1. Voulez-vous en savoir plus sur une des langues les plus
anciennes du monde ?
(Erromanoen irudia)
Saviez-vous que… Les premiers mots écrits datent du I er siècle apr. J.-C. À ?
Saviez-vous que… ?
— L’origine du basque est inconnue, bien que nous sachions que c’est la seule langue de la
péninsule Ibérique qui ne soit pas indo-européenne. Il existe du reste plusieurs hypothèses à
ce sujet.
— Les premiers mots écrits datent du I er siècle apr. J.-C. À cette époque, le basque (…)
s’étendait depuis la Garonne, au nord, jusqu’à l’Andorre, à l’est, jusqu’à Saragosse, au sud, et
jusqu’à Burgos, au sud-est.
— C’est la seule langue qui a survécu à l’Empire romain et à l’imposition du latin.
— Bien qu’on ne le parle que dans un espace géographique réduit, le basque compte six
dialectes différents. La première classification de ces dialectes fut réalisée, en 1863, par le
Prince Louis Lucien Bonaparte, filleul de Napoléon.
— Actuellement, un million de personnes le parlent et 500 000 autres le comprennent au Pays
Basque, en Navarre et dans le Sud-Ouest français.
— Il existe 182 Euskal Etxea (maisons basques) réparties sur quatre continents, 71 d’entre elles
donnent des cours de basque. À la France ils sont à: Bordeaux, Pau et Paris, et aussi à Bruxelles
et Québec. De plus, il y a 38 universités qui offrent des cursus de basque (4 aux États-Unis, 9 en
Amérique du Sud et 25 en Europe) et il existe trois chaires de basque dans les universités de
New York, Chicago et Frankfurt.
— Le pidgin est un langage qui utilise des mots qui ont une racine commune à deux langues,
par exemple le basque-irlandais et le basque-algonquin (canadien). Ces langages empruntent
des mots au basque à cause des relations établies durant des siècles entre les pêcheurs
basques et les aborigènes de ces terres.
Nous vous proposons « Le voyage de la langue basque » comme outil pour comprendre
comment la langue basque a subsisté durant 6 000 ans, quelle a été son évolution durant les
époques de la conquête romaine et des guerres médiévales, et enfin, quelle est sa situation
actuelle. Écoutez les différents dialectes, apprenez comment se construisent ses mots et
découvrez une langue extrêmement vivante.
www.azkuefundazioa.org/expolangues

2. Munduko hizkuntza zaharrenetariko bati buruzko informazioa
jaso nahi duzu ?
Bazenekien...
-Euskararen jatorria ezezaguna da, baina badakigu Iberiar Penintsulan hizkuntza bakarra dela
indoeuropearra ez dena, eta honen inguruan asko dira dauden hipotesiak.
-Euskaraz idatzita dauden lehen hitzak Kristo osteko l. mendekoak dira. Garai hartan
euskararen eremua gaur egunekoa baino askoz handiagoa zen : iparraldetik Garona ibaiaraino,
ekialdetik Andorraraino eta hegoaldetik Burgoseraino heltzen baitzen.
- Erromatar Inperiotik eta latinaren inposiziotik bizirik aterako hizkuntza bakarra da Euskara.
-Eremu geofrafiko txiki baten hitz egiten bada ere, Euskarak sei euskalki ezberdin ditu;
euskalkien lehen sailkapena 1863an Luis Luciano Bonaparte Printzeak egin zuen, Napoleonen
ilobak.
-Gaur egun, Autonimi Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean milioi bat lagunek hitz egiten dute
eta beste 500.000k ulertu.
-182 Euskal Etxe dago lau kontinentetan banatuta eta horietako 71tan euskara eskolak ematen
dira. Frantzian Bordel, Pau eta Parisen daude, baita Bruselasen eta Quebecen. Horretaz gain,
38 unibertsitate daude Euskara Irakurlegoa dutenak (4 Estatu Batuetan, 9 Hego Amerikan eta
25 Europan), eta 3 Euskara Katedra daude New York, Chicago eta Frankfurteko
unibertsitateetan.
- Pidgin delakoa, bi hizkuntzetako erro bereko hitzak erabiltzen dituen hizkuntza da : euskara
eta islandiarra eta euskara eta algonkinoa (kanadarra); euskarak mailegatutako hitzetan dago
oinarrituta, eta mendeetan zehar euskal balea arrantzaleak eta lurralde hauetako jatorrizko
herritarrek izan zituzten hartu-emanen emaitza da.
Euskararen Bidaia egitera animatzen zaitugu, 6.000 urteetan zehar euskal hizkuntzak nola
iraun duen ulertzeko erreminta delako, izan ere, bidaia honetan euskararen eboluzioa nolakoa
izan den ikusteko parada izango duzu, hala nola erromatar garaian eta Erdi Aroko gudetan
izandako eboluzioa nahiz gaur egungo egoera zein den ezagutzeko aukera paregabea izango
duzu. Entzun itzazu euskalki desberdinak, ikas ezazu hitzak nola eraikitzen diren eta deskubritu
ezazu euskara hizkuntza oso bizia dela, gaur egun, milioi bat pertsonek hitz egiten duten
hizkuntza da eta beste 500.000 pertsonek ulertzen dute Euskadin, Nafarroan eta Iparraldean.
www.azkuefundazioa.org/expolangues