1. Nederlandse Raad voor het Spiritisme
HET BELANG VAN DE EVANGELISATIE VOOR
DE TOEKOMST VAN DE MENSHEID
A IMPORTÂNCIA DA EVANGELIZAÇÃO
PARA O FUTURO DA HUMANIDADE
Seminar met Claudia Werdine

2. “Het kind is de lach
van de toekomst
in het heden. Het
kind
evangeliseren is
dus de toekomst
vergeestelijken...”
“ A criança é o
sorriso do futuro
na face do
presente.
Evangelizá-la é,
pois,
espiritualizar o
porvir...”
Francisco Spinelli

3. FUNDAMENTEN VAN DE
OPVOEDING
FUNDAMENTOS DA EDUCAÇÃO

4. “ Liefde is het eeuwige fundament
van de opvoeding.”
“ O amor é o eterno fundamento da
educação.”
Pestalozzi

5. “Liefde is de hoeksteen in de basis van
elk opvoedingsprogramma.”
“ Nas bases de todo programa educativo
o amor é a pedra angular.”
Bezerra de Menezes

6. Wat is Opvoeding?Wat is Opvoeding?
O queO que éé EducaEducaçção?ão?
Opvoeding is al de invloed die een geest
op een andere kan hebben om een
proces van ontwikkeling te starten.
Educação é toda influência exercida por
um Espírito sobre outro, no sentido de
despertar um processo de evolução.

7. Elke keer als iemand iets goeds in
iemand anders opwekt dan is er
sprake van opvoeding – ook al zijn
ze daar niet van bewust.
Todas as vezes que alguém desperta
algum bem em outro, se dá um ato
de Educação – tenham disso os
protagonistas
consciência ou não.

8. Daarom is Opvoeding een belofte die elke
dag en elk moment moet worden
nageleefd, door de daden maar ook
door het voorbeeld te zijn.
Por isso, a Educação é um compromisso
de todos os instantes, através de
nosso exemplo.

9. DOEL VAN DE OPVOEDING
FINALIDADE DA EDUCAÇÃO

10. Het voornamelijkste doel van de
opvoeding is om de ander te helpen
evolueren.
A finalidade principal da educação é
ajudar o outro a evoluir.

11. Dit einddoel is in overeenstemming met het
doel van het universele leven.
Alles ontwikkelt zich naar de perfectie
toe.
Esta meta está em consonância com a
finalidade da vida universal.
Tudo evolui para a perfeição.

12. ONDERWIJS x OPVOEDING
INSTRUÇÃO x EDUCAÇÃO

13. Het onderwijs ontwikkelt het talent.
De opvoeding vormt het karakter.
A instrução desenvolve o talento.
A educação forma o caráter.

14. Onderwijzen is het bewustzijn illustreren
met een bepaalde Kennis over één
of vele wetenschappelijke domeinen.
Instruir é ilustrar a mente com certa
soma de conhecimentos sobre um ou
vários ramos científicos.

15. Opvoeden is de
krachten van de
geest ontwikkelen,
niet alleen door
verwerving van
kennis maar door
vorming en
versteviging van
het karakter.
Educar é
desenvolver os
poderes do
espírito, não só
pela aquisição do
saber, como
especialmente na
formação e
consolidação do
caráter.

16. De ontwikkeling van gevoelens wordt niet
door het intellectualisme gedekt.
“Een hart hebben is niet genoeg, je moet
een goed hart hebben...”
O intelectualismo não supre o cultivo dos
sentimentos.
“Não basta ter coração, é preciso ter bom
coração...”
Hilário Ribeiro

17. Alle problemen van tegenwoordig kunnen
samengevat worden in een kwestie van
karakter: alleen door opvoeding kunnen
ze worden opgelost.
Todos os problemas do momento atual se
resumem em uma questão de caráter: só
pela educação podem ser
solucionados.

18. “Het is eerder door de Opvoeding
dan door het Onderwijs dat de
mensheid zal veranderen.”
Allan Kardec
“É pela Educação, mais que pela
instrução que se transformará a
Humanidade.”

19. INTEGRALE OPVOEDING
EDUCAÇÃO INTEGRAL

20. Een levensfactor
in onze
zoektocht naar
evolutie is het
evenwicht
tussen de
verschillende
aspecten van
onze
ontwikkeling.
Um fator vital
em nossa
própria busca
por evolução é
o equilílbrio
entre os
diversos
aspectos do
nosso
desenvolvimen
to.

21. De opvoeding
moet zich richten
op het gevoel en
het instrueren
van de
intelligentie om
mensen met een
gezonde ziel en
lichaam te
vormen.
A Educação deve
se dirigir ao
sentimento e a
instrução à
inteligência, para
formar pessoas
saudáveis de
corpo e alma.

22. Alleen de harmonische ontwikkeling van
beide vleugels zorgt voor een veilige en
rustige vlucht.
Somente o desenvolvimento harmônico
de suas duas asas, possibilita um vôo
seguro e tranquilo.

23. SPIRITISTISCHE KINDERJEUGD
EVANGELISATIE
EVANGELIZAÇÃO ESPÍRITA
INFANTO-JUVENIL

24. “ Geëvangeliseerd
kind – volwassen
die opstaat
richting de
toekomstige
gelukzaligheid.”
“Criança que se
evangeliza – adulto
que levanta rumo
a felicidade
porvindoura”.
Bezerra de
Menezes

25. De Spiritistische
leer, in dienst van
Jezus,
vertegenwoordigt
vandaag een hoge
opvoedingschool
van de Geest met
de opbouw van
Gods Koninkrijk op
Aarde als grandioze
taak. Een Koninkrijk
die binnen in ons
begint.
A Doutrina Espírita
representa hoje,
elevada escola de
educação do
Espírito, à serviço de
Jesus, com a
grandiosa tarefa da
edificação do Reino
de Deus na Terra,
reino este que se
inicia no interior de
cada um.

26. “ De opvoeding van de kindertijd is het
grootste werk van het Spiritisme.”
Leopoldo Machado
“ A educação da infância é a maior
obra do Espiritismo.”

27. Vanuit een spiritistisch oogpunt gezien
begint opvoeding niet bij de geboorte
en het eindigt ook niet met de dood.
Het begint vóór de geboorte en het
gaat voorbij de dood van het fysieke
lichaam.
Do ponto de vista espírita, a educação
não começa no berço nem termina no
túmulo, mas antecede ao nascimento
e sucede à morte do corpo físico.

28. De Spiritistische Kinderjeugd Evangelisatie
verspreidt de spiritistische kennis en de
evangelische moraal die Jezus heeft
verkondigd onder de kinderen en
jongeren.
O que se faz na área da infância e
juventude sob a denominação de
Evangelização Espírita Infanto-Juvenil
é a difusão do conhecimento espírita e
da moral evangélica pregada por
Jesus.

29. Eu sou o
caminho da
verdadeira
vida...
Eu sou o
caminho da
verdadeira
vida...
De spiritistische leer en de evangelische moraal zijn de
elementen waarmee in de lessen gewerkt wordt.
O ensinamento espírita e a moral evangélica são os
elementos com os quais se trabalha nas aulas.

30. DOELSTELLINGEN VAN DE
SPIRITISTISCHE INDERJEUGD
EVANGELISATIE
Objetivos da Evangelização
Espírita Infanto-Juvenil

31. De integratie bervorderen van het kind
met zichzelf,
Promover a integração da criança
consigo mesmo,

32. De integratie bevorderen van het kind met
zijn naaste,
Promover a integração da criança com o
próximo,
LIEFDE
TOLERANTIE
SOLIDARITEIT
VERGIFFENIS

33. De integratie bevorderen van het kind met
God.
Promover a integração da criança com
Deus.

34. Het kind de studie verschaffen van:
Proporcionar à criança o estudo:
De natuurwetten die het Heelal regelen
Das Leis Naturais que regem o Universo
De natuur, de oorsprong en bestemming van de Geesten
Natureza, origem e destino dos Espíritos
Zijn betrekkingen met de lichamelijke wereld
Suas relações com o mundo corporal

35. Het kind de gelegenheid bieden om zich zelf
te zien als:
Oferecer à criança a oportunidade de
perceber-se como:
Integraal Wezen
Ser integral
Erfgenaam van zichzelf
Herdeiro de si mesmo
Deelnemer
Participativo
Wereldburger
Cidadão do Mundo

36. Opvoeding binnen de Spiritistische concept
is dus niet alleen de kennis van het
Spiritisme aanbieden maar ook de leerling
betrekken in een sfeer van
verantwoordelijkheid, van respect voor het
leven, van geloof in God...
Educar, pois, dentro da concepção
Espírita não é só oferecer os
conhecimentos do Espiritismo como
também envolver o educando numa
atmosfera de responsabilidade, de
respeito à vida, de fé em Deus...

37. ...van eerbied en liefde voor zijn naasten,
van waardering voor de gekregen kansen,
van constructief werk en van integratie
met zichzelf, met zijn naasten en met God.
...
de consideração e amor aos
semelhantes, de valorização das
oportunidades recebidas, de trabalho
construtivo e de integração consigo
mesmo, com o próximo e com Deus.

38. “Het is dus nodig dat wij voor het kind en
voor de jongere zorgen, planten in
groeifase, nog geschikt voor aanpassing
en voor het hoogste goed.”
“É preciso que cuidemos, portanto, da
criança e do jovem, plantas em
processo de crescimento, ainda
amoldáveis e direcionáveis para o bem
maior.”
Leopoldo Machado

39. FUNDAMENTELE ELEMENTEN VAN
DE SPIRITISTISCHE
EVANGELISATIE
Elementos fundamentais da
Evangelização Espírita

40. 1. Het Kind / De Jongere
Criança / Jovem
Het kind is een
door God
gecreëerde Geest
die nu eens in het
spirituele plan
leeft, dan weer in
een stoffelijk
lichaam ademt als
een
gereïncarneerde
geest, een ziel die
een nieuwe
existentie begint
in de stof.
A criança é um ser
espiritual, criado
por Deus, ora
vivendo no plano
do Espírito, ora
respirando num
corpo material,
como espírito
reencarnado, uma
alma que recomeça
uma nova
existência na carne.

41. Alles welbeschouwd: waarom moeten
oude Geesten die al eerder hebben
geleefd, die zo vaak dezelfde fouten
hebben gemaakt en met zoveel
ervaringen “opnieuw de moederschoot
betreden” en opnieuw kinderen worden?
Afinal, por que Espíritos velhos,
vividos, tantas vezes viciados em erros
milenares, já donos de tantas
experiências, precisam “entrar de novo
no ventre da mãe” e se fazerem
crianças outra vez?

42. De opvoedende functie van de reïncarnatie – als
nieuwe kans om de lotsbestemming te
herstellen, om verschillende dingen te leren en
om vroegere fouten te herstellen – zou geen zin
hebben als de Geest niet terug zou komen in het
lichaam van een kind.
A função educativa da reencarnação –
como nova oportunidade de refazer o
destino, de aprendizagens diversas e de
resgate de faltas passadas – perderia o
sentido se o Espírito não retornasse a um
corpo infantil.

43. De belangrijkste reden dat een Geest
terugkomt in een lichaam van een
kind is opnieuw opgevoed worden.
Mas ... A principal finalidade do
Espírito nascer criança outra vez é
ser educado novamente.

44. De positieve indrukken die hij krijgt tijdens
de kinderjaren kunnen bepalend zijn in de
huidige existentie en zelfs in de
toekomstige levens.
As impressões positivas que recebe
durante a infância são determinantes
em sua existência atual e até em
próximas vidas.

45. De mens zal datgene zijn wat van hem in
zijn kinderjaren is gemaakt.
O homem será o que da sua infância se
faça.
Het onbegrepen kind verandert in de
opstandige jongere en deze verandert in
de getraumatiseerde en geweldadige
volwassene.
A criança incompreendida, resulta no
jovem revoltado e este assume a
posição de homem traumatizado,
violento.

46. Het geminachte kind verschijnt in de
onzekere jongere die het voorbeeld wordt
van een ongelukkige volwassene.
A criança desdenhada, ressurge no
adolescente inseguro que modela a
personalidade do adulto infeliz.

47. Het kind is als de zaaitijd de verwacht wordt,
de jongere is het bemeste veld en de
volwassene is het korenveld in productie.
A criança é sementeira que aguarda, o
jovem é campo fecundado, o adulto é
seara em produção.

48. De oogst zal afhankelijk zijn van de
kwaliteit van het zaad.
Conforme a qualidade da semente,
teremos a colheita.

49. In de jeugd is het
nog mogelijk om te
verbeteren, om
fouten en
gebreken te
herstellen uit de
kindertijd maar in
de
volwassenheid...
No jovem, ainda é
possível corrigir,
compensar falhas
e deficiências da
infância, mas no
adulto ...

50. Het is nutteloos om
herstellingsschoren te
gebruiken voor het
rechtzetten van
bomen die scheef zijn
gegroeid. De schoren
vermijden de buiging
van de stengels en
verzekeren alleen de
correcte groei van de
nieuwe planten.
Guillon Ribeiro
Inútil improvisar
escoras
regenerativas para
obrigar o
endireitamento de
árvores que
envelheceram
tortas. As escoras
só asseguram o
crescimento
correto das plantas
novas, evitando
que seus caules se
desviem do rumo
certo.

51. 2. FAMILIE
FAMÍLIA
De ouders hebben
aanvankelijk de
verantwoordelijkheid
voor de opvoeding
van de geïncarneerde
Geest.
Cabe aos pais a
responsabilidade
inicial da educação
do Espírito
encarnado.

52. Het opbouwende
voorbeeld, de morele
omgeving, de
liefderijke vibraties
van thuis zullen
beslissend zijn in de
huidige existentie en
in het eeuwige leven.
O exemplo edificante,
o ambiente moral,
as vibrações
amorosas do lar
serão determinantes
na existência
presente e na vida
imortal.

53. We kunnen onze kinderen niet door iemand
anders laten opvoeden en er bestaat geen
geld dat hen de mogelijkheid biedt om de
deugden en waarden die de goedwillige
mensen bezitten, te verwerven.
Não podemos passar procuração a
ninguém para educar nossos filhos e
não há dinheiro que lhes facultes
adquirir as virtudes e os valores que
formam a estrutura dos homens de
bem.

54. Buiten, instrueren
en verduidelijken
de kinderen zich:
maar het is
eigenlijk thuis dat
zij zich opvoeden.
Buiten, horen zij
wat zij moeten
doen; thuis zien zij
hoe zij dat moeten
doen door de
prikkels die zij
direct en
persoonlijk van het
gedrag van de
ouders krijgen.
Fora, os filhos se
instruem e se
ilustram; em casa,
porém, é que eles
verdadeiramente
se educam.
Fora, eles ouvem o
que devem fazer;
em casa, eles
vêem como se faz,
através da conduta
de seus pais.

55. De bewuste vader en
moeder kunnen niet
nalatig zijn in de
spiritistische
Opvoeding van hun
kinderen.
Pai e mãe, em sã
consciência, não
podem ser omissos
no trabalho de
educação espírita de
seus filhos.

56. Terwijl de evangelisators in de klas de
theorie van de evangelische-opvoedende
leringen uit een zetten, is het aan de
ouders om in het dagelijkse leven de
praktijk door te geven.
Enquanto na classe os evangelizadores
expõem a teoria dos ensinamentos
evangélico-doutrinários, cabe aos pais,
na vida diária, a demonstração prática.

58. “Kinderen, alleen door het Evangelie dat geleefd
wordt in het licht van de Spiritistische Leer zal de
mens vrede vinden, helderheid en de weg van
de nobele liefde.”
“Filhos, somente através do Evangelho vivido
à luz da Doutrina Espírita encontrará o
homem a paz, a serenidade e o caminho do
amor nobre.”
Bezerra de Menezes

59. PAUZE
INTERVALO

60. FUNDAMENTELE ELEMENTEN VAN
DE SPIRITISTISCHE
EVANGELISATIE
Elementos fundamentais da
Evangelização Espírita

61. 3. Opvoeder/Evangelisator
Educador/Evangelizador
De evangelisator
is van fundamenteel
belang in de
evangelisatie.
A figura do
evangelizador é
de importância
fundamental na
Evangelização.

62. Zijn woorden, zijn gebaren, zijn gedachten
en gevoelens zijn zeer belangrijk in het
opvoedingsproces.
Suas palavras, gestos, pensamentos e
sentimentos são extremamente
importantes no processo educativo.

63. Voor de uitvoering
van deze zeer
belangrijke taak
moeten de
evangelisators de
Spiritistische Leer
met toewijding
bestuderen om
steeds meer
kennis van de leer
op te doen.
Para a execução
desta tarefa de
tão grande
responsabilidade,
os
evangelizadores,
devem estudar
com dedicação a
Doutrina Espírita,
aprofundando
conhecimentos
doutrinários.

64. Spiritisme
Espiritismo

65. Maar … een
diepgaande kennis
van het spiritisme
bezitten is niet
voldoende om een
evangelisator te
worden. Er is ook een
eeuwige liefde nodig.
Mas … não basta
somente ser um
profundo
conhecedor do
Espiritismo para ser
um evangelizador, é
preciso também um
amor infinito.

66. 4. Het Spiritistische Centrum
O Centro Espírita

67. Het Spiritistische Centrum is een
school van zielen en het is
noodzakelijk om de evangelisatie van
de zielen te zien als de hoogste uiting
van de Spiritistische Leer.
O Centro Espírita é uma escola de almas
e é imperioso se reconheça na
Evangelização das almas tarefa da
mais alta expressão na atualidade da
Doutrina Espírita.

68. De activiteit van de
Spiritistische
Evangelisatie in het
Centrum is een
onderneming die de
dirigenten uitdaagt ...
A atividade de
evangelização no
Centro Espírita é
um empreendimento
que está desafiando
os dirigentes...

69. ... niet alleen vanwege
zijn belang en
perspectief maar
vooral vanwege zijn
complexiteit.
... não só pela sua
importância e
grandiosidade,
como
principalmente pela
sua complexidade.

70. Overzichtelijkheid
van de doelen
Clareza dos
objetivos
Planning
Planejamento
Voorbereiding op de in licht stelling van de doeleinden
en planning van de activiteiten
Preparação com foco nos objetivos e planejamento
das ações

71. • de systematische studie van het
Spiritisme; o estudo sistematizado da
Doutrina Espírita;
• de fysieke conditie van de omgeving;
as condições físicas do ambiente;
• de taak om aan de evangelisators
alle morale steun te geven die
ze nodig hebben.
promover aos evangelizadores todo o
apoio moral que necessitam.

72. 5. Methodiek/Leerplan
Metodologia/Curriculum
De methode wijst
de weg, de
koers, het middel
dat door de
evangelisator
gebruikt dient te
worden in zijn
leervoorstel.
O método
indica o
caminho, o
rumo, o meio a
ser utilizado
pelo
evangelizador
na sua
proposta de
ensino.

73. Jan Amos
Comenius
Tchechische Rp.
(1592-1670)
Jean Jaques
Rosseau
Frankrijk
(1712-1778)
Henri Wallon
Frankrijk
(1879-1962)
Jean Piaget
Zwitserland
(1896-1980)
Lev Semenovich
Vygostky
Wit-Rusland
(1896-1934)
Célestin Freinet
Frankrijk
(1896-1966)
Carl Rogers
E.U.A.
(1902-1987)
Paulo Freire
Brazilië
(1921-1997)

74. Maar ... Wanneer gezocht wordt naar informatie
over de beginselen en didactische methodes
voor de uitvoering van de Spiritistische
Kinderjeugd Evangelisatie verschijnen
onmiddellijk twee stralende figuren:
Mas ... ao procurar elaborar informações sobre
princípios e métodos didáticos para a tarefa
da Evangelização, duas figuras radiantes
surgem imediatamente:

75. Jezus – De Meester van de Meesters
Jesus – O Mestre dos Mestres
en/e
Allan Kardec – De Codeur
Allan Kardec – O Codificador

76. Met Jezus start de
pedagogie van het
voorbeeld: alle
momenten van zijn
preek werden
gebruikt voor de leer.
Com Jesus, inaugura-
se a pedagogia do
exemplo: todos os
momentos de sua
pregação eram
utilizados para o
ensino.

77. Niet zo lang geleden in de XVII en XIX
eeuw kreeg Zwitserland Pestalozzi en
Frankrijk kreeg Hippolyte León Denizard
Rivail die later Allan Kardec werd
genoemd. Pestalozzi was Kardec’s
meester.
Mais recente, nos séculos XVII e XIX, a
Suíça recebeu Pestalozzi e a França
recebeu Hippolyte León Denizard
Rivail, mais tarde chamado Allan
Kardec, que se tornaram,
oportunamente, mestre e discípulo.

78. Pestalozzi Allan Kardec

79. Jezus en Kardec staan dus vooraan het
werk van de Spiritistische Kinderjeugd
Evangelisatie.
Jesus e Kardec estão, pois, na frente do
trabalho da Evangelização Espírita
Infanto-Juvenil.

80. “Een van de grootste
hindernissen die de
verspreiding van de
Spiritistische Leer kan
vertragen is het gebrek
aan eenheid ... “
“ Um dos maiores
obstáculos capazes
de retardar a
propagação da
Doutrina seria a falta
de unidade... “
Allan Kardec

81. We hebben het niet over de
uniformering van methodes,
technieken en didactische
procedures... we hebben
het over de inhoud van de
leerstelling die trouw moet
zijn aan de Spiritistische
Leer.
Não nos referimos à
uniformização de
métodos, técnicas e
procedimentos
didáticos... mas, sim,
ao conteúdo
doutrinário do ensino
que precisa ser fiel à
Doutrina Codificada.

82. De lessen moeten leeromstandigheden
bieden waarin de leerling gevraagd
wordt om zijn mening te geven.
As aulas devem oferecer situações
de aprendizagem em que o aluno é
convocado a opinar.

85. De leerervaringen zijn gesimuleerde
situaties, gepland door de evangelisator
zodat ze door de kinderen beleefd kunnen
worden. Zo wordt het begrip over de
inhoud verbeterd.
As experiências de aprendizagem são
situações simuladas, planejadas pelo
evangelizador para serem vivenciadas
pelas crianças, com o propósito de
favorecer a aquisição dos conteúdos
de ensino.

87. 6. Evaluatie
Avaliação
Evalueren is een
inherente functie van
de mens die gebruikt
dient te worden in de
gebeurtenissen die de
mens aanmoedigen om
zich te verbeteren.
Maar evalueren is niet
goedkeuren, afkeuren
of simpelweg kennis
meten.
Avaliar é uma atitude
própria do ser
humano diante das
ações intencionais
que promove.
Entretanto, avaliar não
é aprovar,
desaprovar ou
simplesmente medir
conhecimentos.

88. Het is bovenal alert zijn, in het geval van de
Kinderjeugd Evangelisatie, voor de resultaten,
de gedragsveranderingen die geobserveerd
worden tijdens het proces van lesgeven – leren
of die door de ouders worden verteld.
É, sobretudo, estar atento, no caso específico
da Evangelização Infanto-Juvenil, aos
resultados, isto é, as mudanças de
comportamento, observáveis ao longo do
processo ensino-aprendizagem ou narrada
pelos próprios pais das crianças.

89. “Laten wij ons verenigen want de opdracht
is voor ons allen. Alleen de eenheid biedt
ons de kracht om onze taken te vervullen.
Laten wij de naastenliefde als devies
volgen en de nederigheid gebruiken om
succes te garanderen.”
Bezerra de Menezes

91. OBRIGADO!!!

92. •O Livro dos Espíritos/ Allan Kardec
•Evangelho segundo o Espiritismo/ Allan Kardec
•A Gênese/ Allan Kardec
•A Educação segundo o Espiritismo/ Dora Incontri - Feesp
•Allan Kardec – Meticulosa Pesquisa Bibliográfica/ Zêus Wantul e Francisco Thiesen –
Feb
•Educação do Espírito – Introdução à Pedagogia Espírita/ Walter Oliveira Alves
•Jornal Comemorativo do Bicentenário de Allan Kardec
•Federação Espírita do Distrito Federal
•O Problema do Ser do Destino e da Dor/ Léon Denis
•A Importância da Evangelização - Entrevista com Divaldo Franco – IDE
•As Leis Morais – Segundo a Filosofia Espírita/ Rodolfo Calligaris – Feb
•Cristianismo e Espiritismo/ Léon Denis – Feb
•Conferência Dr. Alberto Almeida - IV Congresso Espírita Mundial – Paris 2004
•Pedagogia Espírita/ J. Herculano Pires
•Apresentação sobre Educação/ Arlete Länzlinger- CEEAK-Winterthur-Suíça 2006
•Site Seara do Mestre