2. Middeleeuwen: 800 - 1400
Wereldlijke muziek = profane muziek
− Dansmuziek van de speellieden
− Volkslied en Kunstlied
Geestelijke muziek:
− Gregoriaans
− Vroege meerstemmigheid
3. Speellieden:
Traden op als goochelaar, acrobaat, clown,
berentemmer, wonderdokter, toneelspeler of –
erg belangrijk - muzikant.
Waren in principe zwervers, jonge mensen die
het klooster ontvlucht waren, vrouwen die van
hekserij beschuldigd waren of figuren die het
te bont gemaakt hadden
Waren daarmee ook belangrijk als
nieuwslezer: “smartlap”.
5. Vraag 4a:
De zwervers die in de Middeleeuwen op straat te
vinden waren worden ook wel vaganten genoemd.
Ze waren min of meer op de vlucht.
Noem twee mogelijke redenen waarom ze aan het
zwerven waren.
1.
2.
8.
Muzikale kenmerken:
Muziek is in principe éénstemmig
Variatie ontstond door:
− Bourdon begeleiding (een steeds herhaalde
kwint)
− Toevoeging van een eenvoudige ritmische
partij
− Afwisseling van instrumenten.
9. Luisteropdracht 2: Wb 6
A. Beluister de Danse Royale. (CD1, tr 22)
B. De melodie bestaat uit:
a. Eén melodische lijn.
b. Meerdere melodische lijnen
C. Op welke manieren wordt er gevarieerd?
a. Toevoeging van een bourdonbegeleiding
b. Toevoeging van een ritmische partij
10. Instrumenten-1:
Orkest zoals wij dat tegenwoordig kennen
bestond nog niet.
Instrumenten waren het liefst zo verschillend
mogelijk qua klank
15. Luisteropdracht 3: Wb 5
Beluister de volgende vier fragmenten.
Welke instrumenten spelen er?
Fragm 1: 1 ,2
Fragm 2:
Fragm 3:
Fragm 4:
16. Volkslied
Lijkt altijd al te hebben bestaan
Componist en tekstdichter (doorgaans) onbekend
Is eenvoudig te zingen.
Is mondeling overgeleverd – dwz niet
opgeschreven.
Gaat over alledaage zaken uit het leven
Vb: “Slaap kindje, slaap”, “Lang zal hij leven”.
Vb uit de Middeleeuwen: “L'Homme Armé”.
18. L’Homme armé.
Welke kenmerken van een middeleeuws volkslied
hoor je?
Is dit een klassiek geschoolde stem?
Verklaar waarom dit stemgebruik past bij een
volkslied.
Geef met drie letters de vorm van het lied weer.
Hoe heet deze vorm?
19. Kunstlied -1.
Is echt gecomponeerd
Tekst is meestal door een dichter gemaakt, heeft
meer poëtische waarde.
Is bedoeld om te worden gezongen door een
geschoolde stem.
Uitgevoerd door “Troubadours” (Z-Frankrijk),
Trouvères (N-Frankrijk) of Minnesänger
(Duitsland)
20. Kunstlied – 2
Troubadours zijn meestal ridders → Hoofse liefde
Troubadour komt van “Trobar” = vinden
Vormen:
− Chanson: liefdeslied over “verheven” liefde
− Pastorella: liefdeslied over ridder en herderinnetje
− Kruisvaarderslied: Over de belevenissen op een
kruistocht
− Dageraadslied (“Alba”): over het moment van afscheid
nemen vroeg in de morgen
− Serenade: Avondlied.
24. Kunstlied – 5b
En un vergier lez une fontenele
Vertaling:
In een boomgaard naast een bron, waarvan het water helder en
het zand wit is
Zit een koningsdochter met de handen tegen haar wangen
Zuchtend roept ze haar lieve minnaar:
“Ach, mijn geliefde graaf Gui, mijn liefde voor U beneemt me de
vreugde en het lachen.
Mijn geliefde graaf Gui, wat een vreselijk lot. Mijn vader heeft
me aan een oude man uitgehuwelijkt, die me in dit huis gestopt
en opgesloten heeft.
25. Vraag 10 (pag. 29)
Wat is:
a. Middeleeuws volkslied.
b. Middeleeuws kunstlied
c. Driedelige liedvorm
26. Vraag 13a, pag 29
Waarom waren de mensen in de Middeleeuwen bang
voor “bevriende” legers?
27. Vraag 13b, pag 29
Hoe heten de Middeleeuwse dichters van poëzie in
de volkstaal in Zuid Frankrijk, Noord Frankrijk en
het Duitse taalgebied?
28. Vraag 13c, pag 29
Wie bedacht de melodie bij een gedicht van een
troubadour?
