Recommandé
Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
En vedette
En vedette (10)
Similaire à ΝΕΡΟ: "Το Α και το Ω της ζωής"
Similaire à ΝΕΡΟ: "Το Α και το Ω της ζωής" (20)
Plus de xristoi
Plus de xristoi (20)
ΝΕΡΟ: "Το Α και το Ω της ζωής"
- 1. ΝΕΡΟ «Το Α & το Ω της ζωής» Σχέδιο εργασίας που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Αγωγής για το σχολικό έτος 2013-2014 από τους μαθητές της Δ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Κουτσελιού.
- 2. Οι μαθητές της τάξης να γνωρίσουν βιωματικά και διαθεματικά ένα πολύτιμο στοιχείο, το νερό. Σκοπός του προγράμματος
- 3. Στόχοι του προγράμματος Σε επίπεδο γνώσεων: Να γνωρίσουν: α) τις φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού β)Το τρόπο δημιουργίας του νερού στη γη γ)Το κύκλο του νερού δ)Το ρόλο του νερού στις ανθρώπινες κοινωνίες
- 4. Στόχοι του προγράμματος Σε επίπεδο στάσεων και δεξιοτήτων: Να ερευνήσουν και να κατονομάσουν τις πιο δαπανηρές χρήσεις νερού στο σπίτι και να διατυπώσουν πρακτικές οδηγίες για την εξοικονόμησή του. Να κατανοήσουν την ιδιαίτερη σημασία του νερού για τους ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς. Να ερευνήσουν τον ιστορικό χαρακτήρα του νερού (σύνδεση με το τραγούδι, τη ζωγραφική, τη θρησκεία κλπ). Να αναπτύξουν οι μαθητές την ικανότητά τους να εργάζονται ομαδικά, να συνεργάζονται, να συζητούν και να επιχειρηματολογούν. Να αναπτύξουν την παρατηρητικότητα και την κριτική τους σκέψη. Να χρησιμοποιήσουν τις ΤΠΕ στην ερευνητική τους εργασία.
- 6. Πεδία σύνδεσης ΜΕΛΕΤΗ Η χώρα μας Υδροβιότοποι Νερό-Ρύπανση Μείγματα Διαλύματα ΓΛΩΣΣΑ Προφορικός και γραπτόςλόγος Σλόγγαν Προσκλήσεις Κόμικς ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Επίλυση προβλημάτων Ταξινόμηση Ραβδογράμματα ΙΣΤΟΡΙΑ Μυθολογία Αποικίες Ανάπτυξη εμπορίου ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Τελετές Μυστήρια Παραδόσεις Έθιμα ΜΟΥΣΙΚΗ Εκμάθηση τραγουδιών με θέμα το νερό ΤΕΧΝΙΚΑ Κολλάζ Χειροτεχνίες Αφίσσες
- 9. Η προέλευση της λέξης νερό Οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν το νερό, ύδωρ. Πώς προέκυψε η λέξη «νερό»; Προέρχεται από τη φράση «νηρ ν δωρ»ὸ ὕ που σημαίνει φρέσκο νερό και κατέληξε στην πορεία το «νηρόν» να ουσιαστικοποιηθεί και να καταλήξει να έχει την έννοια αυτού που προσδιόριζε. είναι δηλαδή: < νηρ ν < νεαρ ν < νερὸ ὸ ὸ
- 10. Ο μπλε πλανήτης Γη
- 11. Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος όπου στην επιφάνειά της κυριαρχεί το υγρό στοιχείο. Το νερό καλύπτει το 71% της γήινης επιφάνειας (από το οποίο 97% είναι θαλάσσιο νερό και 3% γλυκό νερό)
- 13. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΓΛΥΚΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗ ΓΗ Το μεγαλύτερο απόθεμα γλυκού νερού στον πλανήτη βρίσκεται στους πάγους των πολικών περιοχών. Από το ποσοστό των 3% του γλυκού νερού, τα 2/3 περίπου βρίσκονται συγκεντρωμένα στους πάγους των πόλων.
- 14. Όταν δύο άτομα υδρογόνου συνδέθηκαν, αμετάκλητα, με ένα άτομο οξυγόνου, σχημάτισαν ένα τριαδικό μόριο με “μαγικές” ιδιότητες, το νερό, που απέβη η ζωτικότερη ίσως ουσία για την εμφάνιση και ανάπτυξη της ζωής. Η δημιουργία του νερού στη Γη
- 16. Όταν το νερό των θαλασσών και των λιμνών θερμαίνεται από τον ήλιο, εξατμίζεται, αποκτά δηλαδή αέρια μορφή. Όταν πέφτει η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, οι υδρατμοί συμπυκνώνονται σε πολλές μικροσκοπικές σταγόνες νερού δημιουργώντας τα σύννεφα. Εξαιτίας του βάρους οι σταγόνες αυτές πέφτουν πάλι στη γη σαν βροχή, σαν χιόνι ή σαν χαλάζι. Ο κύκλος του νερού
- 18. Οι τρεις φυσικές καταστάσεις του νερού: Στερεό
- 19. Η διαστολή του νερού Τα υγρά όταν ψύχονται συστέλλονται και όταν θερμαίνονται διαστέλλονται. Το νερό όταν θερμαίνεται στους 0C μέχρι τους 4C αντί να διαστέλλεται, συστέλλεται δηλ. μικραίνει ο όγκος του. Η σημασία της ανώμαλης διαστολής του νερού είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της ζωής στις λίμνες, στα ποτάμια και στις θάλασσες.
- 20. Που καταναλώνεται το νερό; 70% 23% 7% 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Γεωργία Βιομηχανία Οικιακή χρήση Γεωργία Βιομηχανία Οικιακήχρήση
- 21. Η οικιακή κατανάλωση ενός μέσου νοικοκυριού 27% 4% 31% 19% 19% 0 5 10 15 20 25 30 35 κουζίνα πλύσιμο αυτοκινήτων καζανάκι πλυντήριο ρούχων πλύσιμο σώματος
- 22. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Χρησιμεύει ως το κύριο συστατικό της ζωής για ανθρώπους φυτά και ζώα.
- 23. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Χρησιμεύει για την παραγωγή ενέργειας στα υδροηλεκτρικά φράγματα ….
- 24. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ….και παλιότερα στους νερόμυλους και τις νεροτριβές.
- 25. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Χρησιμεύει ακόμα στις μεταφορές…..
- 26. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ….. αλλά και στην άθληση και την ψυχαγωγία.
- 27. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ • Οι αρχαίοι άνθρωποι τιμούσαν τα νερά ως θεότητες. • Οι θεοί πολλών αρχαίων πολιτισμών παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά.
- 28. νών,πηγών Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι καταλάβαιναν τη σημασία του νερού. Έφτιαχναν μύθους και το παρομοίαζαν με θεότητες. Τέτοιες ήταν: Ο Ποσειδώνας Θεός της θάλασσας, αλλά και πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος
- 29. Θεότητα της θάλασσας. Ήταν ονομαστός για τη σοφία και τις προφητικές του δυνάμεις. Μία από τις πιο γνωστές κόρες του ήταν η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα. Ο Νηρέας
- 30. Γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας και γι’ αυτό πήρε αυτό το όνομα. Ήταν θεά της ομορφιάς … αλλά και πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Η Αφροδίτη
- 31. Οι Σειρήνες ήταν θαλάσσιοι δαίμονες κόρες του ποτάμιου θεού Αχελώου και της μούσας Μελπομένης. Οι Σειρήνες
- 32. Τέρας με εννιά κεφάλια. Κατοικούσε στους βάλτους της λίμνης Λέρνης κοντά στο Άργος και σκότωνε ζώα και ανθρώπους. Εχθρός της ήταν ο Ηρακλής που τη σκότωσε με τη βοήθεια του Ιόλαου. Λερναία Ύδρα
- 33. Η Κητώ Αποκρουστική θεά των κινδύνων και του τρόμου. Από το όνομα της βγήκε η λέξη κήτος που αναφέρεται σε οποιοδήποτε τέρας της θάλασσας.
- 34. Ωκεανός Τιτάνας Ο Ωκεανός ήταν ο ισχυρότερος Τιτάνας και γιος του Ουρανού και της Γαίας. Απόγονοί του ήταν όλες οι θεότητες των ποταμών, της θάλασσας και των πηγών όπως και οι Ωκεανίδες.
- 35. Ο Αχελώος ήταν θεός του ομώνυμου ποταμού της Αιτωλίας, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος και πρωτότοκος αδελφός τριών χιλιάδων θεών ποταμών. Ο Αχελώος
- 36. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΙΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ Στις περισσότερες θρησκείες, το νερό αποτελεί το σύμβολο της ζωής, της καθαρότητας, της ψυχικής υγείας. Το πέρασµα µέσα από αυτό συµβολίζει την αναγέννηση και την κάθαρση της ψυχής.
- 37. Στο Χριστιανισμό, οι πιστοί βαπτίζονται για να αποκτήσουν την ευλογία του Αγίου Πνεύματος και δέχονται το Αγίασμα της Εκκλησίας με ευλάβεια, ως κάτι το θαυματουργό για καλή υγεία.
- 38. Στη μουσουλμανική, αλλά και στην ιουδαϊκή θρησκεία οι πιστοί θεωρούν το νερό ένα από τα σημαντικότερα αγαθά και γι’ αυτό, προτού εισέλθουν στους χώρους προσευχής τους, πλένονται. Στο Ιερό Κοράνι, το νερό εµφανίζεται ως η πηγή της δηµιουργίας και της ζωής στον κόσµο.
- 39. Οι ινδουιστές συνήθιζαν να χτίζουν τους ναούς τους, κοντά σε τόπους όπου επικρατούσε το υγρό στοιχείο. Πίστευαν ότι ο πρώτος άνθρωπος φτιάχτηκε από γη, νερό και αέρα. Συνήθιζαν να χτίζουν τους ναούς τους κοντά στο υγρό στοιχείο και επιβαλλόταν οι πιστοί να πλένονται, προτού εισέλθουν στους χώρους της λατρείας. Σύµφωνα µε τη θρησκεία τους είναι υποχρεωµένοι να πλένονται κάθε πρωί.
- 40. Οι Ιάπωνες θεωρούν ότι η Γη δηµιουργήθηκε από µια σταγόνα της υγρής ύλης που έπεσε από το Χάος.
- 41. Οι Ασσύριοι δόξαζαν το νερό ως την πηγή δηµιουργίας του Σύµπαντος.
- 42. Οι Κινέζοι αντιλαµβάνονταν τον κόσµο σαν µια άµαξα, που γύρω της υπάρχουν 4 θάλασσες.
- 43. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η Γη βρίσκεται µέσα σε ένα ορθογώνιο κουτί, όπου γύρω της υπάρχει ένας ποταµός. Ο Ήλιος και η Σελήνη ταξιδεύουν µε βάρκες στον ουράνιο ποταµό.
- 44. Το πιο γνωστό έθιμο και συγχρόνως σπουδαία θρησκευτική γιορτή είναι τα Θεοφάνεια, ο Αγιασμός των υδάτων. Ο ιερέας ρίχνει στο νερό τον Σταυρό και οι πιστοί βουτούν να τον πιάσουν γιατί θεωρείται ευλογία. Έτσι αγιάζονται τα ύδατα, δηλαδή το νερό. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Στην Ελλάδα, σε αρκετές περιοχές, οι άνθρωποι ακολουθούν έθιμα με το νερό, τα οποία νιώθουν ότι θα τους εξασφαλίσουν υγεία και ευτυχία.
- 45. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΆλλο έθιμο που γινόταν παλιά στη Φλώρινα λεγόταν το "σιδερένιο νερό". Αυτό γίνονταν τα χαράματα της Πρωτοχρονιάς. Ο νοικοκύρης του σπιτιού πήγαινε στη βρύση του χωριού. Αφού πλενόταν, έπαιρνε μια πέτρα μικρή και την έπλενε καλά στη βρύση. Στη συνέχεια γύριζε σπίτι και τους έβρεχε με ένα κλωνάρι και την πέτρα λέγοντας: "Όλοι του χρόνου γεροί σαν την πέτρα την μικρή"
- 46. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Σε νησιά του Αιγαίου την Πρωτομαγιά, τα κορίτσια σηκώνονταν την αυγή και έπαιρναν μαζί τους τα λουλούδια, που είχαν μαζέψει από την παραμονή και πήγαιναν στα πηγάδια να φέρουν το «αμίλητο νερό» (αμίλητο γιατί το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν). Όταν το έφερναν στο σπίτι, πλένονταν όλοι με αυτό.
- 47. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Το έθιμο της Περπερούνας
- 48. ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Νιγηριανό Παραμύθι: «Ο Ήλιος και το Νερό»
- 49. ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΜΕ ΝΕΡΟ Γράφει στο νερό και σπέρνει στη λίμνη. (ακατόρθωτο) Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει. Είπαμε το νερό νεράκι. (διψάσαμε) Είναι έξω απ’ τα νερά του… (Εκτός περιβάλλοντος) Έκανε (κάναμε) μια τρύπα στο νερό.(Τίποτα - ματαιοπονούμε) Κουβαλάει νερό με το κόσκινο. (αδύνατο) Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται. (απελπισία) Όμορφη σαν τα κρύα τα νερά. (Δροσερή, πολύ όμορφη) Όποιος διψάει, πηγάδια βλέπει. (επιθυμίες) Όταν σμίξει σταγόνα με σταγόνα, γίνεται ποτάμι… (ένωση = δύναμη)
- 50. ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ Κρυονέρι, Νερομάνα, Καλό Νερό, Ξινό Νερό, Ξεροπόταμος, Κρυοπηγή, Κρήνη… Κεφαλόβρυσο, Κανάλι, Πηγαδάκια, Καλή Βρύση, Ξεροπόταμος, Νερόμυλος…
- 51. Πως γινόταν παλιά η ύδρευση; • Πριν από αρκετά χρόνια δεν υπήρχαν βρύσες μέσα στα σπίτια. • Άλλοι έπαιρναν νερό από πηγάδια που είχαν στις αυλές τους και άλλοι από την κεντρική βρύση του χωριού ή από διάφορες πηγές.
- 52. Υπήρχε βέβαια και ο νερουλάς, που κουβαλούσε το νερό σε στάμνες με το γάιδαρό του και το έδινε στα σπίτια. Πως γινόταν παλιά η ύδρευση;
- 53. Στα νησιά συγκέντρωναν το βρόχινο νερό στις ταράτσες των σπιτιών τους, το οποίο και χρησιμοποιούσαν Πως γινόταν παλιά η ύδρευση;
- 54. Η ρύπανση του νερού
- 55. Η ρύπανση του νερού
- 56. ΛΕΙΨΥΔΡΙΑ "Μην σπαταλάς το νερό σήμερα, για να μην το στερηθείς αύριο"
- 57. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Στο μπάνιο • Ελέγχουμε για διαρροή το καζανάκι της τουαλέτας.
- 58. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Κλείνουμε τη βρύση όταν δεν χρειαζόμαστε το νερό, όπως για παράδειγμα όταν βουρτσίζουμε τα δόντια μας, όταν λουζόμαστε, όταν ξυριζόμαστε. Στο μπάνιο
- 59. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Κάνουμε σύντομα ντους με μέτρια πίεση.
- 60. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Ξεπλένουμε φρούτα και λαχανικά σε μια λεκάνη με νερό, με το οποίο μπορούμε μετά να ποτίσουμε τα λουλούδια μας. Στην κουζίνα
- 61. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Κλείνουμε τη βρύση όση ώρα σαπουνίζουμε τα πιάτα. Στην κουζίνα
- 62. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Γεμίζουμε το πλυντήριο πιάτων πριν να το θέσουμε σε λειτουργία. Στην κουζίνα
- 63. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Ποτίζουμε τα φυτά νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, κυρίως το καλοκαίρι. Στον κήπο
- 64. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Ελέγχουμε τακτικά το σύστημα αυτόματου ποτίσματος για διαρροές. Στον κήπο
- 65. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Οι βεράντες και άλλοι εξωτερικοί χώροι μπορούν να καθαριστούν με ένα σκούπισμα και σφουγγάρισμα.
- 66. ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ •Να πλένετε το αυτοκίνητό σας σε αραιά χρονικά διαστήματα, χωρίς λάστιχο και με την χρήση κουβά και σφουγγαριού.
- 68. Μάθαμε για τα σημεία τήξης και πήξης του νερού.
- 69. Για το σημείο βρασμού.
- 70. Για τις φυσικές ιδιότητες. Το ειδικό βάρος
- 71. Γλυκό νερό Αλμυρό νερό Το φαινόμενο της άνωσης
- 72. Επισκεφθήκαμε το ΚΠΕ Κόνιτσας
- 73. Περπατήσαμε στο γεφύρι και στις όχθες του ποταμού Αώου
- 74. Παρατηρήσαμε τη χλωρίδα και την πανίδα του παραποτάμιου οικοσυστήματος.
- 75. Κάναμε μετρήσεις του νερού
- 76. Επισκεφθήκαμε τον υδροηλεκτρικό σταθμό στο Πουρνάρι Άρτας.
- 77. ….και το ιστορικό γεφύρι της Άρτας
- 78. ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΑΜΕ ΤΟΥΣ Η.Υ. ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ Για αναζήτηση πληροφοριών αλλά και κατασκευή διαδραστικών ασκήσεων. Για αναζήτηση πληροφοριών αλλά και κατασκευή διαδραστικών ασκήσεων.
- 79. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στο τέλος παρουσιάσαμε το πρόγραμμά μας.
- 80. Κι΄αν βρω το αθάνατο νερό, δεν πίνω κι΄ας ποθάνω, άμα δε βρεις να πιείς και συ, ήντα να ζω να κάνω. Νερό, πολύτιμο αγαθό η φύση μας χαρίζει να το χαρούμε όλοι μας με προσοχή ορίζει.
Notes de l'éditeur
- Οι μαθητές της τάξης να γνωρίσουν βιωματικά και διαθεματικά ένα πολύτιμο στοιχείο, το νερό.
- Στόχοι του προγράμματος Σε επίπεδο γνώσεων: Να γνωρίσουν: α) τις φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού β)Το τρόπο δημιουργίας του νερού στη γη γ)Το κύκλο του νερού δ)Το ρόλο του νερού στις ανθρώπινες κοινωνίες
- Σε επίπεδο στάσεων και δεξιοτήτων: Να ερευνήσουν και να κατονομάσουν τις πιο δαπανηρές χρήσεις νερού στο σπίτι και να διατυπώσουν πρακτικές οδηγίες για την εξοικονόμησή του. Να κατανοήσουν την ιδιαίτερη σημασία του νερού για τους ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς. Να ερευνήσουν τον ιστορικό χαρακτήρα του νερού (σύνδεση με το τραγούδι, τη ζωγραφική, τη θρησκεία κλπ). Να αναπτύξουν οι μαθητές την ικανότητά τους να εργάζονται ομαδικά, να συνεργάζονται, να συζητούν και να επιχειρηματολογούν. Να αναπτύξουν την παρατηρητικότητα και την κριτική τους σκέψη. Να χρησιμοποιήσουν τις ΤΠΕ στην ερευνητική τους εργασία.
- Πορεία του προγράμματος Παρουσίαση του θέματος Ανίχνευση προϋπάρχουσας Παρουσίαση θεωρητικού Μέρους Έρευνα Βιωματική προσέγγιση Σύνθεση Παρουσίαση αξιολόγηση γνώσης
- Ο μπλε πλανήτης Γη
- Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος όπου στην επιφάνειά της κυριαρχεί το υγρό στοιχείο. Το νερό καλύπτει το 71% της γήινης επιφάνειας (από το οποίο 97% είναι θαλάσσιο νερό και 3% γλυκό νερό)
- ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΓΛΥΚΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗ ΓΗ Το μεγαλύτερο απόθεμα γλυκού νερού στον πλανήτη βρίσκεται στους πάγους των πολικών περιοχών. Από το ποσοστό των 3% του γλυκού νερού, τα 2/3 περίπου βρίσκονται συγκεντρωμένα στους πάγους των πόλων.
- Τους πρώτους αιώνες μετά από τη δημιουργία της Γης, ο πλανήτης μας δεν είχε ατμόσφαιρα αφού στοιχεία όπως το ήλιο και το υδρογόνο ήταν πολύ ελαφριά για να εγκλωβιστούν στο πεδίο βαρύτητας του. Στη Γη δεν υπήρχαν ωκεανοί και η επιφάνεια της ήταν κατεσπαρμένη με ενεργά ηφαίστεια απ’ όπου έβγαιναν λάβα, αέρια, όπως το υδρογόνο και ενώσεις του, και ατμοί, κυρίως υδρατμοί. Το υδρογόνο διέφευγε, ενώ το οξυγόνο αντιδρούσε με την αμμωνία και το μεθάνιο για να σχηματιστεί άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα. Όταν δύο άτομα υδρογόνου συνδέθηκαν, αμετάκλητα, με ένα άτομο οξυγόνου, σχημάτισαν ένα τριαδικό μόριο με “μαγικές” ιδιότητες, το νερό, που απέβη η ζωτικότερη ίσως ουσία για την εμφάνιση και ανάπτυξη της ζωής. Η σύσταση της ατμόσφαιρας άρχισε να αποκτά τη σημερινή της μορφή όταν εμφανίστηκαν τα φυτά, που με τη φωτοσύνθεση δέσμευαν διοξείδιο του άνθρακα και ελευθέρωναν οξυγόνο. Τελικά, με τη σταθεροποίηση της ατμόσφαιρας το περίσσευμα του νερού συσσωρευόταν σε κοιλώματα και έτσι σχηματίστηκε σιγά-σιγά ο ωκεανός
- Όταν το νερό των θαλασσών και των λιμνών θερμαίνεται από τον ήλιο, εξατμίζεται, αποκτά δηλαδή αέρια μορφή. Όταν πέφτει η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας,οι υδρατμοί συμπυκνώνονται σε πολλές μικροσκοπικές σταγόνες νερού δημιουργώντας τα σύννεφα. Εξαιτίας του βάρους οι σταγόνες αυτές πέφτουν πάλι στη γη σαν βροχή, σαν χιόνι ή σαν χαλάζι.
- Το νερό παίρνει διάφορες μορφές. Γίνεται από υγρό στερεό, από στερεό υγρό, από υγρό αέριο και από αέριο υγρό. Η θερμοκρασία που μετατρέπεται το νερό σε πάγο είναι 0ο C και από πάγο σε νερό το ίδιο. Το νερό εξατμίζεται σε κάθε θερμοκρασία και βράζει στους 100ο C. Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε συχνά τις αλλαγές της φυσικής κατάστασης του νερού.
- Η διαστολή του νερού Τα υγρά όταν ψύχονται συστέλλονται και όταν θερμαίνονται διαστέλλονται. Το νερό όταν θερμαίνεται στους 0C μέχρι τους 4C αντί να διαστέλλεται, συστέλλεται δηλ. μικραίνει ο όγκος του. Η ανώμαλη διαστολή του νερού έχει μεγάλη σημασία για τη ζωή των λιμνών, των ποταμών και των θαλασσών, γιατί, αν το νερό συμπεριφερόταν όπως τα άλλα υγρά, θα πάγωνε όλη η λίμνη, το ποτάμι ή η θάλασσα και θα πέθαιναν τα φυτά και τα ζώα. Στις μεγάλες παγωνιές καταστρέφονται οι τρυφεροί βλαστοί, τα κλαδιά και οι καρποί των δέντρων, γιατί το νερό που υπάρχει μέσα τους παγώνει και διαστέλλεται. Οι βράχοι θρυμματίζονται, όταν παγώνει το νερό που βρίσκεται στις κοιλότητες ή στις ρωγμές τους, γιατί το παγωμένο νερό διαστέλλεται και σπάει τους βράχους σε μικρά κομμάτια.
- Που καταναλώνεται το νερό; Από το διαθέσιμο νερό που υπάρχει το 70% καταναλώνεται στη γεωργία το 23% στη βιομηχανία και το υπόλοιπο 7% στην οικιακή χρήση. Στην οικιακή χρήση το περισσότερο καταναλώνεται στην τουαλέτα και στην κουζίνα.
- Χρησιμεύει ως το κύριο συστατικό της ζωής για ανθρώπους φυτά και ζώα.
- Χρησιμεύει για την παραγωγή ενέργειας στα υδροηλεκτρικά φράγματα ….
- ….και παλιότερα στους νερόμυλους και τις νεροτριβές.
- Χρησιμεύει ακόμα στις μεταφορές…..
- ….. αλλά και στην άθληση και την ψυχαγωγία.
- ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Τη σημασία του ρόλου των νερών τη βρίσκουμε στους μύθους πολλών λαών. Για το λόγο αυτό τιμούσαν τα νερά ως θεότητες. Στους μύθους όλων των λαών, το νερό αποτέλεσε στοιχείο έμπνευσης και δοξασίας. Εύκολα ανακαλύπτει κανείς ότι οι θεοί των Ινδιών, της Περσίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Βόρειας Ευρώπης, παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά Το νερό αρκετές φορές συνδέθηκε και με το φόβο! Γι’ αυτό, η θάλασσα και ο αγριεμένος ποταμός οδηγούσε τους ανθρώπους στο να εξευμενίζουν τους θεούς, για να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους. Ο κατακλυσμός των νερών περιγράφεται, πολύ συχνά στη μυθολογία. Η πιο γνωστή ιστορία κατακλυσμού είναι αυτή του Νώε και της Κιβωτού του, από την Παλαιά Διαθήκη.
- Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι καταλάβαιναν τη σημασία του νερού. Έφτιαχναν μύθους και το παρομοίαζαν με θεότητες. Τέτοιες ήταν: Ο Ποσειδώνας Θεός της θάλασσας, αλλά και πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος
- Ο Νηρέας Θεότητα της θάλασσας. Ήταν ονομαστός για τη σοφία και τις προφητικές του δυνάμεις. Μία από τις πιο γνωστές κόρες του ήταν η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα.
- Η Αφροδίτη Γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας και γι’ αυτό πήρε αυτό το όνομα. Ήταν θεά της ομορφιάς … αλλά και πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος.
- Οι Σειρήνες Οι Σειρήνες ήταν θαλάσσιοι δαίμονες κόρες του ποτάμιου θεού Αχελώου και της μούσας Μελπομένης.
- Λερναία Ύδρα Τέρας με εννιά κεφάλια. Κατοικούσε στους βάλτους της λίμνης Λέρνης κοντά στο Άργος και σκότωνε ζώα και ανθρώπους. Εχθρός της ήταν ο Ηρακλής που τη σκότωσε με τη βοήθεια του Ιόλαου.
- Κήτη Αποκρουστική θεά των κινδύνων και του τρόμου. Από το όνομα της βγήκε η λέξη κήτος που αναφέρεται σε οποιοδήποτε τέρας της θάλασσας.
- Ωκεανός Τιτάνας Ο Ωκεανός ήταν ο ισχυρότερος Τιτάνας και γιος του Ουρανού και της Γαίας. Απόγονοί του ήταν όλες οι θεότητες των ποταμών, της θάλασσας και των πηγών όπως και οι Ωκεανίδες.
- Ο Αχελώος Ο Αχελώος ήταν θεός του ομώνυμου ποταμού της Αιτωλίας, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος και πρωτότοκος αδελφός τριών χιλιάδων θεών ποταμών.
- ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΙΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ Στις περισσότερες θρησκείες, το νερό αποτελεί το σύμβολο της ζωής, της καθαρότητας, της ψυχικής υγείας. Το πέρασµα µέσα από αυτό συµβολίζει την αναγέννηση και την κάθαρση της ψυχής.
- Στο Χριστιανισμό, οι πιστοί βαπτίζονται για να αποκτήσουν την ευλογία του Αγίου Πνεύματος και δέχονται το Αγίασμα της Εκκλησίας με ευλάβεια, ως κάτι το θαυματουργό για καλή υγεία.
- Στη μουσουλμανική, αλλά και στην ιουδαϊκή θρησκεία οι πιστοί θεωρούν το νερό ένα από τα σημαντικότερα αγαθά και γι’ αυτό, προτού εισέλθουν στους χώρους προσευχής τους, πλένονται. Στο Ιερό Κοράνι, το νερό εµφανίζεται ως η πηγή της δηµιουργίας και της ζωής στον κόσµο.
- Οι ινδουιστές συνήθιζαν να χτίζουν τους ναούς τους, κοντά σε τόπους όπου επικρατούσε το υγρό στοιχείο. Πίστευαν ότι ο πρώτος άνθρωπος φτιάχτηκε από γη, νερό και αέρα. Συνήθιζαν να χτίζουν τους ναούς τους κοντά στο υγρό στοιχείο και επιβαλλόταν οι πιστοί να πλένονται, προτού εισέλθουν στους χώρους της λατρείας. Σύµφωνα µε τη θρησκεία τους είναι υποχρεωµένοι να πλένονται κάθε πρωί.
- Οι Ιάπωνες θεωρούν ότι η Γη δηµιουργήθηκε από µια σταγόνα της υγρής ύλης που έπεσε από το Χάος.
- Οι Ασσύριοι δόξαζαν το νερό ως την πηγή δηµιουργίας του Σύµπαντος.
- Οι Κινέζοι αντιλαµβάνονταν τον κόσµο σαν µια άµαξα, που γύρω της υπάρχουν 4 θάλασσες.
- Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η Γη βρίσκεται µέσα σε ένα ορθογώνιο κουτί, όπου γύρω της υπάρχει ένας ποταµός. Ο Ήλιος και η Σελήνη ταξιδεύουν µε βάρκες στον ουράνιο ποταµό.
- ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Στην Ελλάδα, σε αρκετές περιοχές, οι άνθρωποι ακολουθούν έθιμα με το νερό, τα οποία νιώθουν ότι θα τους εξασφαλίσουν υγεία και ευτυχία. ΤΟ πιο γνωστό έθιμο και συγχρόνως σπουδαία θρησκευτική γιορτή είναι τα Θεοφάνεια, ο Αγιασμός των υδάτων.Ο ιερέας ρίχνει στο νερό τον Σταυρό και οι πιστοί βουτούν να τον πιάσουν γιατί θεωρείται ευλογία. Έτσι αγιάζονται τα ύδατα, δηλαδή το νερό.
- Άλλο έθιμο που γινόταν παλιά στη Φλώρινα λεγόταν το &quot;σιδερένιο νερό&quot;.Αυτό γίνονταν τα χαράματα της Πρωτοχρονιάς. Ο νοικοκύρης του σπιτιού πήγαινε στη βρύση του χωριού. Αφού πλενόταν, έπαιρνε μια πέτρα μικρή και την έπλενε καλά στη βρύση. Στη συνέχεια γύριζε σπίτι και τους έβρεχε με ένα κλωνάρι και την πέτρα λέγοντας: &quot;Όλοι του χρόνου γεροί σαν την πέτρα την μικρή&quot;
- Σε νησιά του Αιγαίου την Πρωτομαγιά, τα κορίτσια σηκώνονταν την αυγή και έπαιρναν μαζί τους τα λουλούδια, που είχαν μαζέψει από την παραμονή και πήγαιναν στα πηγάδια να φέρουν το «αμίλητο νερό» (αμίλητο γιατί το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν). Όταν το έφερναν στο σπίτι, πλένονταν όλοι με αυτό.
- Το έθιμο της Περπερούνας Αυτο το εθιμο εφαρμοζοταν κυριως την Ανοιξη σε περιπτωση εντονης ξηρασιας. Τοτε η γη ειχε αναγκη απο πολλες βροχες για να αναπτυχθουν και να καρπισουν τα γεννηματα και οι αλλες αγροτικες καλλιεργιες.Οι αγροτες του χωριου, προκειμενου να εξορκισουν το κακο της ανομβριας, διαλεγαν ενα κοριτσι, κυριως απο φτωχη οικογενεια, την πιρπιρουνα και το στολιζαν με πρασινα κλαδια αλλα κυριως με βουζιλα, και αγριολουλουδα. Η πιρπιρουνα μεζι με μια ομαδα συνομηλικων κοριτσιων τριγυριζε ολο το χωριο και ολα μαζι τα κοριτσια τραγουδουσαν το παρακατω τραγουδι: πιρπιρουνα περπατει το θεο παρακαλει για να βρεξει μια βροχη μια βροχη καλοκαιρνη για να γενουν τα ψωμια μπαρες, μπαρες τα νερα λιμνες, λιμνες τα κρασια καθε κουτσορο καλαθι καθε ροκα και οκα καθε σταχυ κι εκατο. Οι νοικοκυρες του χωριου καλοδεχονταν την πιρπιρουνα, εριχναν νερο πανω στα κλαδια που εφερνε επανω της και της φιλοδωριζαν αυγα, χρηματα η κατι αλλο.
- Μια φορά κι έναν καιρό, τότε που όλα πάνω στη γη ήταν αλλιώτικα, ο ήλιος και το νερό ζούσαν μαζί κι έκαναν παρέα. Ο ήλιος πήγαινε συχνά επίσκεψη στο νερό, μα το νερό ποτέ δεν τον είχε επισκεφτεί. -&quot;Γιατί δεν έρχεσαι και συ στο παλάτι μου;&quot; ρώτησε μια μέρα ο ήλιος το νερό. -&quot;Δεν μπορώ, ήλιε μου&quot;, απάντησε το νερό. &quot;Γιατί, αν έρθω, πρέπει να φέρω μαζί μου όλους τους συγγενείς μου&quot;. -&quot;Και γι&apos; αυτό, καλό μου νερό, ανησυχείς;&quot; είπε ο ήλιος. &quot;Το παλάτι μου είναι μεγάλο. Έχει χώρο για όλους σας. Ελάτε και μη νοιάζεστε καθόλου&quot;, είπε αποφασιστικά ο ήλιος. Έτσι, το νερό μάζεψε όλους τους συγγενείς του και κίνησαν για το λαμπρό παλάτι του ήλιου. Ήταν το νερό της θάλασσας, το νερό των ποταμών, το νερό των πηγών και των λιμνών, ήταν οι βροχές, οι θύελλες κι οι καταιγίδες, ήταν και τι δεν ήταν... Όταν έφτασαν στο παλάτι του ήλιου, εκείνος κατέβηκε να τους υποδεχτεί. -&quot;Καλώς τους&quot;, πρόφτασε να πει, μα πριν αποσώσει τα λόγια του, το νερό χύθηκε μέσα στο παλάτι και πλημμύρισε τα πρώτα πατώματα. Ο ήλιος, ξαφνιασμένος, έτρεξε κι ανέβηκε στα τελευταία πατώματα, μα σε λίγο, έβλεπε, με τρόμο, το νερό να γεμίζει το παλάτι του. -&quot;Σου το είπα πως είμαστε πολλοί&quot;, του είπε το νερό, καθώς έβλεπε τον ήλιο να χλομιάζει όλο και περισσότερο. &quot;Τώρα όμως, δεν μπορούμε να κάνουμε πίσω&quot;. Ο ήλιος έβλεπε το νερό να προχωρά και σιγά σιγά να ανεβαίνει και να γεμίζει και τα υπόλοιπα πατώματα του παλατιού. Αναγκάστηκε να ανέβει στη στέγη. Το νερό όμως, στα γρήγορα, σκέπασε και τη στέγη. Τότε ο ήλιος κάνει έναν πήδο και φράααπ, ανεβαίνει στον ουρανό. Από τότε, άρχισε να μένει εκεί. Κι εκεί είναι ακόμα μέχρι και σήμερα.
- ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΜΕ ΝΕΡΟ Γράφει στο νερό και σπέρνει στη λίμνη. (ακατόρθωτο) Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει. Είπαμε το νερό νεράκι. (διψάσαμε) Είναι έξω απ’ τα νερά του… (Εκτός περιβάλλοντος) Έκανε (κάναμε) μια τρύπα στο νερό.(Τίποτα - ματαιοπονούμε) Κουβαλάει νερό με το κόσκινο. (αδύνατο) Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται. (απελπισία) Όμορφη σαν τα κρύα τα νερά. (Δροσερή, πολύ όμορφη) Όποιος διψάει, πηγάδια βλέπει. (επιθυμίες) Όταν σμίξει σταγόνα με σταγόνα, γίνεται ποτάμι… (ένωση = δύναμη)
- ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ Κρυονέρι, Νερομάνα, Καλό Νερό, Ξινό Νερό, Ξεροπόταμος, Κρυοπηγή, Κρήνη… Κεφαλόβρυσο, Κανάλι, Πηγαδάκια, Καλή Βρύση, Ξεροπόταμος, Νερόμυλος…
- Πως γινόταν παλιά η ύδρευση; Πριν από αρκετά χρόνια δεν υπήρχαν βρύσες μέσα στα σπίτια. Άλλοι έπαιρναν νερό από πηγάδια που είχαν στις αυλές τους και άλλοι από την κεντρική βρύση του χωριού ή από διάφορες πηγές.
- Υπήρχε βέβαια και ο νερουλάς, που κουβαλούσε το νερό σε στάμνες με το γάιδαρό του και το έδινε στα σπίτια.
- Στα νησιά συγκέντρωναν το βρόχινο νερό στις ταράτσες των σπιτιών τους, το οποίο και χρησιμοποιούσαν
- Ρύπανση του νερού είναι κάθε ουσία που εμποδίζει την κανονική χρήση του νερού. Η ρύπανση μπορεί να είναι χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών, ενεργειακή, βιολογική κτλ. Η ρύπανση χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: την άμεση ρύπανση δηλαδή αυτή που μπορούμε να τη δούμε όπως τα τοξικά απόβλητα που σκοτώνουν αμέσως τα ψάρια και την έμμεση ρύπανση, δηλαδή που δεν είναι ορατή και σιγά σιγά προκαλούνται αλλαγές στα είδη που βρίσκονται στο νερό.Οι σπουδαιότερες πηγές ρύπανσης, οι οποίες επιβαρύνουν κατ΄ αρχήν τα επιφανειακά νερά και στη συνέχεια τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, μπορεί να ταξινομηθούν στις εξής κατηγορίες: &quot; Αστικά λύματα,&quot; Βιομηχανικά υγρά απόβλητα, &quot; Αέριοι ρύποι , &quot; Ρύπανση από πετρελαιοειδή. &quot; Γεωργικά υγρά απόβλητα, Κτηνοτροφικά υγρά απόβλητα, Διείσδυση θαλασσινού &quot; Όξινη βροχή
- ΛΕΙΨΥΔΡΙΑ σημειώνεται όταν οι ποσότητες του νερού που αφαιρούνται από τις λίμνες, τα ποτάμια ή το υπέδαφος, είναι τόσο μεγάλες, ώστε οι προμήθειες νερού δεν επαρκούν πλέον στην ικανοποίηση όλων των ανθρωπίνων αναγκών ή των αναγκών του οικοσυστήματος. Η λειψυδρία βρίσκεται ανάμεσα στα σημαντικότερα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από πολλές κοινωνίες και από τον «Κόσμο» του 21ου αιώνα. Η χρήση του νερού έχει αυξηθεί ξεπερνώντας ΚΑΤΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ το ρυθμό αύξησης του πληθυσμού τον τελευταίο αιώνα, και παρόλο που δεν υπάρχει παγκόσμια λειψυδρία γενικότερα, όλο και περισσότερες περιοχές έχουν κατά περιόδους λειψυδρία. 1.800 εκατομμύρια ανθρώπων προβλέπεται ότι θα ζήσουν σε χώρες ή περιοχές με ΠΛΗΡΗ λειψυδρία μέχρι το 2025, και δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζουν κάτω από δύσκολες συνθήκες. Το νερό στις σύγχρονες πόλεις ξοδεύεται αλόγιστα και αν δεν προσέξουμε όλοι, δεν θα είναι αρκετό για τις ανάγκες μας. Κυρίως τώρα, που στην περιοχή μας μειώνονται οι βροχοπτώσεις, λόγω της κλιματικής αλλαγής και επηρεάζονται τα νερά, εξαιτίας των τεράστιο καταστροφών στα δάση. Δεν χρειάζεται να περιορίσουμε τις βασικές ανάγκες μας. Μπορούμε με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας, να πετύχουμε μεγάλη μείωση στην κατανάλωση νερού. Αρκεί να έχουμε στο μυαλό μας τις παρακάτω ερωτήσεις:Χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε τόσο νερό; Το χρησιμοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο; Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειωθεί η σπατάλη του νερού;
- Στο μπάνιο • Ελέγχουμε για διαρροή το καζανάκι της του- αλέτας. • Κλείνουμε τη βρύση όταν δεν χρειαζόμαστε το νερό, όπως για παράδειγμα όταν βουρτσί- ζουμε τα δόντια μας, όταν λουζόμαστε, όταν ξυριζόμαστε. • Κάνουμε σύντομα ντους με μέτρια πίεση. • Αντικαθιστούμε τα παλιά καζανάκια με σύγ- χρονα που διαθέτουν σύστημα διπλής ροής. Στα παλιά καζανάκια μπορούμε να τοποθε- τήσουμε ειδικές συσκευές που μειώνουν την κατανάλωση νερού
- Στο μπάνιο • Ελέγχουμε για διαρροή το καζανάκι της του- αλέτας. Αντικαθιστούμε τα παλιά καζανάκια με σύγ- χρονα που διαθέτουν σύστημα διπλής ροής. Στα παλιά καζανάκια μπορούμε να τοποθε- τήσουμε ειδικές συσκευές που μειώνουν την κατανάλωση νερού • Κλείνουμε τη βρύση όταν δεν χρειαζόμαστε το νερό, όπως για παράδειγμα όταν βουρτσί- ζουμε τα δόντια μας, όταν λουζόμαστε, όταν ξυριζόμαστε. • Κάνουμε σύντομα ντους με μέτρια πίεση.
- Στην κουζίνα • Ξεπλένουμε φρούτα και λαχανικά σε μια λε- κάνη με νερό, με το οποίο μπορούμε μετά να ποτίσουμε τα λουλούδια μας. • Κλείνουμε τη βρύση όση ώρα σαπουνίζουμε τα πιάτα. • Γεμίζουμε το πλυντήριο πιάτων πριν να το θέ- σουμε σε λειτουργία.
- Στον κήπο • Ποτίζουμε τα φυτά νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, κυρίως το καλοκαίρι. • Ελέγχουμε τακτικά το σύστημα αυτόματου ποτίσματος για διαρροές. • Σκουπίζουμε την αυλή ή το μπαλκόνι αντί την πλύνουμε με το λάστιχο. Να πλένετε το αυτοκίνητό σας σε αραιά χρονικά διαστήματα, χωρίς λάστιχο και με την χρήση κουβά και σφουγγαριού.
- Ελέγχουμε τακτικά το σύστημα αυτόματου ποτίσματος για διαρροές.
- Να πλένετε το αυτοκίνητό σας σε αραιά χρονικά διαστήματα, χωρίς λάστιχο και με την χρήση κουβά και σφουγγαριού.
- Κατασκευάσαμε και τον κύκλο του νερού.
- Μάθαμε για τα σημεία τήξης και πήξης του νερού.
- Για το σημείο βρασμού
- Για τις φυσικές ιδιότητες. Το ειδικό βάρος
- Το φαινόμενο της άνωσης
- Επισκεφθήκαμε το ΚΠΕ Κόνιτσας
- Περπατήσαμε στο γεφύρι και στις όχθες του ποταμού Αώου
- Παρατηρήσαμε τη χλωρίδα και την πανίδα του παραποτάμιου οικοσυστήματος.
- Κάναμε μετρήσεις του νερού
- Επισκεφθήκαμε τον υδροηλεκτρικό σταθμό στο Πουρνάρι Άρτας.
- ….και το ιστορικό γεφύρι της Άρτας
- Νερό, πολύτιμο αγαθόη φύση μας χαρίζεινα το χαρούμε όλοι μαςμε προσοχή ορίζει. Νερό, νερό, νεράκι μουεσύ ζωή χαρίζειςκαι διψασμένα έμβιασ’ όλη τη γη ποτίζεις. Φέτος στο σχολείο μου έμαθαπως πρέπει να προσέχω,αν θέλω για πολύ καιρόστη γη νερό να έχω. Τέρμα οι σπατάλες στο νερότις βρύσες σας κοιτάξτεκι αν κάποιες στάζουντρέξετε όλοι σας να τις φτιάξτε. Μπανιέρα μη γεμίζετεσήμερα να πλυθείτεγια ένα ντουζάκιγρήγορο όλοι σας να σταθείτε. Βεράντα με χυτό νερόποτέ μην ξαναπλύντεπιάστε τη σφουγγαρίστρα σαςγια να την σφουγγαρίστε. Στον κήπο λάστιχο μη δωόλοι σας θυμηθείτεμε τον κουβά τα δέντρα σαςόλοι να τα ποτίστε. Τα χόρτα όταν πλένετενερό να μην πετάτεμαζέψτε το και τρέξετεστις γλάστρες να το πάτε. Το αμάξι μας το πλένουμεπάντα με σφουγγαράκιλίγο νεράκι βάζουμεμέσα στο κουβαδάκι. Χωρίς νεράκι δε μπορώούτε στιγμή να ζήσωκαι για να σ’ έχω πάντοτεπολύ θα προσπαθήσω. Χωρίς νεράκι δεν μπορώπαιδάκι εγώ μικρούλικαι για να σ’ έχω προσπαθώφίλε, Γλύκονερούλη.