Chích ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ con quý vị chống lại nhiều chứng bệnh và các biến chứng của bệnh. Khi quý vị cho con mình chủng ngừa, quý vị cũng giúp bảo vệ những người khác nữa.

1. Vietnamese - Number 50f
October 2014
Chủng Ngừa cho Học Sinh Lớp 6 tại B.C.
Grade 6 Immunizations in B.C.
Chích ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ con quý vị chống lại nhiều
chứng bệnh và các biến chứng của bệnh. Khi quý vị cho con mình
chủng ngừa, quý vị cũng giúp bảo vệ những người khác nữa.
Thuốc chủng ngừa bệnh viêm gan B, viêm màng não C và bệnh
thủy đậu được chích cho tất cả học sinh lớp 6. Thuốc chủng ngừa
siêu vi trùng papilloma ở người (HPV) được chích cho nữ sinh.
Điều quan trọng phải giữ hồ sơ của tất cả các sự chủng ngừa con
quý vị đã nhận, và phải bảo đảm các em đã được chích đầy đủ tất
cả các liều thuốc chủng ngừa được đề nghị chích ở tuổi thơ mà các
em hội đủ điều kiện để hưởng. Nếu quý vị có bất cứ điều gì thắc
mắc, xin vui lòng hỏi người chăm sóc sức khỏe của quý vị hoặc
viếng mạng www.immunizebc.ca để biết thêm thông tin.
Thuốc chủng ngừa bệnh viêm gan B là gì?
Thuốc chủng ngừa viêm gan B bảo vệ chống lại siêu vi trùng bệnh
viêm gan B. Hầu hết trẻ em ở lớp 6 đã được chủng ngừa chống lại
bệnh viêm gan B khi còn nhỏ và không cần thêm bất cứ các liều
thuốc chủng nào nữa. Trẻ em nào chưa được chủng ngừa sẽ được
chích 2 liều thuốc chủng, mỗi liều cách nhau 6 tháng. Để biết thêm
chi tiết, xin xem HealthLinkBC File #25a Thuốc Chủng Ngừa Bệnh
Viêm Gan B.
Nhiễm siêu vi gan B là gì?
Bệnh viêm gan B là do một siêu vi trùng tấn công gan. Bệnh có thể
gây các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng bao gồm hư gan vĩnh viễn
(xơ gan). Bệnh viêm gan B cũng là lý do chính của việc bị ung thư
gan, có thể gây tử vong.
Siêu vi trùng viêm gan B lây từ một người bị bệnh sang cho người
khác qua đường máu hoặc qua các chất dịch của cơ thể. Điều này
bao gồm việc vô tình bị chích hoặc cố ý dùng kim cũ để chích, bị
máu của người nhiễm bệnh văng trúng miệng, mũi, hoặc mắt, bị
một người nhiễm bệnh cắn, dùng chung các đồ vật có dính máu
chẳng hạn như bàn chải đánh răng, chỉ cọ răng hoặc dao cạo, hay
qua sự tiếp xúc tình dục thân mật. Siêu vi trùng không lây truyền
qua sự tiếp xúc tình cờ chẳng hạn như ôm nhau, hôn, nhảy mũi
hoặc ho.
Thuốc chủng ngừa bệnh viêm màng não C là gì?
Thuốc chủng ngừa viêm màng não C bảo vệ chống lại sự nhiễm
khuẩn gây viêm màng não loại C. Một liều thuốc chủng được chích
cho tất cả trẻ em ở lớp 6. Liều này là liều tăng cường cho những em
đã được chủng ngừa bệnh viêm màng não C ở tuổi thơ. Trẻ em nào
chưa bao giờ được chủng ngừa cũng nên chích 1 liều. Nếu con quý
vị đã chích một liều thuốc chủng vào ngày hay sau ngày sinh nhật
10 tuổi của mình, các em không cần chích một liều ở lớp 6. Để biết
thêm thông tin, xin xem HealthLinkBC File #23a Thuốc chủng
ngừa liên hợp chống bệnh viêm não loại C.
Nhiễm khuẩn cầu não loại C là gì?
Khuẩn cầu não loại C có thể gây các sự nhiễm trùng nghiêm trọng
và đe dọa đến tính mạng chẳng hạn như viêm màng óc (một sự
nhiễm trùng màng bao ngoài vỏ não), và nhiễm trùng huyết (một sự
nhiễm trùng máu). Cứ mỗi 100 trẻ em bị bệnh, có thể tới 15 em bị
tử vong. Các biến chứng vĩnh viễn của sự nhiễm trùng bao gồm
hoại não và bị điếc.
Nhiễm khuẩn cầu não lây từ người này sang người khác qua việc
ho, nhảy mũi, hoặc tiếp xúc mặt sát với mặt. Bệnh cũng có thể lây
lan qua nước miếng bằng cách hôn nhau, hoặc ăn chung, uống
chung, hút thuốc lá chung, xài chung son môi, uống chung chai
nước, dùng chung các đồ dùng bảo vệ răng miệng khi chơi các môn
thể thao, và ngậm miệng của các dụng cụ âm nhạc.
Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu là gì?
Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu (trái rạ) bảo vệ chống lại bệnh
thủy đậu và các biến chứng của bệnh. Hầu hết trẻ em ở lớp 6 sẽ
được chích 1 liều thuốc chủng vào ngày hoặc sau ngày sinh nhật 1
tuổi của mình. Liều thuốc chủng thứ nhì được chích cho tất cả học
sinh lớp 6 để tăng cường sự miễn dịch với bệnh thủy đậu. Trẻ em
nào chưa hề bao giờ được chủng ngừa nên chích 2 liều, mỗi liều
cách nhau 3 tháng.
Nếu con quý vị đã bị bệnh thủy đậu trước ngày sinh nhật 1 tuổi, các
em vẫn nên chích ngừa vì các em có thể chưa được phát triển sự
miễn nhiễm dài hạn và các em có thể mắc bệnh thủy đậu trở lại.
Tuy nhiên, con quý vị không cần chích ngừa nếu các em đã bị bệnh
thủy đậu hoặc bệnh viêm da (shingles) lúc 1 tuổi hay hơn, hoặc nếu
các em đã được chích 2 liều thuốc chủng. Để biết thêm chi tiết, xin
xem HealthLinkBC File #44b Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu.
Bệnh thủy đậu là gì?
Bệnh thủy đậu là sự nhiễm trùng gây nên bởi siêu vi trùng bệnh
thủy đậu varicella-zoster. Sự nhiễm trùng có thể rất nghiêm trọng ở
trẻ sơ sinh, ở thanh thiếu niên, người trưởng thành, ở phụ nữ có thai
và những người có hệ miễn nhiễm suy yếu.
Các biến chứng của bệnh thủy đậu bao gồm viêm phổi (nhiễm
trùng phổi), sưng óc (viêm não), và nhiễm khuẩn ở da. Viêm não có
thể dẫn đến động kinh, bị điếc, hoặc hư não. Khoảng 1 người trong
số 3,000 người trưởng thành bị bệnh thủy đậu chết vì sự nhiễm
trùng.
Siêu vi trùng lây lan qua không khí khi một người nhiễm bệnh ho
hoặc nhảy mũi. Bệnh cũng có thể lây lan qua sự tiếp xúc với chất
dịch từ các mụn nước thủy đậu.
Thuốc chủng ngừa HPV là gì?
Thuốc chủng ngừa siêu vi trùng papilloma ở người (human
papillomavirus, viết tắt HPV), được sử dụng trong chương trình lớp
6 tại B.C. là Gardasil®. Thuốc bảo vệ chống lại 2 loại HPV (loại 16
và 18) gây nên khoảng 70% các sự ung thư cổ tử cung và vài loại
ung thư khác chẳng hạn như ung thư âm đạo, âm hộ, hậu môn,
dương vật, miệng và cổ. Thuốc cũng bảo vệ chống lại 2 loại HPV
(loại 6 và 11) gây nên khoảng 90% các trường hợp mụn cóc ở bộ
phận sinh dục. Thuốc được chích thành 2 liều cho nữ sinh lớp 6,
mỗi liều cách nhau 6 tháng.

2. Thuốc chủng HPV cũng được chấp thuận cho dùng ở nam sinh,
nhưng thuốc không được chích miễn phí. Hãy liên lạc với chuyên
viên chăm sóc sức khỏe của quý vị để biết thêm chi tiết. Để có
thêm thông tin về thuốc chủng ngừa HPV, xin xem HealthLinkBC
File #101b Thuốc Chủng Ngừa Papillomavirus Ở Người.
HPV là gì và ai có thể bị nhiễm HPV?
HPV là một trong những bệnh lây nhiễm qua đường sinh dục
(STIs) phổ biến nhất và 3 trong số 4 người phụ nữ có sinh hoạt tình
dục sẽ bị HPV vào một lúc vào đó. Bất cứ ai có bất cứ hoạt động
tình dục nào với một người khác liên quan đến việc làm tình bằng
đường miệng, qua bộ phận sinh dục hoặc tiếp xúc hậu môn đều có
thề bị HPV. Giao hợp không nhất thiết bị nhiễm trùng.
Hàng năm tại B.C. có khoảng:
• 175 phụ nữ sẽ bị ung thư cổ tử cung và 50 người bị chết vì bệnh.
• 6,000 phụ nữ sẽ phát triển các sự thay đổi có nhiều rủi ro ở cổ tử
cung gây tiền ung thư.
• Trên 500,000 phụ nữ sẽ làm xét nghiệm Pap và trên 20,000
người sẽ cần phải được theo dõi thêm, có thể bao gồm việc phải
làm thêm các xét nghiệm Pap khác nữa và giải phẫu để chận
đứng sự phát triển của ung thư cổ tử cung.
Các em gái và phụ nữ được bảo vệ nhiều nhất khi họ chích thuốc
chủng ngừa HPV trước khi họ bắt đầu có sinh hoạt tình dục. Ở các
phụ nữ chưa hề bị nhiễm HPV, thuốc Gardasil®
ngăn ngừa hầu như
100% các trường hợp ung thư cổ tử cung gây nên bởi các HPV loại
16 và 18 và các mụn cóc ở bộ phận sinh dục gây nên bởi HPV loại
6 và 11.
Các phản ứng có thể có sau khi chích các thuốc
chủng ngừa này là gì?
Các phản ứng thông thường có thể bao gồm bị đau nhức, đỏ và
sứng cánh tay nơi được chích thuốc. Nhức đầu và sốt nhẹ cũng có
thể xảy ra. Nổi mẩn đỏ giống như bị bệnh thủy đậu nhưng có ít các
đốm hơn có thể xảy ra khoảng 2 tuần sau khi chích thuốc chủng
ngừa bệnh thủy đậu. Nổi sải thường chỉ từ 2 đến 3 các mụn nước
nhỏ ở da gần nơi kim chích nhưng đôi khi có thể xuất hiện ở những
phần khác của cơ thể. Rất hiếm khi, một người được chủng ngừa bị
nổi sải sau khi chích ngừa có thể truyền lây siêu vi trùng từ thuốc
chủng ngừa bệnh thủy đậu sang cho những người khác. Để ngăn
ngừa việc lây lan siêu vi trùng sang cho những người khác, chỗ nổi
sải nên được che lại cho đến khi các mụn nước đã khô và đóng vảy.
Điều quan trọng là phải ở lại y viện trong 15 phút sau khi chích bất
cứ loại thuốc chủng nào bởi vì có một rủi ro cực kỳ hiếm thấy của
sốc phản vệ được gọi là phản ứng toàn thân ảnh hưởng tới hệ tuần
hoàn (anaphylaxis) đe dọa đến tính mạng. Điều này có thể bao gồm
nổi sải (hives), khó thở, hoặc sưng cổ họng, lưỡi hay môi. Nếu điều
này xảy ra sau khi quý vị rời y viện, hãy gọi 9-1-1 hoặc số điện
thoại cứu cấp tại địa phương. Phản ứng này có thể chữa trị, và xảy
ra cho ít hơn 1 người trong số một triệu người được chủng ngừa.
Điều quan trọng là phải luôn luôn báo cáo tất cả các phản ứng
nghiêm trọng hoặc không ngờ trước cho chuyên viên chăm sóc sức
khỏe của quý vị biết.
Để biết thêm thông tin về Hội Chứng Reye, xin xem HealthLinkBC
File #84 Hội Chứng Reye.
Ai không nên chủng ngừa?
Thuốc chủng ngùa không được đề nghị chích cho:
• Những người đã có một phản ứng dị ứng đe dọa đến tính mạng
với một liều thuốc chủng trước đây, hoặc với bất cứ thành phần
nào của thuốc chủng bao gồm chất men (trong các thuốc chủng
ngừa bệnh viêm gan B và HPV), nhựa latex (trong một số thuốc
chủng ngừa bệnh viêm gan B và viêm màng não loại C), chất
kháng sinh neomycin và chất cao gelatin (trong một số các thuốc
chủng ngừa bệnh thủy đậu).
• Một số người có hệ miễn nhiễm suy yếu do bệnh tật hoặc do
điều trị y khoa không nên chích thuốc chủng ngừa bệnh thủy
đậu.
• Những người đã được truyền máu hoặc đã nhận các sản phẩm
khác của máu có thể chờ cho tới 11 tháng trước khi chích thuốc
chủng ngừa bệnh thủy đậu, tùy theo sản phẩm máu họ đã nhận.
• Những người bị bệnh lao đang hoạt động mà chưa được chữa trị
không nên chích thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu.
• Phụ nữ có thai không nên chích thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu
hoặc thuốc ngừa HPV.
Không cần phải trì hoãn việc chủng ngừa do bị cảm lạnh hoặc bị
bệnh nhẹ khác. Tuy nhiên, nếu quý vị có điều lo ngại, hãy hỏi
chuyên viên chăm sóc sức khỏe của quý vị.
Ưng Thuận của Vị Thành Niên Chín Chắn
Cha mẹ hoặc người giám hộ và các con nên nói chuyện với nhau về
vấn đề chủng ngừa. Sẽ có nỗ lực xin phép cha mẹ/người giám hộ
hoặc người đại diện ưng thuận trước khi chủng ngừa. Tuy nhiên,
luật cho phép trẻ em dưới 19 tuổi hiểu được các lợi ích và các phản
ứng có thể xảy ra của mỗi loại thuốc chủng và rủi ro khi không
chủng ngừa thì có thể ưng thuận hoặc từ chối chủng ngừa.
Muốn biết thêm các đề tài của HealthLinkBC File,
vào www.HealthLinkBC.ca/healthfiles hoặc đến
phòng y tế công cộng tại địa phương quý vị.
Bấm vào www.HealthLinkBC.ca hoặc gọi số
8-1-1 để biết chi tiết và các dịch vụ sức khỏe
không cấp thiết tại B.C.
Muốn tìm trợ giúp cho người điếc và khiếm thính,
gọi số 7-1-1 tại B.C.
Có dịch vụ dịch thuật với hơn 130 ngôn ngữ khi có
yêu cầu của quý vị.
Có thể cho uống Acetaminophen hoặc Tylenol®
nếu bị sốt hoặc đau nhức. KHÔNG nên cho bất
cứ người nào dưới 20 tuổi uống ASA hoặc
Aspirin®
vì rủi ro bị Hội chứng Reye.