˘Û›· ÎfiÔ˘ ηÈ
Ê˘ÛÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÚÔÛÙ¿Ùȉ· ı¿ Ù˘ fiÏ˘-ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ë fiÏË
ÂӉȷÊÂÚfiÙ·Ó ˙ˆËÚ¿ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜, ÁÈ·Ù› ·ÊÂÓfi˜ ÙËÓ ÚÔ¤‚·ÏÏ·Ó ÛÙÔ
·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘, ÔÈ ·ıÏËÙÈÎÔ› ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·Ó Ì ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋
ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ. O Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ·ıÏËÙÈÎÒÓ Î·È ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÙÂÏÂÙÒÓ Î·È
ı¿̷ÙÔ˜ ‹Ù·Ó Ôχ ·Á·ËÙfi˜ Î·È ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏÔ
ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÛÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜.
T· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÂÚ›Ô˘ ›ÎÔÛÈ
·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·ıÏËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó Û ÙÚÂȘ
ηÙËÁÔڛ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ËÏÈΛ· ÙÔ˘˜: ¶·›‰Â˜
(12-16 ÂÙÒÓ), ŒÊË‚ÔÈ ·Á¤ÓÂÈÔÈ (16-20 ÂÙÒÓ), ÕÓ‰Ú˜
(¿Óˆ ÙˆÓ 20 ÂÙÒÓ). Y‹Ú¯·Ó ·ÁÒÓ˜ ·ÙÔÌÈÎÔ› Î·È ·ÁÒÓ˜ ÔÌ·‰ÈÎÔ›.
T· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó ÙÚÈÒÓ Î·ÙËÁÔÚÈÒÓ: ·) Ù· ηÏÏÈÙ¯ÓÈο
‚) Ù· ÔÏ˘Ìȷο (ÈÈο Î·È Á˘ÌÓÈο) ÛÙ· ÔÔ›· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·
Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó ·ıÏËÙ¤˜ ·fi fiÏË ÙËÓ EÏÏ¿‰· Î·È Á) Ù· ·ıÏ‹Ì·Ù·
Ô˘ ‹Ù·Ó Û˘Ó‰Â‰Â̤ӷ Ì ÙȘ ÙÔÈΤ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ, ÛÙ· ÔÔ›·
ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔÓ AıËÓ·›ÔÈ Ôϛ٘.
Y‡ı˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó ‰¤Î·
·ıÏÔı¤Ù˜, ¤Ó·˜ ·fi οıÂ Ê˘Ï‹, Ì ÙÂÙÚ·ÂÙ‹ ıËÙ›·.
∏ ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ ‹Ù·Ó Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÁÈ·
ÙËÓ ·ıËÓ·˚΋ ÔÏÈÙ›· Ô˘ ‰··ÓÔ‡Û ÌÂÁ¿Ï· ÔÛ¿ ÁÈ·
ÙȘ ÙÂÏÂÙ¤˜ Î·È ÙȘ ı˘Û›Â˜, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· Ù· ‚Ú·‚›·
Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ∫¿ÔÈ· ·fi
Ù· ¤ÍÔ‰·, ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙȘ ÙÔÈΤ˜
·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ, ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ¯ÔÚËÁ›Â˜.
∆∆∞∞ ¶¶AANNAA££HHNNAAIIAA
T· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ‹Ù·Ó ÌÈ· Ôχ ·Ï·È¿ ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ Aı‹Ó·˜, ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙËÓ ÚÔÛÙ¿-
Ùȉ· ı¿ Ù˘, Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Â›¯Â Ù· ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ Ù˘ ÛÙȘ 28
EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜, ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ ÛÙȘ 15 A˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. H ÁÈÔÚÙ‹ ‹Ù·Ó ÔÏ˘‹ÌÂÚË Î·È
ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ: ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ Î·È ·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηıÒ˜
Î·È Ì›· ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ ÚÔ˜ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË. H ÔÌ‹, Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÛÙË ˙ˆÊfiÚÔ
ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·, ›¯Â ˆ˜ ·ÔÎÔڇʈ̷ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ «¤ÏÔ˘», ÙÔ˘ ‰ÒÚÔ˘ ÙˆÓ
AıËÓ·›ˆÓ ÛÙÔ Ï·ÙÚ¢ÙÈÎfi «¢ÈÈÂÙ¤˜ Ífi·ÓÔ», ÙÔ Ô˘Ú·ÓfiÂÌÙÔ ·fi ÙÔÓ ¢›· ͇ÏÈÓÔ
¿Á·ÏÌ· Ù˘ AıËÓ¿˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÛÙÂΠ·Ú¯Èο ̤۷ ÛÙÔÓ AÚ¯·›Ô N·fi Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ
EÚ¤¯ıÂÈÔ. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÔÈ ı˘Û›Â˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ı¿˜.
OÈ AıËÓ·›ÔÈ ›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ȉڇıËÎ·Ó ·fi
ÙÔÓ Ì˘ıÈÎfi EÚȯıfiÓÈÔ Î·È fiÙÈ ‹Ú·Ó ÙË
ÁÓˆÛÙ‹ ıÂÛÌÔıÂÙË̤ÓË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘˜ ÙÔ
566 .X., Ì ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ Ù˘Ú¿ÓÓÔ˘
¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÈÛ‹Á·Á ÙÔÓ
Ï·ÌÚfiÙÂÚÔ ÂÔÚÙ·ÛÌfi ÙÔ˘˜ οı ٤Û-
ÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·, Ù· MÂÁ¿Ï· ¶·Ó·ı‹Ó·È·,
ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ¿‰ˆÓ.
™˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÁÈÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ¯›ÏÈ·
ۯ‰fiÓ ¯ÚfiÓÈ·, ̤¯ÚÈ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ 410
Ì.X. º˘ÛÈο Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜,
ÔÈ Î·ÓÔÓÈÛÌÔ›, Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, Ù· ‚Ú·-
‚›·, fiÏ· ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·
ÙfiÛˆÓ ·ÈÒÓˆÓ.
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıË-
Ó·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·, BfiÏÔ˜,
AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘Û›Ô
K· 4266/91 (336/35 .X.)
EÈÁÚ·Ê‹ IG II2
2311, Aı‹Ó·,
EÈÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô (ÂÚ› ÙÔ
380 .X.)
2

31. √ οı ·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜ ·ÌÊÔÚ¤·˜ ÂÚÈ›¯Â ÂÚ›Ô˘ 36 ÎÈÏ¿ Ï¿‰È. O ̤ÛÔ˜
fiÚÔ˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Â¿ıÏÔ˘ ‹Ù·Ó 50-70 ·ÌÊÔÚ›˜, Ô ‰Â ÓÈÎËÙ‹˜ Ù˘
·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·˜ ¤·ÈÚÓ 140 ·ÌÊÔÚ›˜, ‰ËÏ·‰‹ 5 ÙfiÓÔ˘˜ Ï¿‰È ·Í›·˜ ÂÚ›Ô˘
1680 ·Ú¯·›ˆÓ ‰Ú·¯ÌÒÓ, Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ Û ËÌÂÚÔÌ›ÛıÈ· ÂÚ›Ô˘
ÂÓÙ¤ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓˆÓ.
YÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È fiÙÈ Û οı ¶·Ó·ı‹Ó·È· ÔÈ AıËÓ·›ÔÈ ÚÔÛ¤ÊÂÚ·Ó 1400-2000
·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÌÊÔÚ›˜ ÁÂÌ¿ÙÔ˘˜ Ï¿‰È. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÂÚ›Ô˘ 200-
300 ·ÌÊÔÚ›˜ (ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ 1% ÙÔ˘
Û˘ÓfiÏÔ˘). T· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ ¤ÓÙ˘Ô ·˘Ùfi ÁÈ· ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ
·Ó·ıËÓ·˚ÎÒÓ ·ÌÊÔÚ¤ˆÓ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜
·ÁÒÓ˜ ·Ó·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ IG II2
2311 ÙÔ˘ 380 .X., Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È
ÛÙÔ EÈÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô Î·È ·Ô‰›‰Ô˘Ó Ù· ‚Ú·‚›· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. TÌ‹Ì·Ù· Ù˘
ÂÈÁÚ·Ê‹˜ Ï›Ô˘Ó Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ·Ú·ı¤ÙÔÓÙ·È ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜
·ÁÒÓ˜.
OÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ „¢‰Ô·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ ¤¯Ô˘Ó fiÏ· Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
ÙˆÓ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÒÓ ·ÌÊÔÚ¤ˆÓ ·ÏÏ¿, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ fiÙÈ Â›Ó·È ÌÈÎÚfiÙÂÚÔÈ,
ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È ÙÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ÂÈÁÚ·Ê‹˜.
OÈ ÂȉÈÎÔ› ‰È·ÊˆÓÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔÓ ÚÔÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜. Y¿Ú¯Ô˘Ó ıˆڛ˜ fiÙÈ
ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ 2Ô˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜, ÁÈ· ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, fiÙÈ ‹Ù·Ó
·Ó·ÌÓËÛÙÈο ¯ÚËÛÙÈο ·ÁÁ›· ÁÈ· ÙȘ ÁÈÔÚÙ¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÙȘ
·Ó·ıËÓ·˚Τ˜ ӛΘ, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙÈ ¯ÚË̢ۛ·Ó ˆ˜ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÛÙ·
ÎÂÚ·ÌÂÈο ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ·.
™ÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔÈÎÒÓ ·Ú·‰fiÛÂˆÓ Ù·
‚Ú·‚›· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÌÊÔÚ›˜ ÌÂ
·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜.
5
TTAA BBPPAABBEEIIAA
OÈ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ‹Ù·Ó “¯ÚËÌ·Ù›Ù˜”. ◊Ù·Ó ÔÈ ÌfiÓÔÈ
·ÁÒÓ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ EÏÏ¿‰·˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ÈÓfiÙ·Ó Î·È 2Ô ‚Ú·‚›Ô,
Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Í›·˜ ÂÓfi˜ ¤ÌÙÔ˘ Ù˘ ·Í›·˜ ÙÔ˘ 1Ô˘ ‚Ú·‚›Ԣ.
™ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù· ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ‹Ù·Ó ·ÁÁ›·
˘„ËÏ‹˜ Ù¤¯Ó˘, ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜, ÁÂÌ¿ÙÔÈ Ï¿‰È,
·ÁÁ›· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √È ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó „ËÏfiÙÂÚÔÈ ·fi 60 ÂÎ. ◊Ù·Ó ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊ· ·ÁÁ›·,
‰ËÏ·‰‹ ÔÈ ÌÔÚʤ˜ ‹Ù·Ó Ì·‡Ú˜ Â¿Óˆ Û ÂÚ˘ıÚfi ÊfiÓÙÔ, ·Ó ηÈ
Ë ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊË Ù¯ÓÈ΋ Û fiÏ· Ù· ¿ÏÏ· ·ÁÁ›· ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÛÙ·
̤۷ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. .Ã. ™ÙË Ì›· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ·ÁÁ›Ԣ ·ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó
·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó ˆ˜ ‚Ú·‚›Ô
Ô ·ÌÊÔÚ¤·˜ Î·È ÛÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ·ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó ¿ÓÙÔÙÂ Ë ¤ÓÔÏË
AıËÓ¿ ˆ˜ ÔÏÂÌÈ΋ ı¿, ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ‰ˆÚÈÎÔ‡˜ ΛÔÓ˜ Ô˘
Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙ¤ÊÔÓÙ·Ó Ì ÂÙÂÈÓÔ‡˜. ∂¿Óˆ ÛÙÔ ·ÁÁ›Ô, ‰›Ï· ÛÙÔÓ
ΛÔÓ·, ·Ó·ÁÚ·ÊfiÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Û ·ÙÙÈÎfi ÚÔ¢ÎÏ›‰ÂÈÔ ·ÏÊ¿‚ËÙÔ
Ë ÂÈÁÚ·Ê‹ “TONA£∂NE£ENA£§ON”, ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ηÈ
“TøNA£HNH£ENA£§øN”, (ÙáÓ ’Aı‹ÓËıÂÓ ôıψÓ) ‰ËÏ·‰‹
“·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ”. ¶·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ - ‚Ú·‚›·
ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔÓ fiÛÔÈ Ê¤ÚÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ·˘Ù‹. ™Ù· ̤۷
ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. .Ã. ÚÔÛÙ›ıÂÙ·È Î·È Ì›· ÂÈÁÚ·Ê‹ Ì ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘
EÒÓ˘ÌÔ˘ ÕÚ¯ÔÓÙ·.
Y‹Ú¯Â ÏÔÈfiÓ ¤Ó·˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ÛÙÔȯ›ˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ
(·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ÚÔÛÙ¿Ùȉ·˜ ı¿˜), ·ıÏËÙÈÎÒÓ (·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘
·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó ÙÔ ‚Ú·‚›Ô) Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ
(ÎÚ·ÙÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹ Ù˘ fiÏ˘-ÎÚ¿ÙÔ˘˜), Ô˘ ¤Î·Ó ٷ ·ÁÁ›· ·˘Ù¿,
Ì·˙› Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÔ˘˜ ̤ÁÂıÔ˜, Î·È ÙËÓ ˘„ËÏ‹ ÔÈfiÙËÙ· Ù˘
ηٷÛ΢‹˜ Î·È ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛ‹˜ ÙÔ˘˜ ÂÓÙÂÏÒ˜ ͯˆÚÈÛÙ¿.
4
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·, N¤· YfiÚÎË, The Metropolitan
Museum of Art, Rogers Fund, 1914 (14.130.12) (ÂÚ› ÙÔ 530 .X.)

32. 76
∆∆√√ ¶¶PP√√°°PP∞∞MMMM∞∞ ∆∆øø¡¡ ¶¶∞∞¡¡∞∞££HHNNAAIIøø¡¡
K·Ù¿ Ù· ÎÏ·ÛÈο ¯ÚfiÓÈ· ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ë ÁÈÔÚÙ‹ ‰È·ÚÎÔ‡Û ÂÚ›Ô˘
Ì›· ‚‰ÔÌ¿‰·, ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ‰Âη‹ÌÂÚÔ ÙÔ˘ ÌËÓfi˜ EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜.
OÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È·
·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÂÚ›Ô˘ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚfiÁÚ·ÌÌ·:
11ËË Ì̤¤ÚÚ··
A°øNE™ PAæø¢IA™ KAI MOY™IKH™
22ËË Ì̤¤ÚÚ··
°YMNIKOI A°øNE™ ¶AI¢øN KAI EºHBøN
33ËË Ì̤¤ÚÚ··
°YMNIKOI A°øNE™ AN¢PøN
44ËË--55ËË Ì̤¤ÚÚ··
I¶¶IKOI A°øNE™
66ËË Ì̤¤ÚÚ··
A°øNE™ ¶OY ANHKAN ™TI™ TO¶IKE™ ¶APA¢O™EI™
77ËË Ì̤¤ÚÚ··
§AM¶A¢H¢POMIA KAI ¶ANNYXI™
88ËË Ì̤¤ÚÚ·· ((2288ËË ∂∂Îη·ÙÙÔÔÌÌ‚‚··ÈÈÒÒÓÓÔÔ˜˜))
¶OM¶H ¶PO™ THN AKPO¶O§H KAI £Y™IE™
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi
·ÌÊÔÚ¤·, Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi
AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 20048
(363/62 .X.)

33. EÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜·ÌÊÔÚ¤·˜,§ÔÓ‰›ÓÔ,BÚÂÙ·ÓÈÎfiMÔ˘Û›ÔGR1843.11-3.34
BMCatalogueofVasesE270(ÂÚ›ÙÔ480.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛPP··„„ˆˆ‰‰ÈÈ··ÛÛ
9
KKAA§§§§IITTEEXXNNIIKKOOII AA°°øøNNEE™™
OÈ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ·ÁÒÓ˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ Î·È ·ÁÒÓ˜ Ú·„ˆ‰›·˜.
™‡Ìʈӷ Ì ̛· ÂÈÁÚ·Ê‹, ÙÔ 162 .X. ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ÛÙ· ¶·Ó·ı‹Ó·È· Î·È ı·ÙÚÈÎÔ›
·ÁÒÓ˜. T· ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜
·ÏÏ¿ ÔχÙÈÌ· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· Î·È ¯Ú‹Ì·Ù·.
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ PP··„„ˆˆ‰‰ÈÈ··ÛÛ
H “Ú·„ˆ‰›·” ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙȘ ϤÍÂȘ “Ú¿ÙÂÈÓ” Î·È “ˆ‰‹”. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÔÏÏ¿
ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ú·„ˆ‰›·˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ˜ ··ÁÁÂÏ›·˜ OÌËÚÈÎÒÓ
ÂÒÓ Î·È Ï˘ÚÈÎÒÓ ÔÈËÌ¿ÙˆÓ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·‹ÁÁÂÏÏ·Ó Ù· ΛÌÂÓ· ÙÔ˘
OÌ‹ÚÔ˘ ÛÙË ÛÂÈÚ¿, ‰ËÏ·‰‹ Ô Î¿ı ڷ„ˆ‰fi˜ Û˘Ó¤¯È˙ ·fi ÂΛ Ô˘ ›¯Â ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ
Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜. AÚÁfiÙÂÚ· ·‹ÁÁÂÏ·Ó ÔÏÔÎÏËڈ̤ӷ ÂÂÈÛfi‰È·, ÂÚ›Ô˘ 500-800
ÛÙ›¯ˆÓ.
T· OÌËÚÈο ¤Ë ¯ˆÚ›ÛıËÎ·Ó Û “Ú·„ˆ‰›Â˜” ·fi ÙÔ˘˜ AÏÂÍ·Ó‰ÚÈÓÔ‡˜ ÊÈÏÔÏfiÁÔ˘˜
Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ηٿ Ù· EÏÏËÓÈÛÙÈο ¯ÚfiÓÈ·.
OÈ Ú·„ˆ‰Ô› ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ¿ÓÙÔÙ ÌfiÓÔÈ ¯ˆÚ›˜ Û˘Óԉ›· ÌÔ˘ÛÈ΋˜, ÌfiÓÔ Û ‰ËÌfiÛȘ
ÁÈÔÚÙ¤˜ Î·È ÔÙ¤ Û ȉȈÙÈο Û›ÙÈ·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ‰ÂÓ ¤ÚÂ ӷ οÓÔ˘Ó
ÔÏϤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ¯ÂÈÚÔÓƠ̂˜ Î.¿. ™Ù· ·ÁÁ›· ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó Á¤ÓÈ· Î·È Ó·
ÎÚ·ÙÔ‡Ó Ú·‚‰›. ™ÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ Ô Ú·„ˆ‰fi˜ ÛÙ¤ÎÂÙ·È Â¿Óˆ Û ‚¿ıÚÔ, ÎÚ·Ù¿ÂÈ
ÙË Ú¿‚‰Ô ÙÔ˘, Î·È ·fi ÙÔ ÌÈÛ¿ÓÔȯÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ‚Á·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ϤÍÂȘ ÙÔ˘
ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜: HO¢E¶OTENTYPIN£I (uø‰Â ÔÙ’ âÓ T‡ÚÈÓıÈ) ‰ËÏ·‰‹ «ŒÙÛÈ Î¿ÔÙ ÛÙËÓ
T›Ú˘Óı·»...
8

34. 梉Ô·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
GiftofNorbertSchimmell,1989.281.89(ÂÚ›ÙÔ540.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛAA˘˘ÏψˆÓÓ
11
MMOOYY™™IIKKOOII AA°°øøNNEE™™
OÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ Ë ÌÔ˘ÛÈ΋ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Î¿ı Ó¢-
Ì·ÙÈ΋˜, ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜
˙ˆ‹˜. ¶›ÛÙ¢·Ó Â›Û˘ fiÙÈ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ·ÔÙÂÏ› ¤ÙÛÈ ¿ÚÈÛÙÔ Ì¤ÛÔ
ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ. º˘ÛÈÎfi ‹Ù·Ó Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏË Û¯¤ÛË ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ηÈ
·ıÏËÙÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· Aı‹Ó·. EÎÙfi˜ ÏÔÈfiÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜,
ÌÔ˘ÛÈ΋ ˘‹Ú¯Â ˆ˜ Û‡ÓıËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, ÁÈ· ÙË ‚Ú¿‚¢ÛË ÙÔ˘ ÓÈÎËÙ‹,
ˆ˜ Û˘Óԉ›· οÔÈˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È Ê˘ÛÈο ÛÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ.
OÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜, ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› Î·È ·˘Ùfi ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙ÂÙ·È
Î·È ÛÙ· Ôχ ÌÂÁ¿Ï· ‚Ú·‚›·, Ù· ÔÔ›· ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· ÚÔÛÂÏ·ÛÔ˘Ó Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜
‰È¿ÛËÌÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜. OÈ ·ÁÒÓ˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· .X., ·ÏÏ¿ Ô ¶ÂÚÈÎÏ‹˜
ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· .X. ÙÔ˘˜ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ, ÙÔ˘˜ ıÂÛÌÔı¤ÙËÛÂ Î·È ¤¯ÙÈÛ ÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ
ø‰Â›Ô οو ·fi ÙËÓ AÎÚfiÔÏË, fiÔ˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ·fi ÙfiÙÂ.
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ AA˘˘ÏψˆÓÓ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ AA˘˘ÏÏËËÙÙÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ÌfiÓÔÓ ·Ó‰ÚÒÓ, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙Â
‰‡Ô ·˘ÏÔ‡˜ Ì·˙›. OÈ ·˘ÏÔ› ‹Ù·Ó fiÚÁ·Ó· Ì ÂÈÛÙfiÌÈ· Î·È ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔÙ ›ÛÔ˘ ÎÈ ¿ÏÏÔÙÂ
‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡ Ì‹ÎÔ˘˜. O ·˘ÏËÙ‹˜ Û˘¯Ó¿ ÊÔÚÔ‡Û ̛· ‰ÂÚÌ¿ÙÈÓË ÎÔÚ‰¤ÏÏ· ÛÙÔ ÛÙfiÌ·,
ÙË ÊÔÚ‚ÂÈ¿, Ô˘ ÙÔÓ ‚ÔËıÔ‡Û ӷ Ê˘Û¿ÂÈ ÙÔÓ ·¤Ú· ÛÙ· Ó¢ÛÙ¿. ™˘¯Ó¿ ÛÙ· ·ÁÁ›·
ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Î·È Ë ı‹ÎË ÙˆÓ ·˘ÏÒÓ, Ë “Û˘‚‹ÓË”. TÔ ·›ÍÈÌÔ ÙˆÓ ·˘ÏÒÓ ‹Ù·Ó Ôχ
‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· Aı‹Ó· Î·È ˆ˜ ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ Û˘Óԉ›· ÛÂ
·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. A˘ÏËÙ‹˜ ¿ÓÙÔÙÂ Û˘Ófi‰Â˘Â ÙÔÓ ¶˘ÚÚ›¯ÂÈÔ ¯ÔÚfi.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ AA˘˘Ïψˆ‰‰ÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ‰‡Ô ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ. O ¤Ó·˜ ¤·È˙ ‰ÈÏÔ‡˜
·˘ÏÔ‡˜ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡ÛÂ. ™˘Ó‹ıˆ˜ Ô ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜ ‹Ù·Ó ·È‰›. Y‹Ú¯Â fï˜
Î·È ·ÁÒÓ·˜ ÌfiÓÔÓ ·›‰ˆÓ.
™ÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È ÔÈ ‰‡Ô ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Ó· ÛÙ¤ÎÔÓÙ·È ÎÔÈÙÒÓÙ·˜ Ô ¤Ó·˜
ÙÔÓ ¿ÏÏÔ, Â¿Óˆ Û ¤Ó· ÙÚ·¤˙È. O ·˘ÏËÙ‹˜ ·›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·˘ÏÔ‡˜ Î·È Ô ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜
ÎÚ·Ù¿ÂÈ ÎÏ¿‰Ô˘˜. AÚÈÛÙÂÚ¿ Î·È ‰ÂÍÈ¿ οıÔÓÙ·È (Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È Ôχ
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÈ) ‰‡Ô ÁÂÓÂÈÔÊfiÚÔÈ ÎÚÈÙ¤˜ ‹ ·ÎÚÔ·Ù¤˜. ÿÛˆ˜ ÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Â›Ó·È ·›‰Â˜.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 300 ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 100 ‰Ú¯.
10

35. EÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
FletcherFund,1956(56.171.38)(ÂÚ›ÙÔ490.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛKKÈÈıı··ÚÚ··ÛÛ
13
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ KKÈÈıı··ÚÚ··ÛÛ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ KKÈÈıı··ÚÚÈÈÛÛÙÙÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· Ô˘ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙ ÎÈı¿Ú·. H ÎÈı¿Ú·
‹Ù·Ó fiÚÁ·ÓÔ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ Ô˘ ¤‰ÈÓ·Ó ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÌfiÓÔÓ Û ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜
¯ÒÚÔ˘˜. OÈ ÎÈı·ÚÈÛÙ¤˜ ¤¯·ÈÚ·Ó ÌÂÁ¿Ï˘ Ê‹Ì˘. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÔÏ˘ÙÂÏ‹ ÚÔ‡¯·
Ì ÏÔ‡ÛÈ· ‰È·ÎfiÛÌËÛË. EÓÙ˘ˆÛȷΤ˜ ‰È·ÎÔÛÌËÙÈΤ˜ ÎÔÚ‰¤ÏϘ ÎÚÂÌÔ‡Û·Ó Î·È ÛÙȘ
ÎÈı¿Ú˜. ™˘¯Ó¿ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û Ï‹ÎÙÚÔ. Y‹Ú¯Â ·ÁÒÓ·˜ ·Ó‰ÚÒÓ Î·È ·›‰ˆÓ.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 500 ‰Ú¯. Î·È 300 ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 200 ‰Ú¯.
3Ô ‚Ú·‚›Ô: 100 ‰Ú¯.
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ KKÈÈıı··ÚÚˆˆ‰‰ÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· Ô˘ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙ ÎÈı¿Ú· Î·È Û˘Á¯Úfi-
Óˆ˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡ÛÂ. ™ÙÔÓ ·ÁÒÓ· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÌfiÓÔÓ ¿Ó‰Ú˜. E›Ó·È Ô ÌfiÓÔ˜ ·ÁÒÓ·˜
ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ¤ÓÙ ‚Ú·‚›·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó
¤Ó· Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÔÛfi.
º˘ÛÈο ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ‰È·ÎÚÈı› ·Ó Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜
Â›Ó·È ÎÈı·ÚÈÛÙ‹˜ ‹ ÎÈı·Úˆ‰fi˜. AÓ Ë ÛÎËÓ‹ ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, fiˆ˜ ÛÙÔ
·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜, Ô ÎÈı·Úˆ‰fi˜ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙÔ˘ ÎÂÊ·ÏÈÔ‡ ÚÔ˜ Ù·
›Ûˆ Î·È ·fi ÙÔ ·ÓÔȯÙfi ÛÙfiÌ·. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ fï˜ Ë ·Ú¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔÓ
·ÁÒÓ·, ·ÏÏ¿ ÙË ‚Ú¿‚¢ÛË Û˘Ó‹ıˆ˜ ·fi ÙË ı¿ N›ÎË.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: XÚ˘Ûfi ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 1000 ‰Ú¯. Î·È 500 ·ÚÁ˘Ú¤˜ ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 1200 ‰Ú¯.
3Ô ‚Ú·‚›Ô: 600 ‰Ú¯.
4Ô ‚Ú·‚›Ô: 400 ‰Ú¯.
5Ô ‚Ú·‚›Ô: 300 ‰Ú¯.
12

36. AA££§§HHTTIIKKOOII AA°°øøNNEE™™
°°YYMMNNIIKKAA AA££§§HHMMAATTAA
OÈ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ›, ·ÓÙ›ÛÙÔȯÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ›‚Ô˘, ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó
Á˘ÌÓÈÎÔ› ÁÈ·Ù› ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Á˘ÌÓÔ›. AÚ¯Èο ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ·ÁÒÓ˜ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó
ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ fï˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ º·Ï‹ÚÔ˘, ÛÙÔÓ ¢‹ÌÔ
E¯ÂÏȉÒÓ. TÔ 330 .X. ¯Ù›˙ÂÙ·È ÙÔ ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi ™Ù¿‰ÈÔ Î·È ·fi ÙfiÙ Á›ÓÔÓÙ·È ÂΛ.
¢¢ÚÚÔÔÌÌÔÔÛÛ
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ·fi Ù· ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ.
O ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ‰ÚÔ̤ˆÓ Â¿Óˆ ÛÙ· ·ÁÁ›· ÔÈΛÏÏÂÈ ·fi ÙÚÂȘ ¤ˆ˜ ¤ÓÙÂ.
EÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È Ù· fi‰È· Û ÚÔÊ›Ï, ·ÏÏ¿ Ì ÙÔÓ ÎÔÚÌfi ηْ
ÂÓÒÈÔÓ Î·È Ì ˘„ˆÌ¤ÓÔ ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ¯¤ÚÈ Î·È fi‰È.
Y‹Ú¯·Ó ‰È¿ÊÔÚ· ›‰Ë ‰ÚfiÌÔ˘ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË Ô˘ ¤ÙÚ¯·Ó ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜.
MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·Ó ÙÚ¤¯Ô˘Ó
ÌÈÎÚ‹ ‹ ÌÂÁ¿ÏË ·fiÛÙ·ÛË. EÓ›ÔÙÂ Ô Ù‡Ô˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ·ÁÁ›Ô.
™™ÙÙ¿¿‰‰ÈÈÔÔÓÓ:: MÔÓ¿‰· Ì‹ÎÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘,
‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ fiÔ˘ ¤ÙÚ¯·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈΛÏÏ Û οı fiÏË
·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ Á‹Â‰Ô Ô˘ ·˘Ù‹ ‰È¤ıÂÙÂ. ™ÙËÓ Aı‹Ó· ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó 185 ̤ÙÚ·.
OÈ ·›‰Â˜ ¤ÙÚ¯·Ó ÌfiÓÔÓ Û ·˘Ùfi ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ‰ÚfiÌÔ˘. TÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ·Ï·Èfi-
ÙÂÚÔ ·fi fiÏ· Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Î·È Ô ÓÈÎËÙ‹˜ ¤‰ÈÓ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Î¿ı OÏ˘ÌÈ¿‰·.
¢¢››··˘˘ÏÏÔÔ˜˜:: O ‰ÚÔ̤·˜ ¤ÙÚ¯ ‰‡Ô ÛÙ¿‰È·, 370 ̤ÙÚ·. EÎΛÓËÛË Î·È Ù¤ÚÌ· ‹Ù·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ
ÛËÌ›Ô. ™Â οÔÈ· ·ÁÁ›· ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ¤Ó·˜ ¿ÛÛ·ÏÔ˜, Ô Î·ÌÙ‹Ú·˜, ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·’ fiÔ˘
Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜ ÁÈ· Ó· ‰ÈÏ·ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË.
°È· ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Î·È ÙÔÓ ‰›·˘ÏÔ, Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ Ù·¯‡ÙËÙ·˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÚÔÎÚÈ-
Ì·ÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜. ™ÙȘ ·Ó·Ûηʤ˜ ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿ ¤¯Ô˘Ó ‚ÚÂı› ‰¤Î· ψڛ‰Â˜,
¿Ú· ¤ÙÚ¯·Ó οı ÊÔÚ¿, ‰¤Î· ·ıÏËÙ¤˜ Ì·˙›.
ÿÿÈÈÔÔ˜˜:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ËÌÈ·ÓÙÔ¯‹˜, Ô˘ ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜ ¤ÚÂ ӷ ‰È·Ó‡ÛÔ˘Ó
·fiÛÙ·ÛË ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÛÙ·‰›ˆÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÔÓÔÌ¿-
ÛÙËÎÂ Ô ·ÁÒÓ·˜ ›ÈÔ˜.
¢¢fifiÏÏÈȯ¯ÔÔ˜˜:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ·ÓÙÔ¯‹˜, ›ÎÔÛÈ ¤ˆ˜ ÂÈÎÔÛÈÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÛÙ·‰›ˆÓ. TÔ ·ÁÒ-
ÓÈÛÌ· Û¯ÂÙÈ˙fiÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÁÂÏÈÔÊfiÚÔ˘˜ Ô˘ ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÌËӇ̷ٷ Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ
EÏÏ¿‰· Î·È Ì ·˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ Á˘ÌÓÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ.
BÚ·‚›· (·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ): ¶·È˜ 50 ŒÊË‚Ô˜ 60 ÕÓ‰Ú·˜ 80
14
¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
RogersFund,1914(14.130.12)(ÂÚ›ÙÔ530.X.)
¢¢ÚÚÔÔÌÌÔÔÛÛ
15

37. OOÏÏÈÈÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
OÈ ‰ÚÔÌ›˜ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ, Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙÔÓ ‰›·˘ÏÔ
(ÂÚ›Ô˘ 370 Ì.), ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÎÚ¿ÓÔ˜,
ÎÓËÌ›‰Â˜ Î·È ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ·Û›‰·.
MÂ ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ·fi
ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ¤ÌÂÈÓ ÌfiÓÔÓ Ë
·Û›‰·. OÈ ·Û›‰Â˜ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó
ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ·Ó‹Î·Ó ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜
Î·È Ê˘ÛÈο ‹Ù·Ó fiÌÔȘ.
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓÈÛÌ·
Ô˘ ›¯Â Ôχ ÂÌÊ·Ó‹
Û¯¤ÛË Ì ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜
·Û΋ÛÂȘ Î·È ÙËÓ ÂÎ·›-
‰Â˘ÛË ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ, ÂÓÒ ˘‹Ú¯Â Î·È ·ÁÒÓ·˜
ÂÊ‹‚ˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ¤Ó· ·fi
Ù· ÈÔ ı·̷ÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·.
BÚ·‚›·: ÕÓ‰Ú·˜ 70
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ··fi·Ó·ıËÓ·˚Îfi·ÌÊÔÚ¤·,Aı‹Ó·,™˘ÏÏÔÁ‹°’EÊÔÚ›·˜
AÚ¯·ÈÔًوÓA6374(Âڛٷ̤۷ÙÔ˘4Ô˘·È..X.)
OOÏÏÈÈÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
1716
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·ÙÙÈÎfi ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ ·ÌÊÔÚ¤·,
¶·Ú›ÛÈ, Musée du Louvre G214, (ÂÚ› ÙÔ 480-470 .X.)

38. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,§ÔÓ‰›ÓÔ,BÚÂÙ·ÓÈÎfiMÔ˘Û›ÔGR1842.3-14.1
BMCatalogueofVasesB134(ÂÚ›ÙÔ520-500.X.)
¶¶ÂÂÓÓÙÙ··ııÏÏÔÔÓÓ
19
¶¶ÂÂÓÓÙÙ··ııÏÏÔÔÓÓ
O ÂÓÙ·ıÏËÙ‹˜ ÂıˆÚ›ÙÔ ÚfiÙ˘Ô ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÎÔ‡ ȉÂÒ‰Ô˘˜ ηıÒ˜ Û˘Ó‰‡·˙Â
‰‡Ó·ÌË, Ù·¯‡ÙËÙ·, ·ÓÙÔ¯‹, ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ· Î·È Â˘ÎÈÓËÛ›·, ÈηÓfiÙËÙ˜ Ô˘ ÁÈ· Ó· Û˘ÓÙÔ-
ÓÈÛıÔ‡Ó, ··ÈÙÔ‡Ó ÙfiÛÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈο fiÛÔ Î·È „˘¯Èο ¯·Ú›ÛÌ·Ù·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ
ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ Î·ıȤڈÛÂ Ô I¿ÛˆÓ·˜.
TÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ù· ÂÍ‹˜ ¤ÓÙ ·ıÏ‹Ì·Ù·:
·) ¢¢ÚÚfifiÌÌÔÔ˜˜:: OÈ ·ıÏËÙ¤˜ ¤ÙÚ¯·Ó ¤Ó· ÛÙ¿‰ÈÔ.
‚) ÕÕÏÏÌÌ··:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¿ÏÌ· ÂȘ Ì‹ÎÔ˜ Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì ÙË
‚Ô‹ıÂÈ· ·ÏÙ‹ÚˆÓ (Ï›ıÈÓÔÈ ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈÎÔ› ÂÏÏÂÈ„ÔÂȉ›˜
‰›ÛÎÔÈ), Ô˘ Ô ¿ÏÙ˘ ÙÔ‡˜ ÂÙÔ‡Û ϛÁÔ ÚÈÓ ·Ù‹ÛÂÈ ÛÙÔ
¤‰·ÊÔ˜. H ¯Ú‹ÛË ·ÏÙ‹ÚˆÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋. TÔ ¿ÏÌ·
ÁÈÓfiÙ·Ó Û ÛοÌÌ· Ì ̷ϷÎfi ¯ÒÌ· ÁÈ· Ó· ·ÔÙ˘ÒÓÔÓÙ·È Ù·
fi‰È· ÙÔ˘ ¿ÏÙË.
Á) ¢¢››ÛÛÎÎÔÔ˜˜:: OÈ ·ıÏËÙ¤˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ‰›ÛÎÔ, Ô ÔÔ›Ô˜
‹Ù·Ó Ï›ıÈÓÔ˜ ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi˜, ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‚¿ÚÔ˜ Î·È ‰È¿ÌÂÙÚÔ.
‰) AAÎÎfifiÓÓÙÙÈÈÔÔ:: E›¯Â Ì‹ÎÔ˜ ÂÚ›Ô˘ 1,5-2 ̤ÙÚ· Î·È ¿¯Ô˜ ÂÓfi˜
‰·¯Ù‡ÏÔ˘. ™ÙË Ú›„Ë ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Û ̛· ıËÏÂÈ¿ ·fi ‰¤ÚÌ·,
Ë ·Á·ÏË, ‰Â̤ÓË ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‚¿ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘, ̤۷ ÛÙËÓ
ÔÔ›· ÂÚÓÔ‡Û·Ó Ù· ‰‡Ô ‰¿¯Ù˘Ï· ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹. T· ˘fiÏÔÈ·
ÙÚ›· ‰¿¯Ù˘Ï· ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ.
Â) ¶¶¿¿ÏÏËË.
H ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ıÏËÌ¿ÙˆÓ ÂÎÙfi˜ Ù˘ ¿Ï˘, Ô˘
‹Ù·Ó ¿ÓÙÔÙ ÙÂÏÂ˘Ù·›·, ·ÌÊÈÛ‚ËÙ›ٷÈ. OÈ ÂÚ¢-
ÓËÙ¤˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Ó fiÙÈ ÙÔ ¿ÏÌ·, Ô ‰›ÛÎÔ˜ Î·È ÙÔ
·ÎfiÓÙÈÔ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·ıÏ‹Ì·Ù·
·ÏÏ¿ ÌfiÓÔÓ ˆ˜ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ¤ÓÙ·ıÏÔ˘. ™ÙÔ˘˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÌÊÔÚ›˜ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È
Û˘Ó‹ıˆ˜ ¤Ó·˜ ¤ˆ˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÌfiÓÔÓ Û ·ÁÒÓ· ¿ÏÌ·ÙÔ˜, ‰›ÛÎÔ˘, ηÈ
·ÎÔÓÙ›Ô˘ ÂÓÒ ÔÙ¤ Û ·ÁÒÓ· ¿Ï˘ ‹ ‰ÚfiÌÔ˘. OÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ‰È·ÊˆÓÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ Ò˜
·ÎÚÈ‚Ò˜ ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ‚·ıÌÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Û˘ÓÔÏÈÎÔ‡ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 30 ŒÊË‚Ô˜ 40 ÕÓ‰Ú·˜ 60
18
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔ-
Ú¤·, N¿ÔÏË, Museo Archeologico
Nazionale Inv. 86333 (ÂÚ› ÙÔ 430 .X.)

39. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
20044(360/59.X.)
¶¶··ÏÏËË
21
T· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ¿ÏË, ˘ÁÌ‹ Î·È ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó ‚·Ú¤· ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È Û˘¯Ó¿
‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ Ù· ͯˆÚ›ÛÔ˘Ì ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ. MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ó·-
ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ô Ù‡Ô˜ ÙÔ˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜. T· ˙‡ÁË ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó
Ì ÎÏ‹ÚÔ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙ· ·ÁÁ›· ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ‰È·ÈÙËÙ‹ (Ô ÔÔ›Ô˜ ÎÚ·Ù¿ÂÈ
ÙË Ú¿‚‰Ô Ù˘ Â›ÏË͢) Î·È ¿ÏÏË Ì›· ÌÔÚÊ‹, Ô ¤Ê‰ÚÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô˘ ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙË
ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ Ó· ·ÁˆÓÈÛı› Ì ÙÔÓ ÓÈÎËÙ‹.
¶¶··ÏÏËË
AÁÒÓ·˜ ¿Ï˘ Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È Û˘¯Ó¿ Û ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ
ÌÂ Ì˘ıÔÏÔÁÈο ı¤Ì·Ù·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ
Ô £ËÛ¤·˜ ¤Ì·ı ÙËÓ ¿ÏË ·fi ÙËÓ AıËÓ¿, ‹ ÙËÓ
ÂʇÚÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÓÈÎÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ÏËÛÙ‹ KÂÚ·ˆÓ·
ηٿ ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ Aı‹Ó·. ¶ÚÔÛÙ¿Ù˘
Ù˘ ¿Ï˘ ÂıˆÚ›ÙÔ Ô HÚ·ÎÏ‹˜.
H ¿ÏË ‹Ù·Ó ¤Ó· ¿ıÏËÌ· ‚·ÛÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ
ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· ¿Ú·
Ôχ ‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ. Afi ÙËÓ ¿ÏË ‹ÚÂ
ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ Ë ·Ï·›ÛÙÚ·. TÔ ·ÁÒ-
ÓÈÛÌ· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ÔÏϤ˜ Ï·‚¤˜
Î·È ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ “ÔÚı›· ¿ÏË”
Î·È ÛÙËÓ “οو ¿ÏË”, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È
ÛÙȘ ‰‡Ô ÂÈÎfiÓ˜. NÈÎËÙ‹˜ ·Ó·ÎËÚ˘Û-
ÛfiÙ·Ó ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤ÚȯÓ οو ÙÔÓ
·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ÛÙȘ ÙÚÂȘ ·fi ÙȘ ¤ÓÙÂ
ÙÒÛÂȘ.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 30 ŒÊË‚Ô˜ 40 ÕÓ‰Ú·˜ 60
20
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·,
Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 20046
(360/59 .X.)