Impactgedreven werken

IMPACTGEDREVEN WERKEN
Marc Jans – 2018
SOCIUS vzw, steunpunt sociaal-cultureel volwassenenwerk

PROGRAMMA
§ Speelveld
§ Impact
§ Impactgedreven werken
§ Stappenplan impactevaluatie
§ Veranderingstheorie
§ Waarde en verhalen
§ Methoden en technieken
2

SPEELVELD
§ De “Wat werkt” beweging
§ Overheid – middenveld
§ Overheid – SCvW
3

4
WAT WERKT BEWEGING
praktijkontwikkeling / verantwoording / legitimering
wetenschap, praktijk
evidence based practice
EBP
Wetenschap
Ervaring en
vakmanschap
Kenmerken,
voorkeuren
doelgroep
Missie en visie
overheidsbeleid
evidence based public management
nieuw publiek management
NPM
Competitie
Responsa-
bilisering
Resultaat-
gerichtheid
Efficiëntie

5
OVERHEID – MIDDENVELD
beperkte invloed NPM
verzakelijking, contractualisering
§ Competitie: sociale economie, arbeidsmarkt, daklozenopvang in
Antwerpen
§ Resultaatfinanciering (projecten): ontwikkelingssamenwerking
§ Voorzichtige tendens in de richting van NPM: cultuur
▫ Beleidsplan
▫ Efficiënt inzetten subsidies
▫ Klantgerichtheid
▫ Goed bestuur

OVERHEID – SCvW
“In ruil voor de toegekende middelen verwacht de
overheid dat een SCvW-organisatie zijn ‘governance’ –
hoe ze de middelen inzet om vanuit de missie, doelen
en principes te komen tot effectieve praktijken – helder
kan verantwoorden en dat ze kan aantonen dat ze ook
bereikt wat ze wil bereiken.”
Sven Gatz
Conceptnota 2016
6

7
Civiel perspectief
OVERHEID – SCvW

OVERHEID – SCvW
In het domein van het SCvW organisaties subsidiëren die, vanuit een civiel
perspectief en met respect voor de gemeenschappelijke sokkel van waarden,
fundamentele rechten en vrijheden, een betekenisvolle bijdrage leveren aan de
emancipatie en dialoog van mensen en groepen én aan de versterking van een
duurzame, inclusieve, solidaire en democratische samenleving door sociaal-
culturele participatie en gedeeld burgerschap van volwassenen te bevorderen en
gedeelde samenlevingsvraagstukken tot publieke zaak te maken. Hiervoor
ontwikkelen en verspreiden zij praktijken die hierop een werkend antwoord
kunnen bieden.
8

OVERHEID – SCvW
DOELORIENTERING
§ sociaal-culturele participatie
§ emancipatie van mensen en groepen
§ gedeeld burgerschap
§ dialoog tussen mensen en groepen van
mensen
§ publiek gemaakte gedeelde
samenlevingsvraagstukken en een
werkend antwoord hierop
§ een sterkere democratische, duurzame,
inclusieve en solidaire samenleving
9

OVERHEID – SCvW
AANPAK
§ in de vrije tijd van volwassenen
§ op basis van drie rollen en een functiemix
§ inclusief en/of categoriaal
§ vanuit een civiel perspectief
§ met respect voor een gemeenschappelijke
sokkel van waarden
§ met relevantie en uitstraling voor
Vlaanderen – al dan niet ook Brussel – of
een bepaalde regio
10

IMPACT
§ Definitie
§ Complexiteit
§ Drie benaderingen
11

DEFINITIE
IMPACT = effecten § op lange termijn
§ gevolg van een sociaal-
culturele praktijk
§ MINUS wat toch zou gebeurd
zijn zonder die praktijk
§ positief en negatief
§ bedoeld en onbedoeld
§ direct of indirect
12

DEFINITIE
Sociaal-culturele praktijk § Bedoeld
▫ missie- en visiegedreven
▫ doeloriëntering en aanpak (decreet)
§ In een gemeenschap, relatie
tussen gemeenschappen
= complex systeem
▫ verschillende dynamieken en
invloeden
▫ tegenstellingen
13

COMPLEXITEIT
Zekere kennis Onzekere kennis
Duidelijke waarden
Eenvoudige
(beleids)uitvoering
Complexe
studie en onderzoek
Onduidelijke waarden,
discussie
Maatschappelijk
omstreden
publiek en politiek debat
Lastige
maatschappelijke
maatschappelijk innoveren
14
SAMENLEVINGSVRAAGSTUKKEN

COMPLEXITEIT
complex
simpelchaotisch
ingewikkeld
uitproberen –
waarnemen –
reageren
waarnemen –
analyseren –
reageren
ageren –
waarnemen –
reageren
waarnemen –
inrichten –
reageren
goede praktijken
innovatieve praktijken beste praktijken
praktijkontwikkelin
g
relaties tussen
oorzaken en
gevolgen niet
vanzelfsprekend
relatie tussen
oorzaak en gevolg
voorspelbaar
geen oorzaken en
gevolgen
diverse invloeden
zonder duidelijke
relaties tussen
oorzaken en
gevolgen
Dave Snowden, cynefin-model
15

DRIE BENADERINGEN
Attributie
16

DRIE BENADERINGEN
ATTRIBUTIE
Zeldzaam in SCvW
§ Eenvoudige uitdaging
in simpel systeem
§ Gestandaardiseerde
praktijk met controle
over randvoorwaarden
§ Voldoende aantallen
voor impactevaluatie

18
Vooronderstellingen impactdenken Ondertussen in de werkelijkheid
Oorzaak - gevolg Open systeem
Positieve bedoelde resultaten Onverwachtte positieve en negatieve resultaten
Focus op ultieme effecten Samenspel van veel tussenliggende effecten
Toewijzen aan één actor, programma Samenstroom van veel actoren, programma’s en factoren
Eindpunt (succes geboekt) Never ending veranderingsprocessen
Het geworstel met impact
DRIE BENADERINGEN

DRIE BENADERINGEN
Contributie
19

DRIE BENADERINGEN
Praktijk Effecten Impact
Controle-
sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse-
sfeer
20

DRIE BENADERINGEN
CONTRIBUTIE
§ Realistisch maar complex
§ Eenduidige oorzaak-gevolg relaties blootleggen is onmogelijk
§ Mechanismen verklaren en vooronderstelde mechanismen toetsen
21

DRIE BENADERINGEN
Waarde § Geen na te streven effect
§ Praktijk zelf is het doel
§ Peilen naar impact =
waarden en betekenissen
van een praktijk vanuit
verschillende invalshoeken
duiden.
22

DRIE BENADERINGEN
§ Attributie: geen sprake van :-)
§ Contributie: “betekenisvolle bijdrage leveren
aan …”
§ Waarde: geen expliciete aanknopingspunten
Activiteiten die op zichzelf waardevol zijn voor een
democratische, duurzame, solidaire en inclusieve
samenleving vallen mits een goede duiding van die
waarde in principe binnen de scoop van het decreet.
23

§ Intuïtief werken
§ Impactgedreven werken
§ Input ➔ Impact
§ Definitie
§ Groeipad
24

25
INTUÏTIEF WERKEN
PLAN
INPUTS
ACTIVITEIT
IMPACT

26
context
beginsituatie
visie en
gewenst effect
input activiteit output outcome impact
tussenliggend lange termijn
wat we
investeren
gerealiseerde
diensten en
producten
wat we doen wat gebeurt omwille van onze
activiteiten
efficiëntie effectiviteit

27
PLAN
INPUT
ACTIVITEIT
OUTPUT
OUTCOME
IMPACT

28
INPUT
INPUT
INPUT
INPUT
OUTPUT
ACTIVITEIT
OUTPUT
OUTPUTACTIVITEIT
ACTIVITEIT
ACTIVITEIT
OUTPUT
OUTCOME
OUTCOME
OUTCOME
OUTCOME
INPUT
ACTIVITEIT
OUTPUT
INPUT
ACTIVITEIT
OUTPUT
INPUT
ACTIVITEIT
OUTPUT

29
29
input activiteit output outcome impact
Middelen,
personeel
Activiteiten
(sociaal-
cultureel)
Tastbare
kenmerken van
(een)
activiteit(en)
Verandering,
leereffecten als
gevolg van de
activiteit
Lange
termijnbijdrage
aan maatsch.
veranderingen
subsidies,
begeleider,
groepen, lokaal,
vrijwilligers,
netwerken,
platforms,
media,...
ontmoeting,
vorming, actie,
lobbywerk,
campagne, ...
Al dan niet
expliciet ikv een
beleidsplan
aantal
deelnemers,
bezoekers,
gepresteerde
uren, likes, kliks,
persmeldingen,
links, ...
Effect op de
deelnemers
(betrokkenheid,
inzicht en
competenties,
verandering
houding, gedrag,
...)
Emancipatie,
sterkere
maatschapp.
positie
Nieuwe regels,
voorzieningen
plannen beoogde resultaten
INPUT ➔ IMPACT

30
INPUT ➔ IMPACT
Controle-
sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse-
sfeer
inputs activiteiten outputs outcomes impact

DEFINITIE
=
31
Vooraf, tijdens de uitvoering en achteraf uitleggen en aantonen
hoe je praktijk bijdraagt aan de beoogde resultaten.
De verbanden tussen context, doelstellingen, input, activiteiten,
output, outcome en impact voortdurend duiden en aantonen
met gegevens.

32
GROEIPAD
WERKZAAM
PLAUSIBEL
DOELTREFFEND
VEELBELOVEND
VOORWAARDELIJK
EFFECTIEF
GOED ONDERBOUWD
GOED BESCHREVEN

33
GROEIPAD
ontwikkelingsniveau
praktijk
bewijskracht
effectiviteit
omschrijving bronnen
VOORWAARDELIJK
descriptieve
aanwijzingen,
geen bewijskracht
de aanleiding, doelstellingen, inputs, activiteiten,
outputs van de praktijk en de verbanden daartussen zijn
duidelijk omschreven
beleidsplan, projectplan,
SISCA, …
VEELBELOVEND
theoretische
aanwijzingen
+ geloofwaardige veranderingslogica (TOC)
onderbouwd met modellen, theorie en/of literatuur
literatuurstudie,
deskundigen, …
DOELTREFFEND
eerste empirische
aanwijzingen
++ onderzoek toont aan dat outcomes bereikt zijn:
tevreden deelnemers, minder problemen, sterkere
vaardigheden, betere participatie
outcome mapping,
outcome harvesting, …
PLAUSIBEL
goede empirische
aanwijzingen
+++ het is enigzins aannemelijk dat de outcomes
veroorzaakt zijn door de praktijk
veranderingstheoretisch
onderzoek (TOC)
WERKZAAM
sterke empirische
aanwijzingen
++++ het is zeer aannemelijk dat de outcomes
veroorzaakt zijn door de praktijk.
experimenteel
onderzoek

STAPPENPLAN IMPACTEVALUATIE
§ Stappenplan
§ Scope
§ Stappenplan
34

STAPPENPLAN
http://www.socius.be/publicatie/peilen-naar-
de-impact-van-sociaal-culturele-praktijken/
35

STAPPENPLAN
ê Keuzes
Doel van impactevaluatie
Design van impactevaluatie
è Observaties
Kenmerken organisatie
Kenmerken praktijk
36
36

SCOPE
§ Werkende antwoorden op
samenlevingsvraagstukken lopen
vaak over langdurende processen
waarbij verschillende inspanningen
van verschillende actoren
samenstromen.
§ Geen cultuur en (infra)structuur om
impactgedreven te werken in onze
sector.
§ Volledig beleidsplan als scope voor
impactevaluatie ligt niet voor de
hand.
38

SCOPE
Klein begonnen is half gewonnen!
§ Focus op concrete en specifieke tussendoelen
(zeker bij beoogde effecten als emancipatie van
mensen en groepen en versterking van een
democratische, duurzame, inclusieve en solidaire
samenleving)
§ Focus op cruciale doelen uit je beleidsplan
§ Focus op één activiteit of een samenhangend geheel
van activiteiten (vaak in lijn met 1 operationeel doel).
§ Focus eerst op outcome en in een volgende stap
eventueel op impact
§ Focus op een haalbare reikwijdte (buurt, gemeente,
streek, regio, Vlaanderen, …)
39

VERANDERINGSTHEORIE
§ Waarom?
§ Wat is het?
§ Stappen
§ Stap 1: doelstellingen en aannames identificeren
§ Stap 2: veranderingslogica mappen
§ Stap 3: relevante indicatoren ontwikkelen
§ Stap 4: ondersteunende interventies identificeren
§ Stap 5: narratief uitschrijven
§ Praktijkvoorbeeld
43

WAAROM?
44
NIET ALLES IS OBSERVEERBAAR EN VERALGEMEENBAAR
EBP
verandering aantonen en vergelijken op basis van empirische observaties
wat werkt?
activiteit resultaat

WAAROM?
45
KRITISCH REALISME
wat werkt, voor wie, waarom en onder welke omstandigheden?
veranderinsgtheorie ontwikkelen op basis van empirische observaties

WAT IS HET?
46
PROCES
wijze van plannen specifiek voor inspanningen met oog op
maatschappelijke veranderingen
§ een aanpak voor ontwerp, planning en evaluatie van sociale
veranderingsprogramma’s
§ een gestructureerde wijze van denken en plannen om gewenste
veranderingen in een logisch kader (oorzaken – gevolgen) te
vatten
§ participatief en collaboratief proces
§ stap voor stap achterhalen (backwards mapping process) van
essentiële voorwaarden om een verandering te realiseren

WAT IS HET?
47
PRODUCT, een plan van aanpak om een concrete vooropgestelde
maatschappelijke verandering te bewerken
§ het resultaat van een TOC-proces
§ een schematische en een narratieve weergave

STAPPEN
1. Doelstellingen en aannames identificeren
2. Veranderingslogica mappen
3. Relevante indicatoren ontwikkelen
4. Ondersteunende interventies identificeren
5. Narratief uitschrijven
48

STAP 1
doelstellingen en aannames identificeren
49
Ultieme doel
verantwoordingsplafond
Tussenliggende outcomesTussenliggende outcomes Tussenliggende outcomes
Langetermijn outcome
logica

§ Deelnemers (sociale dienstverleningsinstelling, tewerkstellingsbureau en
opvangcentrum voor slachtoffers van huiselijk geweld) debatteren en beslissen
over de lange-termijn doelen en hun ambities
‘Duurzaam werk voor vrouwelijke slachtoffers van huishoudelijk geweld’
§ Op basis van onderzoek, literatuur, eigen ervaring basisvoorwaarden bepalen nodig
voor het behalen van de doelstellingen
▫ Vrouwen hebben ‘coping’ vaardigheden
▫ Vrouwen hebben professionele vaardigheden die goed in de markt liggen
▫ Vrouwen hebben een aangepast gedrag om adequaat te werken in een
professionele omgeving
SCHOOLVOORBEELD
50

Aannames
A. Jobs in niet traditionele sectoren (elektriciteit, loodgieter, ...) garanderen een beter salaris, zijn
sociaal beschermd en bieden jobzekerheid
B. Er zijn jobs beschikbaar voor vrouwen met niet traditionele vaardigheden
C. Vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld hebben meer nodig dan professionele
vaardigheden – ook sociale en psychologische ondersteuning
D. Vrouwen kunnen niet traditionele vaardigheden aanleren en competitief zijn
SCHOOLVOORBEELD
51

STAP 2
veranderingslogica mappen
52
Voorwaarde
Ultieme doel
VoorwaardeVoorwaarde VoorwaardeVoorwaarde Voorwaarde
Voorwaarde Voorwaarde
Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde
Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde
logica
logica

STAP 2
§ Veranderingen die leiden tot de doelstelling mappen en met elkaar
linken
§ Kader voor een coherent en plausibel verhaal ontwikkelen
Verschillende niveaus van veranderingen (hoofdoorzaken van een
probleem, gevolg, tussentijdse resultaten, korte -en lange termijn, ...)
Proces
§ Iteratief proces: resultaten wijzigen, toevoegen, verwijderen tot een
veranderingsmodel waar iedereen zich kan in vinden.
§ Individuele logica en aannames expliciteren, debatteren en beslissen
over de logica.
53

§ Logica verder uitbouwen tot aan de initiële condities:
coalitie van drie organisaties die zich engageren om
samen te werken aan een job programma voor
vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld.
§ Aannames en basisvoorwaarden expliciteren,
bijvoorbeeld: niet voor alle vrouwen – minimum
competenties, voldoende graad van stabiliteit in hun
leven.
SCHOOLVOORBEELD
55

STAP 2
Ken Wilber: vier kwadranten om beoogde veranderingen te bepalen
57

STAP 2
58
CONTEXT sociaal en cultureel (stimulansen, drempels, …)
leefwereld (relaties, rollen en functies)
interventie (controlesfeer, invloeden van buitenaf)
omgevingsdynamieken (sociaal-economisch, gemeenschap, groep)
ACTOREN sociaal-cultureel werker
deelnemers
andere betrokkenen
INTERVENTIES van sociaal-cultureel werker, van deelnemers, van anderen
MECHANISMEN sociale, sociaal-psychologische, psychologische mechanismen
RESULTATEN outputs
outcomes (direct, indirect, op lange termijn, bedoeld, onbedoeld)
CAIMeR

POLITIEKE VERANDERING MAPPEN
59
Ultieme doel
Tussenliggende outcomes
Politiek Praktijk Representatie
Welke beleidsmaatregelen bevorderen of remmen het
bereiken van de tussenliggende outcome?
Welke praktijken en instituties bevorderen of remmen het
bereiken van de tussenliggende outcome?
Welke culturele betekenissen en vormen (geloof,
overtuigingen, gewoonten, media, …) bevorderen of
remmen het bereiken van de tussenliggende outcome?
PPR

POLITIEKE VERANDERING MAPPEN
60
Ultieme doel
Politiek Praktijk Representatie
Macht Tegenwerking Governance
Wie heeft meest macht en invloed om de
beleidsmaatregelen te veranderen?
Welke weerstanden, besparingslogica’s en
tegenkantingen zijn er en waar situeren ze zich?
Hoe wordt de zaak bestuurd? Wie speelt welke rol?

GEDRAGSVERANDERING MAPPEN
61
Ultieme doel
boodschap kennis attitude gedrag

62
Ultieme doel

63
Ultieme doel

STAP 3
relevante indicatoren ontwikkelen
Voorwaarde
Ultieme doel
VoorwaardeVoorwaardeVoorwaarde Voorwaarde
logica
logica
indicato
r Voorwaarde
64

Welke indicatie(s) tonen wanneer een noodzakelijk
voorwaarde voldaan is?
§ resultaatsindicatoren (geen inspanningsindicatoren)
§ indien mogelijk gedragsindicatoren
STAP 3
Relevante indicatoren ontwikkelen
65

Outcome 1: Langetermijn en inkomenszekere jobopportuniteiten
§ Indicator: tewerkstelling
§ Populatie: vrouwen die programma doorlopen hebben
§ Norm: minstens zes maanden tewerkgesteld aan 12 euro per uur
Outcome 2: Vrouwen uit de doelgroep beschikken over gevraagde competenties voor niet
traditionele jobs
§ Indicator: kwalificatie / verworven competenties specifiek voor bouwsector
§ Norm: opleiding met succes doorlopen (Ja/Nee)
Outcome 3: Vrouwen uit de doelgroep nemen deel aan training voor niet traditionele jobs
§ Indicator: deelname
§ Norm: Vrouwen missen niet meer dan 3 sessies uit de opleiding
SCHOOLVOORBEELD
66

STAP 4
relevante interventies identificeren
Voorwaarde
Ultieme doel
Route Route
Route Route Route Route Route Route
Route Route Route Route
Lange termijn outcome
interventie
67

Sommige veranderingen/stappen/linken gebeuren
vanzelf als de basisaannames juist zijn:
Geen interventie nodig
Andere veranderingen/stappen/linken zullen nooit
plaatsvinden:
Interventie noodzakelijk
STAP 4
68

§ Interventie moet voldoen aan de vereiste kwaliteit en
passen binnen de globale logica van het plan? (bv.
participatief)
§ WANNEER: ideaal moment om zo veel mogelijk effect
te halen met de interventie?
§ WIE: wie voert de interventie?
STAP 4
69

1. Promotiecampagne
2. Screening van de vrouwen
3. Opzetten van individuele adviessessies
4. Faciliteren van groepssessies
5. Ondersteuning bieden voor kortetermijncrisissen
6. Individuele begeleiding
7. Ontwikkeling van aangepaste lespakketten
8. Zoeken van geschikte werkplaatsen
9. Regelen van stageplaatsen
10. ...
SCHOOLVOORBEELD
71

§ Metabeschrijving van een programma of initiatief
§ Uitgeschreven tekst (zonder boxen, pijltjes, logica’s,
nummers)
§ Communiceren naar buitenstaanders
§ Back-up van het veranderingsmodel
STAP 5
narratief uitschrijven
72

PRAKTIJKVOORBEELD
73

PRAKTIJKVOORBEELD
74
Verhoogde schoolparticipatie van jonge kleuters
school thuis buurt

PRAKTIJKVOORBEELD
76
Initiële voorwaarde die moet voldaan zijn om
met een buurtschool van start te gaan.
§ Criteria?
§ Wat als voorwaarde niet voldaan is?

PRAKTIJKVOORBEELD
77
1. Het schoolteam heeft een flexibele, cultuursensitieve en oudergerichte houding à De school kiest spelen
leersituaties die aansluiten om de leefomgeving van kinderen thuis.
Actie Indicator Type indicator (inspannings-
/resultaatsindicator)
Meetmethode Wanneer voldaan? /
Opmerkingen
Tijdens een sessie van Spring mee
worden ouders betrokken bij het
opzetten van een uitleensysteem van
speelmateriaal.
Ouders denken mee na over het
ontwerpen en uitrol van het
speelmateriaal en helpen bij de
praktische organisatie ervan.
Resultaatsindicator Kwalitatief – Focusgesprek
ouders
Evaluatievraag: ‘Wie
heeft de tassen
gemaakt’?
Tijdens een Spring mee sessie maken
de ouders kennis met het
spelmateriaal van de klas
Aantal ouders die naar de sessie
komen
Ouders geven feedback over het
speelgoed in de klas
Resultaatsindicator
Resultaatsindicator
Kwantitatief – Deelnemerslijst
Kwalitatief – Storytelling
(adhv veldnotities)
Ouders en leerkrachten doen samen
een buurtwandeling en wisselen
ervaringen en tips uit over opgroeien
in de buurt
De leerkrachten laten zich inspireren
door ervaringen van ouders in de
buurt (vb kind gaat vaak naar een
bepaalde speeltuin spelen, de
leerkracht praat over deze speeltuin
tijdens de les)
Resultaatsindicator -
gedragsindicator
Kwalitatief – Evaluatief
interview zorgco

PRAKTIJKVOORBEELD
78
Rationele opvatting van social(-cultureel werk) Dagelijkse reraliteit waarin sociaal(-cultureel) werkers functioneren
Spanning tussen ‘hoe sociaal (-cultureel) werk verondersteld wordt te werken’ en ‘hoe sociaal (-cultureel) werk moet kunnen
werken (Roose, R. (2008). Beheersen van het onbeheersbare? Het belang van ruimte voor onvoorspelbaarheid in het social werk.)

WAARDE EN VERHALEN
§ De kracht van verhalen
§ Narratieve methoden
79

80
DE KRACHT VAN VERHALEN
Verhalen geven weer hoe de
verteller gebeurtenissen
ervaart.
Vertellers geven actief
betekenis aan
gebeurtenissen, praktijken,
relaties, plaatsen, dingen, …
Verhalen veranderen
praktijken, relaties, plaatsen,
dingen, …

NARRATIEVE METHODEN
Data
kwalitatief
(een deel van) de
levenservaringen en
herinneringen van je
deelnemers of doelgroep
81

NARRATIEVE METHODEN
Dataverzameling
Deelnemers of staal uit je doelgroep vertellen
mondeling of schriftelijk in eigen woorden over voor
hen relevante ervaringen (kan tekst, foto of film zijn)
Vraagstelling
§ open en breed (wat gebeurde er tijdens de
wandeling?)
Of
§ gesloten en sturend (hoe was het om tijdens de
wandeling nieuwe mensen te leren kennen?)
§ Peilen naar:
▫ een tijdstip of periode
▫ een specifieke gebeurtenis
▫ een extreme gebeurtenis (kritisch incident)
▫ een keerpunt
82

NARRATIEVE METHODEN
Analyse
§ de verhalen duiden (onderzoeker, evaluator,
team) om ze te gebruiken binnen een
specifieke context
§ verhalen opdelen in losse onderdelen en –
gestuurd door de (evaluatie)vraag – een
nieuwe synthese maken
▫ vertikale analyse (één respondent/deelnemer)
▫ horizontale (vergelijken van
respondenten/deelnemers)
§ daarbij zoveel mogelijk recht doen aan het
verhaal
▫ resultaat terugkoppeling aan
verhalenvertellers
83

METHODEN EN TECHNIEKEN
§ Vergelijkend overzicht
§ Narratieve methoden
§ TOC
§ Impact Wizard
§ Sensemaker
§ Outcome mapping
§ Outcome harvesting
84

85
VERGELIJKEND OVERZICHT
Informatie uit de organisatie van
een praktijk halen en valideren met
leden uit de gemeenschap:
gemeenschap
gemeenschap
praktijkpraktijk
Informatie uit gemeenschap halen
Learning history,
EXPLORE!THESTORY
deelnemers
Sensemaker, babbelbox, review,
digital storytelling
Outcome harvesting
outcome mapping

NARRATIEVE METHODEN
§ Mobiele applicatie waarop
deelnemers een persoonlijke
videoboodschap kunnen
achterlaten
§ En om achteraf een digitale
deelnemersboek te maken
en te delen.
86

88
NARRATIEVE METHODEN
Rapporteren
Workshop deelnemers
betekenis geven
Workshop
initiatiefnemers
betekenis geven
perspectieven vergelijken
Verhalen
verzamelen
bij deelnemers

NARRATIEVE METHODEN
§ Digital story = montage van foto’s, geluiden,
muziek, tussentitels en/of eigen stem
§ Digital story = persoonlijk verhaal of
persoonlijke kijk op een bepaald onderwerp
§ Digital storytelling = eenvoudige en
toegankelijke manier om zonder specifieke
technische kennis en vaardigheden via een
filmpje een verhaal te vertellen
https://maksvzw.org/v2/wp-
content/uploads/2017/05/vertel_je_eigen_verhaal_met_digital_stories.pdf
89

NARRATIEVE METHODEN
LEARNING HISTORY
Veranderingsprocessen gestructureerd
vastleggen
Data:
§ verhalen (herinneringen en
ervaringen van sleutelmomenten)
§ verschillende betrokkenen,
perspectieven
§ documenten (plannen, verslagen,
publicaties, studies, …)
90

TOC
Voorwaarde
Ultieme doel
Lange termijn outcome
logica
logica
indicator
interventie
92

SENSEMAKER
§ Groot aantal verhalen (> 300) en ervaringen van
mensen rond een bepaald thema, verandering of
moment verzamelen
§ Verhalen uitlokken met één goed geformuleerde vraag
§ De verhalenverteller codeert zelf zijn of haar verhaal
§ Kwantitatieve en kwalitatieve analyse
96

SENSEMAKER
ONTWERP
§ Doel bepalen
§ Respons bepalen: hoeveel,
wie
§ Vragenlijst ontwerpen
(Signification framework)
§ Planning
97

98
SENSEMAKER
Hoe maken we vakantie
mogelijk voor mensen die
minder vakantiekansen
ervaren?

SENSEMAKER
DATA
VERZAMELEN
§ Interview
(individueel of in
groep), schriftelijk,
online,
§ Één week tot enkele
maanden
99

SENSEMAKER
ANALYSE
§ Basispatronen van de
vragen visualiseren
§ Verdere interpretatie
§ statistische analyse
§ verhalen lezen
§ vergelijkingen maken naar
leeftijd, afkomst, …
106
Wat heeft
bijgedragen
aan mijn
verhaal is ...

SENSEMAKER
* Bijkomende kost voor consult aangewezen: 750 à 900 euro/dag (10 tot 25 dagen)
licentie gebruik Prijs*
gebruik 1 toepassing 1.225 euro
+ 325 euro/maand voor
datacollectie
organisatie ongelimiteerd 8.150 euro/jaar
pool 15 toepassingen/jaar 8.150 euro/jaar
of 545 euro/toepassing
111

OUTCOME MAPPING
Outcomes – invloedsfeer
Veranderingen in gedrag, relaties, activiteiten van
mensen, groepen of organisaties direct betrokken bij
de praktijk in kaart brengen.
Vooronderstelling:
De gedragsveranderingen bij die mensen, groepen of
organisaties (outcomes – invloedsfeer) dragen bij tot duurzame
effecten op langere termijn (impact – interessesfeer).
112

113
OUTCOME MAPPING
Controle-
sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse-
sfeer

114
OUTCOME MAPPING

115
OUTCOME MAPPING
Control
e-sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse
- sfeer
Ultieme bereik: wie we
allemaal voor ogen hebben
om impact te hebben

116
OUTCOME MAPPING
Control
e-sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse
- sfeer
om impact te hebben
Partners: beïnvloed door
praktijk

117
OUTCOME MAPPING
Control
e-sfeer
Invloed-
sfeer
Interesse
- sfeer
Effectief bereik:
rechtstreeks
betrokken bij de
praktijk
om impact te hebben
Partners: beïnvloed door
praktijk, maar niet als
deelnemer

OUTCOME MAPPING
Waarom? Wie? Wat? Hoe?
1. beoogde
langetermijnverandering
beschrijven
3. identificeren van
indiviuen, groepen,
organisaties rechtstreeks
betrokken bij activiteiten
4. ideale gedrags-
veranderingen deelnemers
bepalen
5. indicaties voor tussen-
liggende gedragsverander-
ingen bepalen
• Expect to see
• Like to see
• Love to see
2. bijdrage praktijk aan visie?
6: acties die leiden tot
verwachte outcomes
7: interventielogica: bijdrage
activeiteiten aan missie?

121
OUTCOME MAPPING
11. uitvoering 9. gedrag
10. strategie
efficiëntie - effectiviteit - outcomes

OUTCOME HARVESTING
123
≈ Outcome mapping
= focus op gedragsverandering bij deelnemers activiteiten
≠ retrospectief: geen vooraf bepaalde indicatoren, achteraf gedragsveranderingen vaststellen
en relateren aan de activiteiten.
1. Actoren die beïnvloed zijn en veranderingen identificeren (gedrag, relaties,
beleid, praktijken)
2. Bepalen of en hoe de geïndentificeerde veranderingen verband houden met de
activiteiten

124
OUTCOME HARVESTING
1. sleutelvragen en methode (documenten, interviews,
focusgroepen, …) bepalen
2. oogst 1: documentanalyse, gedragsveranderingen en
verband met de activiteit(en) zoeken
3. oogst 2: interviews, focusgroepen met informanten om
eerste oogst aan outcomes en verbanden aan te vullen
4. bevindingen verder uitdiepen met hulp van deskundige
buitenstaanders
5. analyse en interpretatie
6. resultaten valoriseren

Sainctelettesquare 19・1000 Brussel・www.socius.be

Impactgedreven werken

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Impactgedreven werken

Similar to Impactgedreven werken (20)

More from Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk

More from Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk (20)

Impactgedreven werken