rrrr

1. Lënda : Letërsi
Klasa : 10
Shkalla: V
Tema 1: Jeta dhe vepra e Servantesit
Tema 2 : Analize : “ Don Kishoti i
Mançes:

2. Jeta dhe vepra e Servantesit
• Rezultatet e të nxënit :
Përshkruan momente kryesore të jetës së
Servantesit,të cilat ndikuan në krijimtarinë e tij
Veçon veprat kryesore të Servantesit
Gjykon për mënyrën se si filozofia e Rilindjes
gjen shprehje në krijimtarinë e autorit.

3. Jeta dhe vepra e Servantesit
• Lindi më 9 nëntor 1547 në Alcala de Henares,një qytet në provincen e
Kastiljas,të Spanjës,në një familje modeste.
• Mendohet se arsimin e mori në Valladolid dhe Sevilje.
• Më 1567-1568 u regjistrua në shkollën e humanistit spanjoll,Juan Lopez Se
Hoyos në Madrid.
• Më 1571 merr pjesë në betejën e Lepantos së Greqisë,ku humbi dorën e
majtë.
• Më 1575 rrugës për Spanjë,kapet rob nga piratët dhe dërgohet në Algjer.
• Pasi qëndron 5 vjet në burg ai kthehet në Spanjë.
• Rreth viteve të fundit të jetës vendoset në Madrid,në oborrin e Filipit III.
• Gjatë kësaj kohe ai shkruan pjesën më të madhe dhe më cilësore të
krijimtarisë së tij të gjerë.
• Vdiq më 23 prill 1616 në Madrid.

4. Vepra e Servantesit
• Tregimi baritor “ Galatea”,botuar më 1585,është
vepra e parë letrare e Servantesit.
• Romani “ Don Kishoti i Mançes” u botua në dy
kohë: pjesa e parë në vitin 1605 dhe pjesa e dytë
në 1615.
• Përmbledhja me 12 novela “ Novelat shembullore
“ u shkrua nga Servantesi më 1613. Ky roman
është kryevepra e Servantesit.
• Dy vjet përpara vdekjes,më 1614,botoi veprën e
tij të parë poetike origjinale dhe mjaft interesante
“ Udhëtimi në Parnas”

5. Analizë “ Don Kishoti i Mançës”
• Rezultatet e të nxënit:
Përshkruan dhe analizon mjedisin dhe kohën
Dallon dhe përmbledh ngjarjet kryesore të
veprës
Veçon tipare të stilit të autorit

6. Analizë “ Don Kishoti i Mançës”
• “T’i bësh mirë të keqit është si të hedhësh ujë në
det”.
• “Ai që nuk di të shijojë lumturinë kur i vjen,nuk
duhet të ankohet kur ajo i ikën”.
• “ E vërteta dobëson dhe nuk djeg,gjithmonë
qëndron mbi gënjeshtrën si vaji mbi ujë”.
• Ai që lexon shumë dhe udhëton shumë,shikon
shumë dhe di shumë”.
• “ Ji i ngadaltë me gjuhën dhe i shpejtë me syrin”

7. Analizë “ Don Kishoti i Mançës”
• Romani është frymëzuar nga historitë mbi kalorësit legjendarë.
• Këto lloj historish e idealizonin kalorësin,i cili kishte një damë(që betohej
përjetësisht mbi dashurinë e saj)
• Donkishtotizmi është një dukuri që lindi nga qenësia e vet personazhit të Don
Kishotit.
• Të përpiqesh të ndryshosh realitetin ,për ta bërë atë më të mirë për veten dhe për
të tjerët,është një ideal i lartë për njeriun,por duhet,së pari,ta njohësh mirë këtë
botë reale dhe së dyti,të jesh me këmbë në tokë,realist,praktik dhe vizionar. Ky
është një nga mesazhet kuptimplota që përcjell vepra.
• Donkishot është kuptimisht i barabartë me njeri i fjalës dhe njeri i veprave.
• Donkishot është dikush që në shprehje i ngjan gaztorit dhe ne përmbajtje
shejtanit.
• Te qenurit Don Kishot lidhet në thelb me të qenurit një ëndërrimtar i
pandreqshëm por jo pasiv,por aktiv dhe i ekzaltuar. Është të jesh dikush që e sheh
realitetin me sytë e kritikës dhe sytë e dashurisë për të ndryshuar botën.

8. Analizë “ Don Kishoti i Mançës”
• Ai zgjedh mënyrën e gabuar për të luftuar për të mirën
e shoqërisë.
• Vepra është një roman me ton humoristik.( parodi)
• Në vepër kemi gërshetim të elementeve reale dhe ato
fantastike.
• Në vepër mbizotëron tragjikja,komikja dhe ironikja .
• Tragjikja buron që në mendësinë e personazhit kryesor
si dhe tek mënyrat që ai zgjedh për të ndryshuar botën
ndërsa humori dhe ironia në fjalët dhe veprimet që ai
bën dhe thotë.

9. Analizë “ Don Kishoti i Mançës”
• Subjekti zhvillohet në një linjë dhe pa thyerje kronologjike.
• Rrëfimtari e tregon jetën e personazhit nga momenti kur atij i
shkrepi në kokë ideja për t’u bërë kalorës
• Personazhi kryesor është Alonso Kishano,një hidalgo,50-vjeçar,i
marrosur pas librave kalorsiakë dhe me dëshirën për t’u bërë
kalorës.
• Ai i vendos vetes titullin “ Don” ,merr armaturën e tij që është e
gjitha e ndryshkur si dhe merr për kalë një gërdallë që e quan
Rosinant,kurse veten e quan Kishot.
• Ngjarjet zhvillohen në një fshat,në Mançë( Spanjë)
• Për të dashur zemre siç e donte zakoni ai zgjodhi një vajzë të cilën e
ka pas dashuruar më parë dhe i vendos emrin Dylqina e
Tobozës,ndërsa për ndihmës merr Sanço Pançën ,ku kemi një
përqasje shumë të fortë mes emrit të tij dhe asaj që ai përfaqëson
dhe mendon.

10. Analiza e personazheve
Don Kishoti
- Përfaqëson shtresën e lartë
- Njeri me “bagazh”
- Ëndërrimtar
- Altruist
- I papjekur
- Kryelartë
- Ka ideale për
drejtësi,paqe,liri,dashuri
dhe nder.
- Komik dhe tragjik
Sanço Panço
-Njeri i thjeshtë,I varfër
- I pashkolluar
- Realist
- Egoist (niset nga interesat)
- I përulur
- Besnik
- Praktik

11. Analiza e personazheve
• Të dy nuk bëjnë dot pa njëri-tjetrin.
• Te Sanço,Don Kishoti gjen një vesh që ta dëgjojë dhe
një krah që ta ndihmojë.
• Te Don Kishoti, Sançoja gjen një zotëri që i premton
pasuri dhe që i mban premtimet.
• Midis tyre shprehet kundërshtia midis idealit të
pamundur dhe realitetit të vrazhdë,mes aspiratave
fisnike të njërit dhe shpirtit poetik të tjetrit.
• Figura e Don Kishotit përfaqëson tërë ata lexues,të cilët
vendosin marrëdhënie patologjike me librat që
lexojnë,duke besuar gjithçka në mënyrë të verbër dhe
pa frymë kritike.

12. Temat që dalin në roman
• Realiteti dhe trillimi
• Liria fetare
• Liria intelektuale
• Dashuria
• Humanizmi dhe dëshira për të ndryshuar botën
• Shoqëria dhe struktura e saj
• Klasat shoqërore dhe vlerat e tyre
• Detyre shtepie : Ushtrimi 1 fq 203
• Pergatiti : Noela Shabani