Thema Warmtepomp Voorlichtingsbijeenkomst Verduurzamen Woning

1. Verduurzaming van woningen in Maasgouw
8 WARMTEPOMP

2. de warmtepomp: hierom interessant
• de investeringen in een warmtepomp zijn aanzienlijk,
maar de jaarlijkse verwarmingskosten zijn aanzienlijk lager:
• maar afhankelijk van de verhouding gasprijs / stroomprijs
• een hybride systeem = warmtepomp + gasketel
biedt ruimere mogelijkheden
• in voor- en naseizoen (85% van de energievraag)
houdt de warmtepomp het warm, met verwarmingswater van maximaal 40oC
• in hartje winter springt de gasgestookte verwarmingsketel bij
(15% van de energievraag) met verwarmingswater van 75 á 80 graden
• daarmee ook geschikt voor matig geïsoleerde woningen
• een hybride syteem kan volstaan met kleinere- lagere capaciteit - warmtepompen
• er zijn verschillende typen warmtepompen:
• de warmtebron : lucht, bodem, water, zon
2

3. 3
de energieprijzen zijn volop in beweging.
met welke prijzen moeten we de besparingen berekenen?
centrale vraag
wat kost uiteindelijk de warmte – de energie – om mijn huis te verwarmen ?

4. welke prijzen zetten we in?
plafond gas
• tot 1200 m3:
€ 1,45 / m3
• 1200 m3 en
meer
€ 3,60 / m3 ?
plafond stroom
• tot 2900 kWh:
€ 0,40 / kWh
• 2900 kWh en
meer
€ 0,85 / kWh?
4
?
€1,45
?
€0,40
per 1-1-2023

5. onze voorbeelden – uw energiecontract
we geven de kostenbesparingen aan voor deze prijzen
ADVIES:
neem uit de voorbeelden
de besparing in of t.o.v.
m3 gas of kWh
en
vermenigvuldig die met
uw eigen
gasprijs en stroomprijs
5

6. Wat is het voordeel van een warmtepomp?
• Om elektrisch dezelfde hoeveelheid warmte te leveren als met 1 m3 gas met HR-
verwarmingsketel heb je 8,8 kWh nodig
(met 1 m3 = 9,765 kWh; ketelrendement gasketel = 90%  netto 0,90x9,765 = 8,8 kWh )
• 1m3 gas kost € 2,16 en 8,8 kWh kost 8,8 * € 0,35 = € 3,08
(0,35 €/kWh o.b.v. 3700 kWh; gas 2,16 €/m3 o.b.v. 1700 m3;
all in = incl. vaste kosten, EB, ODE, vermindering EB en 9% btw)
• Een warmtepomp haalt heel efficient warmte uit de lucht, bodem of oppervlaktewater.
Hiervoor is elektriciteit nodig.
• Met 1 kW elektriciteit haalt een warmtepomp bijv. gemiddeld dan 4,0 kW warmte uit de
buitenlucht of bodem  SCOP (seasonal coëfficient of performance) = 4,0; afhankelijk type WP)
• Dan kost dezelfde hoeveelheid warmte voor je woning nog maar €0,77 (= €3,08 / 4,0)
 dat scheelt ruim 60% in je verwarmingskosten (€0,77 t.o.v. €2,16 per kWh warmte)
6
welke prijzen
zetten we in?

7. Wat is het voordeel van een warmtepomp?
anders uitgelegd
• Met 1 m3 gas verstookt in een HR-verwarmingsketel breng je uiteindelijk 8,8 kWh warmte in
een woning.
(met 1 m3 = 9,765 kWh; ketelrendement gasketel = 90%  netto 0,90x9,765 = 8,8 kWh )
• 1m3 gas kost € 2,16. Dus die 8,8 kWh aan warmte (thermische energie) kosten € 2,16
• Met 1 kWh elektriciteit voor de pomp die de warmtepomp aandrijft, haalt een warmtepomp
4,0 kWh warmte (= thermische energie) uit bijvoorbeeld de buitenlucht.
( SCOP (seasonal coëfficient of performance) = 4,0; afhankelijk van type WP en de temperatuurverhoudingen)
• 1 kWh elektriciteit voor de warmtepomp kost € 0,35.
• Om net zoveel warmte te leveren als 1 m3 gas (8,8 kWh warmte) heb je 8,8 : 4,0 =
2,2 kWh aan stroom voor de warmtepomp nodig.
Maar die 2,2 kWh stroom kosten je slechts 2,2 x € 0,35 = € 0,77
• Dezelfde hoeveelheid warmte met de warmtepomp is dus € 2,16 - € 0,77 = € 1,39
voordeliger !  dat scheelt ruim 60% in je verwarmingskosten (1,39 : 2,16 = 0,64 x 100% = 64%)
7

8. verwarmingskosten afhankelijk van
energieprijzen en rendement warmtepomp: enkele voorbeelden
8
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,40 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 2,00
verwarmingskosten verminderen met: 16%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,34
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,40 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 3,00
verwarmingskosten verminderen met: 44%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,93
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,40 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 58%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 1,22
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,40 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 5,00
verwarmingskosten verminderen met: 66%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 1,40
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,60 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 37%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,78
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 0,75 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 21%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,45
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 1,25 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: -31%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas -€ 0,65
gasprijs € 2,10 /m3
stroomprijs € 1,00 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: -5%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas -€ 0,10
gasprijs € 3,00 /m3
stroomprijs € 0,70 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 49%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 1,46
gasprijs € 2,50 /m3
stroomprijs € 0,70 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 38%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,96
gasprijs € 1,75 /m3
stroomprijs € 0,70 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: 12%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas € 0,21
gasprijs € 1,50 /m3
stroomprijs € 0,70 /kWh
warmtepomp-rendement SCOP 4,00
verwarmingskosten verminderen met: -3%
voordeel t.o.v. 1 m3
gas -€ 0,04
rood = duurder met warmtepomp dan met gasketel
SCOP (seizoens rendement) variabel stroomprijs variabel gasprijs variabel

9. principe
9
lucht
bodem
water
elektriciteit
warmtepomp
rendement
400%
energie IN
energie UIT
gratis energie
€
1 kWh
4 kWh

10. Werking van de warmtepomp
• Principe: koelkast met de deur “buiten” (koelt “buiten”)
en de spiraal aan de achterkant die de warmte afgeeft - “binnen”
• Type-afhankelijk levert de warmtepomp
• Warmwater voor verwarming, met een temperatuur van 25 to 45oC afhankelijk
van een aantal factoren.
• Warm tapwater met een temperatuur van 55oC
10

11. • hoe lang en hoe hard moet een warmtepomp werken om het
energieverlies van de woning te kunnen aanvullen ?
• verbruik  kWh
 woning: energieverlies beperken
• kan de warmtepomp de woning snel genoeg opwarmen?
• vermogen / capaciteit  kW
 woningtype: “traagheid” – lichte / zware bouw = houtbouw, steenachtig, ...
 woongedrag = nachtverlaging < 2o.
11
WP energieverlies
Van belang:
hoeveelheid energie
Van belang:
voldoende energie

12. Warmtepomp: een alternatief voor aardgas
Warmtepomp:
• heeft stroom nodig om pomp/compressor aan te drijven
• hoe groter het temperatuurverschil tussen warmtebron en verwarmingswater
• hoe harder de pomp moet werken
• hoe hoger het stroomverbruik
• levert verwarmingswater van max. 40o á 50o
12
het moet wel voordeliger
blijven dan met gas
het moet wel
comfortabel zijn

13. WARMTE
POMP
binnen unit
WARMTE
POMP
buiten unit
Warm tapwater
Elektriciteit
Verwarmingswater
aanvoer
Verwarmingswater
retour
Principe warmtepomp
13
pomp: 1 kW
4 kW
SCOP = seizoensgemiddelde
rendement = 4,0/1,0 = 4

14. nieuwe
HR-COMBI
ketel
WARMTE
POMP
binnen unit
WARMTE
POMP
buiten unit
Warm tapwater
Gas
Elektriciteit
Verwarmingswater
aanvoer
Verwarmingswater
retour
Hybride warmtepomp
14

15. WARMTE
POMP
binnen unit
WARMTE
POMP
buiten unit
Warm tapwater
Gas
Elektriciteit
Verwarmingswater
aanvoer
Verwarmingswater
retour
bestaande
HR-COMBI ketel
Hybride warmtepomp
15

16. nieuwe
HR-COMBI
ketel
WARMTE
POMP
binnen unit
WARMTE
POMP
buiten unit
Verwarmingswater
aanvoer
Verwarmingswater
retour
Gas
Elektriciteit
Warm tapwater
Warm tapwater
16

17. WP- Systeem
17
• Warmtebron
• Warmtepomp
• Warmte-afgifte-systeem
ook woning is deel
van het systeem
benodigde energie woning
traagheid opwarming
woongedrag

18. Soorten warmtepomp
• De lucht-lucht warmtepomp = de bekende “airco”
• De lucht-water warmtepomp
• All electric
• Hybride (én WP én HR-gasketel) , Bivalent (óf WP, óf HR-gasketel)
• De bodem – water warmtepomp
• Met verticale gesloten bron
• Met horizontale gesloten bron
• Met open bron
18

19. de lucht-lucht warmtepomp (airco)
• Deze warmtepomp kennen we ook als airconditioning
• Deze warmtepomp onttrekt warmte aan de buitenlucht en
levert de warmte in huis af
• Deze configuratie levert geen warm tapwater; hiervoor is
een aparte voorziening nodig
• Deze vorm is geschikt voor (tijdelijke) ruimteverwarming
• De warmtepomp bestaat uit een binnen- en een
buitenunit
• Dit apparaat kan in de zomer ook zorgen voor koeling /
ontvochtigen
• Erg snel warm (maar ook snel koud als je hem uitzet)
• Denk aan luchtverplaatsing (tocht) en geluid.
19

20. de lucht-water warmtepomp
• Deze warmtepomp onttrekt warmte aan de
buitenlucht en levert de warmte in huis af
• Deze configuratie kan ook warm tapwater
produceren
• De warmtepomp bestaat veelal uit een binnen- en
een buitenunit, maar een monobloc is ook mogelijk
• Levert warmte via CV (radiatoren / vloerverwarming)
• Dit apparaaat kan in de zomer ook zorgen voor
koeling; aandacht voor condensvorming
• Let wel: een buitenunit produceert geluid
20

21. de hybride warmtepomp
• Dit is een combinatie van een nieuwe of bestaande
(gasgestookte) verwarmingsketel én een lucht-water
warmtepomp
• Warmtevoor verwarming van het huis wordt voornamelijk
geleverd door de warmtepomp
• Tapwater wordt efficiënter geproduceerd door de
verwarmingsketel vanwege de vereiste hoge temperatuur
• Alleen als de warmtepomp niet meer efficiënt warmte kan
leveren, vult de verwarmingsketel het (geleidelijk) over
• Dit gebeurt als het koud wordt en is afhankelijk van het prijsverschil
tussen gas en elektra
• Het warmtepompgedeelte bestaat uit een binnen- en een
buitenunit
• ‘s Zomers kan de warmtepomp ook voor koeling zorgen;
aandacht voor condensvorming
• De besparing van gas ligt op ongeveer 60%
21

22. de bodem-water warmtepomp
• Deze warmtepomo produceert warm water voor verwarming van het huis
én warm tapwater
• In de zomer levert deze vorm ook passieve koeling. Hierdoor voorkom je
bevriezing van de ondergrond en sla je warmte op voor gebruik in de
winter
• Het systeem werkt met een gesloten bron
• De leidingen zijn gevuld met brine(pekelwater, water met antivries) om te
voorkomen dat de vloeistof bij sterke wamrte-onttrekking bevriest
• Voor wat betreft de warmtepomp mogen de leidingen maximaal tot een
diepte van 200 meter gaan. Lokaal kunnen er andere restricties gelden
voor de diepte van de bron
• Het aantal benodigde bronnen is afhankelijk van de lengte van de
ledingen en het benodigde vermogen voor verwarming
• De verschillende bronnen moeten 7,5 meter uit elkaar liggen om
onderlinge beïnvloeding te voorkomen
• Een vergunning is in het algemeen niet vereist. De plaats van de bronnen
moet bij de gemeente gemeld worden. Uitzonderingen zijn drinkwater-bron
gebieden.
22

23. de bodem-water warmtepomp - horizontaal
• Deze warmtepomo produceert warm water voor verwarming
van het huis én warm tapwater
• In de zomer levert deze vorm ook passieve koeling. Hierdoor
voorkom je bevriezing van de ondergrond en sla je warmte op
voor gebruik in de winter
• Het systeem werkt met een gesloten bron
• De leidingen zijn gevuld met brine (pekelwater, water met
antivries) om te voorkomen dat de vloeistof bij sterke wamrte-
onttrekking bevriest
• De leidingen liggen minstens anderhalve meter onder de grond
en één meter uit elkaar
• De lengte van de leidingen is afhankelijk van het vermogen van
de warmtepomp
• Een groot oppervlak is vereist. Vuistregel: 2x de oppervlakte
die nodig is van het te verwarmen oppervlak.
23

24. de bodem-water warmtepomp
grondwater of open water
• Deze warmtepomp produceert warm water voor
verwarming van het huis en warm tapwater
• Hier gaat het om een open bron;
een warme en een koude
• Filters zijn nodig om vervuiling van de leidingen te
voorkomen
• In de zomer levert deze vorm ook passieve koeling
• Vooral grote installaties, ziekenhuizen, etc.
(WKO = Warmte Koude Opslag)
24

25. 25

26. 26
• Matige isolatie : Rc-waarde 1,0-2,0 m2/K/W
• Redelijke isolatie: Rc-waarde 3,0 – 4,0 m2/K/W
• Goede isolatie: Rc-waarde 4,5 m2/K/W en meer

27. In welke situatie welk systeem?
Benodigde
temperatuur (oC)
Voorkeur voor systeem Alternatief systeem
55o
Hybride
Warmtepomp
70o Aardgasgestookte
verwarmingsketel
45o
Hybride
Warmtepomp
All-electric
(met lagere COP)
55o Aardgasgestookte
verwarmingsketel
30o
All-electric Hybride
45o
27
isolatie in
therm.
schil
NOM – jas
BENG
isolatie in
therm.
schil

28. geheel van het gas af
• all electric
• electrische verwarming
en/of
• warmtepomp incl. warmwater
boiler
• netwerkstroom + zonnepanelen
gedeeltelijk van het gas af
• hybride
(electrisch en als er meer nodig is dan
met gasketel bijspringen)
• warmtepomp +
HR-gasketel
• warmwater van HR-combiketel
evt. met zonneboiler
• netwerkstroom + zonnepanelen
28
isolatie in
therm.
schil
NOM – jas
BENG
verbeteringen en aanpassingen
binnen bestaande bouw
bestaande bouw naar
nieuwbouw-prestaties

29. boilers en buffers
• Een warmtepomp functioneert het best als die minstens 10 minuten kan
draaien
• kortstondig in- en uitschakelen (pendelen) verkort de levensduur van de
compressor
• Voor het produceren van warm tapwater met een warmtepomp is een
boilervat noodzakelijk om te voorkomen dat de COP te sterk daalt
• een warmtepomp kan voldoende warm tapwater produceren op het moment van de
vraag, maar gebruikt dan heel veel electriciteit (COP=1)
• Bij verwarming geldt dat als de gewenste temperatuur is bereikt na een (te
korte) tijd de warmtepomp zijn wamrte niet goed kwijt kan.
• in zo’n geval biedt een buffervat uitkomst.
dit wordt dan gebruikt als opslag van warmwater. Het buffervat wordt ook
gebruikt voor het ontdooien van de buitenunit bij vorst.
• De grootte van het buffervat is afhankelijk van een aantal factoren, zoals
vermogen van de warmtepomp en het temperatuurverschil van aanvoer en
retour
29

30. Stroomverbruik en Capaciteit
• hoe lang en hoe hard moet een warmtepomp werken om het
energieverlies van de woning te kunnen aanvullen ?
• verbruik  kWh
 woning: energieverlies beperken
• kan de warmtepomp de woning snel genoeg opwarmen?
• vermogen / capaciteit  kW
 woningtype: “traagheid” – lichte /zware bouw = houtbouw, steenachtig, ...
 woongedrag = nachtverlaging < 2o.
30

31. Voorbeeld: all-electric warmtepomp 1
31

32. hoeveel gas voor warm water?
32
Indicatie tabel warmtapwater (middelen met verbruikscijfers /statistieken) equivalent gasverbruik
personen zuinig normaal luxe zuinig normaal luxe reken indicatie cijfer tapwaterverwarming
liters warmwatervraag per dag van 40oC
geeft kWh energie nodig per
jaar nodig per jaar HR-combiketel
1 50 60 100 637 764 1273 1000 kWh 114 m3 gas
2 100 120 200 1273 1528 2546 2000 kWh 227 m3 gas
3 150 180 300 1910 2291 3819 3000 kWh 341 m3 gas
4 200 240 350 2546 3055 4456 3500 kWh 397 m3 gas
5 250 300 400 3183 3819 5092 4200 kWh 477 m3 gas
6 300 360 450 3819 4583 5729 4700 kWh 533 m3 gas

33. Voorbeeld: all-electric warmtepomp 2
33

34. Voorbeeld: all-electric warmtepomp 3
34

35. Voorbeeld: all-electric warmtepomp 3
35
Van totaal
verwarming +
warmwater:
€ 288 / mnd
Naar:
€145 / mnd
Of:
met 16 zonnepanelen
€ 0 /mnd !!

36. 36

37. Voorbeeld: hybride warmtepomp + HR combiketel 1
37

38. Voorbeeld: hybride warmtepomp + HR combiketel 2
38

39. hybride systeem:
15% van de warmtebehoefte wordt geleverd door de HR-gasketel
39

40. 40

41. Voorbeeld: hybride warmtepomp + HR combiketel 3
41
Totaal gas en stroom:
Van € 288/mnd naar € 148 / mnd
of met 7 zonnepanelen
Van € 288 naar € 75 /mnd

42. 42
WTW
zonne-
panelen

43. n.a.v. vragen en opmerkingen tijdens de presentaties
Een warmtepomp is onderdeel van een heel systeem
incl. voorwaarden:
• De woning moet een laag energieverlies hebben, een laag gasverbruik.
• Een energielabel zegt niet alles: een heel grote woning, kan een A+++ label hebben, maar
bijvoorbeeld toch een aardgasverbuik van 6000 m3
Het energielabel is gerelateerd aan het vloeroppervlak (m2) en het volume (m3) van de woning en in de beoordeling zit
niet alleen het gasverbuik , maar ook het stroomverbruik..
• D.w.z. de woning moet goed geïsoleerd zijn.
Voor een gemiddelde woning - bijv. 125 m2 vloeroppervlak – mag het gasverbruik voor verwarming eigenlijk niet
hoger zijn dan 750 m3
• Een all-electric warmtepomp vereist een zéér goed geisoleerde woning om het ook in een koude
winter comfortabel warm te houden. Die levert “slechts”verwarmingswater van ca. 40o
• Een hybride warmtepomp (in principe dezelfde warmtepomp) kan in strenge winters (bijv bij temp.
lager dan 5o) geholpen worden door een aardgasgestookte HR-ketel. Die HR-ketel levert dan
verwarmingswater dat warmer is dan de 40o van de warmtepomp: 75 á 80oC uit de HR-ketel
• Het warmte-afgifte-systeem (in geval van alleen radiatoren) moet groot genoeg zijn (= genoeg plaat-
oppervlak) om ook met 40o warm verwarmingswater voldoende warmte te kunnen afgeven, om het
energieverlies v.d. woning te kunnen aanvullen.
• Een buffervat (kost wel ruimte) en een regeling laten de warmtepomp veel gelijkmatiger en
economischer draaien. De levensduur van de warmtepomp wordt er aanzienlijk door verlengd !
43

44. Hoe krijg je het warm en comfortabel ?
DOELSTELLING:
Volledig aardgasvrij?
All Electric oplossing:
• een warmtepomp die (standaard) met
verwarmingswater van max. 35-40 oC
levert: economisch LT-niveau
• vereist een passend
warmteafgiftesysteem (radiatoren,
vloerverwarming)
• vereist een woning die heel weinig
warmte vraagt, weinig warmte verliest
44
woningtype afhankelijk

45. Hoe krijg je het warm en comfortabel ?
DOELSTELLING
(voorlopig) gedeeltelijk aardgasvrij?
45
Elektrisch én bijverwarmen met aardgas:
• een hybride warmtepomp die als het
opwekrendement te laag wordt (< 5oC) de
HR-verwarmingsketel inschakelt
• kan in de regel met bestaande
warmteafgiftesysteem (radiatoren,
vloerverwarming)  MT-niveau
• vereist een woning die weinig warmte
vraagt, weinig warmte verliest  max 70
kWh.m2 voor verwarming
woningtype afhankelijk

46. is een warmtepomp haalbaar...... ????
Ja, mits:
• de warmtevraag van de woning KLEIN is:
• om technische redenen: indien de woning meer energie verliest dan het SYSTEEM kan
leveren  geen comfort !
• om economische redenen: hoog stroomverbruik en impact op levensduur warmtepomp
• warmtevraag woning bij een hybride systeem (WP+HR-ketel) < 70 kWh/m2.jr.
• warmtevraag woning bij een all-electric systeem < 50 kWh/m2.jr.
• de woning moet:
• goed (tot heel goed) geïsoleerd zijn.
• een passend warmteafgifte-systeem hebben
en .... voor nieuwe extra stroomvraag  zonnepanelen (bij-)plaatsen ?
46
isolatie in
therm.
schil
NOM – jas
BENG

47. HAMVRAAG:
hoeveel energie heeft u nodig voor verwarming?
• Uw gemiddeld jaarlijks gasverbruik:
• bijv. 1650 m3 aardgas/jaar voor VERWARMING + WARM WATER + KOKEN
• Minus : WARMWATER + KOKEN = bijv. 150 m3 gas/jaar
• voor VERWARMING: 1650 – 150 = 1500 m3/jaarlijks
• dat zijn ca. 15.000 kWh / jaar
• dat zijn voor uw (bijv.) 150 m2 verwarmde vloeropp: 100 kWh/m2.jr
47
hier: 1600 m3 gas voor 150 m2 woonoppervlak
= 100 kWh/m2.jr  is te veel
om naar een warmtepomp over te schakelen ISOLEREN !!!

48. om te beginnen met de huidige
gasketel
Ketelwatertemperatuur
Hoe lager de retourtemperatuur
van verwarmingswater,
hoe hoger het rendement van de
HR-Ketel = besparing
Je hebt geen 80o water nodig in
een redelijk geïsoleerde woning
48
Verlagen ketelwater
temperatuur:
80o  60o  50o  40o ??
beperk
de nachtverlaging tot 2o
Krijgt u het warm met een WP?
de ultieme test (tijdens de stookperiode)

49. Lagere
temperatuur
retourwater.
hoe het werkt
49
condensatiewarmte
uit rookgassen
hoe lager retourwater temperatuur, hoe
meer condensatiewarmte afgegeven
40oC
hoe hoger het ketelrendement
hoe lager het gasverbruik = besparing
de ultieme test om
vast te stellen of de
woning ook met een
warmtepomp
comfortabel kan zijn
CV ketel
HR
warmteafgifte systeem:
radiator
40oC
principe

50. nu vaststellen met welke verwarmingswater temperatuur u het nog
comfortabel heeft
50
Verlagen ketelwater
temperatuur:
80o  60o  50o  40o ??
zie voor elke verwarmingsketel de
instructie (met video-uitleg) hoe :
https://zetmop60.nl/
Verlagen ketelwater
temperatuur:
80o  60o  50o  40o ??
Verlagen ketelwater
temperatuur:
80o  60o  50o  40o ??

51. waterzijdig inregelen radiatoren
51
• alle kamers comfortabel warm
• geen suizende leidingen van de radiator
• lager gasverbruik (claims: 10-20% minder)
• kamers ver van de CV-ketel blijven koud
• suizende leidingen van de radiator
• hoog gasverbruik
• handmatig inregelen via voetventiel radiatoren: bewerkelijk; DHZ / installateur
• plaatsing automatisch drukvereffenende ventielen
• plaatsing wifi gestuurde ventielen-radiatorkranen
opties:

52. Voorwaarden en Aanpak
52
VOORWAARDEN
VOORWAARDEN
VOORWAARDEN

53. Tot slot
• Vraag offerte aan ( minimaal 3) bij erkende installateurs
• Info Erkende vakbedrijven bij het CENTRAAL REGISTER TECHNIEK:
https://centraalregistertechniek.nl/actueel/zoekfunctie-vind-je-
vakbedrijf-live
• Accepteer geen aanbieding of offerte zonder inspectie en opname
van de situatie in uw huis (schouw)
53