2

1. II. ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW
W ZASIĘGU WZROKU (VLOS)
szkolenie dla operatorów BSP
VLOS < 5kg
12020-07-16

2. FL – flight level
poziom lotu liczony od poziomu morza podawany w
hektostopach (hft)
1 hft = 100 ft (stóp)  33 m (1m  3 ft)
Zadanie:
FL095 ???? m
Odp: 95 x 100 = 9500 ft / 3 = 3150 m
A – poziom lotu liczony od poziomu ziemi
2020-07-16 ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW 2

3. FIR WWA (Rejon informacji powietrznej)
• rozciąga się w poziomych granicach kraju i do 12 NM w
głąb Bałtyku;
• w granicach pionowych GND – FL 660;
• dzieli się na przestrzeń:
– kontrolowaną (klasa C i D) – FL 095 – FL 660, oraz CTR i TMA
– niekontrolowaną (klasa G) – GND – FL 095
• zapewniana jest:
służba informacji powietrznej (FIS)
służba alarmowa (ALRS);
3ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

4. FIS (Flight Information Service)
4ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Służba informacji Powietrznej:
- działa 24h na dobę;
- podzielona na 5 sektorów;
- zapewnia statkom powietrznym niezbędne
informacje do bezpiecznego wykonania misji;
- obszar odpowiedzialności: przestrzeń klasy G,
GND – FL095, z wyłączeniem: CTR, TMA, EA,
TSA, TRA, ATZ, D
BSP:
- loty VLOS w przestrzeni G do 100m AGL – bez
konieczności zgłaszania;
- loty w strefach (przestrzeń C) i/lub powyżej
100m AGL – poinformować właściwy FIS.
- w razie wątpliwości FIS udzieli informacji o
aktywności przestrzeni w której chcecie latać.
UWAGA !!!
FIS nie udziela bądź odrzuca zgody na lot. Jest
organem informacyjnym. Ważne aby inni
użytkownicy przestrzeni powietrznej
wiedzieli o Waszej obecności.
Numery telefonów do właściwego FIS:
- w aplikacji Droneradar;
- w informacji zwrotnej z PAŻP do wniosku.

5. Źródło: https://airspace.pansa.pl/
stan na dzień 03.06.2020
Struktury przestrzeni powietrznej RP
FIR WWA (Flight Information Region)
stałe: elastyczne:
CTR* TSA
TMA TRA
P D
R ATZ
ADIZ MCTR
MRT
RMZ
EA
TFR
AAA
5
* - za wyjątkiem CTR Bydgoszcz, Lublin, Łódź, Rzeszów, Szczecin, Szymany, Zielona Góra.
Poza ich czasem aktywności który publikowany jest depeszą NOTAM, obowiązują strefy
RMZ.
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Rejon informacji powietrznej. Zawierają się w niej struktury:

6. Struktury przestrzeni powietrznej RP
6ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
• ważne są granice pionowe strefy – jeśli ich nie przekraczamy –
można latać;
• rysunek stref….

7. Struktury przestrzeni powietrznej RP
CTR - Control Zone
7
• strefa kontrolowana lotniska;
• Granice pionowe GND – do określonej dla każdego lotniska;
2-stopniowa zgoda na loty BSP:
1. wniosek do PAŻP lub przez PansaUTM (min. 3 dni przed
operacją);
2. zgoda TWR (bezpośrednio przed lotem);
• loty wykonywać zgodnie z warunkami zawartymi w odpowiedzi
zwrotnej;
• bezpośrednio po locie zgłoszenie o zakończeniu lotu;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

8. Struktury przestrzeni powietrznej RP
CTR - Control Zone
8ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
https://utm.pansa.pl/
https://www.pansa.pl/inc/upl
oads/2020/01/Formularz_UAS
_WZOR.pdf
Docelowo, wszystkie misje
będą planowane poprzez
PansaUTM – cyfrowy
system koordynacji lotów
BSP oraz zarządzania
wnioskami i zgodami na
loty

9. Struktury przestrzeni powietrznej RP
ATZ - Aerodome Traffic Zone
9
• strefa ruchu lotniskowego;
• struktura elastyczna;
• lotniska bez kontroli ruchu (np. lotniska aeroklubowe);
Gdy AKTYWNA:
• loty za zgodą i na warunkach zarządzającego
(nie stosuje się do BSP spełniających wymagania jak w CTR)
Gdy NIEAKTYWNA:
• loty jak w przestrzeni niekontrolowanej;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

10. CTR i ATZ – loty bez zgłoszenia
10ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
CTR 0-1 km CTR 1-6 km CTR < 6 km
BSP < 0,6 kg Obowiązkowe
zgłoszenie do
PAŻP (min 3
dni przed)*
Do 30 m AGL
lub do wys.
przeszkody w
odl. 100m od
operatora
Do 100 m
AGL
BSP < 25 kg
Obowiązkowe
zgłoszenie do
PAŻP (min na
3 dni przed)*
*CTR EPWA – całkowity zakaz lotów BSP poniżej 1 km
Jeżeli chcemy polatać czymś cięższym lub bliżej, należy złożyć
wniosek z planem lotu do PAŻP i czekać na zgodę
W ATZ loty bez zgłoszenia możliwe na tych samych zasadach jak
w CTR. W pozostałych przypadkach wymagana zgoda
zarządzającego ATZ

11. Struktury przestrzeni powietrznej RP
TMA – Terminal Manouvering Area
11
• rejon kontrolowany lotniska lub węzła lotnisk;
• struktura stała
• znajduje się bezpośrednio nad CTR (od wys ok.
1800-2000ft)
• zajmuje przestrzeń do realizacji misji IFR
zabezpieczanych odpowiednio przez służby
ruchu lotniczego.
• BSP – całkowity zakaz lotów
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

12. Struktury przestrzeni powietrznej RP
D - Danger, P - Prohibited, R - Restricted
12
Strefa D Strefa P Strefa R
Obszar niebezpieczny
dla lotów, głównie nad
poligonami wojskowym
- Obszar zakazany;
- Wyznaczane na
wniosek nad
obiektami o
szczególnym
znaczeniu (zakłady
chemiczne, rafinerie,
etc.)
Ograniczenie lotów ze
względu na emitowany
hałas;
- Parki narodowe –
tylko w granicach
fizycznych;
- Aglomeracje miejskie
Loty BSP możliwe tylko za zgodą zarządzającego strefą i na jego
warunkach lub na jego wniosek.
2020-07-16 ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW

13. Struktury przestrzeni powietrznej RP
R - Restricted
13ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Opracowanie własne
na podstawie:
https://airspace.pansa.pl/
Strefa R jest większa niż granice naziemne
parku narodowego. W przypadku misji w R
ale POZA FIZYCZNĄ GRANICĄ PARKU, loty
BSP możliwe bez konieczności uzyskiwania
zgody zarządzającego strefą (np. dyrektora
parku narodowego)
Tu można latać bez zgody
zarządzającego.

14. Struktury przestrzeni powietrznej RP
EP P21 - Warszawa
14ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Loty mogą być wykonywane za zgodą SOP;
W celu uzyskania zgody należy złożyć do SOP
następujące dokumenty:
- Wypełniony formularz zgłoszenia lotów w strefie EP
P21 Warszawa II;
- Załącznik do formularza zawierający mapę z
zaznaczonym obszarem, nad którym ma być lot;
- Kserokopię ŚK*;
- Zgoda PAŻP w przypadku zgłoszenia lotów w
odległości 6 km od granic lotniska Chopina.*
* nie dotyczy operatorów, którzy znajdują się na liście
operatorów RPA dopuszczonych do uproszczonej
procedury wykonywania lotów RPA w CTR Warszawa.
Całość dokumentacji wysłać na min 5 dni roboczych
przed lotem.
Wszystkie niezbędne informacje można uzyskać na stronie:
https://www.sop.gov.pl/pl/o-sluzbie/loty-w-ep-p21-warszawa/493,LOTY-w-EP-P21-
Warszawa-II.html
Źródło: https://airspace.pansa.pl/

15. Struktury przestrzeni powietrznej RP
TSA – Temporary Segregated Area
15
• strefa czasowo wydzielona (dla lotnictwa
wojskowego);
• zajmuje dużą część przestrzeni klasy G;
• wykorzystywana głównie w dni robocze dla
celów szkoleniowych lotnictwa wojskowego;
BSP – jeśli aktywna całkowity zakaz lotów
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

16. Struktury przestrzeni powietrznej RP
TFR – Temporary Feeding Route
16
• trasa dolotu do TSA;
• struktura elastyczna;
• rezerwowana na wyłączność uzytkownika;
• zwykle powyżej 1050m AMSL;
• zazwyczaj aktywna w dni robocze
BSP – jeśli aktywna całkowity zakaz lotów
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

17. Struktury przestrzeni powietrznej RP
TRA – Temporary Reserved Area
17
• strefa czasowo rezerwowana
• na rzecz określonego użytkownika
wojskowego lub cywilnego;
• zwykle niewielkich rozmiarów
BSP – gdy aktywna
możliwy przelot przez strefę za zgodą i na
warunkach określonych przez zarządzającego
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

18. Struktury przestrzeni powietrznej RP
MRT – Military Route
18
• strefa elastyczna
• od GND
• stałe trasy dolotowe do stref ćwiczeń
lotnictwa wojskowego
• przeloty realizowane na niskich wysokościach i
z dużymi prędkościami
• BSP – całkowity zakaz lotów gdy aktywna
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

19. Struktury przestrzeni powietrznej RP
AAA – ostrzeżenie nawigacyjne
19
• tymczasowe rejony wzmożonej aktywności
lotniczej;
• ustalane np. dla lotów paralotniowych, lotów
BVLOS, etc.
BSP – możliwe loty
• Zalecane zapoznanie się z NOTAM;
• Zalecane zachowanie szczególnej ostrożności;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

20. Struktury przestrzeni powietrznej RP
ADIZ – strefa informacji obrony powietrznej
20
• struktura stała
• zajmuje obszar 15km w głąb kraju, wzdłuż
wschodniej granicy kraju (z krajami spoza NATO);
• Pokrywa się ze strefą TRA aktywowaną przez
Straż Graniczną;
BSP – Loty możliwe po poinformowaniu FIS.
Jeżeli w tym czasie aktywna TRA SG – najpierw
uzyskanie zgody zarządzającego strefą TSA (zwykle
wystarczy telefon do Oficera Dyżurnego SG)
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

21. Struktury przestrzeni powietrznej RP
MCTR – Military Control Zone
21
• strefa kontrolowana lotniska wojskowego;
BSP - loty w strefie określają przepisy wojskowe:
Wytyczne Szefa SSRLSZRP nr 6 z dnia 17.09.2018 r.
ws. uszczegółowienia zasad wykonywania lotów
modeli latających oraz BSP o MTOW nie większej niż
25 kg w strefach ruchu lotniskowego lotnisk
wojskowych (MATZ) oraz strefach kontrolowanych
lotnisk wojskowych (MCTR)
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

22. Struktury przestrzeni powietrznej RP
MCTR – Military Control Zone
22
Procedura dla lotów VLOS:
1. Oznacz się w aplikacji DroneRadar. Jeśli brak, to telefon do TWR i podanie:
• imię i nazwisko
• nr telefonu aktywnego podczas lotu !!!
• rodzaj BSP
• czas trwania operacji
• maksymalna planowana wysokość lotu
2. Przygotowanie BSP do lotu
3. 15 min przed startem – telefon do TWR. Otrzymamy warunki na jakich możemy
wykonać lot.
UWAGA – W trakcie trwania lotu TWR może zażądać zmiany warunków lotu,
lądowania, zmiany wysokości, etc…
4. Operator musi poinformować TWR o:
- zakończeniu lotu
- utracie kontroli nad BSP
- innych zdarzeniach z udziałem BSP
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

23. Struktury przestrzeni powietrznej RP
MCTR – Military Control Zone
23
Warunki lotów VLOS:
- Loty powyżej 2km od granicy fizycznej lotniska;
- Loty poniżej 150 m AGL;
UWAGA!!!
• Loty o innych parametrach są możliwe po uzyskaniu
zgody zarządzającego lotniskiem (Dowódca JW);
• Pisemny wniosek min. 7 dni przed planowanym
lotem na formularzu – załącznik nr 1 do
Wytycznych Szefa SSRLSZRP;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

24. Struktury przestrzeni powietrznej RP
RMZ – Radio Mandatory Zone
24
• strefa obowiązkowej łączności radiowej
• granice poziome i pionowe pokrywają się z CTR i TMA
(od GND) i obowiązują poza czasem ich aktywności.
Loty BSP – po poinformowaniu odpowiedniego FIS
Loty BSP w CTR Warszawa
• Zgłoszenie telefoniczne lotów przed startem do FIS w
przedziale 100 – 200m AGL.
• Powyżej 200m AGL brak możliwości wykonania lotu bez
stałej dwukierunkowej łączności radiowej z FIS
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

25. Struktury przestrzeni powietrznej RP
EA – Exercise Area
25
• struktura elastyczna;
• zwykle o dużej objętości;
• zwykle zaczyna się od pewnej wysokości AGL, co
pozwala na loty BSP pod nią;
• wyznaczana np.: podczas zawodów balonowych,
szybowcowych, etc.;
• BSP – można latać, jeżeli zezwalają na to
warunki dla niej określone;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

26. Struktury przestrzeni powietrznej RP
Źródła informacji
26
Operacyjne:
AIP – Aeronautical Information Publication
• Zbiór informacji o charakterze trwałym;
• Zawiera informacje o lotniskach, drogach lotniczych i procedurach
mających znaczenie dla żeglugi powietrznej;
• Za aktualizację danych i wydawanie
odpowiedzialna jest Służba
Informacji Lotniczej PAŻP;
• www.ais.pansa.pl
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

27. Struktury przestrzeni powietrznej RP
Źródła informacji
27
AUP (Airspace Use Plan) – Plan użytkowania przestrzeni powietrznej
• podstawowy dokument o bieżących, aktywnych strukturach przestrzeni
powietrznej;
• publikowany na 24 h (6.00-6.00 UTC). Tylko jeden AUP na każdy dzień
• zawiera strefy zapotrzebowane w dniu poprzedzającym;
• Informacje do następnego AUP dostarcza się do 14.00 UTC dnia poprzedzającego
do ASM 2;
• https://airspace.pansa.pl/
UUP (Updated Use Plan) – Zaktualizowany plan użytkowania przestrzeni
powietrznej
• modyfikacja do bieżącego AUP o zapotrzebowanie przestrzeni ADHOC („na już”)
• wynika z sytuacji nieprzewidzianych, wcześniej nieplanowanych, wymagających
wydzielenia określonego obszaru np. na potrzeby lotów operacyjnych w zwalczaniu
klęsk żywiołowych;
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

28. Struktury przestrzeni powietrznej RP
Źródła informacji
28
NOTAM – Notice to Airmen
• zwięzła depesza zawierająca informacje o zmianach ważnych dla operacji
lotniczych, wydawana dla danego obszaru;
• przykładowa wyszukiwarka NOTAM:
https://www.notams.faa.gov/dinsQueryWeb/
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Źródło: https://blog.wandr.me/2014/07/notam-malaysia-airlines-mh17/

29. Struktury przestrzeni powietrznej RP
Źródła informacji
29
Częściowo operacyjne / nieoperacyjne
DRONERADAR
• najpopularniejsza aplikacja dla operatorów BSP;
• wersja płatna i bezpłatna;
• czerpie ze źródeł operacyjnych;
• na etapie wdrażania jako źródło komunikacji operator – ULC -
PAŻP
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

30. Struktury przestrzeni powietrznej RP
Źródła informacji
30
Częściowo operacyjne / nieoperacyjne
• mapa FIS – zawiera informacje w zakresie GND – FL 095 wraz z
zaznaczonymi przeszkodami terenowymi wyższymi niż 150m
AGL (https://www.fis.pansa.pl/o-ais/)
• DroneMate – płatna aplikacja, mapa świata z zaznaczonymi
strefami lotów za granicą;
• inne aplikacje (np. strefy lotów w Google)
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

31. Koncepcja U-Space
31
• zestaw usług i procedur wsparcia bezpiecznego i wydajnego dostępu do
przestrzeni powietrznej dla dużej liczby BSP;
• usługi o wysokim poziomie cyfryzacji i automatyzacji;
• celem jest zapewnienie bezpiecznego zarządzania lotami BSP zarówno na
niskich wysokościach (do 150 m AGL) jak i w przestrzeni lotnictwa
załogowego;
• będzie wspierać realizacje wszystkich misji i ma być dostępny dla
wszystkich użytkowników BSP każdej kategorii;
• w Polsce tą funkcję rozwija firma Hawk-e poprzez platformę PansaUTM;
• PansaUTM – system cyfrowej koordynacji lotów BSP w przestrzeni klasy C
i G.
Docelowo PansaUTM będzie jedynym sposobem komunikacji
użytkownik BSP PAŻP ULC
podczas planowania i realizacji misji
ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

32. Odpowiedzialność operatora
Operator:
1) zachowuje szczególną ostrożność, unika wszelkiego działania lub zaniechania, które
mogłoby:
a) spowodować zagrożenie bezpieczeństwa, w tym zagrożenie bezpieczeństwa ruchu
lotniczego,
b) utrudniać ruch lotniczy,
c) zakłócić spokój lub porządek publiczny, oraz
d) narazić kogokolwiek na szkodę;
2) steruje modelem latającym / BSP w sposób umożliwiający uniknięcie kolizji z innym statkiem
powietrznym;
3) zapewnia, że model latający / BSP, którym wykonuje lot, daje pierwszeństwo drogi
załogowym statkom powietrznym;
4) ponosi odpowiedzialność za decyzję o wykonaniu lotu oraz jego poprawność, a wyznaczenie i
udział obserwatora w wykonywaniu lotów nie zwalnia go z odpowiedzialności za bezpieczeństwo
wykonywanych operacji lotniczych;
5) używa modelu latającego / BSP oraz urządzeń sterujących zgodnie z zaleceniami i
ograniczeniami określonymi przez producenta, jeżeli zostały opublikowane;
6) przed lotem dokonuje kontroli stanu technicznego modelu latającego / BSP;
7) wykonuje loty jedynie modelem latającym / BSP, który jest sprawny technicznie.
32ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16

33. Rozporządzenie „wyłączające”,
załączniki 6 i 6a. Porównanie
33ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Załącznik 6 Załącznik 6a
Operacje w zasięgu wzroku VLOS i z widokiem z pierwszej osoby FPV
Dotyczy modeli latających Dotyczy bezzałogowych statków powietrznych
Wykorzystywanych w celach rekreacyjnych i
sportowych
Wykorzystywanych w celach innych niż
rekreacyjne i sportowe (KOMERCJA)
VLOS o MTOM do 150 kg
FPV o MTOM do 2 kg

34. Rozporządzenie „wyłączające”,
załączniki 6 i 6a. Zasady wykonywania lotów
34ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Załącznik 6 Załącznik 6a
Operator, lub co najmniej jeden obserwator ma kontakt wzrokowy* ze statkiem powietrznym
Można utracić kontakt wzrokowy na czas sprawdzenia parametrów lotu
Należy zapewniać pełną kontrolę przez cały czas trwania lotu
- Zachować odległość poziomą nie mniejszą niż
100m od zabudowy miejscowości, miast, osiedli
lub zgromadzeń na wolnym powietrzu
- Zachować odległość poziomą nie mniejszą niż
30m od osób, pojazdów, obiektów
budowlanych nie będących w dyspozycji
operatora
Zapewnić bezpieczną odległość od osób,
pojazdów i innych użytkowników przestrzeni
powietrznej nie będących w dyspozycji
operatora
Nie stosuje się do modeli latających
o MTOM< 0,6 kg. Obowiązuje bezpieczna
odległość.
Zakaz lotów w EP R 40 Słupsk

35. Rozporządzenie „wyłączające”,
załączniki 6 i 6a. Zasady wykonywania lotów
35ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Załącznik 6 Załącznik 6a
Loty w strefach – zgodnie z warunkami dla nich określonymi
Loty nad rurociągami, liniami energetycznymi i telekomunikacyjnymi, zaporami wodnymi,
śluzami uraz innymi urządzeniami(…) których zniszczenie (…) może stanowić zagrożenie dla
życia i zdrowia ludzi, środowiska lub spowodować poważne straty materialne
WYKONUJE SIĘ Z ZACHOWANIEM SCZCZEGÓLNEJ ODTROŻNOŚCI
Lotów modelami latającymi nie wykonuje się
nad:
- Strefą EP 40 Słupsk oraz:
Loty BSP mogą być realizowane jedynie za
zgodą, lub na potrzeby zarządzającego nad:
Jednostkami wojskowymi i poligonami
terenami zamkniętymi - rozumie się przez to tereny o charakterze zastrzeżonym ze względu na
obronność i bezpieczeństwo państwa, określone przez właściwych ministrów i kierowników
urzędów centralnych (Prawo geodezyjne i kartograficzne, art. 2, p. 9)
obiektami jądrowymi – elektrownię jądrową, reaktor badawczy, zakład wzbogacania
izotopowego, zakład wytwarzania paliwa jądrowego, zakład przerobu wypalonego paliwa
jądrowego, przechowalnik wypalonego paliwa jądrowego(…) (Prawo atomowe, art. 3, p. 17)

36. Rozporządzenie „wyłączające”,
załączniki 6 i 6a. Zasady wykonywania lotów
36ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Załącznik 6 Załącznik 6a
Ustawa o ochronie osób i mienia:
• zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace naukowo-
badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji,
• zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,
• zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym
znaczeniu dla państwa,
• porty morskie i lotnicze,
• zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji
miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia
ludzi oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i
oczyszczalnie ścieków,
• zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach materiały jądrowe,
źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, odurzające, wybuchowe bądź
chemiczne o dużej podatności pożarowej lub wybuchowej;

37. Rozporządzenie „wyłączające”,
załącznik 6. Zasady eksploatacji BSP
37ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Dotyczy tylko BSP podczas lotów komercyjnych:
• oznaczyć BSP tabliczką znamionową (imię i
nazwisko lub nazwa firmy, dane kontaktowe);
• wyposażyć w światła ostrzegawcze jeśli latamy
30min przed wschodem słońca i 30 min po
zachodzie;
• nosić kamizelkę odblaskową;
• posiadać instrukcję operacyjną;

38. Rozporządzenie „wyłączające”,
załącznik 6. Zasady eksploatacji BSP
38ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
światła ostrzegawcze
- dron
- samolot

39. Rozporządzenie „wyłączające”,
załącznik 6. Instrukcja operacyjna
39ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
• obowiazkowo do lotów VLOS komercyjnych i BVLOS;
• opracowuje podmiot świadczący usługi lotnicze;
• określa bezpieczny sposób świadczenia usług;
• jest przedstawiana do wglądu na wniosek Prezesa
ULC;
• jest uaktualniana w miarę potrzeb;
• uwzględnia zalecenia profilaktyczne Prezesa ULC;
• nie wymaga zatwierdzania przez ULC;

40. Rozporządzenie „wyłączające”,
załącznik 6. Instrukcja operacyjna
40ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW2020-07-16
Zawiera:
• dane podmiotu świadczącego usługi lotnicze;
• wykaz wykorzystywanych BSP;
• dane personelu wraz z posiadanymi uprawnieniami;
• proces analizy ryzyka wykonywanych operacji w
odniesieniu do używanych BSP;
• listę czynności kontrolnych dokonywanych przed
startem i po lądowaniu;
• procedury i zasady wykonywania operacji lotniczych;
• procedury awaryjne;

41. Loty komercyjne – podsumowanie:
- należy uzyskać Świadectwo Kwalifikacji;
- należy spełniać wymagania zdrowotne (oświadczenie dla VLOS < 5kg, lub badania L-L w pozostałych
przypadkach);
- należy posiadać ubezpieczenie OC (załącznik 7);
- BSP oznaczyć tabliczką znamionową;
- wyposażyć BSP w światła do lotów nocnych;
- posiadać instrukcję operacyjną
- wyposażyć BSP w system Fail Safe
- wkładać kamizelkę ostrzegawczą podczas realizacji zadań;
- podczas lotów posiadać wszystkie dokumenty wraz z dowodem osobistym na wypadek kontroli przez
uprawnionego pracownika ULC
Dodatkowo:
- warto mieć „pod ręką” apteczkę pierwszej pomocy i gaśnicę.
- oznaczyć lądowisko w wyróżniający się sposób (helipad, słupki, etc.)
2020-07-16 ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW 41

42. ZAWSZE za lot od momentu startu do lądowania odpowiada
OPERATOR !!!
Więc pamiętaj:
Mission First – Safety Always
2020-07-16 ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW 42