Contenu connexe Similaire à Metoda analizy i specyfikowania wymagań na oprogramowanie (20) Metoda analizy i specyfikowania wymagań na oprogramowanie1. Analiza systemowa organizacji: opracowanie
modelu jej działania, cel i szukanie rozwiązania
Jarosław Żeliński – analityk biznesowy
Prezentacja prowadzonej działalności,
sposobu prowadzenia procesu analizy i
projektowania oraz zasad współpracy
2. … listy … listy …
• Szanowny Panie, […] Jestem specjalistą w
zakresie HR i poszukuję wspólnego języka z
programistami tworzącymi czasami dla mnie
oprogramowanie. Potwierdzam Pana zdanie -
metody opisowe i zorientowane na przypadki
nie są skuteczne a nawet powiem
bezużyteczne gdyż programiści nie czytają ich
do końca. Proszę o pomoc i z góry dziękuję.
3. … listy … listy …
• Jestem pod wielkim wrażeniem Pana artykułów,
tym bardziej, że na przykładzie własnej firmy
miałem okazję doświadczyć problemów
wdrożeniowych, których przyczyny i skutki Pan
opisuje. Niestety mimo najwyższej staranności i
zaangażowania z naszej strony jeden z
GoldPartnerów i jednocześnie laureat nagrody
partnera roku firmy Microsoft zdołał "modelowo
położyć na łopatki" nasz projekt. W związku z tym
pewnie będę miał przyjemność popracować z
Panem. Jak się domyślam, prawdopodobnie w
ten właśnie sposób trafia do Pana większość
klientów.
4. O mnie…
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 4
Od 1991 roku w branży IT i zarządzania
Od 1998 roku jako niezależny analityk, projektant i
firma IT-Consulting.pl
Dziesiątki publikacji w prasie branżowej i
gospodarczej
Wykładowca: 2005-20012 Akademii Morskiej i
Politechniki Warszawskiej, od 2014 wykładowca
Wyższej Szkoły Zarządzania i Technik Informatycznych
pod auspicjami PAN od 2014
Kilkudziesięciu odbiorców usług doradczych, małe,
średnie i duże firmy zarówno informatyczne jak i ich
klienci oraz administracja publiczna.
Poświadczenie bezpieczeństwa wydane przez ABW
Publikacje między innymi w …
5. A na grzyba nam Pan Analityk? Przecież analizę
zrobimy sami, a jak nie - to zrobi to dostawca.
Perspektywa obserwatora z ziemi
(system geocentryczny)
Odkryta Prawda (system
heliocentryczny)
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 5
6. Samodzielny ekspert a korporacja
konsultingowa
– Zespoły realizują monumentalne realizacje jednak są to dzieła pojedynczych ludzi, zarówno Mona Lisa
jak i freski w Kaplicy Sykstyńskiej powstały w głowie jednego człowieka.
– Strategiczne idee tworzone są przez pojedynczych ludzi, do wdrożenia ich może być wymagany sprawny
zespół.
– Wspólnie z moimi klientami Tworzę ich strategie i rozwiązania, które potem wdrażają zespoły
dostawców tych rozwiązań ….
• Nie mam ograniczeń korporacyjnych na swoje pomysły, idee i rekomendacje, nie wiąże mnie
żadna polityka korporacyjna, kierunki myślenia wyznacza mi tylko klient i jego sytuacja.
• Nie jestem związany umowami prowizyjnymi i lojalnościowymi z żadnym dostawcą
oprogramowania.
• Pracuję zawsze sam, pozwalają mi na to narzędzia wspierające obieg dokumentów oraz
narzędzia wspomagające analizę i projektowanie CASE. Zwalniają mnie one z ogromu
żmudnej pracochłonności a Państwa z ponoszenia jej kosztów.
6
2016-09-29
7. Audyt i Analiza Biznesowa organizacji
Specyfikacje zorientowane na modele
8. Trzy poziomy analizy i opisu organizacji – elementy
audytu
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 8
Źr. http://www.bptrendsassociates.com/
Strategia rynkowa, cele
biznesowe
Procesy biznesowe, struktura
organizacyjna, reguły biznesowe. To
sposób w jaki firma realizuje cele
biznesowe
Procedury i instrukcje, zasoby. Jak
realizowane są poszczególne zadania
Celem prowadzenia audytu jest zrozumienie i
udokumentowanie know-how organizacji: opracowanie modelu
mechanizmu i zasad jej działania. Korzyścią z posiadania takiej
dokumentacji jest możliwość bezpiecznej oceny i analizy
wpływu rekomendowanych zmian oraz ochrona prawna.
9. Struktura organizacyjna
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 9
Bardzo ważny model z perspektywy analizy ról w procesach
biznesowych. Wymaga formalizacji w toku analizy i
projektowania
10. Struktura (model) motywacji biznesowej i strategii
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 10
Każda organizacja powinna mieć
jasno określone cele i ich
mierniki. Nowe rozwiązania mają
im służyć i niczemu innemu.
11. Proces biznesowy: łańcuchy aktywności i ich cele
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 11
Modele procesów biznesowych
to nie są detalicznie opisane
czynności. To łańcuchy
aktywności tworzące produkty
biznesowe. Pozwalają
zidentyfikować przepływ
informacji, reguły biznesowe oraz
wychwycić miejsca potencjalnej
optymalizacji i naprawy.
12. Procedury realizacji wybranych aktywności w
procesach
• W postaci listy:
1. K jg kdjh dfk
1. Dk; fhkjdhgkldfj g
2. Sdkj gkjdfh lfkd
2. Kdjh kjldfs g
3. Sdk ghkjdf g
• W postaci diagramów i schematów blokowych
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 12
Detale wybranych aktywności w
procesach są dokumentowane
niezależnie lub wykorzystywane
są dokumenty (np. procedury)
istniejące w firmie.
13. Zestawienia
• Zestawienie:
Słownik pojęć
biznesowych
• Zestawienie:
Lista reguł
biznesowych
• Zestawienie:
Wymagania
biznesowe
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 13
Tych elementów nie „rysujemy”
na schematach blokowych,
powołujemy się na nie. W
przeciwnym wypadku schematy
te stają się bardzo złożone i
nieczytelne. W tej postaci
dołączane są także jako
wymagania na oprogramowanie.
14. Grupy referencyjnych procesów jako szkielet
analizy i audytu
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 14
Taki ogólny schemat, mapa
podstawowych procesów,
stanowi początek projektu, jego
celem jest określenia zakresu
projektu.
15. Rola zamawiającego
• Określenie celu i zakresu projektu
– Jak brzmi kluczowe pytanie, na które szukamy odpowiedzi?
– Kluczowe problemy jakie należy rozwiązać.
– Oczekiwane efekty.
• Wyznaczenie ekspertów recenzentów, ich rola:
– Dostarczanie danych i informacji
– Recenzowanie powstających elementów dokumentacji
• Komunikacja:
– Standardowo elektroniczny, interaktywny, rejestrowany
obieg dokumentów (platforma dostarczana przez
Wykonawcę)
– Spotkania w ustalonych odstępach czasu (raz, dwa razy w
miesiącu)
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 15
16. Iteracyjny proces analizy
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 16
Analiza
dokumentacji
Modele
(hipoteza) Konsultacje z
ekspertami
Korekta
modeli
Uwagi do
modeli
Modele
Cel projektu Analiza celu
biznesowego
Raport z
analizy
Brak uwag
Opracowanie własne, Jarosław Żeliński
Określenie
zakresu dalszych
działań
17. Konsultacje i internetowy przepływ informacji
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 17
analityk
Ekspert
dziedzinowy
Ekspert
dziedzinowy
Schemat blokowy -
model
Panel dyskusyjny
pomiędzy analitykiem
i ekspertami
19. Model jako uniwersalne narzędzie
• Opracowany w toku analizy
model biznesowy może posłużyć
jako uniwersalne narzędzie do
innych analiz i projektów…
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 19
Model procesów
Modelowanie
i optymalizacja
Specyfikacja
kosztów działań
Specyfikacja
procesów i
kluczowych
mierników jakości
Specyfikacja
wymagań na
oprogramowanie
Struktura
organizacyjna
zasobów ludzkich
20. DOKUMENTACJA WYMAGAŃ JAKO
PROJEKT LOGIKI DZIAŁANIA
Po opracowaniu raportu z analizy powstaje Specyfikacja wymagań.
Jest to dokumentacja techniczna dla dostawcy oprogramowania. W tej
postaci jest mniej ryzykowna niż przekazanie opisu i listy oczekiwań… Ta część
dokumentacji jest adresowana dla developera: dostawcy rozwiązania.
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 20
21. Trudność z określaniem wymagań stawianych
systemowi
• Problemy, w których rozwiązaniu mają pomóc
budowane złożone systemy są zwykle „problemami
złośliwymi” (Rittel i Webber, 1973). „Problem
złośliwy” to taki skomplikowany problem, w którym
jest tak wiele powiązanych ze sobą bytów, że nie
istnieje jego ostateczna specyfikacja.
• Prawdziwy charakter problemu objawia się
dopiero w miarę opracowywania rozwiązania.
22. Aplikacja i to czego od niej oczekujemy
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 22
W toku projektowania rozwiązania
powstaje jego architektura. Każda
wymagana aplikacja jest dokumentowana w
sposób zrozumiały dla Zamawiającego jako
lista wymaganych usług (np. system na
pozwalać na tworzenia faktur i zarządzanie
nimi)
23. Każda Usługa aplikacji ma swój scenariusz
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 23
Każda usługa aplikacji ma dedykowany opis
(scenariusz) pozwalający na jej zrozumienie
i przetestowanie czy całość jest spójna. Dla
Dostawcy jest to test poprawności.
24. Logika biznesowa wymaga opisania jej jednoznacznie
metodami zrozumiałymi dla developera
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 24
Wewnętrzna struktura każdej aplikacji ma
opis jej struktury logicznej pozwalający na
upewnienie się, że znane są zasoby
wymagane, by każdy scenariusz usługi był
możliwy do wykonania.
25. Detale…
• Detale opisujące to co ma realizować
dostarczane oprogramowanie zawarte jest we
wzorach dokumentów, słownikach pojęć,
regułach biznesowych.
• Nie ma znaczenia to czy dostarczane
oprogramowanie jest gotowe czy wykonywane
jako dedykowane: pierwsze jest albo nie jest
zgodne z wymaganiami (i dokonujemy
wyboru) a drugie musi je spełniać…
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 25
26. … forum programistów …
• No naprawdę świetny dokument. Zajrzałem do
tego pdf-a i muszę powiedzieć że treść i forma
super, gratuluję. Gdyby każdy projekt w IT był
robiony na podstawie takiej specyfikacji to
może inaczej wyglądałyby proporcje projektów
zakończonych do porzuconych.
27. WYBÓR DOSTAWCY I REALIZACJA
Po opracowaniu raportu z analizy powstaje Specyfikacja wymagań.
Kolejny etap to…
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 27
28. Analiza, projektowanie i wdrożenie rozwiązania
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 28
W toku projektu jako Audytor bardzo
dobrze poznaję organizację, później jako
projektant doskonale rozumiem co i
dlaczego jest wymagane. Rozumiejąc i
znając specyfikę pracy Dostawcy, mogę
merytorycznie nadzorować realizację w
imieniu Zamawiającego.
29. Wybór dostawcy i wdrożenie
• Wybór dostawcy, zależnie od wymogów prawnych i
sytuacji, ustalany jest indywidualnie.
• Od momentu wyboru dostawcy Analityk pełni rolę
nadzoru autorskiego, w metodykach zwinnych (np.
SCRUM) określaną jako Product Owner (lub Client
Proxy).
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 29
31. Jako firma:
• Od roku 1998 pracuję jako niezależny ekspert, firma doradczo-
konsultingowa.
• Jako realizator usługi zapewniam na czas realizacji projektu:
– Opisaną metodykę realizacji projektów analitycznych, wraz z
niezbędnymi prawami autorskimi do niej, w tym plan komunikacji,
którą przedstawiam w ofercie i załączam do umowy.
– Metodykę zarządzania projektem.
– Oprogramowanie wspomagające elektroniczny, bezpieczny przepływ
informacji i dokumentów pomiędzy ekspertami dziedzinowymi
zamawiającego a Doradcą w celu bieżącego opiniowania produktów
analizy.
– Oprogramowanie wspomagające zarządzania zadaniami w projekcie.
– Narzędzia CASE (Computer Aided System Engineering), w pełni zgodne
ze standardowymi systemami notacyjnymi, źródłowe pliki projektowe
tak powstałe są przekazywane wraz produktami umowy.
• Wszystkie dokumenty powstają w języku polskim (dopuszcza się
słownictwo dziedzinowe IT w języku angielskim).
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 31
32. Jako ekspert:
• Bardzo dobrze znam zagadnienia z obszaru zarządzania i marketingu na poziomie
pozwalającym sprawnie korzystać z takich dokumentów jak plany marketingowe,
strategie przedsiębiorstwa, zarządzanie produktami oraz brać aktywny udział w
ustalaniu treści takich dokumentów.
• Posiadam ponad 15 letnie doświadczenie w dużych firmach na stanowiskach
związanych z marketingiem i strategią rynkową.
• Sprawnie posługuję się systemami pojęciowymi i notacjami: Business Motivation
Model (http://www.omg.org/spec/BMM/), Business Process Modeling Notation
(http://www.omg.org/bpmn/), Unified Modeling Language
(http://www.uml.org/), Case Management Modeling and Notation
(http://www.omg.org/spec/CMMN/).
• Znam i stosuję w praktyce zagadnienia z zakresu architektury korporacyjnej i SOA
(Service Oriented Architekture), w szczególności architekturę, komponentową,
zorientowaną na usługi.
• Znam i stosuje w praktyce obiektowe metody analizy i projektowania, wzorce
architektoniczne i projektowe (w szczególności MVC/MVVM, wzorce Domain
Driven Design i BCE).
• Znam i sprawnie posługuję się metodami zarządzania projektami opartymi na
planowaniu i dokumentowaniu zakresu, terminów i kosztów prac.
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 32
33. Doświadczenie…
• Mam doświadczenie od 1991 roku w projektach IT, oraz w:
– Bezpośredniej współpracy z zarządami firm, także dużych spółek
giełdowych
– W opisywaniu tego jak firmy działają, w ochronie know-how firm
(prawo autorskie i prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji)
– W analizach i projektowaniu systemów informatycznych nawet dla
bardzo dużych firm i małych też
– W nadzorowaniu prac dostawców oprogramowania
• Od 2004 roku, bez przerwy, funkcjonuję na rynku samodzielnie jako
niezależny ekspert : analityk i projektant systemów.
• Jestem stale zapraszany na seminaria i konferencje w roli prelegenta
• OD 2005 Wykładowca akademicki. Od roku 2014 na zaproszenie
władz uczelni, prowadzę wykłady na Wyższej Szkole Zarządzania i
Technik Informacyjnych pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk.
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 33
34. …wymagania na nowe rozwiązania muszą być oparte na faktach i
realnych scenariuszach. Więc ile warte są wizje w projektach agile albo
wydumane w toku warsztatowych burz mózgów litanie życzeń i
pomysłów przyszłych użytkowników? Nie tylko moim zdaniem: nie są
wiele warte i nie powinny być wymaganiami.
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 34
35. CZY MAMY CZAS I OCHOTĘ NA
PREZENTACJE PRAKTYCZNĄ?
Jeśli tak, to zapraszam … na dalszą prezentację lub spotkanie
© Jarosław Żeliński IT-Consulting 35