De kapel verbonden aan het koninklijk kasteel te Laken moet geschilderd worden. Er werd dan ook een aanbesteding uitgeschreven.

1. 1
ALGEMENE VOORSCHRIFTEN TOEGANG EN VERBLIJF OP DE WERF.
1. Alle arbeiders zijn verplicht via het wachtlokaal van de Federale Politie van het
desbetreffende Koninklijk Domein binnen te komen.
2. De aannemer zal één week vooraf een volledige lijst indienen van het personeel dat zal
tewerkgesteld worden op de werf. De lijst dient volgende gegevens te bevatten: naam,
voornaam, geboortedatum, geboorteplaats en nationaliteit van elk personeelslid. Naam
van de firma en de gegevens van de contactpersoon dienen eveneens afzonderlijk
vermeld te zijn. Deze kan per fax of mail overgemaakt worden aan de
vertegenwoordiger van de ... 1
3. Ingeval van leveringen in opdracht van de aannemer dient de werfverantwoordelijke
dezelfde gegevens zoals vermeld onder punt twee over te maken aan de postoverste
van de Federale Politie. Tijdens de levering dient de werfverantwoordelijk of een ander
voorafgaandelijk aangeduid personeelslid van de aannemer de leverancier te
begeleiden van en naar de werf.
4. De werf kan in principe opgestart worden vanaf 07.00 u en dient beëindigd te worden
om 16.00 u.
5. In het kader van de algemene veiligheid bestaat de mogelijkheid dat ook voertuigen voor
het binnen – of buitenrijden worden gecontroleerd.
6. De snelheid op de wegen in het park is beperkt tot max. 30 km/u.
7. De voertuigen dienen geparkeerd te worden op een plaats aangeduid door de
bouwheer.
8. Het nemen van foto’s zonder toestemming van het bestuur is verboden. Indien er toch
foto’s mogen genomen worden moeten deze betrekking hebben met de in uitvoering
zijnde werken.
9. Het personeel tewerkgesteld op de werf zal de door de bouwheer aangeduide zones niet
verlaten.
10. Het personeel tewerkgesteld op de werf zal enkel toiletten aangeduid door het bestuur
gebruiken.
11. De werfverantwoordelijke zal de eventuele instructies van het bestuur nauwgezet
opvolgen en laten uitvoeren.
12. De aannemer zal zich ten alle tijde schikken naar de mogelijke eisen van het Hof in
verband met organisatorische problemen van de werf, zoals daar zijn :
 officiële bezoeken of recepties die de onderbreking der werken noodzakelijk
maken
 alle andere schikkingen van organisatorische aard of onderbrekingen ten behoeve
van het Hof.
Hiervoor zal door de aannemer geen enkele schadevergoeding of meerprijs kunnen
gevraagd worden.
13. Het openbaar domein wordt gedurende de werken in goede staat van onderhoud en
netheid gehouden op kosten en ten laste van de aannemer. Alle afbraakmateriaal wordt
regelmatig weggevoerd van het staatsdomein en van de bouwplaats op kosten van de
aannemer. Etensresten en lege drankverpakkingen worden dagelijks verwijderd uit de
werfzone.
14. Indien de aannemer het nodig acht, mag hij gebruik maken van hefwerktuigen en
hijstoestellen.
15. Alle nodige voorzorgsmaatregelen zullen genomen worden om de bewoners der
gebouwen en de voetgangers tegen val van materiaal, gruis, werktuigen en in het
algemeen ieder voorwerp dat schade kan veroorzaken, te vrijwaren.
1
Aan te vullen met ‘Regie der Gebouwen’, ‘Koninklijke Schenking’, …

2. 2
16. Het plaatsen van een stelling is enkel toegelaten binnen in het Koninklijk Domein.
Stellingen die aan de buitenzijde van het Domein geplaatst worden, zullen dagelijks
gedemonteerd worden.
17. De aannemer zal zich schikken naar de geldende regels voor de installatie van een werf
op de openbare weg.
18. Voorzorgs- en beschermingsmaatregelen.
 Alle nodige voorzorgsmaatregelen dienen getroffen te worden om ongelukken te
vermijden. Alle nodige waarschuwingstekens alsmede de nodige afsluitingen en
beschermingen van de doorgangen moeten geplaatst worden. De aannemer zal
er tevens op letten dat alle belendende lokalen ,gebouwen, terreinen, enz…
stofvrij en onbeschadigd blijven.
 De aannemer stelt zich eveneens in regel met alle andere reglementen opgelegd
door de bezetter en de aanbestedende overheid. Er zal streng op gelet worden
dat personen die op de werken werkzaam zijn zich uitsluitend begeven op de
daar toe voorziene plaatsen en niet op andere eigendommen.
Meting: pro memorie : de prijs van de punten 1 tot en met 18 van voorafgaande algemene
voorschriften is inbegrepen in de totale prijs voor de uitvoering van de werken zoals hierna
beschreven.

3. 3
REGIE DER GEBOUWEN
ALGEMENE DIENSTEN/DIENST ELEKTRICITEIT/DIENST HVAC. (1)
Vertegenwoordigers Cosyns B. gsm 0497/258759
Fax kasteel Laken 02/5513422
E - mailadres: Bart.Cosynsbuildingsagency.be.
AANVRAAG TOEGANGSCONTROLE.
Aanvraag in opdracht van : Cosyns B. (1)
De werfverantwoordelijke. (1)
Omschrijving werf :
Tijdstip / duur van de werf :
Naam ,adres en telefoon firma:
Contactpersoon firma : GSM :
Werfverantwoordelijke : GSM :
Lijst personeelsleden tewerkgesteld op de werf.
Naam voornaam geboorteplaats geboortedatum nationaliteit
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

4. 4
TECHNISCHE BEPALINGEN.
KONINKLIJK KASTEEL LAKEN
Herstelschilderwerken muren kapel.
Omschrijving schilderwerken.
Het betreft hoofdzakelijk binnen schilderwerken.
Schilderen (hoogwaardig schilderwerk) van muren en plafonds.
De leidend ambtenaar mag tot maximum 3 verschillende kleuren kiezen
BEPALINGEN VAN TOEPASSING OP DE SCHILDERWERKEN.
Door de inschrijving erkent de aannemer dat hij bij zijn inschrijving met onderhavige
bepalingen rekening heeft gehouden.
Alle te gebruiken materialen( o.a. technische fiches, bewijzen van herkomst ..) en werkwijzen
ter goedkeuring voor te leggen aan de leidende ambtenaar.
De onderrichtingen van de leidende ambtenaar zullen worden opgevolgd.
Met betrekking tot het schilderwerk zullen er per lokaal stalen worden gezet van voldoende
grootte, om zodoende de kleur en het aspect te kunnen beoordelen.
Afnemen en terugplaatsen van alle dekplaten van schakelaars, stopcontacten , deurkrukken
end.
Volgnr .1 Beschermingswerken TP
Omschrijving:
Dit werk omvat het beschermen van de vloeren en de vaste verlichtingsarmaturen, vast
meubilair end. tijdens werken.
Uitvoering:
Vloeren volledig af te dekken met gelaagd papier op rollen, te plaatsen met een overlapping
en onderling vast te kleven met aangepaste kleefband.
Bij gebruik van stellingen de vloer te voorzien van hardboardplaten van 6mm dikte,
aansluitend te plaatsen.
Vaste verlichtingsarmaturen en vast meubilair stofdicht inpakken in plastiekfolie.
De beschermingswerken uit te voeren in overleg en volgens de richtlijnen van de leidende
ambtenaar.
Toepassing:
Totale bescherming van de in dit artikel beschreven constructiedelen.
Aard van de overeenkomst:
Totale prijs
Meetwijze:
T.P.

5. 5
Volgnr. 2 Herstellen witte eindlaag van muurbepleisteringen VH m².
Materiaal en uitvoering:
De aannemer zal vooraleer de werken aan te vangen aan onderzoek doen naar de
bestaande bepleistering
Grondig nazicht en controle van het pleisterwerk op loszittende eindlaag.
Verwijderen van de loszittende eindlaag.
Volledig zuiver zetten van de te behouden grondlaag.
In functie van de bestaande, te behouden bepleistering al dan niet aanbrengen van een
hechtingsemulsie.
Te herstellen met een mortel die verenigbaar is met deze waarop hij moet aansluiten.
Dat kan minerale mortel of in de fabriek voorbereide mortel , in overleg te bepalen in functie
van het onderzoek.
Aanwerken van oude en nieuwe eindlaag.
Polieren met ijzeren spaan tot algehele voldoening van het bestuur.
Toepassing:
Gipsbepleistering in herstelling.
Aard van de overeenkomst:
Vermoedelijke Hoeveelheid (V.H. )
Meetwijze:
Meeteenheid: m²
Meetcode: Netto herstelde oppervlakte. Behandeling lijsten, ornamenten en stafwerk
inbegrepen
Oppervlakken kleiner dan 0,25 m² worden als 0,25 m² gerekend.
Volgnr.3 Voorbereiding van de te schilderen muren en plafonds VH m²
Materiaal:
Gebruiksklare vul- en egalisatieplamuur voor binnen op dispersie basis, kalkvrij toepasbaar
in lagen van 0-2 mm.
Goed hechtend rolt niet op en is goed schuurbaar(fijne korrel) en is waterdampdoorlatend.
Dichtheid 1,65 kg/dm³.
Reageert niet alkalisch en bevat geen cement, gips of asbest.
Uitvoering:
Verwijderen van alle losse verfschilfers, wassen met water met een neutrale zeep en
amoniak.
Uitkrabben van de barsten en scheuren.
Stofvrij maken van de oppervlakten.
Opvullen met de vul- en egalisatie plamuur.
Sterk zuigende ondergronden voorstrijken met fixeermiddel.
Reinigen, opkuisen en bijwerken van alle lijsten, ornamenten en stafwerk.

6. 6
Toepassing:
Bepleisterde te schilderen oppervlakken, muren en plafonds.
Aard van de overeenkomst:
Vermoedelijke hoeveelheid (V.H.)
Meetwijze:
Meeteenheid: m²
Meetcode: netto te schilderen oppervlakte, moeilijkheidscoëfficiënt 30% voor lijsten,
ornamenten en stafwerk inbegrepen.
Volgnr.4 Zoutwerende behandeling op te herstellen muurdelen VH m²
Materiaal :
Zout werende behandeling op waterbasis, kleurloze, niet giftige, niet brandbare
milieuvriendelijke vloeistof.
De bindmiddelen, de toeslagstoffen en het aanmaakwater beantwoorden aan NBN B 14 002.
De pleistermortels worden samengesteld volgens de tabellen III en IV van NBN B 14-002.
Uitvoering :
Toepasbaar op alle steensoorten, dringt diep in en maakt waterdicht.
Neutraliseert alle zuren en drukt alle aanwezige zouten uit de behandelde oppervlakten
Aan te brengen door verneveling.
Na het aanbrengen van 2 lagen zout werende vloeistof de nodig wachttijden naleven.
Aan te brengen voor plaatsing bepleistering.
Zal worden toegepast op aanduiding van de leidende ambtenaar.
Toe te passen op aangetaste muurdelen waarvan de bepleistering dient hersteld.
Aard van de overeenkomst :
Vermoedelijke Hoeveelheid (VH)
Meetwijze :
meeteenheid : m²
meetcode : Netto uit te voeren oppervlakte.
Volgnr.5 Schilderen van muren plafonds (matverf) VH m²
Materiaal:
- Lichtgewicht muurplamuur voor binnen.
Gebruiksklare vul- en egalisatieplamuur voor binnen op basis van een alkalivaste
kunstharsdispersie.
Goed hechtend rolt niet op en is goed schuurbaar(fijne korrel) en is waterdampdoorlatend.
Dichtheid 1,65 kg/dm³.
Reageert niet alkalisch.
Hoog vullend vermogen
Spanningsarm.
- Fixeermiddel op basis van acryldispersie.

7. 7
Dichtheid : ca 1.0 g/cm³
Vaste stofgehalte : ca 26 vol.%
- Hoogwaardige matte solventgedragen isolerende renovatie verf op basis van
alkydhars.
Dichtheid : ca 1.5 g/cm³
Vaste stof : ca 52.2 vol.%.
Alle producten ter goedkeuring voor te leggen.
Uitvoering:
Aanbrengen van één laag mat fixeermiddel op herstelde muurdelen.
Aanbrengen van twee afwerkingslagen.
Lijsten,ornamenten en stafwerk worden grondig gereinigd,nagespoeld en nadien
overschilderd met een verdunde laag matte synthetische verf.
Het gaat hier om hoogwaardig schilderwerk.
Toepassing:
Plafonds en bepleisterde muurvlakken.
Aard van de overeenkomst:
Vermoedelijke hoeveelheid ( V.H. )
Meetwijze:
Meeteenheid: m²
Meetcode: netto geprojecteerde oppervlakte moeilijkheidscoëfficiënt 30% voor lijsten,
ornamenten en stafwerk inbegrepen.
Volgnr.6 Steigerwerk in metalen buizen FH m²
Omschrijving:
Dit werk omvat het al het werk en leveringen, nodig om tot het geheel van stellingwerken te
komen en alle - niet in andere artikels opgenomen kosten - moeten er van deel uit maken
tenzij anders gespecificeerd.
Dat zijn o.a. :
- kennis nemen van de site, verloop en draagkracht van de steunvloeren, en studie van
de opstelling van het steigerwerk ;
- aanvragen en opvolgen van de vergunningen bij de bevoegde instanties, inbegrepen
de bijhorende kosten en taksen ;
- het aanvoeren van al het nodige materiaal, in begrepen het vervoer, lossen, opslaan,
enz… ;
- het monteren van het steigergeheel met inbegrip van alle vloeren, ladders, trappen,
ballast schoren, bevestigingen enz..volledig afgewerkt om een functioneel en veilig geheel te
bekomen ;
- het onderhouden en aanpassen, inbegrepen de controles door erkende instellingen ;
- het demonteren van alle steigerelementen en het afvoeren van de werf ;
- opruimen en herstellen van alle schade aangericht aan de gebouwen en de omgeving
;

8. 8
- buiten het aanwenden van het stellingmateriaal voor het uitvoeren van de voorziene
werken, zal de stelling zonder enige extra vergoeding aangewend worden voor bijkomend
onderzoek, proefuitvoering of opstelling onder leiding en op verzoek van de leidende
ambtenaar.
Materiaal:
Alle in gebruik te nemen materialen moeten voldoen aan de meest actuele normen en
richtlijnen. De materialen bevinden zich in goede staat, zonder beschadigingen of corrosieve
aantastingen, roest of bevuiling.
De aannemer zal het toe te passen materiaal volledig afstemmen op de belasting, de wijze
van opstelling, het draagvermogen en de aard van de aangrenzende constructies en de
wijze waarop de stellingen en de passages zullen gebruikt worden.
Materiaal volgens de bepalingen opgenomen in NBN EN 12810-1 en NBN EN 12811-1.
Aangepaste verbindingsknopen en stukken, laten toe de buizen loodrecht, onder een hoek of
in elkaars verlengde te monteren. De standbuizen zijn uitgerust met vaste of verstelbare
fundeervoeten en aangepast toebehoren om niveauverschillen op te vangen.
Alle verbindingselementen en onderdelen zijn eenvoudig en voldoende stevig aan te
brengen zonder gevaar voor loskomen door trilling of een toevallige verkeerde beweging.
Materiaal volgens de bepalingen opgenomen in NBN EN 74.
Loop en werkvloeren zijn uitgerust om gladheid en uitglijden te voorkomen.
Alle houten vloeren dienen te beantwoorden aan de minimale bepalingen voor sterkteklasse
S8/C5 STS 4 en zijn gemerkt met de overeenkomstige keurstempels.
In zoverre de volgende documenten niet ingetrokken zijn, of verbeterd geworden door
nieuwe richtlijnen of normen wordt hierbij verwezen naar o.a. :
NBN EN 131-1 en 2, NBN I 08-001
NBN HD 1004, NBN I 09-002
NBN HD 1000
ARAB artikel 434 en volgende
Bepalen van het type steigermateriaal :
Vaste steiger zonder afscherming.
Uitvoering:
De aannemer alleen is verantwoordelijk voor de keuze van zijn materialen en de conceptie
van zijn steigerwerk ; alle aanpassingen, die rechtstreeks het gevolg zijn van een verkeerde
opvatting - waarbij men onmogelijk de werken in het lastenboek beschreven - kan uitvoeren,
moeten op kosten van aannemer uitgevoerd worden. De aanvaarding door de leidende
ambtenaar van zijn voorstellen, schema of berekeningen betreffende het steigerwerk
ontslaan de aannemer geenszins van deze verantwoordelijkheid.

9. 9
De aannemer zal vóór de aanvang van de montage de nodige uitvoeringstekeningen
voorleggen ter goedkeuring van de leidend ambtenaar, met aanduiding van de steunpunten,
verankeringen en bevestigingswijzen, plaats van ballast en alle belangrijke details.
Tevens dient de aannemer voorafgaandelijk de berekeningsnota ter goedkeuring voor te
leggen.
Verankeringen van de stelling in het monument of bouwwerk zijn slechts toegelaten na
uitdrukkelijke goedkeuring van de leidende ambtenaar, waarbij de inplanting voorafgaand
gedetailleerd door de aannemer wordt aangegeven. Rechtstreeks contact tussen het
monument of bouwwerk met de buizen, knopen of andere stellingmateriaal wordt vermeden
en desgevallend zal de aannemer houten wiggen tussenin plaatsen.
Bij de demontage van de stelling worden alle verankeringen verwijderd, en het
geveloppervlak wordt in zijn oorspronkelijke toestand hersteld. Op eenvoudige vraag van de
leidende ambtenaar moet de aannemer zijn hersteltechniek vooraf verantwoorden.
De leidende ambtenaar behoudt zich het recht de voorgestelde herstel technieken bij proef
goed te keuren of te verwerpen.
De aannemer is verantwoordelijk voor alle wettelijke vereiste signalisatie en vergunningen.
Hij zorgt voor de nodige aanvragen en vergunningen (politiediensten, gemeentediensten,
enz.) teneinde de toelating te bekomen voor het plaatsen van de stellingen.
De aannemer neemt alle voorzorgen om te verhinderen dat onbevoegden zich toegang
kunnen verschaffen tot de stellingen.
De aannemer vertrouwt de uitvoering van het steigerwerk slechts toe aan specialisten die
goed op de hoogte zijn van al de uitvoeringsvoorschriften. Deze ploeg werkt onder leiding
van een ploegbaas die de volledige montage en demontage aanwezig is en in staat is, de
stellingwerken vlot te coördineren in het praktische werfverloop.
Nadat alle fundeervoeten zijn ondersteund en vakkundig op niveau gebracht volgens het
verloop en de draagkracht van het terrein, zullen de verticale elementen perfect in het lood
worden opgesteld en de liggers waterpas. Bij het aanbrengen van de windverbanden wordt
de verticale en horizontale opstelling desgevallend opnieuw gecontroleerd en bijgesteld.
De werkvloeren zijn voorzien van een dubbele borstwering aan de buitenkant. De dubbele
borstwering is eveneens te voorzien aan de binnenkant op die plaatsen waar de stelling om
constructieve redenen op meer dan 0,30 m van het gebouw verwijderd is. De werkvloeren
zijn voorzien van plinten.
De afstand tussen de rand van de werkvloer en de elementen van het bouwwerk bedraagt in
de regel maximum 30 cm om de gebruikers van de steiger toe te laten manueel de te
inspecteren delen te bereiken. De werkvloeren en hun onderdelen sluiten zo goed op elkaar
aan dat geen materiaal tussen de spleten naar beneden kan vallen.
De stelling wordt zo opgebouwd dat alle elementen van het bouwwerk functioneel bereikbaar
zijn.

10. 10
De toegang tot de verschillende niveaus gebeurt d.m.v. vaste ladders, beantwoordend aan
de wettelijke veiligheidsnormen waarbij ladderopeningen met een valluik worden afgedicht.
Daarnaast worden bijkomende trappen en liften geplaatst volgens de voorschriften van het
lastenboek of op speciale vraag van de leidende ambtenaar. Trappen en liften worden
opgenomen in een afzonderlijke post ; al de noodzakelijke aanpassingen van het
steigerwerk, om toegang te bekomen tot liften en trappartijen zijn bij die afzonderlijke post
inbegrepen.
De verschillende toegangen tot het gebouw of passages langs het gebouw, zullen
doeltreffend afgeschermd worden zodat de gebruikers geen hinder ondervinden van de
werken.
De aannemer legt een keuringsverslag voor afgeleverd door een bevoegd erkend
organisme.
Alle onderhoudswerken aan de stelling zijn ten laste van de aannemer.
Eigenschappen van de uitvoering te specifiëren
Bepalen van de klasse volgens NBN HD 1000 :
Klasse 2 : werken zonder materiaal op de steigers voor reiniging, schilderwerk 150
kgf/m² of 1,5 kN/m².
De stellingen voldoen aan de reglementeringen betreffende arbeidsbescherming en
veiligheid :
- Het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB) ;
- Het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI) ;
- De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun
werk (B.S. 1996.09.18) ;
In zoverre de volgende documenten niet zijn ingetrokken of verbeterd geworden door nieuwe
richtlijnen of normen wordt voor uitvoering verwezen naar o.a. :
NBN EN 74, NBN EN 12810-2
NBN HD 1000, NBN EN 12811-1, NBN HD 1004, NBN I 09-002, NBN EN 1298
NBN EN 131-1 en 2, NBN I 08-001
Toepassing:
Steigerwerk voor onderhoud, renovatie of restauratie.
Aard van de overeenkomst
Forfaitaire hoeveelheid (FH)
Meetwijze :
meeteenheid : m²
meetcode : Netto uit te voeren geveloppervlakte van de stelling gemeten aan de
gevelzijde, volgens de horizontale projectie op een verticaal vlak.
Netto uit te voeren werkvloeroppervlakte van de stelling.

11. 11
Volgnr.7 Onvoorziene werken. VS
Te rechtvaardige som van 750 €.
Deze som is te gebruiken voor onvoorzien werken.
Deze werken moeten verantwoord worden door:
 facturen van onderaannemers waarop een winstmarge mag bijgerekend worden van
10%.
 op eigen werk met uurlonen berekend volgens de officiële barema’s en facturen van
geleverde materialen,waarop een winstmarge van 17% mag gerekend worden.
De onvoorzien werken mogen slechts uitgevoerd worden na goedkeuring en uitdrukkelijk
bevel van de leidende ambtenaar.
Opgesteld door : B. Cosyns.
Nagezien door de Diensthoofd :
Architect Sarra Blaiech
Adviseur- Projectmanager Bouw en Renovatie
Goedgekeurd,
Brussel,de
wnd. Afdelingshoofd
ir. Antony Steegmans
Adviseur