Ερευνητική Εργασία 2014-15

2. Χαρακτηριστικά του
παραμυθιού.
Ομάδα 3
Κάους Ραφαέλα, Μπακιρτζή Φένια,
Πηλίδου Μαρκέλλα, Σιδηροπούλου
Μαίρη
1ο
ΓΕΛ Αλεξάνδρειας Β’τάξη
Ερευνητική Εργασία: Κόκκινη κλωστή δεμένη …
παραμύθια παλιά και σύγχρονα.

3. <<ΠΑΡΑΜΥΘΙ>>
• Η λέξη είναι σύνθετη
• Προέρχεται από την λέξη <<παρά>> που
σημαίνει κοντά και από την λέξη
<<μύθιον>> δηλαδή λόγος,λόγια

4. Παραμύθι και γλωσσική έκφραση.
• Τα παραμύθια:
– Εκφέρονται προφορικά
– Έχουν ιδιωματική διατύπωση

5. Οι σύγχρονοι μελετητές :
• Θεωρούν το παραμύθι
αναντικατάστατο μέσο για γνωριμία
του παιδιού με τον κόσμο
• Αναγνωρίζουν ότι οι απλές ιστορίες
του παραμυθιού δίνουν με συμβολικό
τρόπο πληροφορίες για την κοινωνία
και τον πολιτισμό

6. Το παραμύθι :
• Δεν έχει σκοπό να διδάξει
• Στόχος του είναι η ψυχαγωγία
• Έχει , όμως , ως κατάληξη την << ηθική
δικαίωση >> του ήρωα

7. Αισθητικά χαρακτηριστικά
παραμυθιού
• Λιτότητα
• Αποφυγή πραγματολογικών και
ψυχολογικών περιγραφών

8. Αφηγηματικά χαρακτηριστικά
• Ο αριθμός τρία. Τα κεντρικά πρόσωπα
είναι συνήθως τρία:ο ήρωας,ο κακός
και η αγαθοποιός δύναμη.
• Κυριαρχεί η αντίθεση:ο ήρωας και
αυτός που του στέκεται εμπόδιο.
• Υπάρχει το καλό και το κακό. Αυτή η
απλοϊκή πόλωση επιτρέπει στο παιδί
την ταύτιση.

9. Μορφολογία και δομή του
παραμυθιού
• Η μορφολογία εξετάζει τα κοινά στοιχεία των
παραμυθιών τόσο στις ιστορίες όσο και στον τρόπο
αφήγησης.
• Πατέρας της σύγχρονης μορφολογίας είναι ο Ρώσος
Βλαντιμίρ Προπ.
• O Προπ βρήκε ότι τα πρόσωπα των παραμυθιών
επιτελούν λειτουργίες που έχουν σταθερά και μόνιμα
χαρακτηριστικά.
• Χαρακτηριστικό παράδειγμα λειτουργίας είναι η
παραβίαση μιας απαγόρευσης. Υπάρχει σε πολλά
γνωστά παραμύθια. Η Κοκκινοσκουφίτσα παραβιάζει τη
συμβουλή της μαμάς της και η γυναίκα του
Κυανοπώγωνα ανοίγει το απαγορευμένο δωμάτιο.

10. Τα αφηγηματικά χαρακτηριστικά του
παραμυθιού
• Στο παραμύθι ο χρόνος είναι αόριστος
• Ο τόπος της δράσης είναι επίσης αόριστος
• Τα πρόσωπα είναι σχεδόν πάντα ανώνυμα
Το 1908 ο Δανός Άξελ Όλρικ επισήμανε κάποιες
αφηγηματικές αρχές για το παραμύθι, τους επικούς νόμους.
Μερικοί από τους πιο σημαντικούς είναι οι παρακάτω:
1) Ένα παραμύθι δεν ξεκινά με το σπουδαιότερο σημείο της
δράσης και δεν τελειώνει απότομα.
2) Οι επαναλήψεις είναι συχνές.
3) Οι αντίθετοι χαρακτήρες είναι αντιμέτωποι.
4) Ο χειρότερος και ο πλέον αδύναμος της ομάδας
αποδεικνύεται στο τέλος ο καλύτερος.
5) Η πλοκή είναι απλή.
6) Τα αντικείμενα, τα πρόσωπα, τα συναισθήματα
περιγράφονται με τον απλούστερο δυνατό τρόπο.

11. Τύποι παραμυθιού
• Κάθε παραμύθι αποτελείται από διαδοχικά
επεισόδια, τα λεγόμενα μοτίβα.
• Ο τεράστιος όγκος του παραμυθικού υλικού έχει
ταξινομηθεί σύμφωνα με τη διεθνή κατάταξη των
Aarne-Thomson σε 2.430 τύπους.
• Οι μύθοι των ζώων, τα μαγικά παραμύθια, οι
ευτράπελες διηγήσεις και τα κλιμακωτά
παραμύθια αποτελούν τις μεγάλες κατηγορίες
στις οποίες εντάσσεται το σύνολο των τύπων
του παραμυθιού.

12. Οι ρίζες του παραμυθιού
1. Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία: τα παραμύθια προέρχονται από την
κοιτίδα του ινδοευρωπαϊκού πολιτισμού.
2. Η μυθολογική θεωρία: τα παραμύθια προήλθαν από τους
ηλιακούς μύθους των Ινδοευρωπαίων.
3. Η ινδική θεωρία: τα παραμύθια προέρχονται από την ινδουϊστική-
βουδιστική παράδοση.
4. Η πολυγενετική θεωρία: τα παραμύθια είναι κοινά σε πολλούς
λαούς και δείχνουν την κοινή εξελικτική τους πορεία μέσα στο
χρόνο.
5. Η ιστορικογεωγραφική θεωρία.
6. Η συμβολιστική θεωρία: τα παραμύθια προέρχονται από παλαιές
θρησκευτικές τελετουργίες.
7. Η ψυχαναλυτική θεωρία: προσπάθησε να εξηγήσει το παραμύθι
με ψυχαναλυτικούς όρους.