1. CVS en
FIBROMYALGIE
WAT DOEN WE ERAAN?

2. Persoonlijke voorstelling
Opleidingen
Licentiate in kine en revalidatiewetenschappen,
KUL
Specialisatie in de psychomotorische therapie,
KUL
Hendrickxtherapeute (ontwikkelingsbegeleiding
bij kinderen), Hasselt
Trainer in rots en water (assertiviteit), Nederland
Shiatsu, Oostende

3. Voorgeschiedenis op vlak van werk:
7 jaar Inghelburch: psychologisch revalidatiecentrum,
Brugge
5 jaar multidisciplinaire groepspraktijk (osteopaat,
accupuncturist en voedingsconsulente), Brugge
Sinds 2,5 jaar: eigen praktijk in Ichtegem

4. Inghelburch

5.  Sint-Jansstraat 11, Brugge
 www.inghelburch.be
 info@ib.gzbj.be

6. Inhoud praktijk
 15% klassieke kinesitherapie (postoperatieven,
orthopedische revalidatie, pre- en postnatale enz.)
 85% PMT
 Kinderen: ontwikkelingsbegeleiding
 Volwassen:relaxatievormen, manuele
behandelingingstechnieken, algemene
gezondheidsopvoeding

7. Indicaties PMT bij
volwassenen
 Spanningsgerelateerde klachten:
 spanningshoofdpijn
 spanningsbuikpijn
 chronische spierpijn, vooral thv nek en rug
 klachten van chronische hyperventilatie
 slaapproblemen, eetproblemen, …
 …

8. Chronische pijn begrepen
vanuit het bio – psycho –
sociaal model

9. Bio – Psycho – Sociaal
Model
Biologische context Psychische context
Sociale context

10. Wat is PMT?
Psycho – Motorische Therapie
 Cognitief stelsel: concentratie, invloed van
cognities en denkpatronen
 Motorisch
stelsel: houdings- en
bewegingspatroon
 Sociaal – affectief stelsel: mens als sociale wezen
in een relationele context
 Heel vaak overbelast
 Spanning en stress thuis of werkgerelateerd

11. Cognitief
Motorisch Sociaal - Affectief

12. Gevolgen van dit overbelaste systeem:
Verliezen van de proprioceptie: fijngevoeligheid
eigenschap die nodig is om te kunnen anticiperen,
zowel mentaal als lichamelijk
Wanneer de stress te hoog oploopt en er niet op tijd
spanning wordt afgezet van het lichaam…
 ADHD, psychosomatische klachten, slaapproblemen,
gedragsproblemen, chronische pijnen
 Mogelijk ook ontwikkeling van pijn- en
vermoeidheidssyndromen zoals CVS en fibromyalgie

13. Methode Hendrickx
 Spanningsbronnen gedurende eerste
levensjaar:
 Stress in de buik van mama
 Moeilijke of te snelle bevalling
 Problemen met voeding, luchtweginfecties,
enz.
 Omgevingsgebonden stressprikkels
 Deze baby’s en kinderen bouwen
lichamelijke spanning op  problemen in
coördinatie, motoriek, cognitief, enz…

15. CVS, FIBRO en andere
chronische pijnpatronen
 Aanmeldingen op doorverwijzing van dokter, nadat
mensen hun diagnose hebben gekregen
 Mensen die starten owv hardnekkige en blijvende
nek- of rugklachten die ik na een tijd behandelen
zelf doorverwijs naar specialist voor uitgebreider
onderzoek

16. Meest voorkomende
symptomen CVS en FIBRO
 Ernstige vermoeidheid
 Aanhoudende pijnklachten verspreid in lichaam
 Kortademigheid
 Aanhoudende malaise als reactie op te zware
lichamelijke activiteit
 Gebrek aan energie

17. Hoe komt dit?
 Ontregelen van eigen afweersysteem
 Reactie na inspanning ~ verandering in afweersysteem
 Slechte functie van pijndempend systeem
 Verlaging van pijndrempel bij fysieke inspanning

18. Scepticisme tgo kine
 Associatie met sport of afmattende
oefenprogramma’s
 Extreme manuele technieken of manipulaties
 …
ECHTER
TE ZWARE FYSIEKE INSPANNING MAAKT DE
PATIENT NOG ZIEKER!!!

19. Hoe dan wel bewegen?
 Op een veilige manier dwz onder de pijn- of
vermoeidheidsgrens!
 Minimale hoeveelheid fysieke inspanning is
nodig om verschillende facetten van het
lichaam niet te laten aftakelen:
 Hart- en bloedvatenstelsel
 Ademhalingsstelsel
 Hormonaal stelsel
 Hersenen
 Beenderstelsel
 Enz

20. Op welke manier is kine
een meerwaarde?
 Fase 1: stabiliseren gezondheidstoestand
 Algemene gezondheidsopvoeding
 Activiteitenmanagment
 Stressmanagment
 Ademhalingskinesitherapie
 Manuele therapie
 Slaaphygiëne

21.  Fase 2: opbouwende therapie
 Als onderdeel van een totaalpakket (samen met
pyschologische, psychiatrische, internistische
behandelingen)
 Opbouwende lichamelijke activiteit
 Graduele oefentherapie

22. Fase 1
 Algemene gezondheidsopvoeding
 Polsen naar dagindeling, dagstructuur
 Verdeling rust/activiteit
 Polsen naar voedingsgewoontes en het belang van een
gezond voedingspatroon
 Polsen naar bewegingsgewoontes en het belang van
enige vorm van lichaamsbeweging

23. Doelstelling:
Verstandig in functie van de ziekte te leven en te
bewegen!
!! Negeren van de ziekte en maar blijven ‘doorgaan’
ondanks toenemende klachten, helpt niet
Let op bij opzoekingswerk op internet, vaak
ongegrond!

24.  Activiteitenmanagment
 Leren om te bewegen binnen mogelijkheden
 Lage intensiteit, korte duur en lange rustpauzes
 PACING:
 Balans tussen rust en activiteit
 Pieken en dalen onder controle brengen

26.  Stressmanagment
Stress  hormonale reacties bij mensen met CVS en fibro
? Verminderde functie van de hypofyse – hypothalamus –
bijnier as
Doelstelling:
Leren anticiperen op stresssituaties dmv relaxatietechnieken

27. Relaxatie
 Analyse huidige stresssymptomen
 Invloed van deze stressfactoren op huidig
functioneren
 Behandelingsdoelstellingen (programma op maat)

29. Soorten technieken
 Hands – on technieken
 Massage en losmaken spieren
 Shiatsu
 Fasciatherapie en trigger point behandeling
 Tracties en translaties: ruimte maken in de gewrichten
 Diepe dwarse stretchtechnieken
 Massage van bindweefsel
 …

30.  Hands – off technieken
 Mentalisatie of imaginaire oefeningen
 Jacobson
 Schultz
 Bodyscan
 Leren ‘dromen’
 Stretchprogramma
 Houdingscorrectieve oefeningen, rug- en
nekbesparende houdingen en bewegingen
 Zelfmassage

31.  Tips en oefeningen voor thuis
 Openstellen voor zintuiglijke prikkels  leren genieten
 Warmte – applicaties: kersenpit, warmtekussen,
infraroodwarmte, sauna, warme baden, …
 Aangeleerde stretchprogramma
 Aangeleerde hands – off technieken
 Aangeleerde tips inzake houding en beweging
 …

33.  Ademhalingskinesitherapie
 Testing chronische hyperventilatie
 Informatie en achtergrond rond een juist adempatroon
 Welke zaken kunnen het adempatroon negatief beïnvloeden
 Spierspanning rond sleutelbeen, ribben, schouders,
schouderbladen en nek
 Problemen met spijsverteringsorganen die te veel ruimte innemen
 Roken of invloed van giftige stoffen
 Longaandoeningen
 Locomotorische aandoeningen zoals scoliose, kyfose, …
 Verkeerd gebruik van middenrif: voornaamste ademhalingsspier

35.  Manuele therapie
 Losmaken spieren
 Ruimte geven in gewrichten dmv tracties en translaties
 Diepe dwarse fricties op pezen (ontstekingen)
 Losmaken van huid en bindweefsel
 Fibro tender points behandelen
 …

37.  Slaaphygiëne
 Slaaphouding
 Slaapritueel
 Eten en drinken voor het slapengaan
 Wat te doen bij wakker worden?
 Technieken en tips voor activiteiten voor het slapengaan
 …

39. Samenvatting fase 1
PMT
Veilig bewegen
=
Correct ziekte – Beter omgaan
Correct ademen Beter slapen
inzicht met stress
Fysieke activiteiten
verantwoord
uitvoeren

40. Fase 2
Opbouwend
activiteiten-
Stabielere programma
gezondheidstoestand &
Opbouwend
oefenprogramma
Beter
functioneren

41.  Opbouwende lichamelijke activiteit
 Dagelijkse activiteiten uitbreiden met behoud van
structuur van de dag
 Meer huishoudelijke taken opnemen
 …
 Graduele oefentherapie
 Invoeren sportieve hobby’s naar eigen kunnen
 Kineprogramma thuis verder uitbouwen
 …

42. Vernieuwde rol van
kinesitherapeut
=
BEWEGINGSCOACH

43.  Voordelen van bewegen in deze fase
 Osteoporose voorkomen
 Cholesterol- en suikergehaltes in bloed onder controle
houden
 Bloeddruk verlagen
 Spierpercentage verhogen
 Vetpercentage doen dalen
 Positieve invloed op rugklachten
 Endorfines komen vrij  beter humeur
 Gezonder slaappatroon
 …

44. Jammergenoeg lijkt deze fase voor veel mensen
soms heel ver weg…
? Eer een diagnose wordt gesteld, zijn mensen soms
al heel lang over hun grenzen gegaan waardoor
FASE 1 al bij heel veel patiënten bijzonder veel tijd in
beslag neemt en vaak ook de grootste doelstelling
blijft…

45. Breed spectrum
 Grote variatie in ziektebeeld afhankelijk van:
 Leeftijd
 Geslacht
 Medische of traumatische voorgeschiedenis
 Soort arbeid die men lange jaren heeft verricht
 Huidige gezinssituatie
 …

46. Mijn ervaringen…
 Bij aanmelding:
 Mensen die nietswetend binnenkomen met rug-
en nekpijn maar bij wie ik merk dat er meer aan
de hand is…
 Samen op weg tijdens de onderzoeksperiode en de
verwerkingsperiode
 Mensen die al jaren op zoek zijn en van de ene
hulpverlener bij de andere terechtkomen
 Mensen die té overmoedig zijn en denken dat jij hen zal
genezen…
 Mensen die verbitterd, gefrustreerd zijn en komen omdat
ze moeten van hun dokter…

47. Verschillende wegen…
 Klassiekere wegen
 Dokter Hellinckx: K.U.Leuven
 Dokter Van Houdenhove: UZ Gasthuisberg
 Dokter Lambrecht: Gent en Aalst
 Dokter Meirleir: VUB
 Dokter Fischler: VUB
 Alternatievere wegen
 Dokter Maes: aantal centra België maar vooral
buitenland
 Dokter Coucke: Antwerpen en Villevoorde

48. Mijn betrachting…
 Van bij het begin duidelijk maken dat ook
kinesitherapie niet het heilzame redmiddel is
 Wel:
 Levenskwaliteit verbeteren
 Ter ondersteuning van medische behandelingen
 Het lichaam terug in een positiever daglicht stellen

49. “DEUGDDOEND zeer”…
Pijn doet een mens nadenken, gedachten maken
een mens wijs, wijsheid maakt het leven draaglijk.
Mensen komen binnen met negatieve pijn. Mijn
eerste betrachting is de negativiteit rond de pijn
weg te nemen…

51. Praktisch - financieel
 Geconventioneerde kinesist!
 Vastgelegde tarieven en vastgelegde therapieduur
 21.96 euro per half uur met éénmaal per jaar een
dossierskost
 Terugbetaling mutualiteit: ongeveer ¾ van
totaalbedrag
 Toegestane beurten: onder Fb-statuut: 60 per jaar +
mogelijkheid tot verlenging met 20 beurten
 Voorwaarde: diagnose bevestigd door specialist en
dossier van kinesist

52. Van harte dank voor uw aandachtig volgen!
Hannelore Demonie
Jagersstraat 4
8480 Ichtegem
loredemonie@gmail.com
051/24.86.42
0475/24.87.63
www.kine-demonie.be